نوروز و نفت بدون بابک زنجانی
دو روز دیگر نوروز است. «نفت و نوروز» سالهاست به هم گره خوردهاند. پنجشنبه که بیاید 63سال از مبارزات تاریخی مردم ایران برای «ملیکردن صنعت نفت» گذشته است. غروبش، کنار «سفره هفتسین» مینشینیم تا صدای پای سال تازه را بشنویم؛ سالی که اگر توافقنامه جامع ایران و 1+5 به آن الصاق شود سال شکوفایی است.
تولید نفتمان که بالا رود، پول نفت که به کشور بیاید، میتوان امیدوار بود که چرخ زندگی مردم بهتر بچرخد به شرط آنکه تجربه هشت سال گذشته در«مصرف نابخردانه» بیش از 700میلیارددلار درآمد بینظیر نفتی ایران تکرار نشود.
1- آخرین گزارش ماهانه آژانس بینالمللی انرژی نشان داد که صادرات نفت ایران به بالاترین میزان در ماههای اخیر رسیده است آن هم بدون واسطهگری بابک زنجانیها و ویژهخواهانی چون او. پس آنانکه در سالهای گذشته مسیری غیر از آنچه باید را برای فروش نفت ایران طراحی و اجرا کردند، امروز باید پاسخگو باشند. اگر امسال بدهی بابک زنجانی به وزارت نفت افشا شد، اگر اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگری هستند که نفت این مردم را فروخته اما پولش را هنوز به خزانه کشور واریز نکردهاند، تسویه حساب با آنها باید در صدر اولویتهای دولت در سال 93 باشد بیهیچ ملاحظه و مراعاتی.
2- مردم ایران نجیباند. این سالها نشان دادند که چطور سختیها را تحمل میکنند تا کشور اداره شود. تاریخ هم گواه مستندی است که این ملت زیر بیرق اجنبی نخواهد رفت. بر مسوولان اما، فرض است تا جایی که دستاوردها محفوظ بماند، مسیر پیشروی سال آینده را برای توسعه همهجانبه کشور هموار کنند. در روزگاری که قطر گاز پارسجنوبیمان را میمکد و عراق صادرات نفتش را به بیش از دومیلیونو800هزار بشکه در روز رسانده است، باید جلوی تندشدن فضا را گرفت تا به عقبتر رانده نشویم. توجه به منافع کلان و بلندمدت ایران میتواند خاکستری باشد بر آتش جناحبازیهای داخلی. بیتردید منافع برخی خارجیها در عادی نشدن موضوع هستهای ایران است. کاسبان تحریم را هم میتوان افشا کرد. با اتحاد و تدبیر داخلی میتوان و باید آنها را خنثی کرد. شک نکنید که نفت ایران در سال 93 گشایش میخواهد.
3- سال 92 برای فعالان محیطزیست دستاورد مهمی داشت. حالا دیگر مسوولان هم معترفند که بنزین تولیدی در پتروشیمیها مضر است. روزگاری اما، بیان این جملات سخت بود. امروز وزیر نفت رسما به آن اشاره میکند و واردات بنزین برای سال آینده را بهجای تولید بنزین سرطانزا در پتروشیمیها در دستور کار وزارتخانهاش قرار میدهد. کسی منکر شرایط دشوار تحریم سالهای گذشته نیست. سوال اساسی اینجاست که آیا واقعا کشور ناگزیر به تولید بنزین در پتروشیمیها شده بود؟! یا اینکه این تراژدی محصول استراتژی نادرستی بود که بر اساس آن برخی بنا داشتند سری به سرها بیفزایند؟ در پتروشیمیهایی که خوراکشان میعانات گازی است پس از ورود خوراک و یک مرحله گرمشدن، مادهای شبیه بنزین اکتان بالا به دست میآید که مواد آلی آن جدا نشده است. چرا این مواد آلی به ریه مردم رفت؟!
4- در سال 92 چه موقع رای اعتماد به کابینه و چه در برخی بزنگاهها، موضوع 12، 13ساله قرارداد صادرات گاز به امارات متحدهعربی موسوم به کرسنت داغ شد. در اینکه با شرایط و قیمت قبلی، این قرارداد قابل اجرا نیست شکی وجود ندارد. تردیدی هم نیست که چه در قرارداد کرسنت و چه در هر قرارداد دیگری، هر کس از هر گروه و جناحی مرتکب فساد و خطا شده باشد باید شناسایی، معرفی و محاکمه شود. اینکه چگونه رییس اسبق دیوان محاسبات کشور روزی قرارداد کرسنت را خیانتبار معرفی کرد و چند سال بعد بهعنوان یک مقام دولتی در دفتر وزیر اسبق کشور با مسوولان کرسنتی پشت یک میز نشست موضوع امروزمان نیست! بحث سوراخشدن خط لولهای که برای انتقال گاز میدان سلمان به سیری با هزینه گزاف طراحی شده بود هم بماند برای بعد! در چند سال گذشته امارات گاز میدان مشترک سلمان – ابولبخوش را برده و کسی هم سوالی در این مورد از مسوولان نپرسیده است. همانطور که درباره عدم تعیین تکلیف نهایی قرارداد کرسنت و موضوعات اطرافش در چند سال گذشته پاسخ قانعکنندهای شنیده نشده است. فعلا قرارداد کرسنت در دادگاه داوری بینالمللی است. وزارت نفت هم بهعنوان مدعی به صحنه آمده است. همه دلسوزان باید به منافع ملی کشور توجه کنند و مسایل حزبی و سیاسی را به میدانی دیگر موکول کنند. همانطور که میتوان به پرونده مطرح در دادگاه بینالمللی داوری دیگری، که درگیر موضوع توقف سوآپ نفت است، ملی نگاه کرد. هر خسارتی در این موضوعات نهایتا از جیب ملت تسویه میشود، وگرنه این امکان هست که گروهی این سوژه را دستاویز قرار دهند و گروهی سوژهای دیگر را. مجلس و دولت در موضوعات فراملی باید و حتما باید در کنار هم باشند، نه رقیب هم.
5- روزی که اغلب کارشناسان فریاد میزدند پروژههای 35 ماهه پارسجنوبی در موعد مقرر به انجام نخواهد رسید گوش شنوایی نبود. حالا که چند ماه از موعد افتتاح آن فازها گذشته و خبری از آنها نیست (و حداقل در دو تا سه سال آینده هم فاز کاملی از آنها افتتاح نخواهد شد) باید گزارش دقیقی از میزان پول دریافتی و پیشرفت پروژهها منتشر شود. نه برای تخطئه که حالا دیگر سودی ندارد، بلکه برای روشنشدن مسیر راه و نحوه مواجهه با پیمانکاران در سال 93. باید برای مجریان پروژهها زمانبندی دوبارهای تعریف کرد و بر اساس میزان پیشرفت پول در اختیارشان گذاشت. هرچند اولویت وزارت نفت فعلا تکمیل فازهای 12، 16، 15، 17 و 18 برای سال آینده است. ایران به هر شکل ممکن باید فازهای باقیمانده پارس جنوبی را به سرعت توسعه دهد. دیپلماسی هم باید به جاده صافکن این مسیر باشد. وگرنه زمستان سال آینده مشکل کمبود گازمان جدیتر خواهد بود و به گاز ترکمنستان محتاجتریم. استفاده از دیپلماسی گازی و صادرات گاز به کشورهای همسایه و اروپا طلبمان.
6- اگر بتوان در سال 93 دو شاخصه را همزمان توسعه داد اتفاق خوبی میافتد. از سویی به بازشدن فضای سیاسی بینالمللی کمک کنیم تا به سرعت ظرفیت تولید نفت و گاز کشور را بالا ببریم و از طرفی با تکیه بر محورهای اقتصاد مقاومتی از اتکا به نفت و دلارهای نفتی کم کنیم. هرچند یک سال برای رسیدن به این شاخصهها کافی نیست اما قرارگرفتن در مسیر برای سال 93 میسور است.
7- بهار که برسد مهمترین رویداد نفتی بینالمللی کشور در تهران برگزار میشود. این سالها رنگ بینالمللی نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران کم شده است. شرکتهای بینالمللی سال آینده میتوانند در نمایشگاه نفت تهران در کنار داخلیهای توانمندشده خودنمایی کنند. به شرط آنکه تندروهای بینالمللی را منزوی کنیم. به شرط آنکه همه در داخل حول محور منافع ملی متحد شویم؛ همانطور که در 29 اسفند سال 1329 متحد شدیم. نوروز و نفت 63 سال است به هم گره خورده است. *ساعت چهار صبح پنجم خرداد سال 1287 شمسی، نفت برای اولینبار در خاورمیانه، از مسجد سلیمان ایران فوران کرد.
تولید نفتمان که بالا رود، پول نفت که به کشور بیاید، میتوان امیدوار بود که چرخ زندگی مردم بهتر بچرخد به شرط آنکه تجربه هشت سال گذشته در«مصرف نابخردانه» بیش از 700میلیارددلار درآمد بینظیر نفتی ایران تکرار نشود.
1- آخرین گزارش ماهانه آژانس بینالمللی انرژی نشان داد که صادرات نفت ایران به بالاترین میزان در ماههای اخیر رسیده است آن هم بدون واسطهگری بابک زنجانیها و ویژهخواهانی چون او. پس آنانکه در سالهای گذشته مسیری غیر از آنچه باید را برای فروش نفت ایران طراحی و اجرا کردند، امروز باید پاسخگو باشند. اگر امسال بدهی بابک زنجانی به وزارت نفت افشا شد، اگر اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگری هستند که نفت این مردم را فروخته اما پولش را هنوز به خزانه کشور واریز نکردهاند، تسویه حساب با آنها باید در صدر اولویتهای دولت در سال 93 باشد بیهیچ ملاحظه و مراعاتی.
2- مردم ایران نجیباند. این سالها نشان دادند که چطور سختیها را تحمل میکنند تا کشور اداره شود. تاریخ هم گواه مستندی است که این ملت زیر بیرق اجنبی نخواهد رفت. بر مسوولان اما، فرض است تا جایی که دستاوردها محفوظ بماند، مسیر پیشروی سال آینده را برای توسعه همهجانبه کشور هموار کنند. در روزگاری که قطر گاز پارسجنوبیمان را میمکد و عراق صادرات نفتش را به بیش از دومیلیونو800هزار بشکه در روز رسانده است، باید جلوی تندشدن فضا را گرفت تا به عقبتر رانده نشویم. توجه به منافع کلان و بلندمدت ایران میتواند خاکستری باشد بر آتش جناحبازیهای داخلی. بیتردید منافع برخی خارجیها در عادی نشدن موضوع هستهای ایران است. کاسبان تحریم را هم میتوان افشا کرد. با اتحاد و تدبیر داخلی میتوان و باید آنها را خنثی کرد. شک نکنید که نفت ایران در سال 93 گشایش میخواهد.
3- سال 92 برای فعالان محیطزیست دستاورد مهمی داشت. حالا دیگر مسوولان هم معترفند که بنزین تولیدی در پتروشیمیها مضر است. روزگاری اما، بیان این جملات سخت بود. امروز وزیر نفت رسما به آن اشاره میکند و واردات بنزین برای سال آینده را بهجای تولید بنزین سرطانزا در پتروشیمیها در دستور کار وزارتخانهاش قرار میدهد. کسی منکر شرایط دشوار تحریم سالهای گذشته نیست. سوال اساسی اینجاست که آیا واقعا کشور ناگزیر به تولید بنزین در پتروشیمیها شده بود؟! یا اینکه این تراژدی محصول استراتژی نادرستی بود که بر اساس آن برخی بنا داشتند سری به سرها بیفزایند؟ در پتروشیمیهایی که خوراکشان میعانات گازی است پس از ورود خوراک و یک مرحله گرمشدن، مادهای شبیه بنزین اکتان بالا به دست میآید که مواد آلی آن جدا نشده است. چرا این مواد آلی به ریه مردم رفت؟!
4- در سال 92 چه موقع رای اعتماد به کابینه و چه در برخی بزنگاهها، موضوع 12، 13ساله قرارداد صادرات گاز به امارات متحدهعربی موسوم به کرسنت داغ شد. در اینکه با شرایط و قیمت قبلی، این قرارداد قابل اجرا نیست شکی وجود ندارد. تردیدی هم نیست که چه در قرارداد کرسنت و چه در هر قرارداد دیگری، هر کس از هر گروه و جناحی مرتکب فساد و خطا شده باشد باید شناسایی، معرفی و محاکمه شود. اینکه چگونه رییس اسبق دیوان محاسبات کشور روزی قرارداد کرسنت را خیانتبار معرفی کرد و چند سال بعد بهعنوان یک مقام دولتی در دفتر وزیر اسبق کشور با مسوولان کرسنتی پشت یک میز نشست موضوع امروزمان نیست! بحث سوراخشدن خط لولهای که برای انتقال گاز میدان سلمان به سیری با هزینه گزاف طراحی شده بود هم بماند برای بعد! در چند سال گذشته امارات گاز میدان مشترک سلمان – ابولبخوش را برده و کسی هم سوالی در این مورد از مسوولان نپرسیده است. همانطور که درباره عدم تعیین تکلیف نهایی قرارداد کرسنت و موضوعات اطرافش در چند سال گذشته پاسخ قانعکنندهای شنیده نشده است. فعلا قرارداد کرسنت در دادگاه داوری بینالمللی است. وزارت نفت هم بهعنوان مدعی به صحنه آمده است. همه دلسوزان باید به منافع ملی کشور توجه کنند و مسایل حزبی و سیاسی را به میدانی دیگر موکول کنند. همانطور که میتوان به پرونده مطرح در دادگاه بینالمللی داوری دیگری، که درگیر موضوع توقف سوآپ نفت است، ملی نگاه کرد. هر خسارتی در این موضوعات نهایتا از جیب ملت تسویه میشود، وگرنه این امکان هست که گروهی این سوژه را دستاویز قرار دهند و گروهی سوژهای دیگر را. مجلس و دولت در موضوعات فراملی باید و حتما باید در کنار هم باشند، نه رقیب هم.
5- روزی که اغلب کارشناسان فریاد میزدند پروژههای 35 ماهه پارسجنوبی در موعد مقرر به انجام نخواهد رسید گوش شنوایی نبود. حالا که چند ماه از موعد افتتاح آن فازها گذشته و خبری از آنها نیست (و حداقل در دو تا سه سال آینده هم فاز کاملی از آنها افتتاح نخواهد شد) باید گزارش دقیقی از میزان پول دریافتی و پیشرفت پروژهها منتشر شود. نه برای تخطئه که حالا دیگر سودی ندارد، بلکه برای روشنشدن مسیر راه و نحوه مواجهه با پیمانکاران در سال 93. باید برای مجریان پروژهها زمانبندی دوبارهای تعریف کرد و بر اساس میزان پیشرفت پول در اختیارشان گذاشت. هرچند اولویت وزارت نفت فعلا تکمیل فازهای 12، 16، 15، 17 و 18 برای سال آینده است. ایران به هر شکل ممکن باید فازهای باقیمانده پارس جنوبی را به سرعت توسعه دهد. دیپلماسی هم باید به جاده صافکن این مسیر باشد. وگرنه زمستان سال آینده مشکل کمبود گازمان جدیتر خواهد بود و به گاز ترکمنستان محتاجتریم. استفاده از دیپلماسی گازی و صادرات گاز به کشورهای همسایه و اروپا طلبمان.
6- اگر بتوان در سال 93 دو شاخصه را همزمان توسعه داد اتفاق خوبی میافتد. از سویی به بازشدن فضای سیاسی بینالمللی کمک کنیم تا به سرعت ظرفیت تولید نفت و گاز کشور را بالا ببریم و از طرفی با تکیه بر محورهای اقتصاد مقاومتی از اتکا به نفت و دلارهای نفتی کم کنیم. هرچند یک سال برای رسیدن به این شاخصهها کافی نیست اما قرارگرفتن در مسیر برای سال 93 میسور است.
7- بهار که برسد مهمترین رویداد نفتی بینالمللی کشور در تهران برگزار میشود. این سالها رنگ بینالمللی نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران کم شده است. شرکتهای بینالمللی سال آینده میتوانند در نمایشگاه نفت تهران در کنار داخلیهای توانمندشده خودنمایی کنند. به شرط آنکه تندروهای بینالمللی را منزوی کنیم. به شرط آنکه همه در داخل حول محور منافع ملی متحد شویم؛ همانطور که در 29 اسفند سال 1329 متحد شدیم. نوروز و نفت 63 سال است به هم گره خورده است. *ساعت چهار صبح پنجم خرداد سال 1287 شمسی، نفت برای اولینبار در خاورمیانه، از مسجد سلیمان ایران فوران کرد.
منبع: روزنامه شرق
گزارش خطا
آخرین اخبار