احتمال بررسی استفاده از آرشيو صدا و سيما در «من روحانی هستم»
سخنان هاشمی رفسنجانی در مورد ماجرای مکفارلین در حالی به تیتر اول روزنامههای اصلاحطلب تبدیل شده است که مخالفان«من روحانی هستم» این بار پای صدا و سیما را به میان کشیدهاند. تحلیل شرایط مذاکرات هستهای از زوایای گوناگون و راستیآزمایی اطلاعات متقاضیان دریافت یارانه دیگر مطالب مهم روزنامههای امروز است.
شرق از جمله روزنامههایی است که بازخوانی هاشمی از سفر مک فارلین را مهم دانسته و نوشته: «امام از اول تا آخر در جریان مساله (جریان مکفارلین) بودند»؛ این جمله آیتالله باید آب پاکی را در دستان کسانی ریخته باشد که با تهیه و توزیع مستند «من روحانی هستم» و استناد آن به خاطرات هاشمیرفسنجانی تلاش کردند از این ماجرا که حدود سهدهه از آن گذشته، نقشی در ماجرای «مک فارلین» برای حسن روحانی خلق کنند. آیتالله هاشمیرفسنجانی روز گذشته در جریان دیدار با مدیران، سفرا و کارداران سابق جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف اعلام کرد بدون آنکه اشاره مستقیمی به مستند و جنجالهای پس از آن داشته باشد، موضوع «مک فارلین» را یکی از نقاط قوت عملکرد مسوولان نظام دانست که امام هم از اول تا آخر در جریان مساله بودند و امروز عدهای با اغراض سیاسی درصدد برجستهکردن نقش نداشته خود در انقلاب هستند. ورود آیتالله به پرونده «مک فارلین» در شرایطی صورت میگیرد که با وجود تکذیبهایی که از سوی مقامات ارشد نظام از جمله علی لاریجانی صورت گرفت اما سازندگان این مستند تا پیش از این تاکید داشتند که این بخش را از خاطرات هاشمیرفسنجانی استخراج کردهاند. مستند «من روحانی هستم» که بخشهای بریدهشده از زوایای مختلف زندگی حسن روحانی را به تصویر کشیده بود، در بخشی به حضور روحانی در ماجرای «مک فارلین» اشاره دارد و از رییسجمهوری بهعنوان یکی از طرفهای مذاکرهکننده در این ماجرا نام میبرد. ماجرای «مک فارلین»، قرارداد تسلیحاتی ایران و آمریکا در مقطعی از زمان جنگ ایران و عراق است که بنا بود ایران در ازای کمک به آزادی گروگانهای آمریکایی در لبنان، برخی قطعات جنگی را از آمریکا تحویل گیرد. در جریان یکی از تحویلهای سلاح به ایران، «رابرت مک فارلین» مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا (در زمان ریاستجمهوری آمریکا) به همراه کیکی که تصویر کلید هم داشته با پاسپورت ایرلندی به ایران میآید و تقاضای دیدار با مقاماتارشد را دارد که هیچیک از مقامات ارشد کشور این تقاضا را نمیپذیرند و هیاتآمریکایی هم به کشور بازمیگردد. روزنامه «الشراع» لبنان چندماه بعد قضیه را فاش میکند. «هاشمی» بهفرمان امام (ره) در نمازجمعه قضیه را برای مردم بازگو میکند اما بازتابهای قضیه در آمریکا به یک رسوایی میانجامد. مشخص میشود که سود حاصل از فروش تسلیحات به ایران، صرف کمکمالی به شورشیان نیکاراگوا میشده درحالی که کنگره آمریکا آن را ممنوع کرده بود. کنگره، دولت آمریکا را بهشدت تحتفشار قرار میدهد و بعد هم در گزارشی تحتعنوان «تاور» به بررسی ابعاد مختلف موضوع میپردازد.
مستند «من روحانی هستم» اما با اشاره به حضور آقای روحانی در جریان این موضوع، بار دیگر این ماجرای تاریخی را مورد اشاره قرار داده است. اشارهای که البته چهرههای ارشد نظام هم آن را «دروغ تاریخی» خواندند
اعتماد دیگر روزنامه پیگیر ماجرای «من روحاني هستم» درباره ادامه حواشي مستند جنجالي به «واكنش به استفاده از آرشيو صداوسيما در ساخت مستند» پرداخته و نوشته: يك سوال پاي صدا و سيما را هم به موضوع مستند «من روحاني هستم» باز كرد: سازندگان اين مستند، فيلم هاي مستند و آرشيوي اوايل انقلاب را از كجا به دست آورده اند؟ هيچكس تاكنون جواب مشخصي به اين سوال نداده است. در اين ميان تنها يك عضو شوراي نظارت بر صدا و سيما گفته كه اين شورا آماده است تا موضوع ارتباط احتمالي آرشيو صدا و سيما با اين فيلم مستند را بررسي كند، البته به شرط آنكه معاونت حقوقي رياست جمهوري چنين درخواستي داشته باشد. روز گذشته رمضانعلي شجاعي كياسري، عضو شوراي نظارت بر صدا و سيما در پاسخ به اين سوال كه برخي ها ادعا كردند كه در ساخت مستند من روحاني هستم از آرشيو صداوسيما استفاده شده است، اظهار داشت: «اين موضوع ربطي به صداوسيما ندارد زيرا اين مستند از صداوسيما پخش نشد». وي افزود: «اگر قرار باشد اين موضوع در شوراي نظارت بر صداوسيما رسيدگي شود، بايد كسي در اين رابطه شكايت كند ولي تاكنون كسي از شوراي نظارت نخواسته كه به اين موضوع رسيدگي كند». اين نماينده مجلس شوراي اسلامي اضافه كرد: «اگر اداره حقوقي رييس جمهوري از شوراي نظارت بر صداوسيما بخواهد، ما وارد بررسي اين موضوع مي شويم». با اين وجود بيژن نوباوه ديگر نماينده عضو شوراي نظارت بر صدا و سيما با بيان اينكه «من اين مستند را نديده ام و درباره آن اطلاعي ندارم»، پاسخي در اين رابطه نداد.
پيشتر اما كاظم جلالي، رييس فراكسيون رهروان ولايت در گفت وگويي گفته بود: «در اين شكي نيست كه گروه سازندگان از يك آرشيو قوي برخوردار بودند و اينكه چطور آنها به اين آرشيوها دسترسي داشتند را من اصلادر جريان نيستم و البته مهم است كه اين قضيه مشخص شود». منتقدان مستند «من روحاني هستم» معتقدند كه فيلم هاي آرشيوي استفاده شده در اين مستند از اوايل انقلاب يا صحبت هاي دو طرفه محمد جواد ظريف و محمد البرادعي در جريان مذاكرات سعدآباد به طور طبيعي نمي توانسته در اختيار افراد غير مرتبط با صدا و سيما باشد. به عبارت ديگر اكنون اين سوال مطرح است كه آيا امكان دارد كه فيلم هاي آرشيوي مهمي كه مي تواند حاوي اطلاعات طبقه بندي شده باشد، همچون فيلم حواشي مذاكرات سعدآباد، در اختيار افرادي خارج از مجموعه ها و نهادهاي رسمي قرار گرفته باشد؟ اين همه در شرايطي است كه وزارت ارشاد تاكنون در چند نوبت اعلام كرده كه نه موسسات سازنده اين فيلم مجوز فعاليت دارند و نه خود فيلم مجوز ساخت و پخش دريافت كرده است.