اشعار نوشته شده بر آرامگاه حافظ متعلق به کیست؟
یک حافظ شناس گفت: با مطالعه دقیق در دیوان حافظ می توان نشان داد که شراب در شعر حافظ 4 نوع است. همچنین شعری که برآرامگاه حافظ نوشته شده متعلق به او نیست.
به گزارش ایسکانیوز، ایرج شهبازی حافظ شناس و استاد دانشگاه در مورد معنی انواع شراب در شعر حافظ گفت: با مطالعه دقیق در دیوان حافظ می توان نشان داد که شراب در شعر حافظ 4 نوع است. یکی شرابی که همین شراب انگوری است یعنی گاهی اوقات در شعر حافظ به شکلی از شراب صحبت می کند که واقعا به هیچ وجه نمی توان به غیر از همین شراب مادی مقوله دیگری از آن تفسیر کرد.
وی افزود: دوم شراب ادبی و شراب سنتی است که یعنی شراب به عنوان یکی از ابزارها و واژه های مخصوص غزلسرایی در شعر فارسی بوده و هر کسی که اهل غزل فارسی بوده حتی اگر شراب نخورده باشد و ندیده باشد از آن به عنوان ابزاری برای ساخت شعر استفاده می کند و سوم شراب عرفانی است که گاهی در بخشی از اشعار حافظ واقعا شراب هایی وجود دارد که هیچ گونه دیگری قابل تفسیر به شراب انگوری نیست.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه ادامه داد: گذشته از این سه نوع شراب یک شراب دیگر نیز در دیوان حافظ وجود دارد که اصطلاحا به آن شراب سیاسی یا اجتماعی می گویند یعنی حافظ از شراب استفاده می کند برای آنکه زشتی ضد ارزش را در مقایسه با یک ضد ارزش دیگر نشان دهد و بگوید که آن ضد ارزش دوم از شراب بدتر است. مثلا می گوید: فقیه مدرسه دی مست بود و فتوا داد که می حرام ولی به ز مال اوقاف است. من به می ای که در اینجا آورده می گویم می سیاسی یا اجتماعی. در واقع نمیخواهد توصیه کند که بروید شراب بخورید، شراب بد است و خوردن مال وقف هم بد است اما اگر این دو امر بد را بخواهیم با هم مقایسه کنیم خوردن مال وقف از خوردن شراب بدتر است. در واقع انتقاد می کند از اینکه کسانی در جامعه اند و مال وقفی را می خورند و مجازات نمی شوند و کسانی برای خوردن شراب مجازات می شوند. به این ترتیب می توان گفت که شراب عرفانی تنها یکی از 4 نوع شراب آمده در دیوان حافظ است و به هیچ وجه نمی توانیم تمام شراب های شعر حافظ را شراب عرفانی بدانیم.
شهبازی همچنین درباره تناسب مقبره حافظ با شعر او نیز گفت: از نظر معماری خیلی تخصص ندارم و نمی توانم دقیق اظهار نظر کنم، اما از لحاظ ذوقی و شخصی با آرامگاه ارتباط زیادی برقرار می کنم، یعنی به نظرم این آرامگاه با همه سادگی آن روح آزاد و رند و بلندپرواز حافظ را به خوبی نشان می دهد. اما درباره این آرامگاه حرف های زیادی زده شده است. مقبره حافظ اکنون در جایی واقع شده که قبلا به آن می گفتند مصلا. ظاهرا نمازگاه یا بوستانی بوده به نام مصلا که حافظ هم چندبار در اشعار خود به این مکان اشاره کرده است. گویا برای گلگشت و تفریح به این منطقه مصلا می رفتند. و از عجایب روزگا هم این است که ماده تاریخ وفات حافظ خاک مصلا است. یعنی به حروف ابجد سال 791 می شود.
وی ادامه داد: نکته دیگر اینکه مقبره حافظ از همان اول به یک شکل ساده بوده و 65سال بعد از مرگ حافظ استاد حسن بنایی که معمار و وزیر ابوالقاسم گورکانی بوده این عمارت را برروی قبر حافظ ساخته است. این عمارت بارها در طول تاریخ مرمت شده و در زمان شاه عباس صفوی به شکل عالی بازسازی شده اما به مرور زمان دوباره خراب شده است. در دوره کریم خان زند یک تالار بسیار شایسته و بسیار وسیع و زیبا برای حافظ درست می کنند و سنگی بر آن می گذارند. در زمان رضا شاه اصغر حکمت که وزیر فرهنگ بود، این آرامگاه را دوباره از نو می سازند و آن را به شکل امروزی می سازند. نکته حائز اهمیت این است که تعدادی از اشعاری که بر روی درودیوار مقبره حافظ نوشته شده از حافظ نیست. و این نکته بسیار عجیبی است که این اشعار چطور به این مقبره راه یافته اند. و مشخص نیست متعلق به کدام شاعر است. و غزلی هم که روی سنگ قبر حافظ نوشته شده قطعا متعلق به حافظ نیست.
امروز 20 مهر صادف با روز بزرگداشت حافظ است. حافظ شاعر بزرگ سدهٔ هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان است. بیش‌تر شعرهای او غزل هستند که به غزلیات حافظ شهرت دارند.
به گزارش ایسکانیوز، ایرج شهبازی حافظ شناس و استاد دانشگاه در مورد معنی انواع شراب در شعر حافظ گفت: با مطالعه دقیق در دیوان حافظ می توان نشان داد که شراب در شعر حافظ 4 نوع است. یکی شرابی که همین شراب انگوری است یعنی گاهی اوقات در شعر حافظ به شکلی از شراب صحبت می کند که واقعا به هیچ وجه نمی توان به غیر از همین شراب مادی مقوله دیگری از آن تفسیر کرد.
وی افزود: دوم شراب ادبی و شراب سنتی است که یعنی شراب به عنوان یکی از ابزارها و واژه های مخصوص غزلسرایی در شعر فارسی بوده و هر کسی که اهل غزل فارسی بوده حتی اگر شراب نخورده باشد و ندیده باشد از آن به عنوان ابزاری برای ساخت شعر استفاده می کند و سوم شراب عرفانی است که گاهی در بخشی از اشعار حافظ واقعا شراب هایی وجود دارد که هیچ گونه دیگری قابل تفسیر به شراب انگوری نیست.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه ادامه داد: گذشته از این سه نوع شراب یک شراب دیگر نیز در دیوان حافظ وجود دارد که اصطلاحا به آن شراب سیاسی یا اجتماعی می گویند یعنی حافظ از شراب استفاده می کند برای آنکه زشتی ضد ارزش را در مقایسه با یک ضد ارزش دیگر نشان دهد و بگوید که آن ضد ارزش دوم از شراب بدتر است. مثلا می گوید: فقیه مدرسه دی مست بود و فتوا داد که می حرام ولی به ز مال اوقاف است. من به می ای که در اینجا آورده می گویم می سیاسی یا اجتماعی. در واقع نمیخواهد توصیه کند که بروید شراب بخورید، شراب بد است و خوردن مال وقف هم بد است اما اگر این دو امر بد را بخواهیم با هم مقایسه کنیم خوردن مال وقف از خوردن شراب بدتر است. در واقع انتقاد می کند از اینکه کسانی در جامعه اند و مال وقفی را می خورند و مجازات نمی شوند و کسانی برای خوردن شراب مجازات می شوند. به این ترتیب می توان گفت که شراب عرفانی تنها یکی از 4 نوع شراب آمده در دیوان حافظ است و به هیچ وجه نمی توانیم تمام شراب های شعر حافظ را شراب عرفانی بدانیم.
شهبازی همچنین درباره تناسب مقبره حافظ با شعر او نیز گفت: از نظر معماری خیلی تخصص ندارم و نمی توانم دقیق اظهار نظر کنم، اما از لحاظ ذوقی و شخصی با آرامگاه ارتباط زیادی برقرار می کنم، یعنی به نظرم این آرامگاه با همه سادگی آن روح آزاد و رند و بلندپرواز حافظ را به خوبی نشان می دهد. اما درباره این آرامگاه حرف های زیادی زده شده است. مقبره حافظ اکنون در جایی واقع شده که قبلا به آن می گفتند مصلا. ظاهرا نمازگاه یا بوستانی بوده به نام مصلا که حافظ هم چندبار در اشعار خود به این مکان اشاره کرده است. گویا برای گلگشت و تفریح به این منطقه مصلا می رفتند. و از عجایب روزگا هم این است که ماده تاریخ وفات حافظ خاک مصلا است. یعنی به حروف ابجد سال 791 می شود.
وی ادامه داد: نکته دیگر اینکه مقبره حافظ از همان اول به یک شکل ساده بوده و 65سال بعد از مرگ حافظ استاد حسن بنایی که معمار و وزیر ابوالقاسم گورکانی بوده این عمارت را برروی قبر حافظ ساخته است. این عمارت بارها در طول تاریخ مرمت شده و در زمان شاه عباس صفوی به شکل عالی بازسازی شده اما به مرور زمان دوباره خراب شده است. در دوره کریم خان زند یک تالار بسیار شایسته و بسیار وسیع و زیبا برای حافظ درست می کنند و سنگی بر آن می گذارند. در زمان رضا شاه اصغر حکمت که وزیر فرهنگ بود، این آرامگاه را دوباره از نو می سازند و آن را به شکل امروزی می سازند. نکته حائز اهمیت این است که تعدادی از اشعاری که بر روی درودیوار مقبره حافظ نوشته شده از حافظ نیست. و این نکته بسیار عجیبی است که این اشعار چطور به این مقبره راه یافته اند. و مشخص نیست متعلق به کدام شاعر است. و غزلی هم که روی سنگ قبر حافظ نوشته شده قطعا متعلق به حافظ نیست.
امروز 20 مهر صادف با روز بزرگداشت حافظ است. حافظ شاعر بزرگ سدهٔ هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان است. بیش‌تر شعرهای او غزل هستند که به غزلیات حافظ شهرت دارند.
گزارش خطا
نظر شما
آخرین اخبار