توصيه‌هايي براي سلامت دستگاه گوارش

سلامت بدن با وضعيت دستگاه گوارش ارتباطي تنگاتنگ دارد. به طوري كه در صورت وجود اختلالي در فعاليت آن، مشكلات زيادي براي بدن ايجاد خواهد شد. در ادامه توصيه‌هايي ساده اما مهم در رابطه با سلامت دستگاه گوارش ارائه مي‌شود. 

 

متخصصان تغذيه توصيه مي‌كنند، روزانه 20 تا 35 گرم فيبر مصرف كنيد. منابع خوب فيبر، غلات كامل، حبوبات، آجيل، ميوه‌ها و سبزيجات هستند. اين مواد غذايي به رفع يبوست كمك كرده و با كاهش جذب قند و چربي موجود در غذا، باعث كاهش قند و كلسترول خون مي‌شوند. از آنجايي كه اين مواد خاصيت سير‌كنندگي دارند، اشتها را كم كرده و به كاهش وزن كمك مي‌كنند. براي جلوگيري از ايجاد نفخ، مصرف فيبر را به طور تدريجي افزايش دهيد. 

 

در صورت اضافه وزن، وزن خود را كاهش دهيد. كاهش وزن حتي به صورت جزئي، به برطرف شدن مشكلاتي مانند سوزش سردل، نفخ و يبوست كمك مي‌كند. 

مايعات به دفع مواد زائد از بدن كمك كرده و باعث احساس شادابي مي‌شوند. توصيه مي‌شود روزانه 8 ليوان آب و مايعات بنوشيد. مصرف ميوه‌ها و سبزيجات تازه كه به طور طبيعي داراي آب هستند نيز مفيد است. 

 

ورزش باعث بهبود عملكرد دستگاه گوارش از هضم و جذب تا دفع مي‌شود. همچنين استرس را كاهش مي‌دهد كه خود عامل موثري در ايجاد مشكلات گوارشي است. 

 

مغز و دستگاه گوارش با يكديگر در ارتباط هستند. استرس، مشكلات گوارشي مانند زخم معده و IBS را بدتر مي‌كند. سعي كنيد فعاليت بدني داشته باشيد، به اندازه كافي بخوابيد و ذهن خود را آرام كنيد. 

 

پروبيوتيك‌ها باكتري‌هاي مفيد موجود در روده هستند كه به هضم غذا، توليد و افزايش جذب ويتامين‌ها و اسيدهاي آلي كمك مي‌كنند. بعضي مواد غذايي مانند ماست حاوي پروبيوتيك هستند. تحقيقات نشان داده‌اند كه پروبيوتيك‌ها براي درمان اسهال، سندرم روده تحريك پذير (IBS) و بيماري التهابي روده (IBD) مفيد هستند. سندرم روده تحريك پذير نوعي اختلال در عملكرد روده است كه با درد مزمن در ناحيه شكم، احساس ناراحتي، نفخ، اسهال و يبوست متناوب بروز مي‌كند. بيماري التهابي روده نيز بيماري‌اي است كه ديواره روده متورم، ملتهب، زخمي و موجب مشكلات گوارشي مي‌شود. علائم اين بيماري بستگي به قسمت درگير در مجراي گوارشي دارد. 

 

سيگار كشيدن باعث ضعيف شدن دريچه تحتاني مري شده كه به ريفلاكس يا سوزش سردل مي‌انجامد. سيگاري‌ها بيشتر به زخم معده مبتلا مي‌شوند و احتمال ابتلا به سرطان‌هاي دستگاه گوارش در اين افراد بيشتر است. 

 

حتي مقدار كمي نمك بيش از نياز روزانه باعث ايجاد نفخ مي‌شود. سعي كنيد مصرف غذاهاي آماده را كه حاوي مقادير زيادي نمك هستند، كاهش دهيد. 

براي جلوگيري از ايجاد گاز به آرامي غذا بخوريد و لقمه‌هاي غذا را به طور كامل بجوييد و از غذا خوردن لذت ببريد. 

 

اگر با مصرف لبنيات دچار نفخ و درد شكم مي‌شويد، از شير بدون لاكتوز استفاده كنيد. اگر در صورت مصرف حبوبات دچار نفخ مي‌شويد، آنها را چند ساعت قبل پخت، خيسانده و آب آن را دور بريزيد. اگر با مصرف غذاهاي اسيدزا مانند چاي، قهوه، گوجه فرنگي و غذاهاي ترش دچار سوزش معده مي‌شويد از آنها اجتناب كنيد. 

 

عدم رعايت بهداشت مواد غذايي به اسهال، تهوع و ديگر مشكلات گوارشي مي‌انجامد. غذاهاي سرد را به صورت سرد و غذاهاي گرم را به صورت گرم نگه داريد. براي سبزيجات و گوشت‌ها از تخته‌هاي جداگانه استفاده كنيد و لبنيات پاستوريزه مصرف كنيد. 

 

يك راه موثر براي پيشگيري از مشكلات گوارشي اين است كه به تدريج مقدار غذاي مصرفي را در هر وعده كاهش دهيد. 

 

در صورت وجود علائمي مانند اشكال در بلع، مشاهده خون در مدفوع يا استفراغ يا مدفوع سياه رنگ، درد شكمي و كاهش وزن بدون علت به پزشك مراجعه كنيد.