قهرمانی جام جهانی را به فرانسه تبریک بگوییم یا آفریقا؟!

هنوز چند روزی از قهرمانی‌شان در جام جهانی نگذشته که دوباره سیل انتقادات متوجه فرانسه شده است؛ تیمی که برای دومین بار جام جهانی را به دست آورده، متهم است که تیم «اصیلی» نیست و این جام قهرمانی را «بازیکنان آفریقایی» برایش به ارمغان آورده‌اند. در فضای مجازی قهرمانی فرانسوی‌ها بیش از هر چیز دیگری تحت تأثیر این مورد قرار گرفته است. کاربران در توییتر بیش از آنکه به فرانسوی‌ها تبریک بگویند، به کنایه به آفریقایی‌ها تبریک گفته‌اند.

به گزارش صدای ایران «تبریک به آفریقا» و «آفریقا اولین جام جهانی‌اش را به دست آورد»، فقط نمونه‌ای از ده‌ها مورد درباره قهرمانی تیم ملی فرانسه است. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در‌این‌میان خودنمایی می‌کرد، این بود: «تیم ششم آفریقا قهرمان جام جهانی شد». قاره آفریقا در این دوره از رقابت‌ها پنج نماینده داشت که همگی از رسیدن به مرحله حذفی جام جهانی بازماندند؛ ولی فرانسه که بازیکنانی با اصالت آفریقایی در ترکیب دارد، توانست جام قهرمانی را بالای سر ببرد.

15 بازیکن با اصالت آفریقایی
اینکه از فرانسه به‌عنوان ششمین تیم آفریقایی جام جهانی یاد می‌شود، دلیل مشخصی دارد؛ این تیم در ترکیب 23‌نفره‌اش 15 بازیکن دارد که به‌نوعی اصالت آنها به قاره آفریقا برمی‌گردد: پوگبا، تولیسو، مندی، اومتیتی، رامی، فکیر، کیمپمبه، انزونزی، متوئیدی، مانداندا، سیدیبه، کانته، دمبله، امباپه و لمار. همین موضوع باعث شد بسیاری از کاربران دنیای مجازی این تیم را آفریقایی بدانند و خواسته یا ناخواسته وارد مسئله نژادپرستی هم شوند.
در‌این‌میان پای سیاست‌مداران هم باز شد؛ نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا، یکی از افرادی بود که به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «آفریقا قهرمان جام جهانی شد؛ آفریقایی‌هایی که به فرانسه آمدند، این تیم را قهرمان کردند؛ آفریقایی که خودش در دنیا مورد توجه قرار نمی‌گیرد. حالا فرانسه به لطف همین آفریقایی‌ها، به لطف پسران آفریقا قهرمان دنیا شد». علی مطهری، نماینده مجلس ایران، هم یکی از افراد داخلی بود که به طرز عجیبی به این موضوع نقد منفی داشت. او در بخشی از اظهارنظر خود درباره تیم ملی فرانسه نوشت: «تیم فرانسه که در آن تعداد درخور‌توجهی از ملیت‌های آفریقایی حضور دارند، در‌واقع تیم ملی فرانسه نیست؛ بلکه تیم فرانسه و مستعمرات آفریقایی سابق آن است»؛ اما به‌راستی چنین ادعایی درست است؟ یعنی واقعا تیم ملی فرانسه آفریقایی بود؟

21 بازیکن متولد فرانسه!
در جمع بازیکنان تیم ملی فرانسه به غیر از 15 بازیکنی که یاد شده، چهار بازیکن دیگر هم اصالتی غیرفرانسوی دارند یا به‌نوعی پدرومادرشان ریشه‌شان به کشوری دیگر برمی‌گردد: هوگو لوریس، دروازه‌بان و کاپیتان تیم ملی فرانسه، اصالتی اسپانیایی دارند؛ درست مثل لوکا ارناندز، دفاع چپ این تیم. البته چهره شناخته‌شده این تیم یعنی آنتوان گریزمن هم اصالتی آلمانی دارد و نباید در زمره فرانسوی‌ها قرار بگیرد. ژیرو هم اصلیتی ایتالیایی دارد. به‌این‌ترتیب از ترکیب 23‌نفره تیم ملی فرانسه 19 نفر غیر‌فرانسوی هستند و فقط چهار بازیکن با این نوع حساب و کتاب باید فرانسوی محسوب شوند!

اما جالب این است که از این تعداد بازیکن، یعنی از 23 بازیکن حاضر فرانسه در جام جهانی فقط دو بازیکن هستند که در کشوری غیر از فرانسه به دنیا آمده‌اند: اولی ساموئل اومتیتی، مدافع میانی این تیم است که متولد کامرون است و دیگری هم استیو مانداندا، دروازه‌بان ذخیره تیم ملی فرانسه است که در کنگو به دنیا آمده است. البته این دو بازیکن هم سال‌های زیادی از عمرشان را در فرانسه سپری کرده‌‌اند و این‌طور نیست که یک‌شبه تابعیت فرانسوی گرفته باشند. حالا آیا کسی که در فرانسه متولد شده، در این کشور بزرگ شده و از همه امکانات این کشور استفاده کرده و در نهایت پیراهن تیم ملی این کشور را هم پوشیده، باز بازیکنی غیرفرانسوی است؟ شاید بهترین پاسخ به این سؤال را باراک اوباما، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، می‌دهد.

به نقل از شرق، اوباما در‌این‌باره می‌گوید: «به این تیم ملی فرانسه که قهرمان دنیا شده است، نگاه کنید. همه این بچه‌ها شبیه به هم نیستند. همه آنها ریشه «گُل» ندارند؛ ولی آنها فرانسوی هستند، آنها فرانسوی هستند!». دیدیه دشان، سرمربی تیم ملی فرانسه، هم به این موضوع واکنش نشان می‌دهد و می‌گوید: «تیم ملی فرانسه بازیکنانی دارد که اصالت‌شان به کشورهای آفریقایی یا بقیه کشورها برمی‌گردد. این موضوع غنای فوتبال را نشان می‌دهد؛ غنایی که شامل همه رشته‌های ورزشی در فرانسه می‌شود؛ ولی همه آنها فرانسوی هستند و همگی به اینکه فرانسوی هستند، افتخار می‌کنند».