چرا آنتن سیما در «محرم» خالی است؟/ سریال‌سازی زیر سایه نظارت
چندسالی است که رسانه ملی در ایام ماه محرم به یاد بازپخش چندین‌باره «شب دهم» می‌افتد؛ سریالی که حسن فتحی برای تلویزیون ساخت و با استقبال زیادی از سوی مخاطبانش روبه‌رو شد و از آن پس تنها دلگرمی مدیران تلویزیون برای جذب مخاطب بوده است. با این تفاوت که پخش چندین‌باره آن از شبکه‌های متعدد سیما از جذابیت این سریال می‌کاهد و نتیجه عکس دارد. امسال نیز این سریال در جدول پخش سیما قرار گرفته است. تلویزیون چندسالی است که در ایام محرم غافلگیری‌ای برای مخاطبش ندارد و پخش سریال‌هایی که از کیفیت حداقلی نیز برخوردار نیستند جذابیتی برای مردم ندارد و این پرسش را مطرح می‌کند که با وجود انتقاد‌هایی که طی سال‌های اخیر به روند ساخت سریال‌های مناسبتی صورت گرفته، آیا اساسا مدیران رسانه ملی به غنای آنتن سیما در این ایام فکر می‌کنند؟
تنها سریال محرمی سیما
«نفس گرم»، عنوان تنها سریالی است که در ایام ماه محرم از شبکه اول سیما پخش می‌شود. این سریال یک ملودرام اجتماعی است و روایتگر زندگی زنی به نام «ملیحه» با اعتقادات بالای مذهبی است که اتفاقاتی برای او و اطرافیانش رخ می‌دهد و به‌نوعی مسیر زندگی و اعتقاداتش را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. مرجانه گلچین، رؤیا تیموریان، حامد کمیلی، لیندا کیانی، محمود پاک‌نیت، نیلوفر خوش‌خلق، سیما تیرانداز، رامین راستاد و رحیم نوروزی بازیگران اصلی این سریال هستند.
محمدمهدی عسگرپور تا پیش از این با ساخت سریال‌های«جراحت»، «گل‌های گرمسیری» و «شیدایی» توانست ارتباط خوبی با مخاطبانش برقرار کند. هرچند نفس گرم را نمی‌توان دقیقا سریالی با حال‌وهوای محرم دانست اما تنها سریالی است که برای ساخت و پخش در این‌ایام در نظر گرفته شده است.
پخش «کیمیا» به روال سابق
شبکه دو سیما که از مدتی قبل سریال «کیمیا»، به کارگردانی جواد افشار، را آماده پخش کرده و این سریال از این شبکه روی آنتن می‌رود، همین روال را در ایام ماه محرم نیز ادامه خواهد داد و این شبکه سریالی مناسب این ماه تدارک ندیده است.
این سریال با حمایت انجمن سینمای انقلاب و دفاع‌مقدس و به سفارش گروه فیلم‌های تلویزیونی شبکه دو سیما ساخته شده است. این مجموعه روایتگر داستانی در سه مقطع زمانی، قبل از انقلاب، دوره جنگ و زمان حال به نویسندگی مسعود بهبهانی‌نیاست.
این سریال ١١٠ قسمتی روایتگر داستانی است که در خلال آن تحولات جامعه، پدر و دختری را مقابل هم قرار داده است. دختر خانواده که کیمیا نام دارد، پرسشگر و معترض است و در مقابل او پدری قرار دارد که نظامی، منضبط و پایبند به قانون است. مهراوه شریفی‌‌نیا، حسن پورشیرازی، آزیتا حاجیان، پوریا پورسرخ، آرش مجیدی، سیدمهرداد ضیایی، عطا عمرانی، مهدی امیرکاظمی، کاظم هژیرآزاد، رضا توکلی، علی شادمان، حسین توشه، کوروش زارعی، فریبا طالبی، نسرین نیک، وحید رهبانی، شهین تسلیمی، مهدی پاکدل، آشا محرابی و سودابه بیضایی بازیگران و مالک سراج، عبدالحلیم تقلابی، ابتسام بقلایی، نوید خدا‌شناس، محسن مجلس‌آرا و میرفرخ هاشمیان از بازیگران اصلی این سریال هستند.
شبکه سه سیما نیز قرار است در یک نظرسنجی از مردم، از میان سه سریال «شب دهم»، «معصومیت ازدست‌رفته» و «یلدا» یکی را برای پخش انتخاب کند. شبکه پنج سیما نیز مجموعه تلویزیونی پنج‌قسمتی «آخرین نفس‌هایم»، به تهیه‌کنندگی و کارگردانی سامان سالور، را از شب هشتم ماه محرم روی آنتن می‌فرستد.
«آخرین نفس‌هایم» روایت داستانی از گردان غواصان هشت سال دفاع‌مقدس است که پس از چندسال، تعدادی از رزمندگان این گردان همدیگر را پیدا می‌کنند و... .
پرویز فلاحی‌پور، حبیب دهقان‌نسب، مهدی صباحی، سمیرا حسینی و... بازیگران این مجموعه تلویزیونی هستند. شبکه چهار سیما نیز در دهه اول محرم و از ٢٧ مهرماه پشت‌صحنه برخی از سریال‌ها چون «معصومیت ازدست‌رفته»، «فرات»، «سفر سبز»، «زمانی برای عاشقی»، «بانو»، «رخنه»، «یلدا»، «خون‌بها» و «یک‌تکه زمین» که در سال‌های گذشته در ایام محرم روی آنتن بوده است را نمایش خواهد داد. پخش مجدد بخش‌هایی از سریال مختارنامه از شبکه‌های سیما نیز از جمله برنامه‌هایی است که در جدول پخش ایام محرم در نظر گرفته شده است. جدول پخش تلویزیون در ایام ماه محرم بیش‌ازپیش دست خالی سیما در این ایام را نشان می‌دهد.
مشکلات مالی بی‌پایان رسانه ملی
غلامرضا میرحسینی، مدیر شبکه سه سیما، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، مشکلات مالی را یکی از اتفاقاتی می‌داند که باعث شده شبکه‌های سیما سریال مناسبتی آماده پخش نداشته باشند. او می‌گوید: «مشکلات مالی و تغییراتی که در این شبکه وجود داشته، باعث چنین اتفاقی شده است. آثار نمایشی با زمان‌بندی‌ای که برای پیش‌تولید و تولید آنها در نظر گرفته می‌شود تا به آنتن برسند، یک‌سال زمان نیاز دارند و این درحالی است که گروه فیلم و سریال این شبکه چند ماه پیش با تغییراتی مواجه بوده است و برای تولید آثار جدید باید از فرصت کافی برخوردار باشند تا بتوانند فیلم‌نامه‌ها را بررسی کنند».
نجفی: مدیران به تلویزیون فکر نمی‌کنند
محمدعلی نجفی، از کارگردانان باسابقه سینما و تلویزیون، به «شرق» می‌گوید که اساسا سریال‌های مناسبتی مثل ژانر در سینماست و تنها عنوانی است که مطرح می‌شود اما مهم‌تر از آن کیفیت سریال و میزان اثر‌گذاری آن در ارتباط با مخاطب است.
او اضافه می‌کند: مدیران به اینکه تلویزیون ملی باید هرچه بیشتر مخاطبانش را جذب کند توجهی نشان نمی‌دهند. واقعیت این است که باید فکر کنیم چه اتفاقی باید بیفتد که مردم به رسانه ملی‌شان نزدیک شوند و با آن ارتباط برقرار کنند. درحال‌حاضر یکی از مشکلات بزرگ مردم ما شبکه جِم است که اصلا فرصت نمی‌دهد مردم شبکه دیگری ببینند و آن‌قدر خانواده‌ها را تسخیر کرده که حیرت‌آور است و مدیران رسانه ملی ما باید بیش از پیش این بحران را درک و چاره‌جویی کنند.
تغییرات ساختاری و حرکت آهسته تلویزیون
بیژن میرباقری، کارگردان، نیز به تغییرات ساختاری تلویزیون اشاره می‌کند. دراین‌باره به «شرق» می‌گوید: درحال‌حاضر با توجه به تغییرات ساختاری که به‌تازگی در سازمان صداوسیما اتفاق افتاده است، مدیریت جدید تصمیم گرفته تا کامل‌شدن فیلم‌نامه سریال صبر کند و بعد سریال وارد مرحله ساخت شود. این تصمیم جدی است که باعث تغییر و تحولات وسیعی در حوزه تولید خواهد شد و تصمیم خوبی نیز از جهت کیفی/ نظارتی است. او ادامه می‌دهد: به‌هرحال سال اولی است که این تصمیم عملی و باعث شده است تا تولید سریال‌ها روند کند‌تری پیدا کند و محصولات تولیدی کم شود مضاف بر اینکه نوید کیفیت بهتر فیلم‌نامه‌ها را می‌دهد.
تصمیم جدید مدیران سیما مبنی‌بر کامل‌شدن فیلم‌نامه سریال‌ها اتفاقی است که روند سریال‌سازی را به خودی‌خود کند می‌کند. نظارت دقیق بر فیلم‌نامه‌های نوشته‌شده به بهانه کیفیت آنها نخستین اتفاق اجرائی‌شدن این طرح است اما به نظر می‌رسد ساخت سریال‌های طنز را با این رویکرد که اساسا تا حد زیادی تابع عکس‌العمل مخاطب یا بازی با خطوط قرمز است کمی سخت می‌کند. از سوی دیگر نگارش یک سریال تلویزیونی زمان‌بر است و همان‌طور که آنتن سیما از سریال‌های مناسبتی ایام محرم خالی است به نظر می‌رسد دهه فجر یا ایام نوروز نیز همین روال ادامه خواهد داشت. به‌این‌ترتیب مشخص نیست مدیران سیما بر تصمیم خود مبنی‌بر نظارت بیشتر روی فیلم‌نامه‌ها و روند بسیار کند ساخت سریال پافشاری مي‌كنند یا رویکرد دیگری اتخاذ خواهند کرد؟
گزارش خطا
آخرین اخبار