اخلاق رسانه از آرمان تا حقیقت

محمدجعفر محمدزاده*- ممکن است چنین تصور شود که اخلاق رسانه شعاری  آرمانی و تحقق نا یافتنی است. اما در حقیقت، اخلاق حرفه ای را باید ضرورتی عملی و اجتناب ناپذیر خواندکه اعتماد سازی بین مخاطبان، ارتقای فعالیتهای حرفه ای و نظارت های صنفی و درونی را در گرو خود دارد.

از این رو نه تنها قابل ضابطه مندی و استاندارد سازی است، بلکه با توجه به اقتضائات  کار در رسانه ، می تواند انتظار ها را به واقعیات نزدیک تر کند و به موازات قوانین، نظام نامه های اخلاق حرفه ای را تحقق بخشد. چنین معیارهایی خواهند توانست اخلاق را بر عرصه‌ رسانه حاکم کنند و قدرت و جناح های سیاسی را در برابر آن مورد نقد قرار دهند.

این معیا رها سوگند اصحاب رسانه خواهند بود تا اخلاق مسئولانه و ادبیات ارتباطی را هرگز در سایه مدیریت جناحی و ادبیات تحمیلی گروههای سیاسی از یاد نبرند. چراکه ادبیات جناحی ادبیات منازعه، مبالغه و نگاه یک سویه و تک ساحتی، اما ادبیات ارتباطی ادبیات مبتنی بر اخلاق و منتهی به تحقیق، نقد و اعتماد مخاطب است.

اخلاق مسئولانه، به جای قول به غیر علم، بر تحقیق و آگاهی تکیه می کند وبه جای برجسته سازی به عینیت گرایی می اندیشد. حاکمیت چنین اخلاقی بر نظام رسانه ای کشور به منزله صیانت از حقوق شهروندی و حریم شخصی انسان‌ها ست.

با این همه، اخلاق رسانه برای تحقق به ساختارهایی حرفه ای نیاز دارد که به جای رویکردهای تمایز بخش و مصنوعی، بنا را بر مخاطب گرایی و جامع نگری بگذارند.

توجه به مقوله اخلاق رسانه می تواند امیدواری به سمت رسانه هایی معصیت گریز و فضیلت محور را در جامعه زنده کند.

*مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارشاد