کله پاچه بخوریم یا نه؟

 کله‌پاچه از نظر طب سنتی غذایی بسیار سنگین، پرانرژی و حاوی پروتئین، کلسترول و ویتامین بالاست؛ طبع کله (مغز) سرد و تر و پاچه سرد و خشک است؛ پروتئین موجود در کله پاچه نقش موثری در رشد و ترمیم بافت‌های بدن دارد.

به گزارش صدای ایران برای بررسی خواص کله‌پاچه و اینکه چه افرادی باید از مصرف آن خودداری کنند با حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.

حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ درباره بهترین زمان مصرف کله‌پاچه اظهار کرد: کله‌پاچه بهتر است در وعده صبحانه میل شود، زیرا این غذا بسیار مقوی است؛ پس از مصرف کله‌پاچه فرد باید تحرک داشته باشد تا غذا به خوبی هضم شود؛ مصرف این غذا در وعده شام عوارضی مانند بی‌خوابی، بی‌قراری و ناراحتی گوارشی را برای فرد به همراه دارد.

بیشترین قسمت‌های مورد استفاده کله‌پاچه
وی با بیان اینکه بیشترین قسمت‌های مورد استفاده کله‌پاچه دست و پا‌های گوسفند و گاو است، افزود: بخش‌های دیگری مانند بناگوش، زبان، مغز، چشم و گوشت صورت هم مصرف می‌شود.

مهم‌ترین خواص زبان گوسفند
این محقق و پژوهشگر طب سنتی درباره مهم‌ترین خواص زبان گوسفند بیان کرد: زبان گوسفند حاوی گروه ویتامین‌های B به ویژه B۱۲ است؛ این ویتامین‌ها در خون‌سازی و عملکرد بهتر سیستم عصبی نقش موثری دارند.

مهم‌ترین خواص پاچه گوسفند
عظمایی درباره مهم‌ترین خواص پاچه گوسفند گفت: مغز گوسفند حاوی کلسترول بالایی است، بنابراین پاچه گوسفند خواص بیشتری نسبت به مغز (کله) دارد؛ مصرف پاچه گوسفند نقش موثری در التیام زخم‌های داخلی و سلول‌سازی بدن دارد.
وی تاکید کرد: مطالعات نشان می‌دهند که کله‌پاچه حاوی کوآنزیم Q۱۰ است که موجب استحکام عملکرد سلول و تحریک سیستم ایمنی بدن می‌شود.

این محقق و پژوهشگر طب سنتی درباره خواص دیگر پاچه گوسفند تصریح کرد: مصرف متعادل پاچه گوسفند برای افرادی که دچار شکستگی استخوان‌های پا و بدن هستند، بسیار مفید است؛ استفاده از پاچه گوسفند تاثیر چشمگیری در بهبود خونریزی رحم، مشکلات روده‌ای و بواسیر (هموروئید) دارد.

سایر خواص کله‌پاچه
عظمایی درباره سایر خواص کله‌پاچه اظهار کرد: مصرف کله‌پاچه نقش موثری در تقویت عمومی بدن و افزایش قوای جنسی دارد؛ مغز (کله) طبع سرد و چربی بالایی دارد بنابراین بهتر است همراه با سرکه، خردل و آویشن میل شود.

مهم‌ترین عوارض ناشی از افراط در مصرف کله‌پاچه
وی درباره مهم‌ترین عوارض ناشی از افراط در مصرف کله‌پاچه بیان کرد: کله‌پاچه با وجود تمام خواصی که دارد حاوی اسید‌های مضر هم هست؛ افراط در مصرف کله‌پاچه موجب رسوب در عروق خونی بدن، انسداد و گرفتگی عروق می‌شود؛ مصرف زیاد کله‌پاچه خطر بروز بیماری‌هایی مانند سکته و اختلالات قلبی را افزایش می‌دهد.

موارد منع مصرف کله‌پاچه
این محقق و پژوهشگر طب سنتی درباره موارد منع مصرف کله‌پاچه افزود: مغز گاو و گوسفند معادل هشت عدد زرده تخم‌مرغ کلسترول دارد، بنابراین افرادی که چربی خون (کلسترول و تری‌گلیسرید) و اسید ارویکشان بالاست و مبتلایان نقرس باید از مصرف کله‌پاچه اجتناب کنند؛ اشخاص بهتر است کله‌پاچه را در فصل زمستان میل کنند؛ از کله بز و گاومیش هم استفاده نشود.

مقدار مجاز مصرف کله‌پاچه
عظمایی درباره مقدار مجاز مصرف کله‌پاچه تاکید کرد: کله‌پاچه باید ماهی یک تا ۲ بار مصرف شود، بنابراین افراد به ویژه اشخاصی که تحرک کمی دارند باید از مصرف مداوم و روزانه این غذا پرهیز کنند.


مواد لازم برای تهیه کله‌پاچه (پنج تا ۶ نفر)
کله و پاچه گوسفند یک دست
پیاز سه تا پنج عدد
نخود خیس شده (در صورت تمایل) ۱۰۰ گرم
زردچوبه ۲ قاشق چای‌خوری
سیر پنج حبه
لیوترش تازه ۵۰۰ گرم
فلفل سفید، نمک و پودر دارچین به مقدار لازم
آب به مقدار لازم
نان سنگک گرم و تازه به مقدار لازم

طرز تهیه کله‌پاچه
-برای تهیه کله‌پاچه نخست کله و پاچه گوسفند را جدا و پاک می‌کنیم و آن‌ها را به خوبی می‌شوییم؛ پاک کردن و شستن اجزای کله را فرد ماهری باید انجام بدهد.
- سپس کله و پاچه گوسفند را با مقداری آب داخل ظرفی مناسب قرار می‌دهیم آب باید به اندازه‌ای باشد که کاملاً روی کله‌پاچه را بپوشاند.
- ظرف را روی شعله اجاق گذاشته و پس از به جوش آمدن کف روی آن را برمی‌داریم.نخود خیس‌شده، سیر و پیاز را جداگانه در روغن کمی تفت می‎دهیم سپس به کله‌پاچه اضافه می‌کنیم.
- شعله اجاق را روی حرارت ملایم تنظیم و صبر می‌کنیم تا کله‌پاچه به خوبی بپزد.
- در اواخر پخت کله‌پاچه باید از ادویه‌جاتی مثل فلفل قرمز و سیاه، زنجبیل، هل و تخم‌گشنیز استفاده شود.
- برای پخت کله‌پاچه حدود پنج ساعت زمان لازم بوده؛ بهترین زمان پخت کله‌پاچه از شب تا صبح است.
- کله‌پاچه پس از آماده شدن باید همراه با آب لیموترش تازه و نان سنگک میل شود.