گروهی برای گرانی بازار میوه دست به کار شدند

عید نزدیک است و دلالان در نقشه برای سودجویی. این موضوع زمانی جدی می‌شود که در یک کالا، مصرف نیز شدت می‌گیرد. میوه و مرکبات از جمله محصولاتی است که در ایام عید، مصرف آنها چند برابر می‌شود. هر ساله شاهد بودیم که برخی دلالان و سودجویان، میوه را با قیمت‌هایی نازل از کشاورز خریداری می‌کردند و آن را با نگهداری در سردخانه‌ها، در زمان اوج مصرف به فروش می‌رساندند. امسال نیز شنیده می‌شود برخی از افرادی که تاکنون در بازار فعالیت نداشتند، وارد بازار شده‌اند تا شب عید سود کلانی با سرمایه کم ببرند. این اتفاق را حسین مهاجران، رییس اتحادیه میوه و سبزی تایید کرده است. وی با حضور در کافه‌خبر خبرگزاری خبرآنلاین عنوان کرده است: «این‌که این گروه چه کسانی هستند را ما نمی‌دانیم، اما عملکردشان چنین چیزی را نشان می‌دهد.» آنچه در ادامه می‌خوانید، مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری خبرآنلاین با حسین مهاجران است.

* وقتی به ایام پایانی سال که می‌رسیم، همواره این سوال مطرح است که بازار شب عید چگونه تنظیم خواهد شد، چون همیشه یک عده‌ای وجود دارند که قیمت‌ها را در بازار به‌هم می‌زنند. این گروه، گاها نقش حداکثری در بازار پیدا می‌کنند. این موضوع به خصوص در بازار میوه مشاهده می‌شود. برای تنظیم بازار امسال چه اتفاقی خواهد افتاد؟

امسال سال ناشناخته‌ای برای تولیدکننده، توزیع‌کننده، مصرف‌کننده و مسوولان است.

* چرا؟

هر ساله از 15 آذرماه در شرق مازندران پرتقال ذخیره شب عید به صورت سنتی به انبارها حمل می‌شد و در دوره عید به بازار تزریق می‌شد. اما امسال در اثر سرمای بی‌موقع، پرتقال‌ها از بین رفت. تاکنون نیز هر که هر چه پرتقال شمال را خریداری کرده، قابل استفاده نبوده است. به همین دلیل، مردم طالب پرتقال شمال نیستند. اما همچنان پرتقال باکیفیت در شمال وجود دارد. آن مقداری که در غرب مازندران بود، خیلی آسیب ندیده و در انبارها برای دوره عید ذخیره شده است.

* این پرتقال‌ها برای تقاضای دوره عید کم نیست؟

درست است. به‌هرحال یک مقداری وجود دارد. در جنوب نیز پرتقال والانسی که برای بعد از عید است، در سردخانه‌ها ذخیره شده است. تا الان هم به جز پرتقال تامسون جنوب، بقیه قیمت‌ها تقریبا متعادل بوده است.

نکته‌ای که در حال حاضر مطرح است، این‌که برخی از افرادی که تاکنون در بازار فعالیت نداشتند، اما امسال وارد شدند که شب عید سود کلانی با سرمایه کم ببرند.

* این گروه چه کسانی هستند؟

این‌که این گروه چه کسانی هستند را ما نمی‌دانیم، اما عملکردشان چنین چیزی را نشان می‌دهد. برای مثال، در حال حاضر پرتقال در مرز آمده و وزارت جهادکشاورزی نیز اجازه ورود به آن نداده است. خب این تدارک از سوی این گروه دیده شده است و طرح‌هایی نیز یکی پس از دیگری به کار می‌گیرند که چگونه این میوه‌ها را وارد بازار کنند. طرح جدیدشان این است. این پرتقال‌ها را در سبدهای تولید داخل می‌ریزند و به عنوان تولید داخل در کشور هر کیلو 9 هزار تومان می‌فروشند. این پرتقال 4 برابر قیمت تمام شده در میدان میوه‌وتره‌بار است. مصرف‌کننده نیز باید 13 هزار تومان پول بدهد.

نارنگی پاکستان نیز به همین صورت در مرز دپو شده است. حالا وزارت جهادکشاورزی امسال گفته واردات لازم نیست. اما بعدا این احتمال را داده که شب عید فضا برای کسانی باز شود که میوه را به صورت قاچاق وارد می‌کنند. بر این اساس، یک مقدار میوه خریداری و در سردخانه‌ها انبار کرده تا اگر در دوره عید بحرانی ایجاد شد، به بازار تزریق کند. وزارت جهادکشاورزی این اطمینان را داده که نمی‌گذاریم بیشتر از عرف میوه افزایش قیمت پیدا کند.

پیشنهاد اتحادیه نیز به مسوولان به صورت کتبی و حضوری این بود که آمادگی داریم پرتقال وارداتی را به دست مصرف‌کننده با قیمت 3 هزار و 500 تومان و یک‌چهارم قیمت فعلی بدهد. در این 3 هزار و 500 تومان، حمل‌ونقل، تعرفه بازرگانی، سود سرمایه‌گذاری، سود عمده‌فروش و خرده‌فروش نیز حساب شده است. خب بنا نبود که واردات انجام شود، اما بعدا تعاونی روستایی که زیرمجموعه وزارت جهادکشاورزی است، پرتقال را خریداری کرده و در سردخانه‌ها برای دوره عید دپو می‌شود.

* وضعیت در سایر میوه‌ها چگونه است؟

امسال این سرمازدگی روی سیب هم تاثیرگذار بوده است. در دوره عید 15 درصد از تولید سیب نیاز است، اما در حال حاضر بیش از 70 درصد در سردخانه‌ها دپو شده است. چه سیب‌هایی؟ سیبی که قابلیت سردخانه‌ای و برای دوره عید را دارد، در سه مرکز است؛ مراغه، میانه و دماوند. اما شاهد هستیم که سیب سمیرم، طالقان، ارومیه، اشنویه، مهاباد و... همه در سردخانه آمده است. این سیب‌ها باید از آبان تا اسفند وارد بازار شود و مصرف شود. ما در دوره عید که این میزان سیب را نمی‌خواهیم.

* چرا این‌قدر سیب دپو شده است؟

احتمال داده می‌شد که به دلیل این‌که پرتقال کم است، مردم شب عید سیب را گران می‌خرند.

* اما مصرف سیب نسبت به سایر میوه‌ها کمتر است.

درست است، اما این مقدار سیب را ذخیره کردن خطرناک است. کسانی که سیب را کیلویی 1500 تومان روی درخت خریدند، با یک بسته‌بندی سردخانه‌ای که کمتر از 2 هزار تومان تمام می‌شود، هم‌اکنون با قیمت 6 هزار تومان در میدان میوه‌وتره‌بار می‌فروشند.

* یعنی سود دو برابری.

بله، نظر ما این است که ارز از کشور خارج نشود و مردم هم پول اضافه ندهند. شب هم بدون تنش سپری کنیم و با همین میوه‌هایی که در داخل تولید داریم، بازار را کنترل کنیم. ما گفتیم امسال مصرف‌کننده به جای پرتقال، از خیار، سیب و کیوی استفاده کند که هم ارز از کشور خارج نشود و هم کسانی که سود کلان می‌خواهند ببرند، ناامید شوند.

از سوی دیگر، در هیچ سالی مثل امسال برای جلوگیری از قاچاق این‌گونه سخت‌گیری نمی‌کردند و همه برای کشفیات بسیج شدند. اما باز هم می‌دانیم مجرم کیلومترها جلوتر است، چون هر روز یک طرح و برنامه دارد.

در کل وضعیت فعلی بازار این‌گونه است و ما هم نمی‌دانیم در شب عید امسال چقدر استقبال می‌شود. مردم باید اولویت را به محصولاتی بدهند که در بازار وجود دارد. اما اگر بخواهند مثل سال‌های قبل خرید کنند، یقینا باید گران پول بدهند. این به صلاح کشور هم نیست.

* چرا همیشه کنترل بازار میوه به سختی صورت گرفته است؟

میوه یک کالای سریع الفساد است و هیچ برنامه‌ریزی‌ای نمی‌شود برای آن کرد. در روز یک موقع می‌بینید که یک میوه در یک ماشین چند قیمت دارد.

* مثل مناطق مختلف. هم‌اکنون میوه در مناطق مختلف تهران قیمت‌های متفاوتی دارد.

یک بخشی کیفیتی است، چون میوه هم مثل گوشت عیار دارد.

* ولی این‌طور نیست که گوشت در یک منطقه 30 هزار تومان باشد، اما در منطقه دیگر 60 هزار تومان باشد. اما برای میوه این اتفاق می‌افتد و این میزان تفاوت قیمت وجود دارد.

در حال حاضر یک بره 6 ماهه کیلویی 16، 17 هزار تومان قیمت دارد. اما یک میش سالمند 11، 12 هزار تومان قیمت دارد. بنابراین 5 هزار تومان اختلاف قیمت وجود دارد. درست است که گران‌فروشی وجود دارد و برخی از کاسبان از گران‌فروشی می‌خواهند سود ببرند.

در حال حاضر ما 200 واحد را بسیج کرده‌ایم که با سود کم کار می‌کنند، چون آنها میوه را با میزان بالا و با قیمت کمتر می‌فروشند و سود بیشتری هم می‌برند.

* برای برخورد با گران‌فروشان چه کرده‌اید؟

ما یک سودی را برای واحدها در نظر گرفته‌ایم. ماموران اتاق هم بیشتر از همه اصناف، از صنف ما بازرسی می‌کنند. طی بازرسی‌هایی که انجام شده، حدود 20، 30 درصد از واحدها تخلفات دارند که به تعزیرات معرفی می‌شوند. این گروه تخلفشان در چند مورد است؛ یکی این‌که بار را از دلال می‌خرند. وقتی بار را از دلال بخرند، بخشی از سود خود را باید به دلال بدهند. یا کارشناسی نشده، خرید می‌کنند. یا با ظرفی که خریداری کرده‌‌اند، درصدی قیمت را بالا برده است. برای مثال، یک کارتن، 900 گرم تا یک کیلو است.

من چند روز قبل یک گزارشی داشتم و قیمت‌ها را گرفتم. برای مثال، فلفل رنگی را کیلویی 6 هزار تومان و حتی بیشتر در میدان میوه است و هر کیلو 550 تومان هم به آن ظرف می‌دهیم. سیر تویسرکان کیلویی 32هزار تومان است و کیلویی 2 هزار و 300 تومان به آن ظرف می‌دهند. نارنگی بندری کیلویی 14 هزار تومان است که دلال کیلویی 16 هزار تومان می‌فروشد. تفاوت ظرف، بخشی از سود واحدها را از بین می‌برد و واحد برای هزینه مغازه، شروع به گران‌فروشی می‌کند.