ارکیو پکسی چیست؟

به گزارش صدای ایران در جنین پسر در حال رشد، بیضه‌ها در شکم کودک رشد می‌کنند و در انتهای بارداری در کیسه اسکروتوم می‌افتند.  در بعضی از پسران (بیشتر در موارد تولد زودرس)، یک یا هر دو بیضه کاملاً در کیسه اسکروتوم قرار نمی‌گیرند که به این کریپتورکیدییسم گفته می‌شود.  بیضه نامتعادل می‌تواند در حفره شکمی باقی بماند، یا بیشتر در طول مسیر در نظر گرفته شده خود در مجرای اینگوینال (ناحیه کشاله ران بین شکم و کیسه اسکروتوم) قرار بگیرد.  درمانی که پزشکان در اینگونه موارد توصیه می‌کنند، ارکیوپکسی است. ارکیوپکسی به صورت یک عمل “باز” (شامل برش‌های کوچک در پوست) یا به صورت عمل “لاپاروسکوپی” (بوسیله ابزارهایی که از طریق برش‌های ریز درون بدن قرار می‌گیرند) انجام می‌شود. بعضی اوقات، لاپاروسکوپی برای حداکثر کردن نتایج با یک برش ترکیب می‌شود.



1 ارکیوپکسی برای پسران و مردان مسن

2 نحوه جراحی ارکیوپکسی به چه صورت اسـت؟

2.1 لاپاروسکوپی

2.2 جراحی باز

3 آیا جراحی با بیهوشی انجام می‌­شود؟ 

4 جراحی ارکیوپکسی  چقدر طول می­‌کشد؟ 

5 به تاخیر انداختن درمان چه عوارضی برای بیمار دارد؟

6 مراقبت‌­های قبل از جراحی 

7 آیا جراحی عوارض دارد؟ 

8 مراقبت­های بعد از جراحی ارکیوپکسی

8.1 رژیم غذایی 

8.2 مدیریت درد

8.3 ویزیت پیگیری

8.4 مراقبت از برش

8.5 فعالیت بعد از عمل

ارکیوپکسی برای پسران و مردان مسن

اگرچه اركیوپکسي بيشتر در كودكان خردسال انجام مي‌شود اما گاهي اوقات برای مردان و پسران بزرگتر نيز لازم است. در این موارد، بیضه به حالت عادی نزول کرده اما به طور متناوب به ناحیه کشاله ران برمی‌گردد.

انقباض بیضه ممکن است منجر به درد و ناراحتی شود. در برخی موارد وقتی این اتفاق بیفتد، بیضه ممکن است پیچیده شود و جریان خون را از نخاع مسدود کند. این یک مشکل اورژانسی به نام پیچ خوردگی بیضه است. سپس اركیوكپسي انجام می‌شود تا از تکرار پیچ خوردگی بیضه یا در وهله اول از بروز آن جلوگیری شود.

در بسیاری از موارد، بیضه سالم نیز ممکن است با عمل ارکیوکپسی ثابت شود تا از جلوگیری از پیچ خوردگی بیضه در هر دو بیضه اطمینان حاصل شود.


ارکیوپکسی بسته به آناتومی فرد، محل قرار گیری بیضه‌ها و اینکه آیا یک یا هر دو طرف نیاز به درمان دارد، می‌تواند تا دو ساعت طول بکشد.

بیضه های نزول نکرده به دو دسته قابل لمس یا غیر قابل لمس طبقه بندی می‌شوند (بسته به اینکه آیا در معاینه جسمی می‌توان آن‌ها را احساس کرد یا خیر). لاپاروسکوپی (قرار دادن تلسکوپ کوچک در داخل حفره شکم) اغلب برای تعیین اینکه آیا بیضه غیر قابل لمس واقعا وجود دارد یا خیر، قبل از هرگونه برش پوستی رسمی برای انجام ارکیوپکسی، انجام می‌شود. بسیاری از روش‌های ارکیوپکسی، بسته به موقعیت بیضه و تجربه جراح در این زمینه، ممکن است به طور کامل بوسیله لاپاراسکوپی انجام شود. در موارد دیگر، ممکن است از قسمت لاپاروسکوپی برای جابجایی بیضه به نقطه‌ای استفاده شود که با برش اینگوژنی (پایین شکم در نزدیکی کشاله ران) به راحتی قابل دسترسی باشد.

  جراحی برداشتن کلیه(نفرکتومی ساده و رادیکال): دلایل و عوارض
لاپاروسکوپی
لاپاروسکوپی
در حراجی ارکیوپکسی بوسیله لاپاروسکوپی یک دوربین (که تصویر آن روی صفحه تلویزیون مشاهده می‌شود) و ابزارهای کوچکی از طریق سوراخ‌های ریزی در شکم قرار می‌گیرند. شکم با یک نوع گاز به آرامی باد می‌شود تا فضایی ایجاد شود که امکان ایجاد تصویر مناسب را فراهم کند. ابتدا ساختارهای بیضه و بند ناف: شریان و ورید (رگ‌های خونی) و واس دفنر (لوله‌ای که اسپرم را منتقل می‌کند) مشخص می‌شوند. باقیمانده عمل همانند عمل باز است. طناب تا حد ممکن کشیده می‌شود تا آن را به سمت پایین یا داخل اسکروتوم بکشید. هنگامی که در موقعیت قرار گرفتید، آن را با بخیه ثابت کنید. پس از برداشتن ابزار، سوراخ‌های کوچک همه با بخیه بسته شده و باند استریل روی آن اعمال می‌شود.

جراحی باز

اگر بیضه قابل لمس باشد، ممکن است از روش باز یا لاپاروسکوپی استفاده شود. همانطور که گفته شد، گاهی اوقات لاپاروسکوپی برای پیدا کردن و حتی اندکی برای پایین آوردن بیضه به کار می‌رود. سپس عمل جراحی باز از طریق یک برش کوچک انجام می‌شود تا بیضه به داخل اسکروتوم وارد شود.

بعضی اوقات، بدون توجه به محل قرارگیری بیضه، از لاپاروسکوپی استفاده نمی‌شود. برش کوچک در سرتاسر ناحیه اینگوینال (ناحیه کشاله ران درست در بالا و خارج از سمت آلت تناسلی یا کیسه اسکروتوم) ایجاد می‌شود. برش تا بیضه و بند ناف ایجاد می‌شود. در طی این روش، ساختارهای بیضه و بند ناف مورد بازرسی قرار می‌گیرند تا اطمینان حاصل شود که همه چیز طبیعی است. گاهی اوقات، بیضه نزول نکرده کوچکتر از بیضه دیگر است. در بعضی موارد، باید یکی از شریان‌ها (عروقی که خون را به بیضه می‌ریزد) قربانی شود (به عمد بریده شود) تا طناب طولانی‌تری ایجاد شود. طناب باید به اندازه کافی طولانی باشد که بیضه را بدون هیچ گونه تنشی به سمت بیرون بکشد. بیضه معمولاً می‌تواند زنده بماند زیرا عروق کوچک دیگری وجود دارند که خون را به بیضه برسانند. هنگامی که بیضه در اسکروتوم قرار بگیرد، بخیه زده می‌شود تا بیضه را در یک کیسه درون اسکروتوم بیضه ثابت نگه دارد. برای ایجاد کیسه، برش کوچکی در دیواره کیسه اسکروتوم ایجاد می‌شود. برش اینگوینال و برش اسکروتوم بسته می‌شوند. بخیه‌ها ممکن است زیر پوستی زده شوند، بنابراین نیازی به برداشتن ندارند. یک باند استریل روی بخیه‌ها قرار می‌گیرد.


جراحی ارکیکوپسی با استفاده از بیهوشی عمومی انجام می‌شود. این کار باعث می‌شود کل بدن به خواب برود و به آرامش کامل عضلات و رفلکس‌ها کمک می‌کند. علاوه بر بیهوشی عمومی، ممکن است بیهوشی کودال نیز برای جلوگیری از درد در شکم، کمر، و ناحیه پایین تنه بعد از عمل انجام شود.در صورت ترجیح جراح، ممکن است به جای بیهوشی کودال، از بی‌حسی موضعی استفاده شود.


این عمل برای بیشتر بیماران تقریبا 45 دقیقه طول می‌کشد.  این جراحی معمولا به صورت سرپایی است. به این معنی که بیشتر بیماران در همان روز به خانه می‌روند. بزرگسالانی که بیهوشی عمومی دریافت کرده‌اند باید یک همراه داشته باشند تا آن‌ها را به خانه ببرد زیرا حداقل 24 ساعت پس از عمل قادر به رانندگی نخواهند بود.

به تاخیر انداختن درمان چه عوارضی برای بیمار دارد؟
ارکیوپکسی یک عمل داوطلبانه محسوب می‌شود اما اگر آن را بیش از انداره به تعویق بیندازید، خطر عواقب جدی وجود دارد.  این عواقب عبارتند از:

كاهش باروري

آتروفی بیضه (انقباض)

پیچ خوردگی بیضه

فتق اینگوینال

آسیب‌دیدگی ناحیه‌ای که بیضه ناخواسته در آن قرار دارد

سرطان بیضه

تحقیقات نشان داده است که پسرانی که تا 10 سالگی این عمل را انجام داده‌اند، خطر ابتلا به سرطان بیضه در آن‌ها نسبت به سایرین کاهش یافته است.

مراقبت‌­های قبل از جراحی 

دستورالعمل‌های قبل از عمل باید رعایت شود. این موارد معمولاً شامل عدم خوردن یا نوشیدن برای مدت زمان مشخصی قبل از عمل است (جراح دستورات کتبی و مشخصی به شما خواهد داد.  علاوه بر این، دستورالعمل‌های غذایی و نوشیدنی بسته به سن کودک یا بزرگسالانی که جراحی انجام می‌دهند، متفاوت خواهند بود.


آیا جراحی عوارض دارد؟ 

عوارض ارکیوکپسی نادر است اما ممکن است شامل خونریزی و عفونت باشد. آتروفی بیضه یا از بین رفتن بیضه بسیار نادر است اما ممکن است رخ دهد. به خصوص هنگامی که رگ خونی متصل به بیضه تقسیم شود تا طول کافی برای انجام عمل جراحی داشته باشد. قبل از انجام عمل، متخصص اورولوژی در مورد همه عوارض صحبت خواهد کرد.

مراقبت­های بعد از جراحی ارکیوپکسی

طبیعی است که بیمار بعد از عمل دچار گیجی، گنگی یا حالت تهوع شود. ممکن است بیمار گریه کند. اما این تأثیرات هنگامی که بیهوشی از سیستم کودک خارج شود، از بین می‌روند. برای والدینی که فرزندشان این عمل را انجام داده است، مهم‌ترین کار این است که آرام باشند و کودک خود را آرام و آرام نگه دارند، چه قبل و چه بعد از عمل.

دستورالعمل‌های بعد از عمل معمولاً شامل پرهیز از برداشتن وسایل سنگین، ورزش نکردن، و فشار نیاوردن زیاد به خود برای تقریباً دو هفته بعد از عمل است.

رژیم غذایی 
فقط مایعات شفاف باید چند ساعت پس از عمل داده شود (این مایعات عبارتند از آب، پودر شربت و گاتورید بدون رنگ). اگر مایعات شفاف به خوبی تحمل شوند، بعد از دو ساعت یا بیشتر می‌توان مواد غذایی نرم مانند موز، برنج، نان تست، سوپ یا سیب تجویز کرد. از غذاهای چرب باید اجتناب شود. رژیم غذایی طبیعی می‌تواند روز دوم پس از جراحی شروع شود.

مدیریت درد

برای دو روز اول پس از عمل، دارو درمانی از طرف پزشك معالج پزشك تجویز می‌شود. معمولاً تیلنول یا Motrin برای كودكان زیر پنج سال مناسب است. ممکن است به کودکان بالای پنج سال تیلنول با کدئین برای درد داده شود.

ویزیت پیگیری

ویزیت پیگیری با جراح یا ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی اولیه بعد از عمل حدود چهار تا شش هفته انجام می‌شود.

مراقبت از برش

دستورالعمل مراقبت از برش شامل نحوه تغییر پانسمان استریل در اطراف محل عمل خواهد بود. یک پماد آنتی‌بیوتیک معمولاً روزانه چندین بار در ناحیه برش اعمال می‌شود. حمام (با لیف) باید چهار تا پنج روز بعد از عمل انجام شود. به هیچ وجه نباید کاملا در آب فرو روید.

فعالیت بعد از عمل

به گزارش صدای ایران متخصص اورولوژی درباره سطح فعالیت‌های مجاز به شما مشاوره می‌دهد. طبیعتا محدودیت‌هایی وجود خواهد داشت. دوچرخه سواری و شنا معمولاً به مدت یک هفته ممنوع است. معمولاً کودکان اجازه دارند در مدت دو تا سه روز پس از عمل به مدرسه بروند. شرکت در کلاس‌های ورزشی تماسی و باشگاه تا زمان ویزیت پیگیری با جراح (معمولاً در چهار تا شش هفته) مجاز نیست.