آخرین‌حربه‌جمهوری‌خواهان‌علیه‌توافق‌هسته‌ای چیست؟

هرچند جمهوری خواهان سنای آمریکا در نخستین تلاش خود برای به رأی گذاشتن قطعنامه مخالفت با توافق هسته ای ایران موفق نشدند، قرار است امروز دوباره تلاشی در این زمینه انجام دهند. در این میان، برخی سناتورها تلاش هایی را آغاز کرده اند که آشکارا از تمایل آن ها برای دور زدن قوانین جهت دستیابی به هدف خود و مانع تراشی بر سر راه اجرای «برجام» حکایت دارد.

به گزارش «تابناک»، سناتورهای جمهوری خواه سنا J که هفته گذشته به دلیل مخالفت 42 سناتور دموکرات نتوانستند قطعنامه مخالفت با توافق هسته ای ایران را بررسی کنند ـ امروز در آخرین فرصت، سعی دارند بار دیگر بخت خود را در این راستا امتحان کنند. با وجود این، نشانه ها حاکی از آن است که ناامیدی این گروه از دستیابی به موفقیت، آن ها را به سوی تلاش هایی در انجام اقدامات فراقانونی سوق داده است.

در این راستا، وِرن بوچانان، عضو جمهوری خواه مجلس نمایندگان آمریکا، شب گذشه با ارسال نامه ای برای میچ مک کانل، رهبر اکثریت سنا، از وی خواست ضمن نادیده گرفتن و تغییر قوانین متعارف سنا، زمینه را برای رأی گیری درباره قطعنامه مخالفت با توافق هسته ای ایران فراهم آورد. 

دور زدن قوانین، آخرین حربه جمهوری‌خواهان علیه توافق هسته‌ای

به نوشته «واشنگتن اگزمینر»، هم اکنون هدف جمهوری خواهان این است که در اندک فرصت مانده، قوانین را  یکجانبه تغییر دهند تا بتوانند قطعنامه مدنظر خود را با دست کم 51 رأی موافق به تصویب برسانند. در حال حاضر، مخالفت 42 تن از مجموع 100 عضو سنا و تهدید دموکرات ها به توسل به گزینه «فیلیباستر» (اطاله بررسی) سبب شده جمهوری خواهان حتی نتوانند درباره قطعنامه مذکور رأی گیری کنند، زیرا برای اعلام کفایت بررسی و به رأی گذاشتن طرح، دست کم به 60 رأی نیاز دارند. 

همین مسائل باعث شده که بوچانان در نامه خود به مک کانل بیان کند: «از شما می خواهم از اختیارات خود بر اساس قانون اساسی استفاده کرده و الزام به رأی گیری درباره توافق هسته ای ایران را مطرح کنید. دردآور است که گروهی به رهبری هری رِید که قصد کارشکنی دارند، مانع بحث درباره یکی از مهمترین معاهدات مربوط به امنیت ملی طی چند دهه اخیر شده اند». 

این نماینده جمهوری خواه در نامه خود افزوده زمانی که هری رید، رهبر کنونی اقلیت سنا، در دور پیشین رهبری اکثریت را در دست داشت، از اختیارات خود استفاده کرده و سبب شد برخی طرح ها بدون نیاز به وجود اکثریت قطعی تصویب شده و به اجرا دربیاید. 

از سوی دیگر و همزمان با این امر، تد کروز، سناتور جمهوری خواه ایالت تگزاس و از جمله نامزدهای جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016، با ارسال نامه ای برای رهبر اکثریت سنا و همچنین رئیس مجلس نمایندگان، مجموعه ای دیگر از اقدامات فراقانونی را برای جلوگیری از اجرایی شدن برجام پیشنهاد کرده است. 

دور زدن قوانین، آخرین حربه جمهوری‌خواهان علیه توافق هسته‌ای

کروز در این نامه با اشاره به اینکه مخالفت 42 سناتور دموکرات با قطعنامه مدنظر جمهوری خواهان سبب جلوگیری از مطرح شدن آن شده، طرحی سه مرحله ای تدوین کرده تا بر اساس آن بتوان جلوی اجرایی شدن توافق هسته ای را گرفت. 

به بیان کروز، مرحله نخست این است که هم میچ مک کانل و هم جان بینر، رسما اعلام کنند که بر اساس قانون بازنگری توافق هسته ای ایران، اوباما موظف بود این توافق را به کنگره ارائه کند؛ اما از آنجا که وی تاکنون توافقنامه های جانبی ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی را در اختیار کنگره قرار نداده، پس اصولاً مهلت 60 روزه بررسی کنگره هنوز آغاز نشده است! 

در مرحله دوم، مک کانل باید قطعنامه ای را تدوین و در آن اشاره کند که اگر توافق هسته ای ایران در قالب یک معاهده به سنا ارائه شده بود، نباید تصویب می شد. این امر، مشخص خواهد کرد که در حال حاضر حمایت کافی از توافق در سنا وجود ندارد.

نهایتاً در مرحله سوم، در صورتی که اوباما ضمن نادیده گرفتن مسائل موجود، اقدام به اجرای توافق هسته ای کند، باید به رؤسای بانک هایی که دارایی های مسدود شده ایران در آن هاست، هشدار داده شود که نمی توانند با تکیه بر اقدامات رئیس جمهور، تعهدات خود بر اساس قوانین تحریم های ایران را کنار بگذارند و پس از کنار رفتن اوباما و روی کار آمدن رئیس جمهور جدید، آن ها باید در این زمینه پاسخگو باشند.

به این ترتیب، آن گونه که مشخص است، جمهوری خواهان در حال حاضر به کلی از تصویب قطعنامه مدنظر خود برای مخالفت با توافق هسته ای ایران قطع امید کرده و همه تلاش خود را معطوف به انجام اقداماتی در راستای دور زدن قوانین و کارشکنی در مسیر اجرای این توافق کرده اند.