برندگان رکود بهاری در بورس
در شرایطی قریب به 90 درصد از گروه‌های بورسی در بهار سال جاری با زيان روبه‌رو شدند که به بررسی «دنیای اقتصاد»، صنعت چرم و دباغي با رشد بيش از 41 درصدي رتبه اول بیشترین بازدهی صنایع را در این مدت از آن خود کرده است.
پس از آن، صنعت خودرو و صنايع وابسته به آن مانند صنعت لاستيك و ليزينگي‌ها در صدر رشد شاخص صنايع قرار دارند. به این ترتیب تنها پنج صنعت در بهار سال جاری رشد مثبت را از منظر بازدهی تجربه كرده‌اند و 30 صنعت دیگر با بازدهی منفی روبه‌رو شدند، درحالی‌که صنعت پیمانکاری صنعتی در این مدت از بازدهی صفر برخوردار بود (جدول شماره 1).
این آمار در شرایطی منتشر می‌شود که در این مدت بازار با زیان 6/7 درصدی روبه‌رو بوده است، به عبارتی بیشتر صنایع در این مدت با روند شاخص همراهی کرده‌اند و کمتر از 10 درصد صنایع برخلاف جریان بورس برای سهامداران خود سود به ارمغان آورده‌اند. این در حالی است که سال گذشته به‌جز صنعت محصولات چوبی، همه صنایع با روند شاخص همراه بوده و بازدهی نسبتا بالایی را نیز به صاحبان سهام خود هدیه کردند.
بررسی موردی صنایع پیشرو در بازار نشان می‌دهد طي بهار 93 خودرو‌سازان با افزايش در ميزان توليد، سرمايه‌گذاران را بیش از سال‌های اخیر به اين صنعت اميدوار كرده‌اند. افزايش توليد در دو غول خودرو‌سازي كشور در حالي براي خودرو‌سازان خبر مناسبي بود كه صنايع ليزينگ و لاستيك و گروه قطعه‌سازان را نيز به همراه خود در ميان برترين‌هاي بورس قرار داد.
با این حال بهار براي تمام صنايع همراه با اخبار مناسبي نبود؛ گروه انبوه‌سازي كه نمادهايي با P/Eهاي بسيار پايين را در خود جاي داده با عدم استقبال فعالان بازار سهام همراه بود و طي اين فصل بيش از 21 درصد نزول را شاهد بود.
اين در حالي است كه بهار سال قبل، رشد حدود 11 درصدي را براي شاخص صنعت انبوه‌سازي به همراه داشت. محصولات شيميايي نيز كه تحت تاثير تعيين قيمت گاز و كاهش قيمت‌ها در بازار سهام قرار گرفته بود بهاري همراه با كاهش قيمت‌ها را پشت سر گذاشت. شاخص گروه محصولات شيميايي طي بهار 91 و 92 با رشد همراه بود و به ترتيب 15 و 40 درصد رشد را عايد سهامداران اين گروه كرده بود. با این حال گروه توليد محصولات شيميايي به‌دليل دارا بودن ارزش قابل ملاحظه‌اي از بازار سهام يكي از گروه‌هايي بود كه در سال جاری بيشترين نقش را در افت بازار سهام در سال 93 داشته است.
سيمان سازان كه با اجراي مرحله دوم هدفمندي يارانه‌ها شاهد افزايش در ميزان هزينه‌هاي خود بودند تلاش براي اخذ افزايش نرخ را در سال 93 نيز ادامه دادند و سرانجام در انتهاي فصل بهار به اين مهم دست يافتند. سيمان سازان مانند اغلب صنايع توليد محور بازار، بهار سبزي در سال 92 پشت سرگذاشته بودند و بازدهی حدود 96 درصدي را در اين فصل ثبت كرده بودند؛ در حالي كه شاخص صنعت سيمان در بهار 93 حدود 10 درصد كاهش پيدا كرده است.
گروه فلزات اساسي نيز كه ديگر براي رشد شاهد افزايش بهاي ارز و نرخ‌هاي جهاني فلزات نبود؛ طي بهار 93 افتي حدود 6 درصدي را عايد سهامدارانش كرد. اغلب نرخ فلزات رنگين طي 3 ماه اخير در بازارهاي جهاني كاهش پيدا كرده است.
سال‌هاي 91 و 92 بازدهي فصل بهار و بازدهي سالانه مثبت بوده است؛ حال آنكه تغییرات شاخص در بهار 93 منفي شده و زیان بازار به 6/7 درصد رسیده است. هر روزه آمار زيادي از سوي سازمان بورس اوراق بهادار تهران اعلام مي‌شود كه مي‌تواند براي فعالان كم‌اطلاع‌تر در بازار سهام كشور ايجاد پيچيدگي‌هايي كند. شاخص كل به عنوان معروف‌ترين شاخص در بورس، متوسط افزايش يا كاهش قيمت تمامي نمادها با در نظر گرفتن وزن هر يك از آنها را در يك روز معاملاتي مشخص مي‌كند.
شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس تهران به 36 صنعت تفكيك شده‌اند كه براي هر صنعت شاخص مشخصي تعريف شده است؛ مانند شاخص صنعت خودرو. همان‌طور كه شاخص كل، يك پرتفوي فرضي از تمام نماد شركت‌هاي موجود در بورس است شاخص صنعت، پرتفويي فرضي است كه تمام شركت‌هاي موجود در آن صنعت را شامل مي‌شود. به این ترتیب تغيير در شاخص صنعت خاص بيانگر تغيير در تمام نمادهاي صنعت خاص با در نظر گرفتن وزن آنها است.
فعالان بازار سرمايه بايد در‌خصوص شاخص‌هاي بورسي به اين نكته‌ها توجه کنند كه اولا شاخص‌ها هر قدر به صنايع و طبقات بيشتري طبقه‌بندي شوند، سودمندتر هستند و براي انجام تصميم‌گيري اطلاعات مربوط تري را ارائه مي‌دهند.
ثانيا شاخص‌ها علت افزايش و كاهش قيمت‌ها را نشان نمي‌دهند، ثالثا شاخص معيار سنجش عملكرد پرتفوي سرمايه گذاران نيست. از مهم‌ترين سوالات پيش روي فعالان بازار، شناخت صنايع برتر در دوره‌هاي زماني مختلف است. به اين منظور شاخص پنج صنعت كه بيشترين افزايش و پنج صنعت كه بيشترين كاهش را طي بهار 93 تجربه كردند با نمودار مشخص كرده ايم.
منبع: دنیای اقتصاد
