وعده‌های مسکن ملی، بر باد رفت/بلاتکلیفی متقاضیان و مشکلات اجرایی!
به گزارش صدای ایران، با وجود گذشت چند سال از آغاز طرح مسکن ملی، همچنان وضعیت بسیاری از واحدهای در آستانه تحویل، نامشخص و مبهم باقی مانده است. تأخیرهای پی‌درپی در زمان‌بندی‌ها و فقدان اطلاع‌رسانی شفاف، موجب سردرگمی و نگرانی متقاضیانی شده که سال‌هاست چشم‌انتظار خانه‌دار شدن هستند. وعده‌های مکرر مسئولان درباره تحویل قریب‌الوقوع برخی پروژه‌ها، تاکنون به نتیجه ملموسی نینجامیده و بر بی‌اعتمادی عمومی افزوده است.
در بسیاری از پروژه‌ها، با وجود پیشرفت فیزیکی نسبی، هنوز زیرساخت‌های اساسی مانند آب، برق، گاز و سیستم فاضلاب به‌طور کامل تأمین نشده است. همین نواقص باعث شده تحویل رسمی واحدها به تعویق بیفتد و ساکنان احتمالی همچنان در بلاتکلیفی بمانند. در برخی موارد نیز، ابهام در مالکیت زمین یا مسائل حقوقی میان دستگاه‌های اجرایی و پیمانکاران، مانع از نهایی شدن فرآیند تحویل شده است. از سوی دیگر، پروژه‌های بزرگ مسکنی که قرار بود موتور محرک نهضت ملی باشند، با کمبود منابع مالی و افزایش هزینه‌های ساخت مواجه شده‌اند. تأخیر در پرداخت تسهیلات بانکی و افزایش قیمت مصالح، روند اجرا را کند کرده و حتی در برخی مناطق باعث توقف کامل عملیات ساخت‌وساز شده است. این وضعیت نه‌تنها برنامه‌ریزی‌های دولت را به چالش کشیده، بلکه فشار روانی زیادی به متقاضیان وارد کرده است. کلافگی متقاضیان از این وضعیت، روز به روز بیشتر می‌شود. بسیاری از آن‌ها تمام پس‌انداز خود را برای پیش‌پرداخت‌ها صرف کرده‌اند و اکنون با هزینه‌های روزافزون اجاره‌خانه و بی‌خبری از زمان تحویل واحدشان دست‌وپنجه نرم می‌کنند. احساس بی‌پناهی در برابر دستگاه‌های مسئول، به‌ویژه در شرایط تورمی فعلی، برای برخی از خانوارها بسیار طاقت‌فرسا شده است.
در کنار این مشکلات، عدم پاسخگویی مشخص از سوی نهادهای متولی نیز به بحران دامن زده است. تماس‌ها، مراجعات حضوری و شکایت‌های مکرر، اغلب با پاسخ‌های کلی یا وعده‌های بی‌سرانجام همراه است. این شرایط باعث شده اعتماد عمومی به اجرای موفق طرح، به‌شدت کاهش یابد و نارضایتی‌ها به فضای عمومی جامعه کشیده شود.
کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که بی‌نظمی مدیریتی، نبود نظارت مؤثر و فقدان برنامه‌ریزی دقیق، از مهم‌ترین عوامل کندی در تکمیل پروژه‌ها و تحویل واحدهاست. آن‌ها تأکید دارند که دولت باید با شفاف‌سازی روندها، افزایش منابع مالی و تقویت هماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی، روند اجرای طرح را از این وضعیت فرسایشی خارج کند.
در غیر این صورت، نه‌تنها هدف خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد به تحقق نخواهد رسید، بلکه سرمایه اجتماعی دولت نیز آسیب جدی خواهد دید. استمرار این وضعیت، می‌تواند پیامدهایی فراتر از حوزه مسکن داشته باشد و به‌عنوان نمادی از ناکارآمدی در مدیریت پروژه‌های کلان ملی تلقی شود.
پرداخت تسهیلات هنوز با کُندی همراه است
بر اساس آمار رسمی از ابتدای طرح نهضت ملی مسکن تا پایان ماه گذشته، ۸۸۴ هزار و ۳۳۴ واحد برای پرداخت تسهیلات به بانک‌ها معرفی شده‌اند.
از این تعداد، تا تاریخ اشاره‌شده قرارداد تسهیلات حدود ۴۷۲ هزار واحد امضا شده و حدود ۴۱۲ هزار واحد در صف انتظار برای دریافت تسهیلات هستند.
مبلغ انعقاد قراردادهای تسهیلات نهضت ملی مسکن حدود ۲۳۳ هزار میلیارد تومان بوده است. از این مبلغ، حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان معادل ۵۱ درصد تسهیلات پرداخت شده است.
این آمار نشان می‌دهد که با وجود پیشرفت نسبی در انعقاد قراردادها، فرآیند پرداخت تسهیلات هنوز با کُندی همراه است و نزدیک به نیمی از منابع تعهدشده عملاً به متقاضیان پرداخت نشده‌اند.
