دستاوردها و عبرت‌های انتخابات هفتم اسفند
یک نماینده پیشین مجلس می‌گوید: مردم ما به این نکته پی برده‌اند که برای تغییر و بهبود روند مدیریت جامعه چاره‌ای جز مشارکت مدنی و ارائه نقشی فعال و مؤثر در انتخابات ندارند و هر قفلی با کلید مردم بازشدنی است؛ راهی که قرآن پیش روی آنها گذاشته است؛ «اِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّیٰ یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم».
به گزارش صدای ایران، ولی‌الله شجاع‌پوریان در روزنامه «همدلی» می‌نویسد: دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان با حضور گسترده مردم در شهرهای مختلف کشور برگزار شد. بی‌تردید موفقیت قاطع ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان تحت عنوان «لیست امید» در شهر تهران یکی از به‌یادماندنی‌ترین اتفاقات انتخابات اسفند 94 بود. انتخابات این دوره دستاوردها، عبرت‌ها و نکاتی به همراه داشت که به اختصار به مرور آن می‌پردازیم.
1- پیروزی قاطع لیست امید در تهران نشان داد مردم موثرترین و کلیدی‌ترین عنصر مناسبات سیاسی در جامعه امروز هستند؛ با وجود همه موانع، محدودیت‌ها، ردصلاحیت گسترده چهره‌های طراز اول اصلاحات، اتهام‌های بی‌پایه و اساس به اصلاح‌طلبان از جمله «انگلیسی‌بودن» و «سعودی‌بودن» و ... حضور آگاهانه مردم باعث شد برخی که اصولاً نقش و جایگاهی برای مردم قائل نبودند یا به دنبال بهره‌برداری از حضور گزینشی مردم در انتخابات بودند، مطالبات واقعی مردم را با صدایی رسا بشنوند و دریابند که نتیجه نادیده گرفتن مردم و تقابل با آنها، آب در هاون کوبیدن است. از سویی مردم عزیز ما نیز به این نکته پی برده‌اند که برای تغییر و بهبود روند مدیریت جامعه چاره‌ای جز مشارکت مدنی و ارائه نقشی فعال و موثر در انتخابات ندارند و هر قفلی با کلید مردم بازشدنی است؛ راهی که قرآن پیش روی آنها گذاشته است: «اِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّیٰ یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم».(سوره رعد، آیه 11)
2- تدبیر و درایت بزرگان اصلاحات در هدایت انتخابات با فرآیندی هوشمندانه و مدبرانه از طریق حضور مردم امری قابل تحسین و انکارناپذیر بود. بزرگان اصلاحات هیچ‌گاه ناامید نشدند و با بی‌اخلاقی رقیب از کوره در نرفتند. در برابر هر رفتار رقیب، مواجهه عقلانی و منطقی از خود نشان دادند؛ در برابر رد صلاحیت‌های گسترده چاره‌اندیشی کردند؛ به اتهامات لبخند زدند، با ناملایمتی‌ها و تبعیض‌ها مدارا کردند، به یاس، رنگ امید بخشیدند و با فراخوانی بزرگ در روزهای پایانی، ناشدنی‌ها را ممکن ساختند. موفقیت اصلاحات در انتخابات اخیر تداوم مسیر عقلانی بود که از سال 92 در پیش گرفته شده بود و ادامه آن می‌تواند به دستاوردهای روشن‌تری در انتخابات آینده منجر شود.
3- نقش پررنگ فضای مجازی، رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی یکی از ویژگی‌های بارز این دوره از انتخابات بود. رسانه ملی که از سال‌های گذشته به تریبون یک جریان خاص تبدیل شده بود در این دوره نیز برخوردی تبعیض‌آمیز و جانبدارانه از خود نشان داد. اما تلاش مدیران این سازمان برای جهت‌دهی به رای مردم به ویژه در تهران و سایر کلان‌شهرها و خصوصا برجسته کردن وقایع مجلس ششم و تولید مستندهای معنادار موثر واقع نشد. حضور چشمگیر همراهان و حامیان جریان اصلاحات از جمله نخبگان، تحصیل‌کردگان، جوانان و دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی و تبادل اخبار و اطلاعات باعث شد تخریب‌های رسانه ملی جبران شود. در این میان تلاش دولت برای رفع نقص در شبکه اینترنت و جلوگیری از اخلال در فعالیت شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه در روزهای پایانی موضوعی است که در تحلیل‌ها باید مورد توجه واقع شود.
4- فضای انتخابات در تهران و کلان‌شهرها با سایر حوزه‌های انتخابیه به‌ویژه در شهرستان‌ها و مناطق کوچک هم از نظر شکل و هم از نظر ماهیت تفاوت دارد. در تهران برخلاف سایر شهرستان‌ها علایق قومی و محلی، گزینش‌های طایفه‌ای و فامیلی، اهمیت منافع فردی و شخصی، پدیده‌هایی مثل خرید و فروش آرا یا تطمیع رأی‌دهندگان به چشم نمی‌آید و از حیث سلامت و تخمین گرایش سیاسی و اعتقادی شرکت‌کنندگان اهمیت و اعتبار بییشتری دارد. «فهرست‌محور» شدن رای‌دهی در تهران، نقطه عطف انتخابات بود و باعث شد برای اولین بار در تاریخ انتخابات کشور، تمامی افراد لیست 30 نفره در جمع برندگان نهایی قرار گیرند. در واقع آرای تهران نشان داد که مردم نه به اشخاص بلکه به یک گفتمان و پارادایم مشخص رای دادند که این امر آمادگی جامعه برای تقویت و رشد احزاب را نشان می‌دهد.
5- انتخابات 7 اسفند نشان داد که حذف و تخریب، تضمین‌کننده موفقیت یک جریان سیاسی نیست. بانیان اصلی جریان اصلاحات و اعتدال سال‌هاست که با بی‌مهری مواجه شده و به ادعای واهی رقیب از صحنه سیاسی کشور محو شده‌اند، اما تعیین سرنوشت نهایی انتخابات سال 92 و انتخابات 94 از سوی بزرگان اصلاحات و اعتدال نشان داد این افراد حذف شدنی نیستند و با تمام محدودیت‌ها و موانع، رهنمودها و توصیه‌های آنها تا چه حد می‌تواند تاثیرگذار و راه‌گشا باشد. کاش درک چنین واقعیتی باعث می‌شد به جای ادامه راه تخریب و حذف، چنین ظرفیت‌های عظیمی را از جامعه دریغ نکنیم و فرصت حضور برابر و وحدت در عین کثرت را تجربه کنیم.
6- موفقیت بزرگ فهرست امید در تهران و تا حدودی در سراسر کشور این واقعیت انکارنشدنی را بار دیگر اثبات کرد که حضور حداکثری و مشارکت بالای مردم در هر انتخاباتی، حکم به پیروزی گفتمان اصلاحات خواهد داد. اصلاحات این روزها نه یک اقلیت سیاسی، بلکه تفکری فراگیر در اقشار مختلف جامعه از نخبگان و جوانان و دانشجویان گرفته تا تفکری غالب در شهرها و روستاهای محروم و دورافتاده است. در حقیقت اصلاحات؛ شعله‌ای است که زیر خاکستر محدودیت‌ها و بی‌مهری‌ها می‌رود، اما با نسیمی از آزادی سر بر می‌آورد و گرمی می‌بخشد. پیروزی اصلاحات و فراگیر شدن عقلانیت، قانون‌گرایی، احترام به انسانیت و کرامت انسانی، مردم‌سالاری، تساهل و تسامح، گفت‌وگو، احترام به مخالف و... سرنوشت محتوم جامعه ماست.
آخرین اخبار
