بهترین رتبه‌بندی‌های دانشگاهی کدامند؟

رتبه‌بندی‌های دانشگاهی ثابت کرده‌اند که در ذهنیت داوطلبان ورود به آموزش عالی تاثیرگذارند و کسب یک رتبه قابل قبول در رتبه‌بندی‌های جهانی برای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی بسیار با اهمیت است، زیرا دانشجویان زیادی در سراسر دنیا با استناد به این رتبه‌بندی‌ها، دانشگاهی را برای ادامه تحصیل انتخاب می‌کنند.

به گزارش صدای ایران به نقل از دیلی تلگراف، با توجه به اینکه هر سال رتبه‌بندی‌های مختلفی از سوی مراکز مختلف منتشر می‌شود، همواره دانشجویان می‌خواهند بدانند که باید به کدام‌یک از این رتبه‌بندی‌ها رجوع کنند. برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی جواب بسیار ساده است، زیرا آن دسته از رتبه‌بندی‌هایی که بیشترین همخوانی را با تجربیات دانشجویان آن دانشگاه دارد، رتبه‌بندی مناسب و قابل استناد‌تری است.

اما برای کسانی که هنوز تحصیلات آکادمیک خود را شروع نکرده‌اند و قصد دارند با توجه به این رتبه‌بندی‌های تصمیم بگیرند، پیدا کردن رتبه‌بندی مناسب کاری مشکل است. به همین دلیل این گزارش قصد دارد نگاهی اجمالی به انواع رتبه‌بندی‌هایی که سالانه از سوی مراکز مختلف منتشر می‌شود، داشته باشد.

رتبه‌بندی جهانی مؤسسه کیو اس (Quacquarelli Symonds) یک رتبه‌بندی انگلیسی است که سپتامبر (شهریور) هر سال منتشر می‌شود. این مؤسسه اولین رتبه‌بندی خود را در سال 2004 با ارزیابی 3000 دانشگاه و مؤسسه آموزشی شروع کرد، و یک رتبه‌بندی از 400 دانشگاه برتر جهان ارائه داد. دانشگاه‌هایی نیز که رتبه آنها بیشتر از 400 بود در دسته‌بندی‌های ده تایی مانند 401 تا 410 قرار گرفتند.

دانشگاه‌ها در این رتبه‌بندی در 4 شاخص نظیر علاقه به تحقیق، آموزش، امکان استخدام دانشجویان و جایگاه بین‌‌المللی دسته‌بندی می‌شوند. برای بررسی هر شاخص 6 مقیاس با وزن متفاوت در نظر گرفته می‌شود، مقیاس‌هایی نظیر اعتبار علمی دانشگاه‌ها با توجه به نتایج پیمایش‌ جهانی مراکز آکادمیک (40%)، اعتبار اعضای دانشگاه بر حسب پیمایش جهانی فارغ‌التحصیلان شاغل (10%)، سرانه دانشکده/دانشجویان (20%)، استنتاد به منابع علمی هر دانشکده (20%)، سرانه دانشجویان بین‌المللی (5%) و سرانه کارمندان بین‌المللی (5%) در این رتبه‌بندی لحاظ می‌شود. مؤسسه کیو اس همچنین یک رتبه‌بندی بر حسب رشته‌های دانشگاهی و دانشکده‌ها نیز منتشر می‌کند.

این رتبه‌بندی نیز یک رتبه‌بندی انگلیسی است که بین ماه‌های ژانویه تا ‌آوریل (دی تا فروردین) به بررسی دانشگاه‌ها می‌پردازد و نتایج رتبه‌بندی خود را در آگوست منتشر می‌کند، این رتبه‌بندی اولین‌بار در سال 2005 منتشر شد و هر ساله اطلاعات مفیدی درباره کیفیت ارائه دروس در اختیار دانشجویانی که قصد دارند وارد دانشگاه شوند قرار می‌دهد.

دانشجویان به 23 سوال درباره 6 جنبه مختلف تجربه‌های آموزشی از قبیل نحوه تدریس، حمایت‌های آکادمیک، توسعه شخصی و رضایت عمومی و... جواب می‌دهند. دانشگاه‌هایی که نتوانند 50% میزان پاسخگویی را به‌دست آورند در این رتبه‌بندی جای نمی‌گیرند.

ورد یونیورسیتی رنگینک فهرستی جامع از دانشگاه‌های سراسر جهان ارائه می‌دهد. مسئول این رتبه‌بندی معتقد است که این رتبه‌بندی بهترین فهرست را درباره عملکرد دانشگاه‌ها سراسر دنیا منتشر می‌کند، رتبه‌بندی‌ای که شامل بررسی شاخص‌هایی نظیر نحوه تدریس اعضای هیأت‌علمی، تحقیقات، انتقال دانش و چشم‌انداز بین‌المللی است.

این رنکینگ توجه افراد زیادی را که قصد دارند وارد دانشگاه‌های بشوند، به خود جلب کرده است.

مسئولین این رتبه‌بندی معتقدند برای به‌دست آوردن اعتبار باید سال‌ها زحمت کشید اما ممکن است این اعتبار با یک اشتباه کوچک، در یک لحظه از بین برود، این رتبه‌بندی بیشتر بر پایه دیدگاه عمومی است که درباره دانشگاه‌ها وجود دارد. دانشگاه‌های برتر جهان همواره از مسئولان این رتبه‌بندی می‌خواهند که شاخص‌هایی نظیر کیفیت تدریس و تحقیقات را در نظرسنجی‌های خود لحاظ کنند.

این رتبه‌بندی از مرزهای رتبه‌نبدی‌های سنتی فراتر می‌رود و تنها بر روی آن‌دسته از دانشگاه‌هایی تمرکز می کند که در 50 سال اخیر راه‌اندازی شده‌اند.

همچنین بر روی شاخص‌های اندازه‌گیری سایر رتبه‌بندی‌ها تمرکز می‌کند که شامل 13 شاخص است و در 5 دسته‌ مانند تدریس، تحقیقات، میزان استناد، درآمد صنعتی و وجه بین‌المللی تأکید می‌کند. اگر کسی قصد دارد از بین دانشگاه‌های تازه‌تأسیس‌تر دانشگاهی را برای ادامه تحصیل انتخاب کند، این رتبه‌بندی می‌تواند بسیار راهگشا باشد.

سایت Whatuni.com هر ساله رتبه‌بندی‌ای را منتشر می‌کند. در این رتبه‌بندی افراد شرکت ‌ننده در نظر سنجی بر اساس مطالعه نظراتی که دانشجویان آن دانشگاه‌ها در مورد دانشگاه بر روی این سایت منتشر کرده‌اند، به رنکینگ نمره می‌دهند. دسته‌بندی‌های موجود در سایت شامل بورس‌های تحصیلی، انجمن‌های اجتماعی، آینده شغلی، سرفصل دروس و تحقیقات، اتحادیه‌های دانشجویی، حمایت‌های دانشگاهی، تصحیلات و وجه بین‌المللی و... می‌شود.

برای اینکه دانشگاهی بتواند در این رتبه‌بندی جایگاه داشته باشد، باید حداقل 100 مرور درباره آن نوشته شود، همچنین در سال 2015 مقرر شد که حداقل 20 هزار دانشجو باید درباره این مرورها نظر خود را نوشته باشند. لازم به ذکر است منتقدان این رتبه‌بندی اعتقاد دارند که این نمونه‌گیری کوچک است.

راهنمای کامل ‌آموزش با مشارکت دانشگاه منفیلد، آوریل (فروردین) هر سال منتشر می‌شود. این رتبه‌بندی برای اولین بار در سال 2007 منتشر شد و هرساله با استفاده از روش تبدیل z، به بررسی 9 معیار می‌پردازد. در این تبدیل وزن‌های زیر در نظر گرفته شده است.

1.5 نمره برای میزان رضایت دانشجویان، 1 نمره برای پذیرش دانشجو، ارزیابی پژوهشی، چشم‌اندازهای تحصیلات تکمیلی، سرانه دانشجویان- کارکنان و افتخارات دانشگاه، 0.5 نمره برای میزان و کیفیت تحقیق‌های دانشگاهی، تسهیلات دانشگاهی و مواردی از این دست در نظر گرفته می‌شود.

هر کدام از این رتبه‌بندی‌های متداول بر روی موراد مختلفی تمرکز می‌کنند، به عنوان مثال، اگر دانشجویی قصد دارد دانشگاهی را انتخاب کند که بیشترین میزان رضایت را برای دانشجویان فراهم کرده است، نشنال استودنت (the National Student Survey) بهترین رتبه‌بندی در این زمینه را منتشر می‌کند. یا اگر می‌خواهند بدانند که دانشگاهی خاص در دید دانشگاهیان چه جایگاهی دارد، تایمز هایر اجوکشین (times higher education) بهترین رتبه‌بندی‌ها را ارائه می‌دهد.