ایران و 6 کشور حاشیه خلیج‌فارس تا پایان شهریور گفت‌وگو می‌کنند

صدای ایران - معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه که در جریان دو سفر اخیر منطقه‌ای ظریف، حضور داشته است، از برگزاری گفت‌وگوهای منطقه‌ای بین ایران و شش کشور حاشیه خلیج فارس به ابتکار امیر قطر و وزیر خارجه عمان خبر داد و گفت: حداکثر تا پایان شهریور ماه، مرحله اول گفت‌وگوها آغاز می‌شود.

حسین امیرعبداللهیان هم‌چنین با انتقاد از سخنان اخیر «عادل الجبیر»، وزیر امور خارجه عربستان در رابطه با ایران و ادعای او مبنی بر این که «ایران باید سرعقل بیاید»، تصریح کرد: این اظهارات به دور از تجربه و قدمتی است که ما از دستگاه سیاست خارجی عربستان سراغ داریم و آن را پیش از آن که اظهاراتی سیاسی بدانیم، اظهاراتی عصبی، غیرمتوازن و غیرسازنده می‌دانیم.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان در عین حال افزود: معتقدیم به حکم همسایگی و اسلامی بودن دو کشور و با توجه به جایگاه ایران و عربستان گفت‌وگو بین تهران و ریاض یک ضرورت است.

معاون وزیر خارجه در مورد شرایط ایران برای اعزام دوباره زائران به حج عمره، طرح بازبینی شده ایران در مورد سوریه و گفت‌وگو با مقامات ترکیه، چین و روسیه در ارتباط با حل بحران سوریه از طریق سیاسی، علت به تعویق افتادن سفر ظریف به ترکیه و اعزام زائران ایرانی به سوریه با خبرنگار اعزامی ایسنا گفت‌وگوی تفصیلی انجام داد که مشروح آن در زیر آمده است:

معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه با اشاره به دور دوم سفرهای منطقه‌ای وزیر خارجه و پیشنهاد اخیر محمد جواد ظریف مبنی بر تاسیس یک مجمع گفت‌وگو در خلیج فارس، گفت‌وگوهای منطقه‌ای تحت عنوان جی 7 را بین ایران و شش کشور حاشیه خلیج فارس نامید و گفت: این گفت‌وگوها با ابتکار امیر قطر دنبال می‌شود، البته پیش از آن بن علوی (وزیر خارجه عمان) این ایده را مطرح کرد، اما شرایط منطقه‌ای اجازه نداد که بتوانیم آن را عملیاتی کنیم.

امیرعبداللهیان در این ارتباط ادامه داد: در این مرحله بر مبنای تلاش‌های وزارت خارجه قطر و شخص بن علوی راجع به این مساله توافق شد و ظریف در سفر به کویت و قطر از برگزاری این نشست در سطح وزرای خارجه در مکانی که درباره آن توافق شود، استقبال کرد.

وی در پاسخ به این سوال که زمان و مکان این نشست مشخص شده است؟ گفت: حداکثر تا پایان شهریور ماه مرحله اول گفت‌وگوها آغاز می‌شود.

وی افزود: مکان این گفت‌وگو ها ممکن است در منطقه یا کشور دیگری که توافق شود باشد. البته ما از برگزاری گفت‌وگو های منطقه‌ای در داخل منطقه به عنوان یک اولویت یاد می‌کنیم.

امیرعبداللهیان تاکید کرد: نفس برگزاری گفت‌وگوها، خروج از سوء تفاهمات و رسیدن به درک مشترک و متقابل برای مقابله با بحران‌های موجود در منطقه و رسیدن به صلح و ثبات و امنیت پایدار، بیش از هر چیز دیگری حائز اهمیت است.

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان ادامه داد: این ایده دکتر روحانی از شروع دولت یازدهم است؛ به ویژه این که عربستان را برای بازگشت روابط تهران و ریاض به حالت طبیعی فراخواندند.

معاون وزیر خارجه در خصوص دور دوم سفر منطقه‌ای ظریف، با اشاره به این که این دور از سفر به کشورهایی که در حوزه مقاومت قرار دارند آغاز شد، گفت: ما دوستان و متحدانی در این کشورها داریم که حائز اهمیت بود که در حلقه دوم از سفر به منطقه، همسایگان ایران از جمله متحدان ما، در جریان مذاکرات هسته‌ای قرار گیرند و نسبت به مسائل مهم منطقه‌ای با مقامات این کشورها رایزنی شود و البته بحث مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی، توسل به راهکار سیاسی و بررسی طرح به روز شده جمهوری اسلامی برای حل سیاسی موضوع سوریه در دستور کار سفر بود.

وی در مورد ایده‌های ظریف درباره تحقق گفت‌وگوهای منطقه‌ای ادامه داد: در ارتباط با بحران‌های منطقه، محورهای مد نظر دستگاه دیپلماسی و آقای ظریف دوری جستن از توسل به زور، تمرکز بر راهکار سیاسی بر مبنای گفت‌وگوی ملی و مراجعه به آراء مستقیم مردم مورد توجه است. البته بحث مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی در مرکز این ایده‌ها قرار دارد.

معاون وزیر امور خارجه درباره روابط ایران و عربستان و این که آیا تغییر جدیدی در این رابطه ایجاد شده است، گفت: در آستانه ماه مبارک رمضان و در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی (OIC) در جده فرصت گفت‌وگو با آقای «عادل الجبیر»، وزیر خارجه عربستان را داشتم. وی حرف‌های صریح و شفافی را درباره منطقه مطرح کرد و البته پاسخ‌های صریح را هم شنید. در این دیدار بر اهمیت گفت‌وگوهای ایرانی - سعودی برای کمک به کشورهای بحرانی منطقه در مبارزه با افراط و تروریسم تاکید شد.

وی تاکید کرد: از این منظر مایلم از این دیدار به عنوان دیداری صریح اما سازنده یاد کنم. ما مواضع خودمان را در ارتباط با سوریه و ضرورت حمایت از این کشور در مقابله با جریانات تروریستی که به دنبال اسقاط نظام سیاسی سوریه هستند، به وزیر خارجه عربستان یادآور شدیم.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان در خصوص اظهارات اخیر عادل الجبیر درباره حل مشکل سوریه و کنار رفتن بشار اسد از قدرت گفت: معتقدم اظهارات شتابزده و نسنجیده وزیر خارجه عربستان و سخن گفتن از کناره گیری اسد از قدرت، اظهاراتی غیر سازنده، غیر واقعی و غیر ضروری است.

معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه کشورمان تصریح کرد: از دیپلماتی حرفه‌ای که سابقه سال‌های طولانی فعالیت سیاسی و بین المللی دارد، چنین اظهاراتی به دور از انتظار است.

امیرعبداللهیان درباره سخنان عادل الجبیر درباره برقراری رابطه ایران و عربستان و این که «این ایران است که باید سر عقل بیاید»، گفت: این اظهارات به دور از تجربه و قدمتی است که ما از دستگاه سیاست خارجی عربستان سراغ داریم و آن را پیش از آن که اظهاراتی سیاسی بدانیم اظهاراتی عصبی، غیر متوازن و غیرسازنده می‌دانیم.

معاون وزیر امور خارجه در خصوص سطح روابط فعلی ایران و عربستان گفت: در سطح دیپلماتیک سفارت‌خانه‌های فعالی در دو کشور داریم. سفیر ایران در عربستان حضور فعال دارد. البته عربستان همچنان با سطح کاردار روابط خود را در تهران دنبال می‌کند. اما در سطوح سیاسی همواره گفت‌وگو و رایزنی بین دو کشور در محافل منطقه‌ای و بین المللی و در مواردی در دیدارهای دو جانبه ممکن، جریان دارد.

وی افزود:معتقدیم به حکم همسایگی و اسلامی بودن دو کشور و با توجه به جایگاه ایران و عربستان، گفت‌وگو بین تهران و ریاض یک ضرورت است.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان تاکید کرد: انتظار داریم عربستان با اتخاذ رویکرد منطقی و دیپلماسی سازنده از فرصت موجود به نحو مطلوب بهره گیرد.

معاون وزیر امور خارجه در خصوص موضوع حج و در پاسخ به این سوال که روند ازسرگیری اعزام زائران ایرانی به حج عمره در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ تصریح کرد: امیدواریم با توجه به رفع برخی موانع موجود و فراهم شدن امنیت کامل زوار ایرانی پس از انجام مناسک حج تمتع که امسال با حضور زائران ایرانی همچون قبل برگزار می‌شود، بتوانیم برنامه اعزام حج عمره را ازسرگیریم.

معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه کشورمان با بیان این که عادل الجبیر در آخرین گفت‌وگو بر رفع موانع و بازگشت عادی اعزام زوار ایرانی برای انجام عمره تاکید داشت، در پاسخ به این سوال که آیا شروط ایران برای ازسرگیری اعزام حجاج محقق شده است؟ خاطرنشان کرد: ما منتظر اجرای احکام صادره در خصوص دو مامور خاطی سعودی هستیم. پس از اجرای حکم و دریافت تضمین امنیت کامل عمره‌گزاران، نسبت به ازسرگیری اعزام تصمیم‌گیری لازم اتخاذ خواهد شد.

وی افزود: ما در وزارت خارجه با اعزام عمره‌گزاران در صورت تحقق درخواست‌های ایران مبنی بر امنیت کامل عمره‌گزاران از سوی عربستان برای ازسرگیری حج عمره موافقیم.

امیرعبداللهیان درخصوص طرح ایران درباره سوریه که مورد بازبینی قرار گرفته است و در پاسخ به این سوال که جایگاه بشار اسد در این طرح کجاست؟ گفت: در جریان سفر آقای ظریف به دمشق در خصوص مکانیسم، ساز و کار و اصول اساسی طرح به روز شده ایران برای سوریه گفت‌وگو شد.

وی در این ارتباط ادامه داد: دیدار مهمی بین آقای ظریف و بشار اسد انجام شد. گفت‌وگوهای بیشتری را با مقامات ذی‌ربط سوری در این رابطه خواهیم داشت. اما نکته مهم این است که تهران از مردم و حکومت سوریه قویا حمایت می‌کند و مردم سوریه در روندی دموکراتیک در خصوص سرنوشت کشورشان تصمیم خواهند گرفت.

معاون وزیر خارجه درباره نقش مسکو در این طرح و رایزنی‌ها در این رابطه تاکید کرد: تهران و مسکو در خصوص تمرکز بر راهکار سیاسی در سوریه و حمایت از این کشور دارای دیدگاه مشترک هستند. هیچ تغییری در مواضع روسیه در دفاع از سوریه و مقابله با تروریسم و افراط‌گرایی در این کشور، وجو د ندارد.

وی ادامه داد: یکی از ابعاد طرح سیاسی ایران درباره سوریه رایزنی با کشورهای تاثیرگذار است. البته طبیعی است گفت‌وگو با کشورهای منطقه و همچنین روسیه و ترکیه و ... در دستور کار تهران قرار دارد و آقای ظریف در سفر قریب‌الو قوع خود به مسکو نیز در این خصوص رایزنی‌های لازم را به عمل خواهد آورد.

معاون امور وزیر خارجه تاکید کرد: ما از نزدیک با مقامات روسیه و چین راهکارهایی سیاسی را در زمینه برون رفت از بحران سوریه دنبال می‌کنیم.

امیرعبداللهیان در ادامه گفت‌وگو با ایسنا، در توضیح علت تعویق سفر وزیر خارجه به ترکیه نیز گفت: سفر به ترکیه طی روزهای آینده انجام می‌شود. علت اصلی تعویق این سفر، برنامه فشرده سفر آقای ظریف پس از ترکیه به لبنان و سوریه و سپس پاکستان و هند بود.

وی در همین راستا تاکید کرد: برای تهران ملاقات با مقامات اصلی در ترکیه حائز اهمیت است. در مدت کوتاه حضور آقای ظریف به دلیل عدم حضور همه مقامات اصلی ترکیه در آنکارا، امکان دیداری کامل وجود نداشت و لذا توافق شد این سفر در اولین فرصت کوتاه بعدی انجام شود.

این دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان با بیان این که ما با ترکیه دارای روابط راهبردی هستیم، افزود: قطعا درخصوص راهکارهای سیاسی در منطقه از جمله در سوریه به مشورت‌های جدی خود با دولت ترکیه ادامه خواهیم داد.

معاون وزیر خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که موضوع انتخاب ریاست جمهوری لبنان در سفر ظریف به این کشور چقدر مورد گفت‌وگو قرار گرفت، خاطرنشان کرد: تقریبا تمام مقامات لبنان موضوع انتخابات ریاست جمهوری را در صدر گفت‌وگو با آقای ظریف داشتند. تهران از تکمیل روند سیاسی لبنان و انتخاب رییس جمهور حمایت می‌کند. ما به تلاش‌های خودمان برای کمک به لبنان در همه عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... ادامه خواهیم داد.

امیر عبداللهیان درباره اخبار مرتبط با اعزام زائران ایرانی به سوریه نیز اظهار کرد: سازمان حج و زیارت در حال برنامه‌ریزی برای ازسرگیری اعزام زائران ایرانی به سوریه است.

معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که در سفر اخیر به سوریه در مقایسه با قبل چقدر این کشور را آماده پذیرش زائران ایرانی از نظر تامین امنیت دانستید؟ تصریح کرد: دمشق اکنون از وضعیت امنیتی مستقل برخوردار است و ما راهکارهای مختلف برای تامین امنیت کامل زوار و بازگشایی مسیر اعزام زائران به سوریه را متناسب با پیشرفت شرایط امنیتی در این کشور دنبال می‌کنیم. طبیعی است سازمان حج و زیارت ابعاد فنی کار را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهد و در اولین زمان ممکن نسبت به این موضوع اقدام می‌کند.

امیر عبداللهیان خاطرنشان کرد: در مقایسه با گذشته، در سوریه وضعیت قابل قبولی وجود دارد، اما اطمینان از امنیت کامل اتباع کشورمان برای اعزام به این سفر زیارتی مهمترین موضوع در دست بررسی است.