خبر خوب از دریاچه ارومیه؛ تراز آب ۲۳ سانتی‌متر بالا آمد

روزنامه شرق نوشت: تراز سطح آب دریاچه ارومیه ٢٣ سانتی‌متر افزایش یافته است. این میزان از افزایش به نسبت پایین‌ترین سطح تراز دریاچه که در روز دوم آبان ماه امسال ثبت شد.

این حجم از افزایش تراز آبی مهم‌ترین دریاچه کشور به‌ دلیل بارش‌های اخیر در شمال غرب کشور و حوضه آبریز دریاچه ارومیه و همچنین طرح‌های انتقال آب است که بر اساس مصوبات ستاد احیای دریاچه ارومیه انجام شده است. با این حساب در روز پانزدهم دی ماه سال جاری، سطح آب دریاچه به ۱۲۷۰٫۲۷ متر از سطح دریا رسید. البته این تراز نسبت به تراز همین روز در سال گذشته (۱۳ دی ۱۳۹۳) ۲۹ سانتی‌متر پایین‌تر است.

در همین ‌حال روز گذشته یک مقام مسئول در وزارت نیرو نیز از رهاسازی آب سد مخزنی حسنلو در آذربایجان غربی به منظور نجات دریاچه ارومیه خبر داد. کیومرث دانشجو در‌این‌باره گفت: «با توجه به قرارگرفتن سد مخزنی حسنلو در خارج از بستر رودخانه گدارچای، رهاسازی از این سد از طریق عدم آبگیری مخزن سد حسنلو و هدایت آب توسط رودخانه گدارچای به سمت دریاچه انجام خواهد شد».

این مقام مسئول در وزارت نیرو با تأکید بر اینکه رهاسازی آب از سد مخزنی «حسنلو» در استان آذربایجان‌غربی با هدف افزایش تراز آب دریاچه ارومیه انجام شد، افزود: «در راستای اجرای طرح احیای دریاچه ارومیه و بر اساس برنامه زمان‌بندی شرکت برای رهاسازی حجم آب اختصاص‌یافته از سهمیه آبی استان به دریاچه ارومیه پیش‌بینی می‌شود از روز یکشنبه هفته جاری تا پایان سال جاری حدود ۵۷ میلیون مترمکعب آب از رودخانه گدارچای به دریاچه ارومیه هدایت شود». دانشجو یادآور شد: «با رهاسازی این میزان آب، مناطق پایین‌دست تحت‌تأثیر قرار خواهند گرفت و به همین دلیل مردم محلی باید در زمان رهاسازی و پس از آن از آبگیری انهار سنتی منشعب از رودخانه گدار خودداری کنند».

همچنین به‌تازگی نخستین مرحله از رهاسازی آب از سد بوکان انجام و به سمت دریاچه ارومیه جاری شده است. آذر ماه گذشته نیز با اجرای طرحی، اتصال زرینه‌رود به سیمینه‌رود با هدف افزایش سرعت انتقال آب به دریاچه ارومیه و کاهش زمان این کار، از سوی ستاد احیای دریاچه انجام شد و مدتی است روند این انتقال آغاز شده است.

طرح کانال اتصال آب زرینه‌رود به سیمینه‌رود در مجموع ١٣,٦ کیلومتر طول دارد که در مرحله نخست، هشت کیلومتر از مسیر اصلی آن به بهره‌برداری رسیده و مابقی آن نیز پایان مهرماه افتتاح شد. به گفته مقامات استان آذربایجان‌غربی برای احداث این کانال که دارای ٥٤ متر عرض و سه متر عمق متوسط است، ١١٠ میلیارد ریال اعتبار از محل اعتبارات ستاد احیای دریاچه ارومیه هزینه شده است. طرح لایروبی و مسیرگشایی سیمینه‌رود نیز به طول ٩ کیلومتر و عرض ٣٣ متر با عمق متوسط ١.٣ متر و با صرف ٢٠ میلیارد ریال اعتبار بهره‌برداری شد.

مسئولان وعده داده‌‌اند با تکمیل این طرح و نیز اتصال رودخانه‌های گدارچای و مهابادچای به سیمینه‌رود و در ادامه با بازگشایی مسیر مشترک این رودخانه‌ها در امتداد سیمینه‌رود، سالانه افزون بر ١٨٠ میلیون مترمکعب آب وارد دریاچه ارومیه می‌شود.

به دلیل پسر‌وی آب دریاچه ارومیه، این آب پیش‌تر در سطح بستر دریاچه ارومیه پخش شده و به دلیل تبخیر از بین می‌رفت که با اجرای این طرح می‌توان از هدررفت این میزان آب در سال جلوگیری کرده و آن را به حوضچه آبی دریاچه ارومیه انتقال داد.

دریاچه ارومیه در حالت اکولوژیک نزدیک به ١٤ میلیارد مترمکعب آب دارد که این میزان در حالت فعلی نزدیک به ٢,٤ میلیارد مترمکعب است.

بر‌اساس برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه، سطح آب این پهنه آبی در افق سال ١٤٠٢ شمسی با اجرای طرح‌های احیا به سطح اکولوژیک می‌رسد.

دریاچه ارومیه یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین زیست‌بوم‌های ایران به شمار می‌رود. این دریاچه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور بوده و به دلیل برخورداری از ارزش‌های بی‌نظیر طبیعی و اکولوژیک به عنوان پارک ملی، در سایت رامسر و ذخیره‌گاه زیست‌کره در یونسکو به ثبت رسیده است. در یک دهه گذشته، علاوه بر کاهش نزولات جوی و بروز خشک‌سالی‌های پیاپی، افزایش طرح‌های توسعه و بهره‌برداری از آب برای مصارف کشاورزی، صنعتی و ... منجر به کاهش جریانات ورودی آب به دریاچه شده است. همچنین احداث بزرگراه شهید کلانتری از میان دریاچه نیز شرایط هیدرودینامیک آن را تحت تأثیر قرار داده است.