فرق اسنوکر و بیلیارد؛ بررسی جامع تاریخچه، قوانین، سبک بازی و تفاوت‌ها
به گزارش صدای ایران، بسیاری از افراد هنگام شنیدن نام این دو بازی تصور می‌کنند تفاوت چندانی میانشان وجود ندارد، در حالی‌که شناخت دقیق این تفاوت‌ها می‌تواند انتخاب بازیکن را به‌طور کامل تغییر دهد.
در این مقاله به بررسی جامع فرق اسنوکر و بیلیارد می‌پردازیم؛ از تاریخچه و قوانین گرفته تا سبک بازی، تجهیزات، بازیکنان مشهور، جایگاه فرهنگی و حتی وضعیت این دو رشته در ایران. اگر شما هم به‌دنبال درک بهتر این دو ورزش جذاب هستید، با ما همراه باشید.
تاریخچه و ریشه‌های بیلیارد
بیلیارد یکی از قدیمی‌ترین بازی‌های رومیزی جهان است که قدمت آن به قرن پانزدهم میلادی در اروپا بازمی‌گردد. این بازی ابتدا در فضای باز، شبیه به چوگان، با چوب و توپ انجام می‌شد. اما به‌تدریج به فضای داخلی منتقل شد و شکل مدرن خود را پیدا کرد.
در قرن هفدهم، اشراف‌زادگان اروپایی بیلیارد را به عنوان سرگرمی اصلی خود برگزیدند. با گذر زمان، قوانین تغییر کرد و نسخه‌های مختلفی مانند کارامبول و پول شکل گرفتند.
پیدایش اسنوکر
اسنوکر در سال ۱۸۷۵ در هندوستان توسط افسران ارتش بریتانیا ابداع شد. واژه "Snooker" از اصطلاحی نظامی گرفته شده که به تازه‌واردهای بی‌تجربه اطلاق می‌شد. این بازی به‌سرعت به بریتانیا منتقل شد و در قرن بیستم به یک رشته ورزشی رسمی با مسابقات بین‌المللی تبدیل گردید.
در دهه‌های اخیر، اسنوکر به‌ویژه در بریتانیا و چین محبوبیت گسترده‌ای پیدا کرده است. مسابقات قهرمانی جهان اسنوکر در شفیلد انگلستان یکی از معتبرترین رویدادهای ورزشی جهان به شمار می‌رود.
انواع بیلیارد و سبک‌های مختلف بازی
کارامبول (Carom)
در این سبک، سه توپ (سفید، زرد و قرمز) روی میز بدون حفره استفاده می‌شود. هدف بازیکن این است که با توپ سفید خود، به دو توپ دیگر برخورد کند. این سبک بیشتر در فرانسه و اروپای جنوبی محبوب است.
پول (Pool)
محبوب‌ترین نوع بیلیارد در آمریکا است. ۱۵ توپ شماره‌دار به‌همراه توپ سفید روی میز قرار می‌گیرند. هدف وارد کردن توپ‌ها به حفره‌های میز است. زیرشاخه‌های آن شامل ۸ بال، ۹ بال و ۱۰ بال است که هرکدام قوانین خاص خود را دارند.
بیلیارد انگلیسی
ترکیبی از قوانین کارامبول و اسنوکر است. این بازی در قرن نوزدهم محبوبیت زیادی داشت و الهام‌بخش شکل‌گیری اسنوکر شد.
قوانین اسنوکر و سیستم امتیازدهی
اسنوکر یک بازی پیچیده و استراتژیک است. بازیکن ابتدا باید یک توپ قرمز گل کند (۱ امتیاز) و سپس یک توپ رنگی انتخاب کند. توپ‌های رنگی امتیازهای متفاوت دارند:
- زرد: ۲ امتیاز
- سبز: ۳ امتیاز
- قهوه‌ای: ۴ امتیاز
- آبی: ۵ امتیاز
- صورتی: ۶ امتیاز
- سیاه: ۷ امتیاز
این روند تا پایان توپ‌های قرمز ادامه دارد. سپس توپ‌های رنگی به ترتیب ارزش امتیاز خود گل می‌شوند. همین سیستم سبب می‌شود اسنوکر به یک بازی ذهنی و طولانی تبدیل شود.
تفاوت‌های فنی بین اسنوکر و بیلیارد
- ابعاد میز: میز اسنوکر بزرگ‌تر است (۱۲ فوت)، در حالی که میز پول معمولاً ۷ تا ۹ فوت است.
- نوع توپ‌ها: توپ‌های اسنوکر کوچک‌تر (۵۲.۵ میلی‌متر) و سبک‌ترند. توپ‌های بیلیارد پول بزرگ‌تر (۵۷ میلی‌متر) هستند.
- چوب بازی: چوب اسنوکر باریک‌تر و سبک‌تر طراحی شده تا کنترل بیشتری روی توپ ایجاد شود.
- سطح میز: میز اسنوکر با پارچه‌ای نرم و سریع پوشانده می‌شود، اما میز پول اصطکاک بیشتری دارد.
بیشتر بخوانید: تفاوت میز بیلیارد و اسنوکر
تجهیزات مورد استفاده
تفاوت تجهیزات یکی از بخش‌های مهم این دو ورزش است. توپ‌ها، چوب‌ها، پارچه میز و حتی گچ مورد استفاده بازیکنان متفاوت است.
در اسنوکر، بازیکنان از چوب‌های باریک‌تر با سر کوچک‌تر استفاده می‌کنند تا دقت بیشتری در ضربه داشته باشند. توپ‌های کوچک‌تر نیز نیازمند کنترل بیشتری هستند. در مقابل، در بیلیارد پول، چوب‌ها ضخیم‌ترند و برای ضربه‌های محکم‌تر طراحی شده‌اند.
تاکتیک و روانشناسی بازی
در بیلیارد پول، سرعت عمل و تمرکز روی گل کردن توپ‌ها اهمیت اصلی را دارد. بازی‌ها کوتاه‌تر هستند و نیازمند واکنش سریع بازیکن‌اند.
اما اسنوکر بیشتر بر استراتژی، پیش‌بینی چند حرکت آینده و مدیریت ذهنی متمرکز است. بازیکن حرفه‌ای باید بتواند چندین ضربه بعدی را در ذهن خود طراحی کند. همین ویژگی باعث شده که اسنوکر را "شطرنج روی میز" بنامند.
بازیکنان مشهور تاریخ
در اسنوکر
- رونی اُسالیوان: افسانه زنده اسنوکر با چندین قهرمانی جهان.
- استفن هندری: قهرمان اسکاتلندی که در دهه ۹۰ میلادی سلطنت می‌کرد.
- مارک سلبی: بازیکن مدرن با سبک دفاعی خاص.
در بیلیارد پول
- اِفرن رِیِس: اسطوره فیلیپینی و مشهور به "جادوگر".
- جانی آرچر: بازیکن آمریکایی پرآوازه.
- شان مورفی: یکی از بازیکنان مدرن با سبک تهاجمی.
جایگاه فرهنگی و رسانه‌ای
بیلیارد به‌خصوص در آمریکا به بخشی از فرهنگ سرگرمی تبدیل شده است. سالن‌های بیلیارد محل تجمع جوانان و علاقه‌مندان است. در سینما و تلویزیون نیز بارها به‌عنوان نماد رقابت و مهارت نمایش داده شده است.
اسنوکر اما در بریتانیا جایگاه خاصی دارد. مسابقات جهانی اسنوکر میلیون‌ها بیننده تلویزیونی دارد. در چین نیز محبوبیت اسنوکر به‌شدت افزایش یافته است و بازیکنان بزرگی از این کشور پا به میدان جهانی گذاشته‌اند.
وضعیت اسنوکر و بیلیارد در ایران
در ایران، بیلیارد و اسنوکر طی دو دهه اخیر رشد زیادی داشته‌اند. سالن‌های بیلیارد در بسیاری از شهرها تأسیس شده‌اند و علاقه‌مندان زیادی جذب این ورزش‌ها شده‌اند. فدراسیون بولینگ و بیلیارد ایران نیز مسابقات داخلی برگزار می‌کند و بازیکنان ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی حضور می‌یابند.
جمع‌بندی نهایی
اسنوکر و بیلیارد هر دو ورزشی زیبا و پرطرفدارند که از یک ریشه مشترک برخاسته‌اند اما مسیرهای متفاوتی را پیموده‌اند. بیلیارد بیشتر برای علاقه‌مندان به هیجان سریع و رقابت‌های کوتاه جذاب است. در مقابل، اسنوکر انتخابی عالی برای کسانی است که به تمرکز، برنامه‌ریزی و رقابت‌های ذهنی طولانی علاقه دارند.
انتخاب بین این دو ورزش، انتخابی میان هیجان لحظه‌ای و تمرکز استراتژیک است. هر دو می‌توانند تجربه‌ای فراموش‌نشدنی برای بازیکنان و تماشاگران ایجاد کنند.
منبع: سایت پرشین استور https://persianstore88.com
