اکثریت خاموش مصر با کیست؟

برخی از مخالفان عبدالفتاح السیسی، برنده انتخابات ریاست جمهوری مصر، نگاهی متفاوت به روند و نتایج این انتخابات دارند؛ نگاهی که باور دارد با وجود پیروزی ژنرال، این نتایج، به مثابه سرشکستگی برای وی و در رویکردی دیگر، تایید محمد مرسی از سوی اکثریت خاموش است.

 انتخابات مصر درحالی شامگاه چهارشنبه به پایان رسید که ناظران سیاسی نتایج آن را با وجود یک شبانه روز تمدید بی سابقه، پایین تر از حد انتظار دانستند.

برخی منابع داخلی مصر از اقبال حدودا 44 درصدی مردم مصر از انتخابات ریاست جمهوری خبر دادند و برخی دیگر از منابع (عمدتا بین المللی) میزان مشارکت واجدین شرایط رای دهی را از 37 تا 39 درصد تخمین زدند.

تاثیر ترس از جریمه در مشارکت انتخاباتی

نکته دیگری که در این انتخابات از دید ناظران مخفی نماند، ترس برخی از رای دهندگان بود که ناچار شدند به دلیل تهدید مسئولان برگزاری انتخابات به جریمه نقدی 500 پوندی (70 دلاری) واجدین شرایطی که رای ندهند، به پای صندوق ها بیایند.

یکی از زنان رای دهنده (60 ساله) به خبرگزاری آناتولی ترکیه می گوید: درآمد همسرم به سختی هزینه زندگی ما را تامین می کند، 500 پوند از کجا بیاوریم که جریمه بپردازیم.

طارق شبل عضو کمیته عالی انتخابات مصر پیشتر گفته بود که اگر کسی بدون عذر در انتخابات شرکت نکند، باید 500 پوند جریمه بپردازد.

یکی از دانشجویان شرکت کننده در انتخابات نیز می گوید: من در دوره امتحانات به سر می برم و تصمیم داشتم در این انتخابات شرکت نکنم زیرا هیچ کدام از کاندیداها را قبول ندارم اما از ترس جریمه تعیین شده مجبور به حضور شدم.

دیگری می گوید: وقتی شنیدم سایر دوستانم از ترس جریمه نقدی پای صندوق رای حاضر شده اند، با خودم گفتم رای بدهم و اعصابم را راحت کنم.

با این وجود، باز هم اکثریت واجدین شرایط به ویژه در قشر جوان مصر در حرکتی قهرآمیز، ترجیح دادند اکثریت خاموش باقی بمانند؛ اکثریتی که به گفته برخی مخالفان دولت نظامی مصر و قائلان به کودتا علیه محمد مرسی اعاده حیثیتی برای رییس جمهور قانونی پیشین آن کشور بود؛ کسی که در سوم ژوئیه 2013 گذشته (دوازدهم تیرماه 1392) به دست ژنرال ها برکنار شد.

اتحادیه علمای مسلمین: مرسی آرای تحریمی را درو کرد

سی ان ان روز چهارشنبه بعد از پایان رای گیری در شعب اخذ رای مصر، در خبری به نقل از علی قره داغی دبیر کل اتحادیه موسوم به علمای مسلمین نوشت: رای هایی که انتخابات مصر را تحریم کردند و بر میزان مشارکت پیشی گرفتند، نصیب محمد مرسی رییس جمهور برکنار شده مصر شد.

قره داغی در صفحه توییتر خود نوشت: انتخابات ثابت کرد که آرای تحریم کنندگان آن به سود مرسی، چندین برابر آرای ریخته شده در صندوق هایی بود که صاحب مراکز روزهای اول و دوم- ببخشید منظورم سوم بود- به آن دست یافت. (اشاره به یک شبانه روز تمدید انتخابات از سوی کمیته عالی انتخابات مصر)

انتخاباتی به مثابه ضدکودتا

روزنامه الشرق قطر به نقل از بیانیه «ائتلاف ملی حمایت از مشروعیت و رد کودتا» از گروه های وابسته به اخوان المسلمین نوشت: ملت نتیجه را اعلام کرد و کودتا را در شعب رای واژگون شده، شکست داد... السیسی و هر کس با اوست باید اعتراف کنند که مصر ضد آنهاست و دکتر محمد مرسی رییس جمهور آنان و تمام مصری هاست. سران کودتای نظامی باید به پیروزی اراده ملت بر صندوق ها و جایگاه های اعدام و تروریسم شبه نظامیانشان اعتراف کنند.

در این بیانیه میزان مشارکت مردم در 3 روز «عزاداری» (انتخابات) تنها 10 درصد بود.

عقده مرسی خطرناک است

روزنامه الدستور مصر در یادداشتی از نتایج انتخابات مصر درباره آینده آن هشدار داد.

این روزنامه اگر چه هیچ کدام از دو رقیب اصلی یعنی عبدالفتاح السیسی و محمد مرسی دربند را تایید نکرد و اشاره کرد که رای پایین مردم به معنای تایید مرسی نیست، اما ادامه داد: انتخابات نشان داد که عقده مرسی همچنان کرسی ریاست جمهوری ژنرال السیسی را تعقیب می کند و هر عملی در سایه این عقده ناگشوده، مملو از خطرات است و نمی گوییم محکوم به شکست است.

بی بی سی نیز درباره نتایج انتخابات ریاست جمهوری مصر گفت: تحلیلگران می گویند مشارکت اندک از همین الآن و پیش از آن که آقای سیسی در دفتر رئیس جمهوری بنشیند، به مشروعیت و اقتدار او آسیب زده است.

این ژنرال بازنشسته قصد داشت دست کم ۴۰ میلیون از ۵۴ میلیون نفر واجد شرایط را پای صندوق های رای بیاورد تا نشان دهد که حمایت اکثریت مردم مصر را دارد. ولی در عمل به نظر می رسد چیزی کمتر از ۲۵ میلیون نفر در انتخابات شرکت کرده باشند.

در انتخابات ریاست جمهوری قبلی که در دور دوم آن رقابت بین محمد مرسی و احمد شفیق بود، حدود ۵۲ درصد از واجدان شرایط رای دادند و آقای مرسی هم ۵۲ درصد از این آرا را برد. هرچند در دور نخست آن انتخابات، ۴۶ درصد از مردم رای داده بودند.

شبکه یورو نیوز نیز چهارشنبه شب گزارش داد: میزان مشارکت در این انتخابات پایین است و به گفته رسانه های دولتی تا کنون تنها 39 درصد از واجدین شرایط در آن شرکت کرده اند.

یکی از شهروندان مصر درباره دلیل مشارکت پایین مردم می گوید: «دلیلی ندارد زمانی که مطمئن هستیم ژانرال سیسی رای می آورد در انتخابات شرکت کنیم.»

برخی از دیپلمات های خارجی در مصر میزان مشارکت را بین 19 تا 28 درصد تخمین می زنند.

رییس گروه ناظران بین المللی نیز ضمن انتقاد از تمدید مدت رای گیری می گوید: «تمدید مدت باید زمانی صورت گیرد که یک اتفاق غیر منتظره روی داده یا شرایط ویژه ای باشد. هیچیک از هشتاد و شش ناظر ما گزارشی در تایید شرایط ویژه ارسال نکرده اند.»

از ریچارد شیردل تا عبدالفتاح السیسی

روزنامه المصری الیوم در تحلیلی از نتایج انتخابات و اقبال ضعیف مردم با وجود تمدید انتخابات برای روز سوم، در تیتر اول خود نوشت: همه اینها مایه خجالت تو شدند ای السیسی!

این روزنامه مصری افزود: در قاموس انتخابات، تحریم همزاد خیانت است. همان طور که ریچارد شیردل با خیانت همپیمانان خود، جنگ را به صلاح الدین ایوبی باخت و اکنون عبدالفتاح السیسی در برابر خود صحنه دردناکی را با شعب خالی از رای دهندگان می بیند، با وجود اینکه سقف انتظارها شرکت میلیون ها نفر در انتخابات به دلیل موقعیت حساس فعلی بود.

این روزنامه افزود: این موضوع، همه ناظران و رصد کنندگان را با غیبت میلیون ها نفر در انتخابات شوکه کرد؛ کسانی که یا ارزشی برای رای های خود نمی دیدند و یا به این درک رسیدند که نتیجه از پیش تعیین شده و لزومی ندارد در صف ها بایستند و انگشت های خود را بیهوده به جوهرفسفری آلوده کنند.