ادعای وال استریت ژورنال: ایران و آمریکا به دنبال انتقال اورانیوم ایران به قزاقستان

روزنامه وال استریت ژورنال در گزارش مدعی شد، ایران و آمریکا در پی دستیابی به توافقی به منظور انتقال اورانیوم غنی شده به قزاقستان هستند.

به گزارش ایسنا به نوشته روزنامه وال استریت ژورنال، آمریکا در حال کمک کردن به ایران و فراهم کردن شرایط برای ارسال بخشی از ذخیره سوخت هسته‌ای تهران به قزاقستان است، اقدامی که موجب سهولت در تسریع روند رفع تحریم‌ها برای تهران می‌شود.

وال استریت ژورنال در ادامه با اشاره به ادعای روز سه‌شنبه مقامات آمریکایی مبنی بر این‌که ایران ماه گذشته دومین موشک بالستیک خود را از زمان دستیابی به توافق هسته‌ای با قدرت‌های آزمایش کرد، ادعا کرد: این آزمایش ظاهرا نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بوده است و مقامات وزارت امور خارجه آمریکا از احتمال اعمال تحریم‌های جدید به منظور بازداشتن ایران از توسعه یک زرادخانه موشکی خبر دادند.

روز دوشنبه گروه 1+5 که با ایران به توافق رسید، پیش نویس قطعنامه‌ای را در اختیار اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داد که در آن درخواست مختومه اعلام شدن تحقیقات آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران ارائه شده است. این اقدام یک گام کلیدی دیگر به سوی رفع تحریم‌ها محسوب می شود و مقامات آمریکایی اعلام کردند، انتظار دارند که این قطعنامه ظرف یک هفته تصویب شود.

تلاش برای ارسال اورانیوم غنی شده ایران به قزاقستان که طرف‌های توافق همچنان در حال گفت‌وگو درباره آن هستند؛ درحالی‌که این موضوع پیشتر فاش نشده بود، می‌تواند سبب حل و فصل یکی از موانع مهم در اجرای توافق هسته‌ای شود. مقامات آمریکایی و ایرانی می‌گویند که امیدوارند توافق هسته‌ای ظرف یک ماه آینده اجرایی شود.

مقامات آمریکایی ابراز امیدواری کرده‌اند بتوانند روند رفع تحریم‌های اعمال شده بر ایران را پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی کلیدی در ایران که در اواخر ماه فوریه برگزار می شود، آغاز کنند. حسن روحانی رئیس جمهور نسبتا میانه رو ایران، در سال 2013 در تبلیغات انتخاباتی خود وعده داده بود تحریم‌ها را لغو خواهد کرد. از این رو اگر تحریم‌ها به سرعت کاهش نیابند مخالفت‌ها با توافق هسته‌ای در داخل ایران افزایش خواهد یافت.

از طرفی دیگر، بسیاری از جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا نیز با توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌های ایران مخالفند و جدیدترین آزمایش موشکی ایران در 21 نوامبر نشان دهنده محدودیت‌هایی است که دولت آمریکا در توانایی‌هایش برای واکنش نشان دادن به این گونه اقدامات ایران با آن رو به رو است.

جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت که همچنان قابلیت اعمال تحریم‌های یک جانبه را برای مقابله با این اقدامات ایران از جمله برنامه موشک‌های بالستیک، دارا هستیم و این قابلیت را حفظ خواهیم کرد.

اما آیت الله علی خامنه‌ای، رهبر معظم ایران که بالاترین مقام در این کشور محسوب می شود، هشدار داده است اعمال هر گونه تحریم جدید بر کشورش به مثابه نقض توافق هسته‌ای است.

به نوشته این روزنامه آمریکایی، مارک کرک سناتور جمهوری‌خواه با بیان این‌که ایران موشکی را آزمایش کرده است که می‌تواند به اسرائیل و نیروهای آمریکایی در خاورمیانه برسد، مدعی شد ایران برای دومین بار در طول دو ماه قوانین بین‌المللی را نقض کرده است اما دولت آمریکا در مواجهه با این اتفاق هیچ گونه اقدامات تنبیهی برای ایران در نظر نگرفته است.

ایران با توجه به حصول توافق هسته‌ای در ماه ژوئیه، متعهد شد تا ذخیره اورانیوم غنی شده خود را که می‌تواند کاربردی دوگانه داشته باشد، کاهش دهد. این کشور باید میزان ذخایر اورانیوم غنی شده خود را تا سطحی کاهش دهد که جمع‌آوری اورانیوم کافی با غنای بالا که برای ساخت یک سلاح هسته ای مورد نیاز است، یک سال طول بکشد.

بخش اعظم ذخایر اورانیوم ایران از غنای پایین برخوردار و خلوص آن پنج درصد است اما پیش از این اورانیوم را تا سطح 20 درصد نیز غنی سازی کرده است. به گفته منابع آگاه نزدیک به این مسئله، چندین هفته است که مذاکراتی میان ایران و گروه 1+5 درباره چگونگی تصمیم گیری درباره اورانیوم با غنای 20 درصد تهران در جریان است و این مذاکرات همچنان ادامه دارد.

وال استریت در ادامه گزارش خود نوشت: این مذاکرات شامل نشست‌های فاش نشده قبلی در هفته نخست ماه نوامبر بین ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا و علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران می شود. این دو مقام که هر دو فیزیکدانان تحصیل کرده در آمریکا هستند، نقشی کلیدی در دستیابی به توافق ماه ژوئیه ایفا کردند.

به گفته مقاماتی که در مذاکرات حضور داشتند، با خارج کردن ذخیره اورانیوم از ایران و انتقال آن به کشوری همانند قزاقستان که روابط نزدیکی با واشنگتن و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد، این روند سبب کنترل بیشتر بر مواد هسته‌ای ایران می شود و موجب می‌شود ذخیره اورانیوم ایران که آمریکا و دیگر کشورها بر اساس توافق هسته‌ای درباره آن مذاکره کردند، در سطح حداقل باقی بماند. برنامه هسته‌ای قزاقستان نیز مانند ایران و بسیاری دیگر از کشورها تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار دارد به همین دلیل بازگرداندن این مواد به ایران به کار دشواری تبدیل خواهد شد.

ایران در حال همکاری با روسیه در زمینه تبادل سوخت است که شامل ارسال بسیاری از اورانیوم با غنای پایین ایران به این کشور می شود. مقامات می گویند اما خلاص شدن از اورانیوم با غنای 20 درصد همواره یکی از دشوارترین اقدامات محسوب می شود.

در ادامه این گزارش ادعا شده که اکنون ایران باید مقادیر قابل توجهی از اورانیوم با غنای 20 درصد خود را به خارج از این کشور منتقل کند. بر اساس طرحی که در حال حاضر در دست گفت‌وگو است، ایران یک توافق نامه تجاری با قزاقستان به منظور انبار کردن ده‌ها کیلوگرم از اورانیوم با غنای 20 درصد شاید برای مدت چندین سال، امضا می‌کند.

افراد نزدیک به این گفت‌وگوها اعلام کردند: با این حال، هنوز این روند تکمیل نشده است و عوامل مهمی وجود دارند که امکان تغییر آن‌ها وجود دارد از جمله نقش دقیق قزاقستان.

در حالی که نقش قزاقستان در این روند هنوز کاملا مشخص نشده است، این کشور همچنان یک گزینه طبیعی محسوب می شود. قزاقستان میزبان دو دور از مذاکرات هسته‌ای ایران در اوایل سال 2013بوده است و روابط خوبی با واشنگتن، تهران و مسکو دارد.

مقامات وزارت امور خارجه قزاقستان به درخواست ها برای اظهار نظر در این باره پاسخ ندادند.

ایران تا حدودی با چالش‌های فنی رو به رو است زیرا برای تبدیل یا انتقال اورانیوم با غنای 20 درصد تحت فشار قرار دارد و در سال 2014 تلاش کرد پودر اورانیوم را به به شکل اکسید درآورد که بدین ترتیب برخی از مواد به ضایعات هسته‌ای تبدیل شدند.

تهران همچنین زمانی که می خواست به وعده خود در ارتباط با تبدیل دست کم 60 کیلوگرم از اکسید اورانیوم به صفحه سوخت عمل کند، زباله تولید کرد و هر چه زباله بیشتری تولید کند در آینده باید اقدامات بیشتری برای کاهش ذخایرش انجام دهد.

این روزنامه آمریکایی همچنین مدعی شد، کارشناسان می گویند که ایران یک مشکل دیگر نیز دارد؛ این کشور تنها می تواند حدود پنج تا شش کیلوگرم صفحه سوخت طی یک ماه تولید کند. این بدان معناست که ماه‌های بیشتری احتمالا بیش از یک سال طول خواهد کشید تا تهران ذخیره باقیمانده اورانیوم 20 درصدی را به صفحات سوخت تبدیل کند که به نوبه خود می‌تواند به معنای تأخیر در اجرای توافق هسته ای باشد.