معرفی کتاب «دیپلماسی در عمل»

عنوان: دیپلماسی در عمل
نویسنده: دکتر بهادر امینیان
ناشر: اداره نشر وزارت امور خارجه، 1394
تعداد صفحات: 510

کتاب مشتکل بر شش بخش و فصول متعددی است. موضوع کتاب چنان که در مقدمه آمده‌است، نگارش خاطرات در قالبی آموزشی است، قرار بود این خاطرات دانشجویان دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه را که در حال آماده شدن برای خدمت در وزارت خارجه بودند در جریان امور روزانه یک سفارتخانه قرار دهد. قرار بود تا دانشجویان از این طریق، به طور غیرمستقیم با بخش‌های مختلف یک سفارت و نیز دیپلماسی دوجانبه آشنا شده و به‌نوعی آن را تجربه نمایند.

این کتاب، محصول خاطره نویسی تجربیات دوران سفارت رومانی است که پس از بازگشت از ماموریت یاد شده تکمیل شده و به صورت کتاب در اختیار دانشجویان و کلیه علاقمندان قرار گرفته است.

نویسنده در تفاوت وجوه کتاب خود چنین می نویسد: در زبان فارسی خاطرات دیپلماتیک متعددی منتشر شده‌است، ولی مطالب چندانی درباره چگونگی کارکرد سفارتخانه‌های ایران منتشر نشده‌است. یکی دیگر از تفاوت‌های این نوشته با خاطرات سایر دیپلمات‌های ایرانی آن است که علاوه بر موضوع محور بودن و همچنین آموزش محور بودن این نوشته، بر خلاف اکثر آنها، که پس از دوران ماموریت نوشته شده و بیشتر نوشته بعد از واقعه است، این نوشته در طول دوران ماموریت به نگارش درآمده است.

به زعم نویسنده، این کتاب می‌کوشد، با ترسیم واقعی فعالیت‌های یک نمایندگی، تصویری نزدیک به واقعیت ارایه کند. در اغلب این موارد کوشش شده تا موضوعاتی انتخاب گردد که کمتر در منابع و کتب دیپلماسی و یا حقوق دیپلماتیک بر آنها تمرکز می‌شود. همچنین، تلاش شد تا ابعاد عادی‌تر زندگی یک دیپلمات نیز طرح شود.

انتخاب شیوه و لحن روایت این کتاب از اولین چالش‌های نویسنده برای تدوین آن بوده است.  وی خاطر نشان می سازد که اصل نوشته‌های هفتگی من، که خطاب به دانشجویانم بود، در فضایی صمیمی و دوستانه و آمیخته به نوعی طنز کمرنگ بود و این لحن و فضا شاید تناسب چندانی با فضای رسمی و معمول نوشته‌های دیپلماتیک نداشته باشد.

نویسنده در پایان کتاب و در بخش نتیجه گیری خود با اشاره به این که این مرقومات تنها بخشی از زندگی یک دیپلمات است می نویسد: همانطور که در سرتاسر کتاب مشهود بود تلاش من ارایه یک تصویر واضح و شفاف از فعالیت‌ها، دغدغه‌ها، برنامه‌ها و دوران تلخ و شیرین یک دیپلمات بود. در این چارچوب بیشتر ابعاد معمولی و حواشی زندگی دیپلمات را به تصویر کشیدم و از بیان ابعاد کاری، تخصصی و حرفه‌ای زندگی دیپلمات احتراز کردم.

او خاطر نشان می سازد " در طول کتاب کوشیده‌ام تا بین دیپلماسی و آموزش ارتباطی ایجاد کنم. در درجه اول بیاموزم و هنوز سخنان آن دیپلمات پرتجربه را آویزه گوش دارم که در دنیای دیپلماسی هر لحظه می‌توان مطالب جدید آموخت و من چقدر مطالب جدید یافتم که باید می‌آموختم و حتی در طول بازنویسی این نوشته‌ها که خاطرات خودم بود دیدم هنوز چقدر باید بیاموزم. در درجه بعد هم سعی کردم این نوشته هم محملی باشد برای آموختن.