نگران‌‌ جریانی‌ام که‌ در تلاش برای‌‌ ایجاد بدبینی‌ به‌ نتایج‌ مذاکرات‌ هستند

صدای ایران - «سیروس ناصری»، سخنگو و عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در دوره اصلاحات است. زندگی سیاسی او با یک مقطع مهم دیگر از تاریخ ایران گره خورده؛ پایان جنگ تحمیلی و پذیرش قطع‌نامه ٥٩٨. او که نماینده ایران در مذاکرات غیرعلنی با برزان التکریتی، برادر ناتنی صدام بود، پذیرش قرارداد ١٩٧٥ توسط عراق را از دستاوردهای آن مذاکرات می‌داند.

سیروس ناصری اوایل روی‌کارآمدن دولت نهم با اتهامات اقتصادی روبه‌رو شد و از کشور رفت. هرچند او از این اتهامات تبرئه شد، اما تا دی‌ماه سال ١٣٩٢ کمتر خبری از او بود تا اینکه در عکس‌های مراسم یادبود درگذشت مادر محمدجواد ظریف ظاهر شد. روز گذشته ناصری در همایشی با عنوان «لوزان بدون روتوش» حضور یافت که برگزارکننده آن بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد تهران‌غرب بود. این برنامه که قرار بود به شکل مناظره بین ناصری و یاسر جبرییلی، معاون پژوهشی فارس برگزار شود، به دلیل قطع برق، کوتاه و بریده برگزار شد. خبرنگار «شرق» در حاشیه این نشست، با ناصری گفت‌وگوی کوتاهی انجام داده که در ادامه می‌آید: 

در سیاست داخلی روندی به‌تدریج درحال شکل‌گرفتن است که برمبنای آن برخی سعی می‌کنند مردم را نسبت به نتایج مذاکرات بدبین کنند. این به نظرم خیلی مشهود است. انتقاد و طرح سؤال نسبت به مسیر و محتوای مذاکرات کار بسیار خوب و مفیدی است. این تعاطی افکار حتما باعث می‌شود که افکار عمومی در مجموع بتواند برداشت جامع‌تر، فراگیرتر و صحیح‌تری از کل این موضوع مهم ملی داشته باشد، اما جایی که باعث نگرانی است و من واقعا نسبت به آن دلواپس هستم، این است که این فرایند بیش از حد دارد جنبه رقابت‌های داخلی را می‌گیرد. این نگرانی تشدید می‌شود چون ما داریم به رقابت‌های انتخاباتی داخلی نزدیک می‌شویم و بدیهی است که یک مسئله مهم ملی به موضوع سیاست داخلی تبدیل شود. امیدوارم صحبت‌ها و مناظره‌ها به هدف همدلی به سمتی برود که در شرایطی که ما به یک توافق نهایی برسیم، یک اجماع داخلی هم با حفظ دیدگاه‌های مختلف نسبت به آن وجود داشته باشد. من البته اعتقاد دارم که خواهیم رسید. 

در بعد خارجی فکر می‌کنم در مجموع روند، روند مثبتی است. طرف اصلی ما در این مناظره و تخاصم آمریکاست. شرایط داخلی آمریکا الان به نحوی تنظیم شده که برای هر فرد یا حزب سیاسی‌ای خیلی دشوار است که بخواهد به‌طور تمام‌عیار و قطعی با توافق نهایی مخالفت کند. اعتقاد بنده این است که با مسیری که طی شده، حتما اظهارات و مواضع سیاسی متعددی توسط گروه‌های مخالف و تندرو در آمریکا اتخاذ خواهد شد و ما شاهد تشدید اینها خواهیم بود. اما زمانی که همه اینها به ارائه گزارش رئیس‌جمهوری به کنگره در مورد توافق نهایی منجر شود، من با توجه به آرایش فعلی نظام داخلی آمریکا خیلی بعید می‌دانم که کنگره جرئت و ذخیره سیاسی لازم را داشته باشد که بتواند با این توافق، مخالفت رسمی کند. این توافق درواقع از کنگره هم، که تندروها تصور می‌کردند سنگر اصلی مخالفت با این توافق خواهد بود، عبور خواهد کرد. 

آنچه من در صحنه فعالیت دیپلماسی کشور می‌بینم این است که توجه خاصی به این مسئله هست. یعنی همراه و موازی با پیشبرد مذاکرات دائما و به‌طور سیستماتیک و منظم روابط با این دو کشور رصد می‌شود. به‌دنبال اقدامات سیاسی و ... برای تعمیق این روابط هستند. از وقتی که مذاکرات شروع شده، روابط ما با هر دو کشور روسیه و چین عمیق‌تر و مستحکم‌تر شده است. یک بُعد این است که به‌هرحال این دو کشور، دو کشور نقش‌آفرین در صحنه بین‌المللی هستند و می‌توانند شرکای خوبی برای ما باشند و می‌توانند در درازمدت شرکای استراتژیک ما باشند. بُعد دیگر هم این است که به‌هرحال اطمینانی برای آنها ایجاد شود که نتیجه مذاکرات به ضررشان نخواهد بود. به‌هرحال ما قاعدتا نباید فراموش کنیم کشورهایی که در دوران تحریم با ما همراه بودند، باید در درازمدت هم بتوانند از یک رابطه سنگین‌تر و گسترده‌تری با ما برخوردار باشند. 

در مورد اینکه آمریکا بخواهد چتر امنیتی هسته‌ای برای عربستان یا سایر کشورهای منطقه ایجاد کند، برای ما مشکلی ندارد. اگر این آن امتیازی است که آمریکا فکر می‌کند باید به عرب‌ها بدهد که آنها دست از مخالفت با ایران و با این توافق بردارند، برای ما علی‌السویه است. به‌هرصورت ما به‌دنبال تسلیحات نیستیم. این یک چتر امنیتی خواهد شد در مقابل اسرائیل. این برای آمریکا معضل خواهد شد؛ یعنی اگر چنین بحثی بخواهد به تعهدات واقعی تبدیل شود، آنگاه همه هزینه‌هایی که برای تسلیح‌کردن اسرائیل به سلاح هسته‌ای انجام داده‌اند، عملا مفهومش را از دست می‌دهد. بنابراین فکر می‌کنم مخالفانی در سطح سیاسی در آمریکا خواهد داشت.