سرپرست حجاج ایرانی: حج را نمی‌شود تعطیل کرد/ عمره به این زودی‌ها برقرار نمی‌شود

نماینده ولی‌فقیه در سازمان حج و زیارت با بیان این که ما گزارش مستند بر اساس اظهارات شهود و تحقیقات جمع‌آوری کرده‌ایم افزود: امیدواریم این تلاش‌ها به نتایج خوبی برسد و گزارشات دقیق و مستند داشته باشیم.

به گزارش ایسنا، حجت‎الاسلام والمسلمین قاضی عسکر یکشنبه‌شب در مراسم بررسی زوایای حادثه خونین منا در اجلاسیه عمومی اساتید مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: حج امسال غیر از این دو حادثه‌ای که رخ داد، می‌توان به عنوان یکی از مراسم حج مطلوب و آرام از آن یاد کرد و گرچه با کمی بحران آغاز شد، به دلیل اینکه وزیر حج عربستان به ریاست سازمان حج اعلام کرد که برگزاری دعای کمیل ممنوع است و اگر برگزار کنید حتما با شما برخورد خواهد شد، اما پس از آن به لطف حضرت حق این دعا برگزار شد و دو دعای کمیل نیز در مدینه با حضور آیت‌الله بوشهری برگزار شد.

وی افزود: امسال کیفیت اسکان زائران بالاتر رفت، اما از نظر هزینه نیز کاهش 5 درصدی را شاهد بودیم؛ حج جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک وسیله قدرتمند برای معرفی انقلاب و مواضع رهبر معظم انقلاب و افتخار برای جمهوری اسلامی ایران خود را نشان می‌دهد و همه هم به این مساله اعتراف دارند.

قاضی عسکر اظهار کرد: بعثه‌های دیگر کشورها بدون هیچ ابایی بیان می‌کنند که ایران بهترین حج را دارد و همیشه هم می‌گویند که می‌خواهند از مدل مدیریت حج ایران الگوبرداری کنند.

وی گفت: حادثه اول، سقوط جرثقیل بود که 11 تن از زائران ما به لقای الهی پیوستند و پس از آن مشخص شد که دو تن از زائران اهل سنت که از زمان عمره در مکه مانده بودند در این میان بودند؛ نزدیک به 70 نفر نیز مجروح شدند که خوشبختانه جراحت‌ها سنگین نبود و با بسیج شدن نیروهای امداد اکثر این افراد سرپایی مداوا شدند.

سرپرست حجاج ایرانی افزود: کسانی که در حرم به لقای خدا می‌پیوندند، جایگاه بسیار ویژه ای نزد خداوند دارند؛ دولت سعودی در این اثنی شرکت بن‌لادن را جریمه و کار را متوقف کرد و به بازماندگان این حادثه نیز هدایای نقدی و زیارتی داد که فضا را تا حدی تعدیل کرد.

نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت گفت: از جمله مواردی که به حجاج گفته شد آن بود که در روز اول به دلیل ازدحام جمعیت وقتی وارد منا می‌شوید پس از استراحت، از ساعت 9 به بعد برای رمی جمرات بروید؛ از 455 کاروان، 400 کاروان هیچ آسیبی ندیدند و 35 کاروان بیشترین آسیب را دیدند.

وی اظهارکرد: در روز دهم که وقتی حجاج از محل خیمه‌های ایرانیان به پایین می‌آیند، جمعی از پلیس سعودی مردم را به محل خیابان 204 هدایت کرد؛ بنده با آیت‌الله حسینی بوشهری از یک مسیر دیگری رفتیم که در همان لحظه شنیدیم که چه اتفاقی رخ داده است.

قاضی عسکر گفت: ما هیچ زمانی در گذشته، در مسیر جمرات این مقدار تلفات نداشتیم؛ زمانی که اجازه می‌دادند که زائران از بین اتوبوس ها حرکت کنند، در این بین چند آسیب دیدگی رخ می‌داد؛ اما هرگز چنین تلفاتی نبود.

وی افزود: بیش از 60 هزار نفر در یک ساعت در این خیابان بودند که واقعا تعجب‌آور است که در این زمینه مدارکی را در حال جمع‌آوری هستیم و این گزارشات مستند عرضه خواهد شد و حجت‌الاسلام رییسی نیز مطرح کرد که شاکیان به دادستانی کشور مراجعه کنند.

سرپرست حجاج ایرانی در امور حج و زیارت گفت: اگر عربستانی‌ها فیلم‌های خود را ارائه می‌کردند، بهتر می‌شد در این زمینه کار کرد و مشخص هم نیست که این فیلم‌ها را ارائه کنند.

وی اظهار کرد: در کنار خیابان 204 خودرویی پارک شد و ماموران انتظامی آنها جلوی جمعیت را گرفتند که باید مشخص شود که چرا این کار را کردند و اجازه استمرار در مسیر را به مردم ندادند؛ این جمعیت از هر سوی به سمت این خیابان آمد و دو طرف خیابان نیز نرده‌کشی شده بود و کسی نمی‌توانست از این نرده‌ها عبور کند و گرمای فراوان و تشنگی باعث شد که حاجیان با این ازدحام مشکلی جسمی پیدا کنند و همه در این میان گرفتار شدند.

قاضی عسکر گفت: برخی از مجروحین این حادثه در خیمه الجزایری‌ها جا گرفتند و مدت‌ها بیهوش بودند و این جمعیت مثل یک کلاف در هم پیچیده گرفتار شدند و نمی‌شد آنها را از هم تفکیک کرد.

وی خاطرنشان کرد: مساله دوم، بستن راه بوده است که پلیس با ایجاد مانع مردم را منحرف و ازدحام جمعیت نیز این شلوغی را تشدید کرد؛ الجزایری‌ها وقتی وضعیت را دیدند، شروع به توزیع آب کردند که در همین هجوم مردم برای گرفتن آب، عده‌ای زیر دست و پا قرار گرفتند.

وی افزود: گرمای هوا بیش از 45 درجه بود و با تشنگی و خستگی و ازدحام و فشار عظیم جمعیت مردم را خسته کرده بود؛ چندین مساله نیز این واقعه را تشدید کرد؛ وقتی بیش از چندین دقیقه مسیر مسدود می‌شود، بی‌حوصلگی و بی‌تابی حجاج باعث شد که کنترل این جمعیت از دست برود؛ لباس‌های احرام که پس از آب گرفتن ماموران سعودی سنگین شده بود، به دلیل همین حوله‌های خیس زیر جمعیت خفه شدند.

نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در ادامه گفت: دولت سعودی امسال نیروهای زبده خود را در اختیار نداشت و نیروهای ناکارمد و بی‌تجربه توان امدادی نداشتند؛ ماموران آنها وقتی وارد شدند اجازه ندادند که کسی طرف جنازه‌ها بیایند.

وی اظهار کرد: آنها گروه‌های امدادی ما را بیرون کردند و بیمارستان‌های آنها برای چنین جمعیتی آمادگی نداشت و امکان تردد آمبولانس نیز در این زمینه وجود نداشت و مسیر نیز بسته شده بود؛ از ساعت 8:30 صبح تا 1 بامداد روز بعد از این میان جنازه برداری می‌شد.

وی گفت: بیمارستان‌های عربستان در آن منطقه به قدری بی‌توجهی کردند که واقعا قابل تاسف است؛ بسیاری از بیماران با وضعیت بسیاری بدی در بیمارستان‌ها بودند؛ تعدادی از بیماران ما به دلیل عدم رسیدگی مناسبت در بیمارستان‌ها جان دادند.

قاضی عسکر خاطرنشان کرد: این حادثه برای ما بسیار گران تمام شد؛ 5 نفر از قاریان و گروه تواشیح بعثه به شهادت رسیدند؛ سفیر سابق ما در لبنان هنوز تعیین وضعیت نشده است، سفیر ایران در اسلوونی، حجت‌الاسلام حسینی، امام‌جماعت صحن جامع رضوی، 11 روحانی زبده کاروان، 17 مدیر و عوامل اجرایی کاروان‌ها نیز در این مسیر رحلت کردند.

وی افزود: سعی شد که در این مسیر با مدیران و مردم و عوامل صحبت شود و تلاش شد که این جریان مدیریت شود؛ دو جانباز پس از سال‌ها به حج آمدند و پسران‌شان که برای حمل ویلچر به این سفر آمده بودند را از دست دادند؛ زنی در این سفر بود که سه برادر خود را در این مراسم از دست داده بود.

نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت گفت: متاسفانه به جایی رسیدیم که متوجه شدیم که طرف سعودی همکاری درستی نیز نمی‌کند؛ سردخانه‌ها پر شده بود و آنها جایی برای نگهداری اموات نداشتند و شرایط بسیاری بدی بود و در این فضایی که بوی متعفن ایجاد شده بود، کارگزاران حج باید در این بین جنازه‌ها را شناسایی می‌کردند؛ پس از اینکه به طرف سعودی گفتیم این کانتینرها را برای شناسایی در اختیار ما قرار دادند.

وی اظهار کرد: بسیاری از جنازه‌ها به دلیل اینکه زیر جمعیت بودند به حدی تغییر شکل داده بودند که اصلا مشخص نبود چه کسی است؛ پس از اینکه کمی این کار انجام شد، جنازه‌ها را جابجا کردند و حتی بسیاری از مجروحین را جابجا کردند و امکان شناسایی وجود نداشت.

قاضی عسکر گفت: طرف سعودی به هیچ عنوان حاضر به تحویل جنازه‌ها نبودند، اما پس از تسلیت رهبر معظم انقلاب، سخنرانی معظم‌ُله طرف سعودی را تکان داد و تاثیر بسیار موثری در ادامه پیگیری‌ها گذاشت و در طول تاریخ سراغ نداریم این چنین یک رهبری از ملت خود حمایت کند.

وی خاطرنشان کرد: در مرحله اول 104 و در مرحله بعد 114 جنازه تحویل داده شد و دوباره بیان شد که کار را از دست وزارت بهداشت خارج کردند.

وی افزود: این شرایط بسیار وخیم است و مجموعه تحقیقاتی به زودی کامل می‌شود و منتظریم که همه زائران بازگردند که پیگیری‌ها کامل شود.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت گفت: عمره نیز که جنبه مستحبی دارد به این زودی‌ها راه‌اندازی نخواهد شد؛ چرا باید زائر ما به خاطر عمل مستحبی تحقیر شوند، اما به هر حال حج تمتع که واجب است را نمی‌شود تعطیل کرد.

وی اظهار کرد: شیوه سنتی در حج دیگر جواب نمی‌دهد و باید شیوه‌های سنتی عوض شود؛ آنها هنوز می‌خواهند با خیمه‌های قدیمی حجاج را در گرمای 50 درجه نگاه دارند؛ مهندس شهرستانی در دهه 50 شمسی طرحی برای جانمایی 5 میلیون زائر در منا طراحی کرد که "بن باز مفتی عربستان" با آن مخالفت کرد.

قاضی عسکر گفت: آنها بیان می‌کنند که جمعیت سال بعد اضافه می‌شود، اما با این راه‌های باریک نمی‌توان مردم را مدیریت کرد؛ باید از حقوق زائران دفاع کنیم و از مردم می‌خواهم که دعا کنند که این مساله به فرجام نیکی برسد و از این امتحانی که برای امت ما ایجاد شده است سربلند بیرون بیایند.