یک فیلم پرحاشیه دیگر هم به‌روی پرده رفت/ «نهنگ عنبر» هم اکران شد

فیلم «نهنگ عنبر» که 23 مهرماه سال گذشته کلید خورده و پس از دو ماه فیلمبرداری برای حضور در جشنواره فیلم فجر آماده بود، به دلیل جلوگیری از دردسرهای احتمالی برای جشنواره پذیرفته نشد و پس از پشت سر گذاشتن حواشی بسیار، طبق وعده مدیران سینمایی بالاخره در 30 اردیبهشت ماه روی پرده سینماها رفت.

به گزارش آنا، «نهنگ عنبر» در حالی اکران خود را آغاز کرد که با وجود کسب پروانه نمایش، تا چندی پیش هنوز موفق به کسب مجوز اکران نشده بود.

حسین نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پیش از این در تاریخ هشتم اردیبهشت‌ماه به بخشی از گمانه‌زنی‌های متناقض پایان داده و اعلام کرده بود فیلم‌های «خانه دختر» و «نهنگ عنبر» فعلا اکران نخواهند شد، اما گفته بود که این دو فیلم با توجه به اشکالات محتوایی که منطبق با آموزه‌های اسلامی و ملی نیست، هرچند یک بار بازبینی و موفق به دریافت پروانه نمایش شده است، باید باز هم مورد ممیزی قرار بگیرد تا پس از رفع اشکالات در نوبت اکران قرار گیرد.

برخی رسانه‌ها این فیلم را که وزیر ارشاد در آستانه جشنواره فجر سال گذشته از پشت‌صحنه آن دیدن کرده بود، آن را به فیلم توقیف‌شده قبلی سامان مقدم یعنی «صد سال به این سال‌ها» تشبیه کردند که شخصیت اول آن از زن (با بازی فاطمه معتمدآریا) به مرد (با بازی رضا عطاران) تغییر کرده است؛ شاید تنها به این دلیل که این فیلم نیز ماجرای زندگی نقش اول خود طی چند دهه از تاریخ (دهه ۴۰ تا زمان حال) را روایت می‌کند.

در این راستا روزنامه کیهان مدعی شد که «نهنگ عنبر» در واقع در قالب قصه‌ای عاشقانه به «روابط ایران و آمریکا» می‌پردازد.

فیلم کمدی «نهنگ عنبر» به کارگردانی سامان مقدم یکی از چندین فیلمی بود که برای جلوگیری از دردسرهای احتمالی به جشنواره راه نیافت و مدیران سینمایی وعده دادند که فیلم‌های محروم از حضور در جشنواره امکان اکرانی مناسب را خواهند داشت.

پس از اعلام اسامی فیلم‌های بخش سوادی سیمرغ سی و سومین جشنواره فیلم فجر و نبودن فیلم «نهنگ عنبر» در فهرست فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران، سامان مقدم در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری فارس قرار داد، اعلام کرد فیلمش را برای اکران عمومی با حساسیت و دقت فنی بیشتر آماده خواهد کرد.

متن کامل یادداشت سامان مقدم به شرح زیر بود:

«با توجه به پیگیری‌های مداوم دوستان و همکاران عزیز سینمایی و مطبوعات مبنی بر انتظارشان برای دیدن فیلم سینمایی «نهنگ عنبر» در جشنواره فیلم فجر، لازم می‌دانیم با احترام و تشکر به اطلاع برسانیم که گروه سازنده فیلم سینمایی «نهنگ عنبر» ترجیح می‌دهد نسخه کامل نهنگ عنبر را با حساسیت و دقت فنی و کیفی بیشتر برای اکران عمومی آماده نماید.

تعجیل برای حضور در جشنواره، وسواس برای ارائه فیلمی که هم شما و هم ما در انتظارش هستیم را کم می‌کرد.

وعده می‌دهیم که نهنگ عنبر را به زودی در اکران عمومی سینماهای ایران ببینیم.

برای فیلم‌هایی که در سی و سومین جشنواره فیلم فجر حضور دارند آرزوی موفقیت داریم.»

این در حالی بود که وزیر ارشاد در آستانه جشنواره فجر سال گذشته از پشت‌صحنه آن دیدن کرده بود و همزمان شایعاتی مطرح شد مبنی بر اینکه علی جنتی در جریان بازدید از پشت صحنه با عصبانیت محل را ترک کرده است؛ ولی عوامل این ادعا را رد کرده و وعده دادند فیلم به زودی به صورت عمومی اکران خواهد شد.

نهایتا پس از حواشی و حرف و حدیث‌های بسیار غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش پس از برگزاری جلسه اخیر این شورا در روز دوشنبه 28 اردیبهشت‌ماه درباره مصوبات این شورا اعلام کرد که فیلم «نهنگ عنبر» ساخته سامان مقدم به سرگروهی سینما کوروش، در کنار دو فیلم «آتیش‌بازی» در گروه آزادی و «اسب سفید پادشاه» به سرگروهی سینما استقلال از روز چهارشنبه 30 اردیبهشت‌ماه اکران خود را آغاز می‌کنند.

آیا اکران فیلم‌هایی همچون «نهنگ عنبر» و «قصه‌ها» با تمام مسائل و حواشی که به همراه داشت، بیانگر این نکته است که فشارهای وارده از سوی برخی رسانه‌ها، حوزه هنری و کمیسیون فرهنگی مجلس بر مدیران دولتی حوزه فرهنگ، موجب صلب امکان اکران از فیلمی نمی‌شود؟ و آیا همانگونه که مدیران سینمایی و شخص وزیر فرهنگ بارها اعلام کرده‌اند، تصمیم‌گیری در حوزه سینما صرفا بر عهده سازمان سینمایی و وزارت ارشاد است و نهاد دیگری حق دخالت در آن را ندارد؟!