برجام؛ یک گام دیگر به پیش

کی از مهمترین مراحل توافق هسته ای یعنی خروج اورانیوم غنی شده از ایران و ورود کیک زرد پایان یافت. این اقدام که از سوی دو طرف گام مهمی در اجرای برجام تلقی شد موضوعی بود که در روزنامه های امروز، بازتاب گسترده اما متفاوتی داشت.

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز چهارشنبه 9 دی 1394 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است. 

در همین راستا، روزنامه «اعتماد» با عنوان نخست «اورانیوم در برابر کیک زرد» به سراغ این خبر رفت و نوشت: یک کشتی روسی روز دوشنبه ایران را به مقصد روسیه ترک کرد تا گام بزرگ دیگری از سوی تهران برای اجرای برجام برداشته شده باشد. محموله این کشتی ١١ تن اورانیوم غنی شده ایران بود که باید بر اساس توافق انجام شده میان تهران و ١+٥ در مذاکرات هسته ای به خارج از خاک ایران منتقل می شد. روسیه پیش از آنکه بار این کشتی را تکمیل کرده و آب های ایران را ترک کند میزان ١٩٧ تن کیک زرد را به ایران منتقل کرده بود. 

روزنامه «ایران» هم با عنوان نخست قرار دادن «مهمترین گام برای اجرای برجام برداشته شد» نوشت: بعد از آنکه خبرگزاری روسی «ایتارتاس» به نقل از یک منبع دیپلماتیک اعلام کرد که روسیه انتقال اورانیوم غنی شده ایران را که بخشی از توافق هسته ای این کشور با گروه 1+5 است تکمیل کرده است، علی اکبر صالحی ضمن تأیید این خبر اعلام کرد که «روند تبادل سوخت انجام شده است.» اقدامی که باید به موجب تعهدات ایران و کشورهای گروه 1+5 در چارچوب اجرایی شدن برجام انجام می شد تا مقدمات رفع هرچه زودتر تحریم ها فراهم شود. 

روزنامه اقتصادی «تعادل» هم از معامله پرسود اورانیوم با کیک زرد خبر داد و به نقل از «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی، نوشت: تبادل اورانیوم غنی شده ایران با کیک زرد معامله پرسودی بود که بر ذخایر استراتژیک کشور افزود. اگر می خواستیم فقط در ازای مواد هسته یی کیک زرد بگیریم حدود 70تن کیک زرد دریافت می کردیم اما ما از ابتدا با این شرط معامله کردیم که در ازای بهای مواد اولیه و روند تبدیل موادی که روی سوخت صورت گرفته است کیک زرد دریافت کنیم، درحالی که می توانستیم معادل آنها پول دریافت کنیم. 

روزنامه «ابتکار» هم در گزارشی از واکنش «جان کری» وزیر خارجه آمریکا به این تبادل و خروج اورانیوم غنی شده از ایران به روسیه منطبق با توافق هسته ای گفت و به نقل از وی نوشت: «زمانی که یک کشتی حامل بیش از 11 تن اورانیوم با درصد غنای پائین، ایران را به مقصد روسیه ترک کرد، مهم ترین گام در راستای اجرای تعهدات ایران برداشته شد.» ... اکنون آژانس بین المللی انرژی اتمی باید تائید کند که ایران تمامی گام های کلیدی را پیش از اجرای برجام برداشته است. ... با انتقال اوارنیوم غنی شده ایران به روسیه، «زمان گریز» ایران از دو تا سه ماه به حدود شش تا 9 ماه افزایش پیدا می کند. 

در کنار خوشبینی روزنامه های موافق دولت به نزدیک شدن روز اجرای لغو تحریم ها، برخی روزنامه ها همچون روزنامه «کیهان» همچنان ساز مخالف در برابر سیاست های هسته ای در پیش گرفتند. 

روزنامه «کیهان» البته در اخبار ویژه خود با عنوان کنایه آمیز «نقض برجام تبریک دارد یا خروج 11 تن اورانیوم غنی شده؟!» نوشت: غنی سازی 11 تن اورانیوم 10 سال طول کشیده و طبیعتا انجام دوباره این کار در روند فعلی حداقل 10 سال طول می کشد و این البته غیر از دوره ممنوعیت 10 ساله ای است که در برجام قید شده است. در هر صورت چوب حراج زدن به دسترنج 10 ساله متخصصان ایرانی آن هم در شرایطی که آمریکا با تصویب قانون تحریمی ویزا علیه ایران و دستبرد به اموال بلوکه شده کشورمان مشغول نقض برجام و دادن علامت های منفی درباره وفای به عهد است، کمترین جایی برای تبریک گفتن ندارد مگر این که تصور کنیم هدف از چنین فضاسازی هایی، فرار از مسئولیت پاسخگویی و عدم قبول و جبران اشتباه است. 

دیروز سه شنبه همزمان با خجسته سالروز میلاد حضرت محمد(ص) و حضرت امام جعفر صادق(ع)، مسوولان نظام، میهمانان شرکت کننده در کنفرانس وحدت اسلامی، سفرای کشورهای اسلامی و جمعی از قشرهای مختلف مردم، باآیت الله خامنه ای دیدار کردند که در این دیدار رهبر انقلاب، تلاش برای دمیدن روح واقعی اسلام را مهم ترین وظیفه امروز دنیای اسلام بویژه علما و روشنفکران راستین عنوان کردند؛ موضوعی که در روزنامه های امروز بازتاب گسترده ای داشت. 

در همین پیوند، روزنامه «رسالت» با عنوان قرار دادن «وظیفه امت اسلام برپایی تمدن اسلامی است» به سراغ سخنان رهبر انقلاب رفت و به نقل از ایشان نوشت: امروز نوبت دنیای اسلام است که با استفاده از دانش و ابزارهای جهانی و همچنین عقل و خردمندی و تدبر و بصیرت، در جهت برپایی «تمدن نوین اسلامی» حرکت کند. تمدن نوین اسلامی به معنای تجاوز به سرزمین ها، پایمال کردن حقوق انسانها و تحمیل کردن اخلاق و فرهنگ خود به ملتها نظیر آن چیزی نیست که تمدن غربی انجام داد بلکه به معنای هدیه کردن فضیلت الهی به بشریت و ایجاد زمینه برای تشخیص مسیر صحیح بوسیله خود انسانها است. 

«امیدی به سیاستمداران دنیای اسلام نیست علمای دین و روشنفکران راستین تمدن نوین اسلام را پایه ریزی کنند» هم عنوان گزارش روزنامه «جمهوری اسلامی» بود. به نوشته این روزنامه، رهبر انقلاب با تاکید بر اینکه اکنون نوبت دنیای اسلام است تا در جهت پایه ریزی شالوده تمدن نوین اسلامی گام بردارد، گفتند: برای رسیدن به این هدف، امیدی به سیاستمداران دنیای اسلام نیست و باید علمای دین و روشنفکران راستین که قبله آنها غرب نیست، اقدام به روشنگری در میان امت اسلامی کنند و بدانند که برپایی این تمدن، امکان پذیر است. 

به گزارش روزنامه «تفاهم» هم حضرت آیت ا... خامنه ای نظام جمهوری اسلامی ایران را یک نمونه از امکان رسیدن به این اهداف بزرگ برشمردند و افزودند: ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، از لحاظ علمی، سیاسی و اجتماعی، عقب افتاده و از لحاظ سیاسی، منزوی و از لحاظ شئونات کشور کاملاً وابسته بود اما امروز به برکت اسلام، ملت ایران هویت و شخصیت خود را نشان داده و کشور به پیشرفتهای مهمی در علم و فناوری و دانش های نوین رسیده و جزو چند کشور برتر در این عرصه ها است. رسیدن به این جایگاه شرط دارد و شرط آن نیز، کوتاه شدن سایه سنگین ابرقدرتها از ملتها است که البته هزینه هم دارد زیرا رسیدن به اهداف بزرگ بدون دادن هزینه امکان پذیر نیست. 

«توطئه جدید امریکا علیه شیعه و سنی» هم عنوان نخست روزنامه «جوان» بود. به گزارش جوان، حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه اظهارات مقامات امریکایی مبنی بر موافقت با سنی و مخالفت با شیعه، دروغ است افزودند: مگر مردم غزه که آنگونه مورد تهاجم و تعرض قرار گرفتند، سنی نبودند یا مردم کرانه باختری که اینگونه تحت فشار هستند سنی نیستند. برای امریکایی ها شیعه و سنی تفاوتی ندارند، آنها با هر مسلمانی که بخواهد براساس احکام و قوانین اسلامی زندگی و برای آن مجاهدت کند، مخالف هستند. 

امروز سالگرد راهپیمایی نهم دی 1388 است که در واکنش به اعتراض های انتخابات 1388 صورت گرفت.

در این باره روزنامه «جام جم» نوشت: فلسفه بزرگداشت 9 دی یادآوری یک رویداد، هویت ملی و تاریخی است. کالبدشکافی صحیح، دقیق و روایتگری صادقانه و چند جانبه این روز به عنوان بارزترین حرکت مردمی بعد از انقلاب اسلامی نیازمند تعریف و تبیین است. پیام 9 دی این بود که مردم با دشمنان انقلاب و نفوذ دشمن مقابله می کنند، حتی اگر مصادیق توطئه ها، فتنه ها و نفوذ در داخل کشور متفاوت و پیچیده تر باشد. 

جام جم در ادامه از دستاوردهای این روز نام برد و نوشت: دستاوردهای 9 دی برای مردم و نظام از دستاوردهای 8 سال دفاع مقدس بیشتر بود. زیرا این حماسه و پیروزی بزرگ در شرایط جنگ نرم که تشخیص جبهه حق و باطل مشکل بود، اتفاق افتاد. 9 دی، تصویر واقعی قدرت نظام جمهوری اسلامی است. 9 دی، قیام برای تثبیت هویت دینی و انقلابی بود. 9 دی، فرصتی تاثیرگذار و سرنوشت ساز بود که باید به آن حیات دائمی داد و تاریخ ساز شد. 9 دی، کارش این بود که همه چیز را بیمه کرد و انقلاب اسلامی را در مسیر خودش مستحکم تر از قبل قرار داد. با ایستادگی و مقاومت مردم در 9 دی، قدرت و جایگاه نظام جمهوری اسلامی در سطح منطقه افزایش یافت. 

روزنامه «شهروند» هم به سخنان «حسن روحانی» رییس جمهوری در سالروز میلاد پیامبر اعظم حضرت محمد(ص) و حضرت امام صادق(ع) درباره این روز تاریخ ساز اشاره کرد و به نقل از وی نوشت: ٩ دی، روز دفاع ملت ایران از خاندان رسالت، دفاع از نظام، قانون و دفاع از ولایت فقیه و ولی فقیه بود. امنیت امروز جمهوری اسلامی ایران در سایه برنامه ها و تدابیر رهبر معظم انقلاب تأمین شده است و شکر این نعمت با وحدت بیشتر و کمک به دنیای اسلام برای نجات کشورها از تروریسم و دخالت بیگانگان میسر خواهد بود. 

همچنین به این مناسبت، یادداشت «9 دی؛ روز ملی» در روزنامه «آرمان» منتشر شد.

به نوشته این روزنامه، نهم دی ماه روزی است که مردم ثابت کردند به اصل نظام، انقلاب و ولایت فقیه وفادارند. در این روز مردم می خواستند بگویند نظام خود را که 35سال پیش به وجود آورده اند کماکان دوست دارند و به دنبال امنیت، آرامش، و اصول و ارزش های انقلاب خود هستند. 

آرمان افزود: مردم این روز را روزی ملی می دانند و معتقدند 9دی روز پشتیبانی از نظام و انقلاب بوده و است. این روز متعلق به همه آحاد ملت است و هیچ گروه، جناح یا حزبی هم نباید این روز را به نفع خود مصادره نماید. لذا گروه ها و جریانات سیاسی باید بگذارند همه مردم از شیرینی و حلاوت انقلاب و نظام بهره مند شوند.کسانی که با خون شهدا سیاسی کاری می کنند، باید بدانند که خون شهدا متعلق به تمام مردم ایران است، لذا باید پاسدار خون آنها بود؛ چرا امنیت امروز جامعه به جانفشانی آنها بسته است. 

روزنامه «سیاست روز» هم با عنوان نخست «9 دی چراغ راه انتخابات» به سراغ ارتباط حوادث این روز با انتخابات پیش رو رفت و نوشت: با اینکه چند سالی از آن زمان گذشته اما مروری بر حوادث آن ایام یادآور خیانت و اهمال افرادی است که در قالب مسئول یا خواص، آن هم در رده ها و جایگاه های مختلف بانی عمق فتنه ای شدند که قابل گذشت نیست. گرچه رأفت نظام اسلامی همواره بر سر آنان سایه افکنده اما یادمان باشد از آن روزها و آدم هایش و از امروز غفلت نکنیم. امروزی که ایام ثبت نام در انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری را می گذرانیم شاهدیم بسیاری از آن نقش آفرینان ایام فتنه با فراموشی عملکرد و مواضع خود، با وقاحت تمام پا به عرصه گذاشته و در صف ثبت نام انتخابات خوش رقصی می کنند گویی مردم فراموشکارند . اما مطمئنیم که شورای نگهبان بیدار است. 

بر اساس لایحه بودجه سال 1395، حقوق کارکنان در سال آینده 12 درصد افزایش می یابد؛ موضوعی که بن مایه خبری برخی روزنامه های امروز بود. 

روزنامه اقتصادی «تجارت» در این باره نوشت: افزایش حقوق کارکنان دولت یکی از مهمترین اجزای تعیین کننده در هزینه های جاری دولت است، چراکه تا بیش از 80 درصد این هزینه ها را در بر می گیرد. درصدی که البته بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه متناسب با تورم دوره تعیین می شود. این در حالی است که با وجود تمامی گمانه زنی ها و اعداد و ارقام مطرح شده در رابطه با میزان افزایش حقوق کارکنان دولت - آن هم در شرایطی که تورم در روند نزولی قرار دارد - آخرین اخبار دریافتی از منابع آگاه حاکی از آن است که دولت در لایحه بودجه سال آینده میزان 12 درصدی را برای افزایش حقوق کارکنان در نظر گرفته است. 

به نوشته تجارت، این رشد حقوق در حالی تعیین شده که پیش تر در ضوابط اجرایی بودجه درصد افزایش حقوق به طور پیش فرض 10 درصد تعیین شده بود. در این باره اما نوبخت- رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی - عنوان کرده بود که با توجه به پیش بینی تورم کمتر از 12 تا 13 درصدی در سال 1395، میزان افزایش حقوق کارکنان کمتر از 10 درصد نخواهد بود. 

«جهان صنعت» نیز در یادداشت «آب باریکه کارمندی!» با اشاره به افزایش 12 درصدی حقوق کارمندان در سال آینده و ارتباط آن با تورم نوشت: رقم 12 درصد برپایه نوسان مشخصه های اقتصادی از جمله مهم ترین آنها تورم تعیین شده است. اینکه تعیین چنین رقمی با توجه به پیش بینی ادامه کاهش تورم درست است یا غلط، اینکه حقوق کارمندان بیش از 80 درصد هزینه های جاری دولت را دربر می گیرد و اینکه اداره مالیات لطف کرده و حقوق ماهانه زیر یک میلیون و 300 هزار تومان را معاف از مالیات اعلام کرده و اینکه ممکن است مجلس اندکی به رقم پیشنهادی دولت اضافه کند و اینکه های زیاد دیگری، همه و همه را اگر به جای خود درست و واقعی بدانیم، آن وقت به این سوال می رسیم که با 12 درصد اضافه حقوق، اوضاع کارمند دچار چه تحولی می شود. 

بر اساس این یادداشت: قدیمی ها به جوان های جویای کار، کارمندی دولت را سمت عنوان «آب باریکه» دائمی پیشنهاد می کردند که صدالبته با قیمت های زمان خود همخوانی داشت اما 160 تومان امروز چه دردی از صاحبان «آب باریکه» امروزی دوا می کند. با یک حساب سرانگشتی می توان نتیجه گرفت که در میان انواع و اقسام قشرهای کنونی مملکت دیوار کارمند- البته به استثنای برخی از آنها- از بقیه کوتاه تر است! 

کسری بودجه دولت عربستان در سال 2015 میلادی به رقم بی  سابقه 367 میلیارد ریال سعودی، معادل 98 میلیارد دلار رسید؛ موضوعی که از نگاه روزنامه های امروز، عربستان سعودی را با بحران روبه رو کرده است. 

روزنامه جهان صنعت با عنوان قرار دادن «سقوط چاه نفت» به موضوع آسیب های وارد شده به عربستان به دنبال کاهش قیمت نفت اشاره کرد و نوشت: با کاهش شدید بهای نفت کسری بودجه عربستان سعودی به رقم بی سابقه ای رسید . این دومین سال پیاپی است که بزرگ ترین صادرکننده نفت در جهان با کسری بودجه مواجه می شود . وزارت دارایی عربستان پیش بینی کرده که کسری بودجه کشور در سال 2016 به حدود 87 میلیارد دلار (نزدیک به 79 میلیارد یورو) خواهد رسید . پیش بینی می شود که درآمدهای عربستان نیز نزدیک به 514 میلیارد ریال سعودی برسد . این کمترین میزان درآمدهای این کشور از سال 2009 به بعد است در آن زمان کاهش شدید بهای نفت که متاثر از بحران مالی جهانی بود سبب کاهش درآمدهای این کشور شده بود . 

به نوشته جهان صنعت، صندوق بین المللی پول به عربستان سعودی هشدار داده است که بدون تدابیر ریاضتی و اصلاحات، ذخایر مالی این کشور ظرف پنج سال به اتمام خواهد رسید . 

روزنامه «خراسان» هم از «افزایش 50 درصدی نرخ بنزین و کاهش یارانه ها در عربستان» خبر داد و نوشت: دولت عربستان سعودی هم زمان با اعلام کسری بودجه بی سابقه، قیمت آب ، برق و گاز را در این کشور بالا بردو از افزایش 50درصدی نرخ بنزین خبر داد. وزارت دارایی عربستان علاوه بر کاهش یارانه های آب ، برق و سوخت، از افزایش احتمالی بهای خدمات عمومی و تغییر نرخ مالیات ها نیز خبر داد. صندوق بین المللی پول به عربستان سعودی هشدار داده است که بدون تدابیر ریاضتی و اصلاحات، ذخایر مالی این کشور ظرف 5 سال به اتمام خواهد رسید.