گزارشی‌ازوضعیت‌قاچاق‌فیلم/سود٧٥٠میلیاردی قاچاقچیان از سینما

چندروز پیش تعدادی از مدیران سینمایی به‌همراه تعدادی از سینماگران و مسئولان انتظامی در مراسمی حضور یافتند که در آن از سه میلیون نسخه مکشوفه غیرمجاز آثار سینمایی و سمعی و بصری بازدید شد. در سال‌های اخیر در بسیاری از محافل سینمایی و رسانه‌ای از ورشکستگی سینمای ایران و فیلم‌های آن سخن گفته شده است. اتفاقا در یکی، دو سال اخیر، دامن‌زدن به ورشکستگی سینمای ایران از سوی رسانه‌های یک جریان خاص بیشتر شده است. این در حالی است که فروش حاصل از اکران یک فیلم در سینماها تنها یکی از راه‌های درآمدزایی برای یک فیلم است. متأسفانه به دلایل مختلفی سینمای ایران برای درآمدزایی خود غیر از اکران عمومی در سینماها با مشکلات فراوانی مواجه است. شبکه قاچاق فیلم‌ها از جمله موانع بزرگ سینمای ایران برای رسیدن به وضعیت مطلوب اقتصادی است. همچنین عرضه غیرقانونی این فیلم‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای از دیگر معضلات مهم سینمای ایران است. این‌روزها قاچاقچیان فیلم و گردانندگان شبکه‌های ماهواره‌ای عملا مهم‌ترین دشمنان سینمای ایران به‌خصوص بخش خصوصی سینمای ایران محسوب می‌شوند.

سیدجمال ساداتیان، تهیه‌کننده سینما، می‌گوید: گردش مالی شبکه قاچاق از عرضه غیرقانونی فیلم‌های ایرانی، سالانه ٧٥٠ میلیارد تومان است. ساداتیان در گفت‌وگو با گام نو می‌گوید: اگر ٢٠درصد از سود این شبکه قاچاق نصیب فیلم‌های ایرانی شود، سینمای ایران نه‌تنها از وضعیت ورشکستگی خارج می‌شود بلکه به سودآوری بسیار خوبی خواهد رسید. او تأکید می‌کند: فروش سالانه سینمای ایران ٥٦ میلیارد تومان است درحالی‌که سود سالانه شبکه قاچاق از سینمای ایران سالانه ٧٥٠میلیارد تومان است. تهیه‌کننده فیلم «به رنگ ارغوان» تأکید می‌کند: از سویی دیگر بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای به شکل غیرقانونی اقدام به نمایش فیلم‌های ایرانی می‌کنند. این در حالی است که به نظر من اگر اهالی سینما با هم اتحاد داشته باشند، می‌توانند این معضل را هم حل کنند.او در ادامه حرف‌های جالبی می‌زند: «اگر به شکل تصادفی در یک بازه زمانی نیم‌ساعته شبکه‌های ماهواره‌ای را رصد کنید، نزدیک به ١٠ فیلم متنوع ایرانی را می‌بینید که از شبکه‌های ماهواره‌ای در حال پخش هستند بدون آنکه حق پخش این فیلم‌ها پرداخت شده باشد».

از سویی دیگر حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی، در مراسم نابودی سی‌دی‌های غیرمجاز سینمایی درباره انجام کارهای زیرساختی برای مقابله با قاچاق فیلم گفته است: پروژه «وی‌اودی» را در دستور کار داریم و حدود دو سال است که تلاش‌ها برای ایجاد زیرساخت‌های موردنظر در این‌باره انجام می‌شود و با تحقق این مهم شاهد ریشه‌کن‌شدن قاچاق فیلم و بازگشت سرمایه حاصل از عرضه فیلم‌ها در شبکه نمایش خانگی به تهیه‌کنندگان و مؤسسات ویدئورسانه خواهیم بود.

محمد نیک‌بین، تهیه‌کننده سینمای ایران، به «شرق» می‌گوید: تنها راه برخورد با نمایش غیرقانونی فیلم‌های ایرانی در شبکه‌های ماهواره‌ای این است که سازمان سینمایی به فیلم‌سازان کمک کند تا بتوانند از این شبکه‌های ماهواره‌ای شکایت کنند. سازمان سینمایی باید همه فیلم‌سازان را منسجم کند تا با گرفتن وکیل و پیگیری بسیار، مانع از نمایش غیرقانونی فیلم‌های ایرانی در شبکه‌های ماهواره‌ای شوند. او ادامه می‌دهد: به نظرم باید همه فیلم‌سازان در کنار هم بایستند و اقامه دعوی برای بسیاری از فیلم‌های ایرانی که به شکل غیرقانونی پخش می‌شوند انجام شود.

محمد نیک‌بین توضیح می‌دهد که سال‌ها قبل و در زمان فیلم دو زن، یک شبکه ماهواره‌ای (ان‌آی‌تی‌وی) اقدام به پخش غیرقانونی فیلم دوزن می‌کند که با گرفتن وکیل و شکایت از این شبکه ماهواره‌ای در دادگاه‌های آمریکا، آن شبکه در نهایت تعطیل می‌شود. تهیه‌کننده فیلم آتش‌بس ٢ در ادامه می‌گوید: تهیه‌کنندگان سینمای ایران هزینه‌های بسیاری برای فیلم خود می‌کنند ولی در نهایت این شبکه‌های ماهواره‌ای هستند که بیشترین سود را می‌برند و بیشترین لذت را خواهند برد. نیک‌بین در ادامه می‌گوید که به‌عنوان یک تهیه‌کننده به‌تنهایی توان و انرژی لازم را برای پیگیری این موضوع ندارد و این کار یعنی پیگیری پخش غیرقانونی فیلم‌ها از شبکه‌های ماهواره‌ای نیازمند حرکت منسجم تهیه‌کنندگان سینمای ایران است. تهیه‌کننده فیلم «تسویه‌حساب» معتقد است که باید حرکت منسجمی از سوی نهادهای انتظامی و قضائی و مسئولان سینمای ایران انجام شود تا برای همیشه معضل قاچاق فیلم‌ها از بین برود. هروقت که اراده قوی در این زمینه وجود داشته است، کنترل عرضه فیلم‌های قاچاق موفق بوده است.