نگاه روزنامه های ایرانی به حادثه تروریستی فرانسه

حمله مسلحانه و خونین به دفتر یکی از مجلات در پاریس بازتاب گسترده یی در روزنامه های امروز ایران داشت و خبرها و گزارش ها و یادداشت های متعددی در این ارتباط منتشر شد.

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز پنجشنبه 18 دی 1393 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.

روزنامه ی «قانون» با انتشار عکسی از حادثه ی پاریس و گزارشی با عنوان «شلیک داعش به عروس اروپا» در صفحه ی نخست به سراغ این خبر رفت و نوشت: دو مرد مسلح نقابدار روز گذشته به دفتر هفته نامه کاریکاتور «شارلی اِبدو» وارد شده و شروع به تیراندازی کردند. در اثر این اقدام تروریستی دست کم 12 نفر ازکارکنان این هفته نامه کشته شدند. ساعتی پیش از این رویداد این نشریه در توییترِ خود کاریکاتوری از ابوبکر بغدادی، رهبر گروه تروریستی داعش، منتشر کرده بود.

روزنامه ی «مردم سالاری» هم در گزارشی با عنوان «عملیات واکنش سریع داعش در قلب پاریس» نوشت: تروریست های تکفیری داعش قدرت خود را در قلب پاریس به رخ فرانسه کشاندندو ظرف 15 دقیقه به کاریکاتور ابوبکرالبغدادی واکنش نشان دادند که در این حمله 12 تن کشته و شش تن زخمی شدند. دو نفر از کشته شدگان پلیس هستند. سردبیر و سه کارتونیست این هفته نامه هم در میان کشته ها هستند. 

به نوشته ی مردم سالاری، فرانسوا اولاند، رییس جمهوری فرانسه با حضور در محل حادثه گفت فرانسه امروز با یک شوک مواجه است. شوکی که با این حمله تروریستی به وجود آمده است. هیچ تردیدی در تروریستی بودن این حمله وجود ندارد. آن هم در قبال نشریه ای که بارها تهدید شده بود. در چنین شرایطی باید نشان دهیم که ما کشوری متحد هستیم و می توانیم به نحو مناسب یعنی با قاطعیت و نیز توجه به اتحاد ملی واکنش نشان دهیم.

«تاوان خونین کارتون»،«پـاریس در شــوک» و «نمایش خونین تروریست ها در پاریس» هم به ترتیب عنوان های روزنامه های «فرهیختگان»، «دنیای اقتصاد» و «ایران» بود که به بازتاب خبر حمله ی مردان نقاب دار به قلب پاریس پرداختند. 

روزنامه ی «جوان» هم در این زمینه «کارتون اسلام هراسی در فرانسه» را عنوان گزارش خود قرار داد و ضمن اشاره به آنچه حمایت فرانسه از تروریست های عراق و سوریه خواند، نوشت: پس از استرالیا اکنون نوبت فرانسه بود تا قربانی حملات تروریست هایی قرار بگیرد که در کشورهای غربی آموزش می بینند و رشد می کنند. فرانسه از جمله کشورهایی است که بیشترین اعزام تروریست به سوریه را داشته و بارها نگرانی خود را از بازگشت این تکفیری ها به کشور اعلام داشته است. حتی فرانسه قوانین گسترده ای را برای جلوگیری از ورود اتباع فرانسوی حاضر در سوریه و عراق اعمال کرده است. بنابر آمار مرکز بین المللی مطالعات تروریسم، بین 2 الی 3 هزار نفر از تروریست هایی که در سوریه و عراق حضور دارند از انگلیس و فرانسه به این کشورها آمده اند. باتوجه به این آمار می توان حدس زد که بازگشت این تروریست ها که در چند سال گذشته انواع جنایات را مرتکب شده اند تا چه حد می تواند برای اروپا خطرناک باشد. مقامات امنیتی اروپا اذعان کرده اند که خطر حملات احتمالی این افراد هیچ وقت اینقدر بزرگ و جدی نبوده و پیش بینی شده تعدادی حملات در سطح کوچک اما مؤثر و رعب آور صورت بگیرد. 

«دولت فرانسه طعم تلخ حمایت از تروریسم را چشید» هم عنوان گزارش روزنامه ی «رسالت» بود که در این گزارش آمده است: وقوع حمله تروریستی دفتر نشریه شارلی ابدو Charlie Hebdo در پاریس، شوک امنیتی سختی به مقامات کاخ الیزه و مردم فرانسه وارد ساخته است. وقوع این حادثه،آن هم در روزهای ابتدایی سال نوی میلادی نشان از وقوع بحران امنیتی در اروپای واحد در کنار دیگر بحرانها دارد. این در حالی است که طی ماههای اخیر مقامات امنیتی اروپا بارها ضریب هشدارهای امنیتی خود را در قبال حوادث احتمالی افزایشداده اند. این در حالی است که طی سالها و حتی دهه های اخیر، بسیاری از افراد وابسته به گروههای تکفیری مورد حمایت این کشور قرار داشته و فعالیتهای گسترده ای در پاریس و دیگر شهرها داشتند. از این رو اقدام اخیر تروریستها علیه امنیت پاریس را می توان نتیجه عملکرد دستگاههای امنیتی فرانسه در قبال حمایت چندین ساله از تکفیری ها دانست.

این حمله ی تروریستی و حاشیه های آن، در میان یادداشت های تحلیلی روزنامه های امروز هم نقش پررنگی داشت.

«زنگ خطر تروریسم در دل اروپا» نوشته ی «علی بیگدلی» تحلیلگر روابط بین الملل عنوان سرمقاله ی روزنامه ی «شرق» بود که نویسنده در این یادداشت آورده است: مسوولیت اتفاق هولناک تروریستی در پایتخت فرانسه و در دل اروپا، اگرچه تا لحظه تنظیم این نوشتار، توسط هیچ شخص یا گروهی به طور رسمی پذیرفته نشده اما شواهد و قراین، از دخالت گروه تروریستی و تکفیری «داعش» در آن حکایت دارد. توجه به ابعاد این حادثه شوک آور، الزامی و راهگشاست.

به نوشته ی بیگدلی، پیام این رویداد برای فرانسه و کل اروپا نیز کاملا روشن است: نخست اینکه تروریست ها چگونه توانسته اند موشک انداز آرپی جی و سلاح های اتوماتیک را در اختیار داشته و وارد مرکز پاریس کنند؟ دوم، افرادی با گذرنامه فرانسوی یا هر ملیت اروپایی دیگر، به راحتی می توانند در تمامی خاک اروپا دست به چنین اقداماتی بزنند. این رویداد تروریستی همچنین، ایالات متحده را نیز به طور مشخص مخاطب خود قرار می دهد. کشوری که پس از حوادث 11 سپتامبر و مشاهده آسیب گروهی مانند القاعده، در خوشبینانه ترین حالت در مقابل شکل گیری داعش بی تفاوت بود و برای درهم شکستن سوریه- حتی با فرض برخی اشتباهات از سوی رژیم حاکم بر این کشور- حاضر به چشم بستن بر روی این تهدید فزاینده شد. به نظر نگارنده اتحادیه اروپا و آمریکا در اسرع وقت باید با بازنگری در سیاست های خود در منطقه خاورمیانه و در قبال جهان اسلام، راه را بر حوادث مشابه سد کنند. 

سرمقاله ی روزنامه ی «ابتکار» هم «حمله به قلب دموکراسی» به قلم «جواد حیدریان» بود که حوادث اخیر را ادامه ی سناریوی اسلام هراسی رهبران اروپایی دانست و نوشت: آنطور که رسانه های دنیا از آغاز این حمله خونبار در حال تحلیل و گزارش بوده اند، موجی از اسلام هراسی دوباره در شهرهای اروپا در حال خودنمایی است که نیاز به تحلیل و تحقیق و تامل دارد. حال هم افراط گرایی داعش که به نظر می رسد باز هم نتیجه کنش های نظامی-امنیتی دولت های غربی در جوامع اسلامی است و در حال بازآفرینی خشن ترین و شدیدترین اقدامات تروریستی است، بیش از هر چیز امنیت بین المللی را به مخاطره انداخته و البته به نوعی سبب شده بسیاری از کشورهای جهان که ارتباطات گسترده دیپلماتیک و سیاسی ندارند در فجایع آفرینی این گروه همداستان شوند. اما در حادثه اخیر این گروه به نظر می رسد مهمترین مولفه دموکراسی آماج گلوله های تعصب و افراط گرایی شده است.

«حسن هانی زاده» کارشناس بین الملل هم در یادداشتی با عنوان «داعش در شانزه لیزه» که در روزنامه ی «آفتاب یزد» منتشرشد نوشت: پدیده تروریسم اکنون نه تنها منحصر به خاورمیانه نیست بلکه به قلب اروپا نیزسرایت کرده و به نظر می رسد که پاریس نخستین و آخرین قربانی این پدیده شوم نخواهد بود.اتفاقی که برای مجله فرانسوی رخ داد به مثابه ورود نامبارک داعش به شانزه لیزه فرانسه است که به طور طبیعی این ورود شوم، امنیت فرانسه و اتحادیه اروپا را دچار مخاطره خواهد کرد. اکنون اتحادیه اروپا برای مقابله جدی با این پدیده شوم باید با کشورهای خاورمیانه در راستای ریشه کن ساختن تروریسم همکاری کند.

دیدار پرشور روز چهارشنبه ی حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدها تن از مردم قم و تاکید ایشان بر اتحاد و اتفاق ملی به عنوان مهمترین نیاز امروز جامعه، بازتاب گسترده یی در روزنامه های امروز داشت.

اما این بازتاب ها، رنگ و بوی متفاوتی داشت و از این منظر می توان روزنامه ها را به چند دسته تقسیم کرد. روزنامه های همسو با دولت بخش هایی از سخنان رهبری در ضرورت کمک به دولت و مسوولان را برجسته کردند و برخی از روزنامه های غیرهمسو با دولت اما، بخش های دیگری از سخنان آیت الله خامنه یی را پررنگ کردند.

روزنامه ی ایران با عنوان نخست قرار دادن «کمک به مسئولان و دولت وظیفه همگان است» مهمترین محور بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار هزاران نفر از اقشار مردم قم را این گونه نوشت: با مذاکره مخالف نیستم، اما معتقدم باید دل را به نقطه های امید بخش حقیقی سپرد/ مسئولان کشور و دولت به دست بیگانه چشم ندوزند/ مسئولان، به لطف خدا مشغول کار هستند و همه باید به دولت کمک کنند اما دولتی ها هم مراقب باشند حاشیه سازی نکنند/مصون کردن ایران در مقابل تحریم ها، تنها راه محدود کردن قدرت مانور دشمن است، این به معنای واقعی اقتصاد مقاومتی است/اگر شرط برداشتن تحریم را چیزی عنوان کنند که غیرتتان اجازه ندهد چه می کنید/ 9دی یک حرکت مجاهدت آمیز بود و دشمن می خواهد فراموش شود/اتحاد و اتفاق ملی مهمترین نیاز جامعه و کشور است.

روزنامه ی «اطلاعات» هم در گزارش «اتحاد و اتفاق ملی مهمترین نیاز امروز است» نوشت: رهبر انقلاب اسلامی در سخنانشان به تبیین اولویت های کشور و جامعه پرداختند و اتحاد و اتفاق ملی را مهمترین نیاز امروز خواندند و تاکید کردند وقتی در مقابل دشمن دچار غفلت شدید و به او اعتماد کردید، دشمن فرصت می کند مقاصد خود را در کشور پیگیری کند ،اما اگر قوی، آماده و دشمن شناس بودید استکبار، به ناچار از خصومت ورزی دست می کشد. 

عنوان نخست روزنامه ی ابتکار هم «با مذاکره مخالف نیستم» بود. در این گزارش به نقل از رهبر انقلاب آمده است: باید حربه تحریم را از دست دشمن بگیرید چرا که اگر چشم به دست دشمن بدوزید تحریم ها همچنان باقی خواهد ماند همانگونه که امریکایی ها، امروز با کمال وقاحت می گویند اگر در قضیه هسته ای، ایران کوتاه هم بیاید تحریم ها، یکجا و همه برداشته نمی شود.من با مذاکره مخالف نیستم، اما معتقدم باید دل را به نقطه های امیدبخش حقیقی سپرد نه به نقطه های خیالی. 

روزنامه ی «ابرار» هم با عنوان نخست سوالی « اگر شرط برداشتن تحریم را چیزی عنوان کنند که غیرتتان اجازه ندهد ، چه می کنید؟» به سراغ بازتاب سخنان رهبر انقلاب رفت و نوشت: رهبر انقلاب با اشاره به تحریم های ظالمانه افزودند تحریم ها برای کشور مشکل ایجاد کرده اما اگر دشمن شرط برداشته شدن آنها را، فلان مسئله اساسی و آرمانی از جمله دست برداشتن از اسلام و استقلال و پیشرفت علمی قرار دهد قطعا غیرت هیچ مسئولی، قبول نمی کند.

روزنامه ی «کیهان» با عنوان نخست « یک قدم عقب نشینی کنید دشمن سراغ آرمان ها می آید» به سراغ این موضوع رفت و نوشت: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در اشاره ای به صدر اسلام افزودند در آن زمان نیز همه آرمانها محقق نشد اما مهم این بود که حرکت در مسیر تحقق اهداف ادامه داشت که امروز نیز ملت، همان مسیر را، با افتخار و اقتدار و ایستادگی ادامه می دهد.البته دشمن فعلاً به صراحت با آرمانها کاری ندارد اما اگر عقب نشینی بشود بعداً سراغ آرمانها هم می آید بنابراین باید با هوشیاری، هدف «پیشنهادها، حرفها و اقدامات دشمن» را درک کرد. 

روزنامه ی رسالت هم در گزارش « دولتی ها با حاشیه سازی دودستگی به وجود نیاورند» به نقل از رهبر انقلاب نوشت: ایجاد تفرقه و دودستگی در میان مردم، به هر عنوان و با هر توجیه، ضد منافع ملی و ضد آرمانهاست. دولتی ها هم بدانند که تنها چیزی که می تواند آنها را به انجام وظایفشان قادر کند، تکیه بر مردم و نیروهای داخلی است.

بیست و هشتمین کنفرانس بین المللی «وحدت اسلامی» با موضوع «امت واحده اسلامی، چالش ها و راهکارها» روز گذشته با سخنان «حسن روحانی» رییس جمهوری اسلامی ایران آغاز به کار کرد.

روزنامه ی «جمهوری اسلامی» با بازتاب قرار دادن سخنان رییس جمهوری، در گزارشی با عنوان «جمهوری اسلامی ایران حامی مبارزه با تروریسم از غزه تا پاکستان است» به نقل از وی نوشت: هفته وحدت را به محضر حضار گرامی بویژه مهمانان عزیز از کشورهای اسلامی که در کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی شرکت کرده اند تبریک و تهنیت عرض می کنم. 

به نوشته ی این روزنامه، روحانی با تاکید بر اینکه وحدت در دنیای اسلام با تکرار کلمه وحدت ایجاد نخواهد شد، گفت: کنفرانس های وحدت اسلامی هم تنها و تنها می تواند آغازی برای پیمودن مسیر دشوار وحدت و اتحاد و یکپارچگی باشد؛ کنفرانس ها به تنهایی قادر نیستند تفرقه دنیای اسلام را به وحدت جهان اسلام تبدیل سازند. اگر ما راه مذاهب را، طرق مختلف به سمت هدفی واحد ببینیم و بیابیم وحدت امکان پذیر است اما اگر مذاهبی را در مسیر اهداف و مذاهبی را معکوس در مسیر دوری از اهداف، تلقی کنیم و ببینیم، وحدت حاصل نخواهد شد.وحدت نیاز به سعه صدر، شناسایی یکدیگر و مدارا دارد.

«وحدت سران سیاسی کشورهای اسلامی در حرف و عمل ضروری است» هم عنوان گزارش بازتابی روزنامه ی «کارو کارگر» ازآغاز به کار کنفرانس وحدت اسلامی در تهران بود.

در این گزارش آمده است: رییس جمهوری در افتتاحیه بیست و هشتمین کنفرانس وحدت اسلامی در تهران با تاکید بر اینکه مسلمانان در برابر هم و سرزمین یکدیگر مسئول هستند، گفت همه مسلمانان و علمای اسلام باید دست به دست هم دهند و برای وحدت امت اسلامی تلاش کنند و وحدت سران سیاسی کشورهای اسلامی در حرف و عمل ضروری است. مگر امکان پذیر است که جهان اسلام به سمت وحدت حرکت کند اما سیاسیون و سران کشورهای اسلامی این واقعیت را در زبان و عمل نپذیرند؟ و مگر ممکن است دو جمع مسلمانان با هم متحد شوند در حالی که در منافع ملی رودرروی یکدیگر ایستاده اند؟

به نوشته ی کار و کارگر، روحانی افزود: اگر وحدت جهان اسلام را می خواهیم، باید همکاری های عملی را در این راستا آغاز کنیم و اینگونه نمی شود که گروهی همواره ایثار کنند و گروهی دیگر همواره مطالبه؛ برای تحقق وحدت باید همه با هم ایثار و فداکاری کنیم. در دنیای اسلام و در کشورهای اسلامی همه مذاهب باید در حکومت شریک باشند و توصیه «وأمرهم شوری بینهم» اختصاص به مذهبی خاص ندارد، بلکه به معنی مشورت بین همه مسلمین است.

در آستانه میلاد پربرکت پیامبر گرامی اسلام (ص)، روز گذشته درهای شهرک عظیم سینمایی فیلم محمد(ص) به روی اهالی رسانه گشوده شد تا «مجید مجیدی» کارگردان این فیلم برای نخستین بار پاسخگوی پرسش های خبرنگاران باشد و ر ییس سازمان سینمایی کشور هم از افتتاحیه فیلم فجر امسال با رونمایی و اکران این فیلم خبر داد.

روزنامه ی «اعتماد» به همین بهانه به سراغ رونمایی بزرگترین پروژه سینمایی ایران رفت و از «نخستین نمایش محمد (ص) در جشنواره فجر» خبر داد و نوشت: نزدیک به چهار سال از آغاز فیلمبرداری بزرگ ترین پروژه تاریخ سینمای ایران «محمد(ص)» می گذرد؛ پروژه یی که از صدر تا ذیل آن اختصاصا در ایران ساخته شده و قرار است امکانات و تجهیزاتی که برای فیلم «محمد(ص)» آماده شده، پس از اتمام آن در اختیار دیگر پروژه های مذهبی سینمای ایران قرار بگیرد.

به گزارش خبرنگاراعتماد، روز گذشته جمعی از خبرنگاران و اهالی رسانه های مختلف با اتوبوس به 55 کیلومتری شهر قم دعوت شدند تا از لوکیشن مهم ترین فیلم مذهبی تاریخ سینمای ایران بازدید کنند؛ لوکیشنی که از حجاز عصر پیامبر اعظم تا مکه مکرمه در ابعاد طبیعی از یک سو و خانه عبدالمطلب پدر بزرگ گرامی پیامبر اسلام و محل زندگی ابولهب و ابوجهل از سویی دیگر دیده می شد. ساخت کامل بازار مکه و بتخانه های عصر جاهلیت تماشاگر را به شهرکی کم نظیر می برد که برای روایت زندگی خاتم پیامبران آماده شده بود.

به نوشته ی این روزنامه، مجید مجیدی، کارگردان سینما در آستانه ی رونمایی فیلمش در جشنواره فیلم فجر پس از چند سال سکوت درباره این اثر هنری در برابر خبرنگاران نشست تا پاسخگوی سوال های آنها باشد. کارگردان ایرانی نامزد اسکار درباره ضرورت ساخت این فیلم تاکید کرد ما مخاطبانی در دنیا داریم که دغدغه مسائل اسلام را دارند. ما در این راه رایزنی و تحقیقات بسیاری کردیم و در این بخش تحقیقات از برجسته ترین تاریخدانان شیعه و سنی و از نظرات علمای شیعه و سنی استفاده کردیم. قطعا برای این فیلم یک کار کارشناسی انجام شد و تصمیمی گرفتیم مقطعی از زندگی پیامبر را انتخاب کنیم که هیچ اختلافی در شیعه و سنی وجود نداشته باشد.

مجیدی درباره ی نگرانی اهل تسنن از ساخته شدن این فیلم گفت: دلیل نگرانی و انتقاد کشورهای عرب به خصوص الازهر از ساخته شدن چنین فیلمی را نمی دانم. همان اندازه که اهل تسنن نگران هستند ما شیعیان هم نگرانی داریم، پس به جای اینکه از دور بایستند و تخطئه کنند و نقدهای غیرمنصفانه یی ارایه دهند، دعوت می کنم پس از دیدن فیلم به گفت وگو بنشینید. هنوز نقدهای غیرمنصفانه بدون دیدن فیلم منتشر شده است. من از جهان اسلام و دانشگاه الازهر دعوت می کنم این فیلم را ببینند و بعد با هم گفت وگو کنیم.

مجیدی با اشاره به انتقادهای الازهر مبنی بر اینکه چرا برای کودکی های پیامبر از بازیگر استفاده کرده است، گفت: تحقیقات بسیاری در زمینه کودکی حضرت محمد(ص) انجام شد. به دیدار مراجع مختلفی از علمای شیعه و اهل تسنن رفتیم و رایزنی های بسیاری برای کم و کیف پرداخت کودکی حضرت محمد(ص) تا 12 سالگی ایشان انجام دادیم. درواقع دلیل انتخاب مقطع کودکی زندگی حضرت محمد(ص) تا 13 سالگی این بود که هیچ اختلافی بین شیعه و سنی به وجود نیاید.