هشت بازیگر خارجی کلیدی در عرصه تحولات سوریه از نگاه لس‌آنجلس تایمز

آغاز رسمی حملات هوایی روسیه علیه مواضع تروریست ها در سوریه، تأکید کشورهای غربی بر ضرورت نقش آفرینی ایران و همچنین چشم انداز ورود جدی تر چین به این عرصه، عواملی است که اخیراً فضای تحولات سوریه را دستخوش تغییر کرده است. یک روزنامه آمریکایی در مطلبی به بررسی هشت بازیگر خارجی کلیدی در تحولات سوریه و نقش و مواضع هریک از آن ها پرداخته است.

به گزارش «تابناک»، روزنامه «لس آنجلس تایمز» در مطلبی به بررسی شرایط کنونی در عرصه تحولات میدانی سوریه پرداخته و می نویسد ورود جدی روسیه به سوریه در حمایت از دولت این کشور، سبب شد اوضاع از آنچه پیشتر بود نیز پیچیده تر شود. به این ترتیب، تحولاتی که در سال 2011 در سوریه آغاز شد، اکنون به یک جنگ چندجانبه تبدیل شده که اتحادها و ائتلاف ها در آن مدام در حال تغییر است و مجموعه ای از بازیگران خارجی، اهداف مخصوص به خود را در آن دنبال می کنند. 

این روزنامه در ادامه به بررسی هشت بازیگر خارجی کلیدی در سوریه و اهداف و اقدامات هر یک از آن ها پرداخته است:

ایالات متحده، رهبری یک ائتلاف بین المللی را بر عهده دارد که از سال گذشته تاکنون، صدها مورد عملیات هوایی در سوریه و عراق انجام داده است. آمریکا همچنین کمک هایی از جمله تسلیحات، آموزش و فعالیت نیروهای ویژه را در اختیار برخی از گروه های شورشی که آن ها را «میانه رو» می خواند، قرار داده است. اما شمار نفرات و همچنین تسلیحات این گروه ها، در مقایسه با گروه های افراطی بسیار کمتر است. 

وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در برنامه ای جداگانه، اقدام به مسلح کردن و آموزش یک نیروی نظامی سوری برای مبارزه با داعش کرده؛ اما این برنامه با مشکلاتی مواجه شده است. نخستین گروه از آموزش دیدگاه این طرح، امسال در هنگام ورود به شمال سوریه در کمین «جبهه النصره»، گروه تروریستی وابسته به القاعده در سوریه افتادند. دومین گروه نیز در ازای دریافت اجازه عبور امن از جبهه النصره، شش کامیون نظامی مسلح به مسلسل و همچنین برخی از مهمات خود را در اختیار این گروه قرار دادند.

روسیه اعلام کرده حملاتش در حمایت از دولت اسد، مواضع تروریست های داعش را هدف گرفته است. با این حال، مقامات آمریکایی و مخالفان سوری مدعی هستند روسیه روسیه هیچ تمایزی میان داعش و دیگر گروه هایی که با اسد می جنگند، قائل نیست. کرملین می گوید نمی توان بدون تقویت دولت اسد (متحد اصلی روسیه در خاورمیانه)، داعش را شکست داد. روسیه به همراه چین در شورای امنیت نیز از حق وتوی خود برای جلوگیری از وضع تحریم علیه سوریه استفاده کرده است. این امر، روسیه را در تقابل مستقیم با آمریکا قرار داده که معتقد است اسد، ریشه اصلی مشکلات در سوریه به شمار می رود و باید کنار برود.

روسیه تاکنون به عنوان مهمترین حامی دولت سوریه شناخته شده و کمک های مالی، تسلیحاتی و انواع دیگر کمک های حیاتی را در اختیار این دولت قرار داده است. زمانی که در سال 2012، دولت اسد به مرور کنترل بخش هایی از سوریه را از دست داد و این بخش ها به دست شورشیان افتاد، حزب الله، نیروی تحت حمایت ایران در لبنان، رزمندگان خود را برای حمایت از نیروهای اسد به سوریه اعزام کرد. ایران همچنین اقدام به اعزام مستشاران نظامی به سوریه کرده است.

عربستان سعودی و برخی دیگر از کشورهای عرب سنی منطقه که معتقدند آمریکا قاطعیت کافی را در مقابل اسد از خود نشان نداده، اقدام به حمایت همه جابه از گروه های شورشی مخالف دولت دمشق کرده اند. دولتی که این کشورها، آن را نایب ایران در سوریه می دانند. عربستان و متحدانش همچنین اقدام به تأمین هواپیماهای جنگنده و دیگر انواع پشتیبانی های لازم برای ائتلاف بین المللی ضد داعش که تحت رهبری آمریکاست، کرده اند. 

همچون شماری دیگر از دولت های عربی، قطر نیز اقدام به تأمین کمک های مالی و نظامی برای برخی گروه های شورشی در سوریه کرده است. با این حال، قطر بر سر اینکه از کدام گروه ها باید حمایت شود، با عربستان سعودی اختلاف نظر دارد. هرچند قطر هرگونه اتهامی مبنی بر کمک به القاعده را رد می کند، اما دیپلمات های کشورهای منطقه و تحلیلگران می گویند قطر با گروه های وابسته به القاعده در سوریه ارتباط دارد و همچون آن ها، هدف تشکیل یک «دولت اسلامی» را در سوریه دنبال می کند. قطر از ارتباطات خود با جبهه النصره – که البته می تواند از طریق واسطه ها بوده باشد – برای مذاکره جهت آزادی گروگان های خارجی نیز استفاده کرده است. این کشور همچنین میزبان یکی از مراکز فرمانددهی آمریکا است که حملات ائتلاف در سوریه از آنجا هماهنگ می شود.

ترکیه کشوری است که با اکراه به ائتلاف بین المللی تحت رهبری آمریکا پیوسته است. تا ماه ژوئیه، دولت ترکیه از صدور اجازه استفاده جنگنده های ائتلاف از خاک این کشور برای عملیات در سوریه خودداری می کرد. در ماه اوت، جنگنده های ترکیه برای نخستین بار به عملیات های ضد داعش پیوستند. اما همزمان، دولت ترکیه حملات جدیدی را علیه حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) آغاز کرد؛ گروهی که متحدانش در سوریه، یکی از مهمترین نیروهای زمینی به شمار می روند که علیه داعش مبارزه می نمایند. ترکیه اتهام حمایت ضمنی از افراط گرایان را رد می کند؛ اما نیروهای عضو گروه های مختلف شورشی، از زمان آغاز درگیری ها در سوریه مکرراً به ترکیه رفت و آمد داشته و به خرید و فروش اسلحه و نفت مشغول بوده اند.

فرانسه یکی از نخستین کشورهای اروپایی بود که در حملات هوایی علیه داعش در عراق شرکت کرد. با این حال، این کشور از پیوستن به حملات ائتلاف در سوریه خودداری می کرد، زیرا معتقد بود که این امر، سبب کمک به اسد می شود. فرانسه نخستین حملات هوایی خود در سوریه را در ماه سپتامبر سال جاری آغاز کرد.

پارلمان انگلیس به عملیات نظامی این کشور در سوریه رأی مثبت نداد و به این ترتیب، این کشور بخش عمده تلاش های خود در ائتلاف بین المللی را بر مبارزه با داعش در عراق معطوف کرده است. با این وجود، در ماه اوت، انگلیس اقدام به انجام یک حمله پهپادی در سوریه کرد که به کشته شدن دو تن منجر شد. دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس مدعی شد این حمله، در راستای «دفاع از خود» بوده و گفت شواهدی وجود دارد که شبه نظامیان قصد انجام حملاتی در داخل خاک انگلیس را داشته اند.