«تنگه ابوقریب» و جنگی که برنده و بازنده ندارد

صدای ایران- سعیده آرین: «تنگه ابوقریب» پرافتخارترین فیلم جشنواره فجر نود و شش ممکن است موفقیت چشمگیری در گیشه نداشته باشد اما بدون تردید یکی از جدی ترین فیلم های دفاع مقدس این سال هاست. دفاع مقدس این هشت ساله ی نامتناهی که با گذشت سی سال از پایانش در نگاه نسل سوم انقلاب از فیلم و سریال های شعارزده، سربازهای آش و لاش عراقی و حماسه های اغراق آميز فاصله گرفته و حامل روایت های نو و کمتر شناخته شده ای است.

جنگ در نگاه همسالانم اندوهی است از جنس زنان دردکشیده «ویلایی ها»، انتظار کشنده مادر «شیار۱۴۳» و خانواده از هم گسیخته کتاب «هرس» … در نگاه این نسل جنگ دیگر نعمت نیست، فعلی است مذموم و اندوهناک.

تنگه ابوقریب با سکانسی از شوخی و خاطره گویی چهار رفیق گردان عمار لب شط آغاز می شود، برشی دوست داشتنی از زندگی ای معمولی و شاد در چند قدمی جنگ. فیلم  با این مقدمه دلچسب دست مخاطب را می گیرد و می برد وسط معرکه جنگ و ابایی ندارد از نمایش تمام قد تلخی هایش، دوربین از منظر علی کودک ۱۱،۱۲ ساله ای که با گردان همراه شده نمایش می دهد بی خانمانی جنگ زده های مجروح، کودکان بی سرپرست مانده از بمباران، شلختگی و بی نظمی شرایط جنگی و بهرام توکلی ابایی ندارد از نمایش بدن های تاول زده ی جامانده از بمباران شیمیایی، قطع عضو رزمنده ها، سربازان ترسیده از مرگ، لب های خشکیده و تلف شدن از بی آبی ابایی ندارد از نمایش مرگ، شخصیت ها  زنده اند، شوخی می کنند و می خندند و در کسری از ثانیه در کارزار فلز و آتش جان می دهند ، زمانی برای سوگواری نیست. در تنگه ابوقریب هیچ کس ستاره نیست ، جنگ است و جنگ شخصیت اصلی ندارد!

تلخ ترین سکانس فیلم نوشته های مستند پایانی است: «۵ روز بعد از این عملیات ایران قطعنامه ۵۹۸ را برای پایان دادن به جنگ پذیرفت» .

به قول مجید تنگه ابوقریب: «جنگ برنده و بازنده ندارد؛ برنده جنگ، فروشندگان اسلحه هستند».