اردوغان به‌دنبال بازسازی «کاریزما»
بی‌شک، یکی از نتایج انتخابات پارلمانی ترکیه خدشه‌دارشدن رهبری کاریزماتیک «رجب طیب اردوغان» در ترکیه است. میزان مشارکت مردم در این انتخابات، ٨٦ درصد بوده است، هرچند هنوز آرای ترک‌های مقیم خارج از ترکیه، که بالغ بر یک‌میلیون‌و ٢٠٠ هزار رأی است، محاسبه نشده است. حزب عدالت و توسعه برای تشکیل دولت مستقل باید ٢٧٦ کرسی را در مجلس به‌دست می‌آورد؛ ولی موفق به کسب آن نشد. به این ترتیب حزب عدالت و توسعه به رهبری «احمد داوود‌اوغلو»، نخست‌وزیر ترکیه، چند سناریو پیش‌روی خود دارد. حزب عدالت و توسعه باید با احزاب دیگر برای تشکیل دولت ائتلاف کند. این حزب باید با ناسیونالیست‌های حزب حرکت ملی، یا حزب جمهوری‌خواه خلق یا ائتلاف دموکراتیک خلق‌ها ائتلاف کند. هرکدام از این ائتلاف‌ها، پیامدهایی را برای ترکیه خواهد داشت؛ اگر حزب عدالت و توسعه با حزب حرکت ملی ائتلاف کند، با توجه به اختلاف ناسیونالیست‌های ترک در این حزب، دولت آتی با کردهای ترکیه به مشکل برخواهد خورد و این موضوع، با سیر صلح با کردهای ترکیه، که اردوغان آن را پایه‌گذاری کرده، مطابقت ندارد. همچنین نگاه حزب حرکت ملی غرب‌گراست و با توجه به علاقه اردوغان به ارتباط با اعراب در قطر و عربستان سعودی، به‌نظر می‌رسد، این حزب نمی‌تواند با ناسیونالیست‌های حرکت ملی برای تشکیل دولت، وارد یک ائتلاف شود.
به نظر می‌رسد حزب متبوع اردوغان نمی‌تواند با حزب جمهوری‌خواه خلق- کمال قلیچداراوغلو- هم به یک ائتلاف برسد. این دو حزب همواره در یک رقابت جدی به‌سر می‌بردند. کمالیست‌های سکولار و اسلام‌گراها رقیب جدی یکدیگر هستند. آخرین ائتلافی که پیش‌روی حزب حاکم وجود دارد، یک ائتلاف ترکی- کردی است. ائتلاف بین احزاب دموکراتیک خلق‌ها و عدالت و توسعه، یکی دیگر از گزینه‌های حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه است. با توجه به سخنان «صلاح‌الدین دمیرتاش» رهبر حزب دموکراتیک خلق‌ها که پیش‌تر گفته بود ما به مردم خود قول داده‌ایم با حزب عدالت و توسعه ائتلاف نمی‌کنیم، احتمال تشکیل دولت ائتلافی ترکی- کردی هم تضعیف می‌شود؛ اما با توجه به اینکه هم ترک‌ها و هم کردها از سوی کمالیست‌ها آسیب دیده بودند و تبدیل به غیریت شده بودند، ممکن است در خلال مذاکرات، دولت ائتلافی ترکی- کردی تشکیل شود. به این ترتیب گزینه بعدی پیش‌روی ترکیه می‌تواند تشکیل دولت ائتلافی توسط سه حزب اقلیت جمهوری‌خواه خلق، حرکت ملی و دموکراتیک خلق‌ها باشد که اگر این اتفاق بیفتد، حزب عدالت و توسعه از حضور در دولت ائتلافی بازمی‌ماند. این احتمال نیز بسیار ضعیف به‌نظر می‌رسد. به‌این‌ترتیب تنها گزینه پیش‌روی حزب عدالت و توسعه برای تشکیل دولت، ائتلاف با حزب حرکت ملی یا سایر احزاب مستقل است. مسئله مهم در انتخابات پارلمانی در ترکیه این است: حزبی که اردوغان آن را پایه‌گذاری کرد، در چند سال گذشته بیش از سه‌میلیون رأی خود را از دست داد و آرای کردها که پیش از‌این به سبد این حزب ریخته می‌شد، این‌بار به سبد حزب نوپای دموکراتیک خلق‌ها ریخته شد. رکود اقتصادی، بی‌کاری، فساد مالی، نقض حقوق‌بشر و بازداشت گسترده اصحاب رسانه، همچنین مسائل منطقه‌ای و کم‌توجهی به مناطق شرق و جنوب‌شرقی ترکیه، ازجمله مسائلی است که در نتیجه انتخابات ترکیه مؤثر بوده است و حالا این رجب‌طیب اردوغان است که سعی می‌کند چهره کاریزماتیک خدشه‌دار‌شده خود در نظام سیاسی ترکیه را بازسازی کند.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما
پربحث ترین عناوین
آخرین اخبار
