آیا رفتار عربستان درقبال ایران‌تغییر کرده‌است؟

معرفی سفیر جدید سعودی برای تهران، تحولات یمن، لبنان، سوریه و عراق مواردی هستند که همزمان شدن آنها موجب شده تا برخی از تغییر سیاست خصمانه عربستان در قبال ایران خبر بدهند. 

 

 رسانه ها از انتخاب «علی حسن جعفر» سفیر سابق عربستان در مسکو، به عنوان سفیر جدید ریاض در ایران خبر داده اند. 

 

 

برخي از منابع آگاه اعلام کرده‌اند که سفير معرفى شده، يک ديپلمات باسابقه و طرفدار نزديکي روابط دو کشور است. وی تا چندي پيش مسئوليت سفارت رياض در مسکو را برعهده داشته و به تازگي «عبدالرحمن بن ابراهيم بن علی الرسي» جانشين وی در مسکو شده است. 

 

گويا معرفی سفير جديد از سوی رياض به تهران، با استقبال «محمد بن سلمان» جانشين وليعهد و پسر پادشاه عربستان که اين روزها دارای قدرت و نفوذ زيادی در دستگاه حاکميتی عربستان است، همراه بوده است. 

 

در همین رابطه روز گذشته نیز «حسین جابری انصاری» سخنگوی جدید وزارت امور خارجه، در نخستین نشست خبری خود با اصحاب رسانه پیرامون روابط تهران و ریاض، گفت: سیاست سابق ایران براساس گفتگو با همسایگان بنا شده، عربستان از همسایگان ماست و ظرفیت های مهمی برای تغییر فضای موجود دارد.  وی افزود: سفیر جدید عربستان معرفی شده و روال آن در حال طی شدن است. 

 

 

همانطور که اشاره شد معرفی سفیر جدید از سوی عربستان چند روز پس از اظهارات منتسب عادل الجبیر و پیام وی در توئیتر انجام شده است. 

 

در همین رابطه پایگاه خبری «اخبار الساعه» امارات در تحلیلی نوشته بود: عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی برای اولین بار -پس از عهده دار شدن پست وزارت امور خارجه عربستان- لحن خود را در قبال ایران تغییر داد. 

 

 از دیگر نشانه های موجود که اشاره به تغییر رفتار احتمالی عربستان در قبال ایران می توان به مذاکرات ایران و عربستان در عمان و یا تغییر رفتار محسوس وزیر نفت عربستان در اجلاس اخیر اوپک اشاره کرد که روزنامه اکونومیست نیز به آن پرداخته بود. 

 

در همین رابطه پایگاه خبری اسپوتنیک روسیه در گزارشی می نویسد: «حسین قشقاوی» معاون پارلمانی وزیر امور خارجه ایران اظهار داشت که سطحی از گفتگو ها میان ایران و عربستان شروع شده است. 

 

 

قشقاوی این مطلب خود را مستند به دیدار اخیر «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران با عادل الجبیر وزیر امور خارجه عربستان سعودی در حاشیه کنفرانس وین 2 و همچنین ملاقات های سفیر ایران در عربستان سعودی با مقامات عربستانی نموده و اظهار داشته علیرغم تنش ها روابط دو کشور در سطح سفیر برقرار است. 

 

اسپوتنیک در ادامه می نویسد: گو اینکه دو مورد ذکر شده توسط قشقاوی را نمی توان به عنوان دلایل کافی برای شروع مذاکرات و گفتگوی فیمابین ایران و عربستان دانست اما با توجه به شرایطی که طی چند هفته اخیر پیش آمده می توان گفت احتمال اینکه مذاکراتی پشت پرده میان ایران و عربستان سعودی وجود داشته باشد زیاد است چرا که گره اکثر اختلافات در منطقه خاور میانه در دست ایران وعربستان سعودی است و شروع باز شدن این گره ها خود نشانه شروع یک روند مثبت میان دو کشور است. 

 

در این راستا می توان به شروع آتش بس و مذاکرات یمن همزمان با مذاکرات در مورد بحران سوریه و افق رسیدن به راه حل سیاسی در لبنان و توافق بر خارج کردن داعش از عراق اشاره کرد. 

 

در هفته های اخیر زمزمه اینکه طرف های مخالف در لبنان به نحوی بر ریاست جمهوری «سلیمان فرنجیه» و یا حتی «میشل عون» (هر دو مورد حمایت ایران) در مقابل نخست وزیری سعد الحریری (مورد حمایت عربستان سعودی) به توافق رسیده اند و ظاهرا همه منتظر لحظه نهایی اعلام این توافق هستند بارقه امیدی برای باز شدن گره های سیاسی این کشور بوجود آورد. 

 

در سوریه نیز شاهد آن هستیم که پس از سالها از مخالفت با باقی ماندن بشار اسد در قدرت به یکباره عربستان سعودی تعداد زیادی از مخالفان سوری را در ریاض جمع می کند و از همان جا مخالفان اعلام می کنند که با سرکار ماندن بشار الاسد در قدرت مخالفتی ندارند 

این رسانه روسی در ادامه به موضوع سوریه اشاره کرده و می نویسد: در سوریه نیز شاهد آن هستیم که پس از سالها مخالفت با باقی ماندن بشار اسد در قدرت به یکباره عربستان سعودی تعداد زیادی از مخالفان سوری را در ریاض جمع می کند و از همان جا مخالفان اعلام می کنند که با سرکار ماندن بشار الاسد در قدرت مخالفت ندارند، حد اقل تا رسیدن به مرحله انتقالی. آنهایی که پیگیر ماجراهای سوریه هستند می توانند به شما بگویند خود همین تصمیم یک تغییر بزرگ به حساب می آید چرا که گره اصلی کل جنگ سوریه طی چند سال اخیر همین نکته بود. 

 

در یمن عربستان سعودی از تاکید بر اجرای کامل قطعنامه های سازمان ملل در مورد یمن و عقب نشینی کامل انصار الله از مواضع تحت تصرف خود، عقب نشینی کرد و مذاکرات صلح بر اساس شرایط موجود قرار است انجام شود. 

 

در مورد عراق ورود ترکیه به این کشور نشان می دهد که این کشور منافع خود را در خطر می بیند لذا تصمیم گرفته مستقیم وارد عراق شود. نکته این است که همین مساله نشان می دهد عربستان سعودی هم موضع خود در این کشور را تغییر داده و کاسه خود را از ترکیه جدا کرده است. 

 

اسپوتنیک در پایان می نویسد: همه این موارد را که کنار هم بگذاریم می توانیم تصور کنیم که عملیات هوایی روسیه در سوریه و همچنین تغییر مواضع کشورهای اروپایی نسبت به جنگ با تروریسم در منطقه خاورمیانه تغییرات اساسی ای را بوجود آورده که عربستان سعودی را بر آن داشته تا در سیاست های خود تجدید نظر کنند و به تلاش های ایران برای گفتگو با این کشور واکنش مثبت نشان دهد و همه این ماجرا ها فقط شروع جریان است و می توان امیدوار بود در صورتی که ایران و عربستان سعودی اختلافات خود را حل و فصل کنند مشکلات عمده در منطقه خاورمیانه حل شود.