گردشگری؛امکانی بی‌بدیل برای رشد اقتصادی

صدای ایران؛ پیمان گودرزی - در روزهای گذشته  مشاور اقتصادی رییس جمهور به عنوان تئوریسین اقتصادی دولت یازدهم شرایط پس از تحریم را تشریح و به تبیین خطوط  قرمز دولت و جهت گیری آن برای فعالان اقتصادی پرداخت. از طرفی اقتصاد را اولویت اصلی دولت  در دو سال اخیر عنوان کرد.

مسعود نیلی موضوع رشد اقتصادی را یکی از ملزومات اقتصاد کشور عنوان کرد و یادآور شد به سه دلیل ایجاد اشتغال، ضرورت افزایش رفاه خانوارها و ارتفاء جایگاه ایران در منطقه نیازمند رشد اقتصادی پایدار هستیم. وی همچنین با اشاره به خطوط قرمز دولت در دوران  پسا تحریم از دروازه واردات شدن کشور، صادرات بدون ارزش افزوده بالا، صادرات نفت و قبضه کردن بازار داخلی توسط سر مایه گذاران خارجی به عنوان هشدارهای اساسی  یاد نمود.

با توجه به مطالب نقل شده از تئوریسین اقتصادی دولت و آشنایی با استراتژیها و جهت گیری های دولت در زمان پس از تحریم  می توان گفت صنعت گردشگری ظرفیت لازم جهت نقش آفرینی در چارچوب خط مشی های ترسیم شده را دارد. در این راستا به گزارش بانک جهانی ، نقش گردشگری درایجاد اشتغال و رشد اقتصادی کشورها، گردش مالی گردشگری سلامت به عنوان شاخه ای پر درآمد از گردشگری و توان بالای این صنعت در همپوشانی با شرایط اقتصادی کشور می پردازیم.

به گزارش بانک جهانی رفع تحریم ها و گشایش های حاصل از آن، رونق اقتصادی را برای ایران به همراه دارد. البته  دستیابی به رشد اقتصادی، آن هم رشد اقتصادی پایدار نیازمند شناخت محدودیت ها و تنگناها در مقابل تکیه بر امکانات و فرصت های پیش روی کشور است. رشد پایدار نتیجه  بکارگیری سیاست ها و استراتژی هایی است که نتایج و پیامدهای آن به کاهش مشکلات و معظلات دنیای فعلی و تاثیر مثبت برزندگی آیندگان می شود.

با نگاهی به محدودیتها و مشکلات پیش روی اقتصاد کشور در می یابیم که جنس و رنگ و بوی این تنگناها تقریبا در سالیان متمادی یکسان بوده و همواره با بحران هایی همچون بحران ارزی ، فراز و فرود قیمت  نفت ، مشکلات بانکی ، تورم ، ضعف سرمایه گذاری و...دست و پنجه نرم کرده ایم. هیچگاه  مشکلات را بصورت سیستمی بررسی نکرده ایم و متعاقب آن عزمی راسخ برای اتخاذ تصمیمات کارآمد وجود نداشته است. این روزها بر خلاف گذشته بارقه ها و گشایش هایی در حال شکل گیری است که از آنها تحت عنوان عوامل جدید رفع تحریم ها یاد می شود. از جمله این عوامل می توان به ایجاد منابع ارزی جدید، ورود و دستیابی به بازارهای بین المللی، برقراری ارتباط با بانک های جهانی، نگاه مثبت دنیا به ایران، ترغیب به سرمایه گذاری و کاهش ریسک اقتصادی و...اشاره کرد.

با توجه به شرایط خاص سیاسی و اقتصادی کشور می توان از گردشگری به عنوان فرصتی ویژه جهت دستیابی به  رشد و توسعه اقتصادی و ارتقاء جایگاه بین المللی کشور یاد نمود. به نظر می رسد گردشگری سازمان یافته که امروزه صنعتی بسیار مهم در جهان است راه حل مناسبی برای بهبود مشکلات اقتصادی کشور باشد. گردشگری تلاشی رو در رو با تاثیر گذاری بالا است که با کمترین توان بیشترین تاثیر گذاری را به همراه دارد.

 در کنار گونه های مختلف گردشگری می توان برای نمونه به گردشگری سلامت  اشاره کرد که به تنهایی حجم گردش مالی آن 100 میلیارد دلار می باشد. تا آن جا که سنگاپور بعنوان سومین قطب گردشگری سلامت توانسته است بعد از کانادا و بریتانیا خود را به عنوان یکی از مهمترین مراکز فعال دراین صنعت به جهانیان معرفی نماید. در صورتیکه به  لحاظ  وسعت، کوچکتر از بحرین است و طول سواحلش چند برابر کوچکتر از جزیره قشم است . شایان ذکر است که  جزیره قشم دو برابر بحرین برآورد شده است.

گردشگری، صنعتی است که6% از مجموع صادرات جهانی را به خود اختصاص داده است. در کنار جوانب گوناگون واهمیت بالای گردشگری در اقتصاد ملی و بین المللی نباید این اتفاق بزرگ را تنها با اعداد و ارقام محاسبه کرد تا انجا که در راستای دستیابی به اقتصاد و توسعه پایدار در جامعه جهانی همواره می توان از گردشگری بعنوان راه حل بسیاری از نابسامانی های اقتصادی، تعارضات و کشمکش های سیاسی ، ابزاری بازدارنده برای زیاده خواهی های دولتها و راه حلی ایمن برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی نام برد.

در حقیقت، گردشگری محصول هزاران هزار مراوده  فرهنگی است آن هم با بهترین و کارآمد ترین راهکار یعنی ارتباط چشم در چشم  که بدون واسطه در اقصی نقاط دنیا اتفاق می افتد. نتیجه این مراودات، شناخت بهتر و نهایتا صلح و سازش جهانی است. طبق آمارهای جهانی، گردشگری به ازای هر نفر یک فرصت به همراه دارد. با توجه به جایگاه  و موقعیت ایران در زمینه های تاریخی، طبیعی و گردشگری از یک طرف ومحدودیتها، فشارهای سیاسی و اقتصادی از طرف دیگرمی توان به گردشگری به عنوان زبان گویای ایران در گفتمان  پساتحریم  و راه حل رکود و مشکلات اقتصادی یاد کرد.

در این راستا با تغییر نگاه دنیا به ایران، ورود ارز به کشور، فضای مثبت بین المللی، ترغیب سرمایه گذاران ، خروج از تنگناهای مالی، تکیه بر صنعت جایگزین نفت و کاهش آسیب پذیری کشور از نوسانات آن وبه تبع آن افزایش اهمیت ایران در معادلات منطقه ای و بین المللی از نتایج رشد و توسعه گردشگری و نگاه ویژه به این صنعت است.

گردشگری راهکاری مطمئن و متناسب با پتانسیل ها و ظرفیتهای ما در مسیر دستیابی به رشد و توسعه پایداراست.تا  آن جا که گردشگری در ایجاد اشتغال نقش بسیار مهمی ایفا می کند  بگونه ای که بر اساس آمارهای بین المللی از هر 11 شغل، یک شغل مرتبط با گردشگری است که خود می تواند مسیری قابل اعتماد برای برون رفت  از مشکلات چند دهه اخیر کشور و لزوم دستیابی ما به رشد اقتصادی باشد.