پیام های سیاسی انتخاب مردم

همزمان با مشخص شدن بخش مهمی از چینش سیاسی دهمین مجلس شورای اسلامی و تعیین تکلیف پنجمین مجلس خبرگان رهبری، روزنامه ها با نیم نگاهی به مشارکت حداکثری، به پیام های سیاسی نوع انتخاب مردم پرداختند و فضای نخستین جلسه مجلس پس از انتخابات را مورد توجه قرار دادند.

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز سه شنبه 11 اسفند ماه 1394 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.

نتیجه پایانی انتخابات هفتم اسفند اعلام شد و بسیاری از راه یافتگان به مجلس دهم شورای اسلامی و اعضای مجلس پنجم خبرگان رهبری مشخص شدند. فضای روزنامه ها امروز نیز انتخاباتی بود و هر یک از دریچه نگاه خود به تحلیل زیر و بم های انتخابات و فضای سیاسی مجلس در نخستین روزِ پس از اعلام نهایی نتیجه ها پرداختند.

روزنامه «ایران» در یادداشتی با عنوان «مجلسی برآمده از مطالبات مردم» نوشت: مردم در 7 اسفند یک بار دیگر بینش و درک بالای سیاسی خود را نشان دادند. قبل از هر چیز آنچه مشخص است، رای مردم و حضورشان در پای صندوق های رأی حمایت از نظام جمهوری اسلامی ایران بود منتها نمی توان گفت تنها پیام مشارکت مردم و کیفیت انتخاب آنها بخصوص در تهران همین بوده است و وجوه دیگری برای ارزیابی و تحلیل رای مردم نیست.

به نوشته ایران، آنچه مشخص است، رای مردم در تهران که همیشه گرمابخش رقابت های انتخاباتی بوده است، مضمون یک «نه» را داشت در قبال رفتار جریان هایی که علاوه بر نداشتن برنامه، گاهی دچار برخی بداخلاقی های انتخاباتی و سیاسی هم شد.

«چهار درس از انتخابات هفتم اسفند» نیز تیتر یادداشت روزنامه «اعتماد» بود که در آن به تحلیل چهار پیام سیاسی انتخابات هفتم اسفند پرداخت. به نوشته اعتماد، انتخابات هفتم اسفند ماه این مهم را عیان ساخت که فضای سیاست ایران دیگر مانند دهه ١٣٧٠ و دهه ١٣٨٠ نیست. در آن دوران دو جناح و دو طیف سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا وجود داشت که شانه به شانه هم و در مقابل هم با یکدیگر در رقابت بودند. ... انتخابات هفتم اسفند در واقع انتخاب میان «طرفداران برجام» بود با هواداران «ضد برجام». کسانی که از برجام حمایت کردند رای آوردند و کسانی که سعی در تداوم تحریم داشتند و به نوعی خواهان توقف برجام بودند رای نیاوردند. 

این روزنامه در بیان پیامی دیگر اینچنین نوشت: مردم با انتخاب خود نشان دادند که خواهان تغییر در فضای اقتصادی هستند. فضای اقتصادی که تاکنون حاکم بوده فضایی همراه با تحریم بوده است؛ تحریمی که اکنون بنا بر قواعد برجام باید برداشته شود.

در یادداشت «ابتکار» با تیتر «پیروز شدن آسان است ولی پیروزماندن سخت!» می خوانیم: چیزی نمی گذرد که هیاهوی پیروزی فرو می نشیند و موعد عمل به وعده فرا می رسد. اگر وقت عمل به وعده پایمان لنگید و یا دستمان لرزید این اقبال حتما ترک خواهد برداشت. اگر وعده ها به محاق فراموشی رفت حتما اعتماد امروز هم به محاق می رود. ملت تضمینی به جریانی نداده اند که همیشه بدان اقبال کنند.اگر منتخبان امروز نیز از جاده عدل خارج شوند و از وعده ها عدول کنند حتما در ادوار بعدی مردم نیز از آنان عبور می کنند. منتخبان ملت باید از امروز به فکر تحقق وعده های خود باشند.

روزنامه «خراسان» هم به تحلیل پیام های فرامرزی اولین انتخابات پسابرجام پرداخت. بنا به تحلیل این روزنامه، برگزاری دو انتخابات گسترده در دل التهابات خاورمیانه، آن هم بدون وجود کوچکترین مشکل امنیتی، پیام خود را به بازیگران بین المللی خواهد داد. کشوری که در 4 طرف خود شاهد گسترش روز افزون خطر تروریسم است، به راحتی از ماه ها قبل برای یک مسابقه ملی آماده می شود، این مسابقه را برگزار می کند و مردم سالاری خود را با بالاترین معیارهای روز جهانی به رخ دیگر کشورها، علی الخصوص شیخ نشین های حاشیه خلیج فارس می کشاند.

در ادامه می خوانیم: انتقال بخشی از قدرت به بخشی دیگر آن هم به شکل مسالمت آمیز در بسیاری از کشورهای موسوم به جهان سوم امری نادر است. اتفاقی که جمعه گذشته در ایران به خصوص در تهران افتاد این بود که بخشی از یک سلیقه سیاسی جای خود را به یک سلیقه دیگر داد تا با ورود هوای تازه به بهارستان، امکان ریل گذاری دقیق تر برای مسیر حرکت دستگاه اجرایی، بیش از پیش فراهم شود. یکی دیگر از پیام هایی که انتخابات هفتم اسفند به خارج مخابره می کند، خطاب به سرمایه گذاران دنیاست. 

«عرضه و تقاضای سیاسی» هم عنوان سرمقاله روزنامه «دنیای اقتصاد» است که در آن رفتار رقبای انتخاباتی در انتخابات 7 اسفند، با مدل هایی در اقتصاد بازار آزاد، همانندسازی شده و آمده است: اصلاح طلبان، پیش از انتخابات خویشتنداری کردند و رقیبان اصولگرای ایشان پاسخ آن خویشتنداری را پس از انتخابات دادند. هر دو واکنش از جنس خردمندی کنشگران بازار آزاد اقتصادی و تلاش برای مصرف بهینه منابع و تولید عقلایی است. طرفین پیش از انتخابات کوشیدند کالای مورد پسند را به بازار انتخابات بفرستند و پس از انتخابات، به جای خشم گرفتن بر خریدارانی که کالای آنها را نخریده اند، راه اصلاح روش را برگزیده اند برای شرکت در بازار بعدی.

به نوشته دنیای اقتصاد، رفتار انتخاب کنندگان در انتخابات بعدی شاید دیگر براساس الگوی انتخابات هفتم اسفند امسال نباشد. انتخابات امسال یک بزنگاه تاریخی و یک مفاهمه خودجوش در میان مردم بود که لزوما تکرارپذیر نیست.

«قانون» نیز در عنوان نخست خود نگاهی به نخستین جلسه علنی مجلس بعد از انتخابات 7 اسفند در مجلس شورای اسلامی انداخت.

در قانون می خوانیم: جلسه علنی دیروزمتفاوت بود. گویا نتیجه رای مردم نه در مجلس آینده بلکه در مجلس کنونی هم فضای سیاسی را تغییر داده است.از آن همه هیاهوی اصولگرایان خبری نبود.کسی دیگر به نام مردم سخن نمی گفت! تریبون ها خاموش بود تا صندوق ها حرف بزنند. محافظه کاران بازمانده از مجلس رو به روی دوربین ها لبخند می زدند اما هر گاه تنها می شدند در سکوت و افسوس فرو می رفتند. آن سوی مجلس اما صحنه شادی و سرور پیروزهای 7 اسفند بودند. جایی که به علی مطهری اجازه نطق نمی دادند اکنون اما به صف بودند تا با او عکس سلفی و یادگاری بگیرند!

«روز همدلی در بهارستان» عنوان «جام جم» بود. به گزارش این روزنامه، مجلس شورای اسلامی پس از سه هفته تعطیلات با اتمام انتخابات، درحالی روز گذشته کار خود را از سر گرفت که صحن علنی شاهد دیده بوسی نمایندگان فاتح یا بازمانده از حضور در مجلس دهم بود. اما برخی نمایندگانی که ناکام انتخابات روز جمعه به شمار می آمدند، با حضور در جمع خبرنگاران گلایه هایی را از روند انتخابات بیان می کردند.

در این میان، برخی روزنامه های منتسب به جریان اصولگرا به برخی حاشیه ها پرداختند و انتقاد از روند برگزاری انتخابات و رفتار سیاسی رقبای اصلاح طلب را در پیش گرفتند. «سیاست روز» در مطلبی با عنوان «ایستاده بر مدار اصول، اخلاق و قانون» اصولگرایان را همواره در برهه های انتخاباتی اخلاق مدار و تسلیم خواست مردم و اصلاح طلبان را فتنه ساز توصیف کرد.

روزنامه «کیهان» هم در گزارش خبری نخست خود با هجمه به اصلاح طلبان نوشت: در حالی که رسانه ها و شخصیت های اصلاح طلب با ذوق زدگی سرخوشانه از برتری قطعی اصلاح طلبان در انتخابات مجلس شورای اسلامی صحبت به میان می آورند ولی آمار و اخبار موجود عکس این مطلب را اثبات می کند.

کیهان افزود: جریان اصلاح طلب با تیترهای ریز و درشت خود در رسانه های متبوعشان قصد دارند تا پیروزی در تهران را به کل کشور تسری داده و این گونه القا کنند که مردم در مجلس شورای اسلامی و خبرگان به جناح اصلاح طلب رای دادند. هدف اصلی جریان مذکور از القای این ایستار این است که فقدان پایگاه مردمی خود در کشور و همچنین شکست جریان اصلاح طلب در یک دهه اخیر را سرپوش گذاشته و فرافکنانه خود را پیروز ماجرای انتخابات هفتم اسفند معرفی کنند.

*** ایرانِ پسابرجام

شماری از روزنامه های امروز نگاهی به تحول های سیاسی و اقتصادی مثبت برای ایران پس از اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) انداختند.

«ایران مرکز صادرات خودروی خاورمیانه می شود» نوید اقتصادی روزنامه ایران بود. به گزارش ایران، در سومین همایش بین المللی صنعت خودرو، مدیران رنو، بنز، پژو، اسکانیا، ولوو و رییس انجمن جهانی خودروسازان اظهار داشتند: ما به ایران چشم دوخته ایم و با مشارکت یکدیگر می خواهیم صنعت خودروی ایران را توسعه دهیم. مدیران خودروسازی کشورمان نیز گفتند ما با خودروسازان جهانی در 6 قالب همکاری خواهیم کرد.

روزنامه «آفتاب یزد» نیز به نقل از «سعید سهراب پور» قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، از بازگشت 100 نخبه از دانشگاه های آمریکا و اروپا پس از برجام به ایران خبر داد و نوشت: پس از ایجاد «معاونت بین الملل» در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری یک سری اقدامات ویژه ای برای بازگشت آنها انجام شد.

به نوشته آفتاب یزد، امسال زمانی که معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با ریاست جمهوری برای شرکت در کنفرانسی در مجمع عمومی سازمان ملل رفته بود، در حاشیه این کنفرانس دیدارهایی با نخبگان داشت و در این جلسه آنها را به بازگشت به ایران تشویق کرد و به آنها تأکید کرده بود که حداقل بازگشت را امتحان کنند.

روزنامه «شهروند» هم از ورود کارت بانکی بین المللی از سال ٩٥ در ایران خبر داد و نوشت: سرانجام پای کارت های خارجی به بازار پولی و بانکی ایران باز شد، هرچند که احتمال کمی دارد که بین این کارت ها، ویزا کارت و مسترکارت باشند، اما موضوع مهم این است که کارت های بانکی خارجی بین المللی می تواند تأثیر بسزایی درپیشرفت این بخش درسیستم بانکی ایران داشته باشد.

این روزنامه افزود: از ابتدای تحریم تا به امروز سیستم های بانکی ایران به دلیل محدودیت های تحریم دربخش کارت های بانکی و بانکداری الکترونیک بیش از ١٠ سال عقب مانده و نیاز دارد تا به روز شود.

برخی روزنامه های امروز در گزارش هایی تاسف بار و تامل برانگیز به شرایط زندگی کودکان کار و کودکان خانواده های فقیر پرداختند.

روزنامه «جهان صنعت» به نقل از «فرحناز ارفع» رییس سازمان داوطلبان هلال احمر از اجاره کودکان برای گدایی به قیمت روزی 15 هزار تومان خبر داد.

این روزنامه همچنین در یادداشتی با عنوان «کوره ای برای ذوب شدن رویای کودکی» نگاهی به برده کِشی از کودکان افغانستانی غیرقانونی ساکن در ایران در یک کارگاه شیشه سازی انداخت و نوشت: شیدا ملکی- 12 سالش هم نمی شود. دست های کوچکش اما دست های مرد کارگری است که دیگر لطیف نیست. صورتش انگار سال هاست هوای وطنش را به خود ندیده. چشمانش چهار فصل افغانستان را نمی شناسد و مشامش فقط بوی شیشه مذاب را حس می کند. احمد، کودک مهاجر افغانستانی است. خانواده اش از جنگ و خون و آوارگی فرار کرده اند و به ایران پناه آورده اند. احمد هم شاید اگر در افغانستان می ماند شبیه هزاران کودک دیگر کشته می شد. حالا اما شده است یکی از هزارن کودک کاری که در تهران زندگی می کنند.

به نوشته این روزنامه، کودکانی را دیده ایم که در چهارراه ها فال و گل می فروشند و شیشه ماشین ها را پاک می کنند. فریاد و فغان مان به آسمان می رود که چه کسی باید از آنها حمایت کند؟! سال هاست اما چشم بسته ایم به روی همه کارگاه هایی که از کودکان بهره کاری می برند. سال هاست این کودکان کودکی می کنند و کودکی کردن را از یاد برده اند. 

روزنامه «آرمان» نیز در گزارشی به خرید و فروش نوزادان و کودکان کار اشاره و عنوان کرد: فروش نوزادان چند ماهی است که با تابوشکنی یکی از اعضای شورای شهر به رسانه ها راه یافته و امکان توجه بیشتر به آن فراهم شده است. فروش نوزادان مساله تازه ای نبود و تا قبل از رسانه ای شدن آن هم وجود داشت، ولی رسانه ای شدن این مساله حداقل فایده ای که داشت این بود که راه را برای پرداختن ویژه به آن باز کرد و پای نهادهای مختلف را به این مساله کشاند.

به نوشته آرمان، ماجرایی که دانشور استارت رسانه ای شدن آن را زد حالا ورق تازه ای می خورد، درست زمانی که رئیس سازمان داوطلبان هلال احمر نسبت به کرایه روزانه 15هزار تومانی اطفال برای گدایی و فروش آنان به قیمت 2 میلیون تومانی ابراز تأسف کرد و به اقداماتی که برای کاهش این معضل در بین زنان کارتن خواب پیش گرفتند پرداخت.