کارنامه 9 ماهه رئیس صداوسیما/ از بازگشت مهران مدیری تا تعطیلی رادیو هفت

 17 آبان سال 93، محمد سرافراز ریاست سازمان صدا و سیما را برعهده گرفت، از آن زمان تا کنون حدود 8 ماه می گذرد. او در حالی این پست را بر عهده گرفت که در چند سال گذشته با هجوم سریال های ترکی به شبکه های ماهواره ای و اقبال عمومی برای تماشای اینگونه سریال ها، به شدت از مخاطبان مجموعه ها و برنامه های تلویزیون جمهوری اسلامی کاسته شده است. اما آیا با تغییر دولت و دگرگونی در نوع نگاه به برنامه های فرهنگی وهنری، سرافراز موفق به تحول در برنامه های صدا و سیما شده است؟ و آیا برنامه سازان تلویزیون توانسته اند در چرخش مخاطبان از سریال های ماهواره ای به مجموعه های سازمان صدا وسیما موفق عمل کنند؟

به گزارش ایسکانیوز، در ماه های گذشته و با توقف چند برنامه پرمخاطب فرهنگی مثل «رادیو هفت»، «دستان»، «هفت اقلیم موسیقایی»، «مجله تئاتر» و «هفت» انتقاداتی از سوی رسانه ها متوجه سازمان صدا و سیما شد. هر چند پخش تعدادی از برنامه هایی که از آنها یاد شد دوباره از سر گرفته شده است اما پخش مجدد برنامه ای چون «دستان» همچنان در هاله ای از ابهام است.

«دستان» یکی از برنامه های شبکه «آموزش» بود که به موسیقی می پرداخت، خبر توقف این برنامه دوستداران آن را متعجب کرد.

زمان شروع نخستین قسمت های این برنامه اعلام شد که در آن به موسیقی در ایران و خارج از مرزها، تلفیق شعر و موسیقی، نقد و بررسی موسیقی جدی بعد از انقلاب و موضوعات این چنینی پرداخته می‌شود و با چهره‌های برتر موسیقی نیز گفتگو خواهد شد. پیش درآمد شامل معرفی و شرحی بر محور اصلی هر برنامه، روی خط حامل؛ اخبار موسیقی، یادها و بودها؛ معرفی آثار مکتوب، قاب خاطره‌ها؛ یادمان اساتید و موسیقی ایران و نقطه سر خط؛ مستند کوتاه از مراکز فرهنگی تا کارگاه‌های آواز، نشست‌های شعر و موسیقی و... از جمله بخش‌های مختلف این برنامه و فریدون شهبازیان، استاد کمال پورتراب، مجید انتظامی، مجید درخشانی، محمد سریر، محمد میرزمانی، کیوان ساکت و شاهین فرهت از جمله کارشناسان آن بودند.

اجرا و کارشناسی برنامه نیز به سید عباس سجادی سپرده شد و محمد اصفهانی، احسان خواجه امیری، نیما مسیحا، مانی رهنما، نادر گلچین، سید حسام الدین سراج، سالار عقیلی، سینا سرلک، کاوه دیلمی، محمد معتمدی و دولتمند خالف از تاجیکستان از جمله خوانندگانی معرفی شدند که در برنامه حضور داشتند.

سیدعباس سجادی مجری - کارشناس «دستان» درباره سرنوشت این برنامه در گفتگویی عنوان کرد: خوشبختانه ديدار و گفتگوهاى خوبى با مديران سازمان صداو سیما درباره «دستان» و موضوعات دیگر داشتیم، خصوصا با جناب ساری، مدیر شبکه «آموزش» دیدار داشتیم و بنا است برنامه را با انرژی بیشتری آغاز کنیم.

او گفت: با توجه به رویکردهای جدید سازمان صداوسیما و شبکه «آموزش»، برخی از اصول مورد توجه تیم جدید مدیریت سازمان را در این برنامه پررنگ‌تر خواهیم کرد و این موضوع به تقویت بُعد آموزشی برنامه مربوط است.

مجری کارشناس «دستان» توضیح می‌دهد: ما از این پس روی برخی از مفاهیم هنری که می‌تواند برای مخاطب بار آموزشی بیشتری داشته باشد، تأکید خواهیم کرد و توجه کمتری به بیوگرافی هنرمندان خواهیم داشت تا برنامه خروجی بهتری داشته باشد.

اما اکنون و پس از گذشت چند هفته از پخش نشدن این برنامه و با توجه به خبرهایی که شنیده می شود گویا قرار نیست که «دستان» یا برنامه ای جایگزین و شبیه به آن از شبکه «آموزش» پخش شود.

«مجله تئاتر» هم برنامه ای است که از شبکه چهار سیما پخش می شود و برای مدتی تولید آن متوقف شد اما پخش آن دوباره از سر گرفته شده. این برنامه تنها برنامه ای است که به شکل تخصصی به هنر تئاتر می پردازد.

علیرضا اسحاقی مدیر گروه فیلم و نمایش شبکه چهار پس از توقف پخش «مجله تئاتر» در گفتگویی در همین مورد، عنوان کرد: قرار است تغییراتی را در این برنامه به منظور افزایش کیفیت ایجاد کنیم چرا که اکنون براساس نظرسنجی‌ها و مطالب مخاطبان، به ریتم برنامه اشکالاتی وارد است و بنا را بر این داریم که مباحث مطرح شده عمق بیشتری پیدا کنند.

پخش «مجله تئاتر» دوباره از سر گرفته شد اما به نظر می رسد که تغییرات به وجود آمده تاثیر چندانی در بالا بردن سطح کیفی این برنامه نداشته است.

برنامه «هفت» نیز  که از شروع آن چند سالی می گذرد، برای علاقمندان به سینما تولید می شد و به اخبار روز سینمای ایران می پرداخت. این برنامه در ابتدا با اجرای فریدون جیرانی آغاز شد، پس از مدتی با تغییر در کلیت برنامه به شکل دیگری و با اجرای محمود گبرلو دوباره از سر گرفته شد. یک هفته پیش از ماه رمضان متوقف شد و قرار بود که پس از عید فطر دوباره روی آنتن رود اما با گذشت چند هفته از عید فطر هنوز خبری از پخش مجدد آن نیست و گمانه زنی هایی مبنی بر تغییرات عمده در این برنامه نیز به گوش می رسد.

برنامه «هفت اقلیم موسیقایی» نیز برنامه ای بود که جمعه ها از رادیو پخش می شد اما در ماه های گذشته پخش آن متوقف شد، این برنامه در همه روزهای هفته به هنرهای مختلف می پرداخت. البته «هفت اقلیم موسیقایی» در زمان پخشش از رادیو نیز تغییرات زیادی کرد.

«رادیو هفت» نیز یکی از برنامه های پربیننده تلویزیون بود که هر شب از شبکه «آموزش» پخش می شد اما به دلایلی ادامه پخش آن میسر نشد.

سازندگان این برنامه روی سایت «رادیو هفت» نوشتند: خانم‌ها، آقايان، اعضاءِ محترم خانواده بزرگ «راديو هفت» در سراسر ايران و جهان، سلام و درود بر شما

ضمن آرزوي بهترين‌ها براي شما همراهان گرامي‌که در پنج سال گذشته همواره بيننده برنامه «راديوهفت» بوده‌ايد، به اطلاع مي‌رساند که به دنبال تغييرات جديد در فضاي شبکه «آموزش» و پس از تلاشهاي فراوان براي رسيدن به يک تعامل دوجانبه ميان سازندگان برنامه وتصميم گيرندگان، متاسفانه اين تلاش‌ها به يک توافق مؤثر منجر نشد. ميزان تغييرات درخواستي به صورتي بود که ساختار «راديو هفت» از شکل هميشگي خود خارج مي‌شد و اين نه به نفع شبکه بود و نه با سليقه مخاطب فهيم برنامه همخواني داشت. لذا ضمن درک مصالح جديد سيما و با احترام به ميليون‌ها مخاطبي که هر شب به ميهمانيِ آرامش و انديشه مي‌آمدند، اعلام مي‌داريم که ادامه ساخت «راديو هفت» با شرايط فعلي امکان پذير نيست. بدون شک بزرگ‌ترين افتخار ما جلب نظر ميليون‌ها بيننده‌اي بود که در سراسرِ ايران و جهان، رسانه ملي را براي تماشا انتخاب مي‌کردند و اميدواريم که اين رابطه همچنان و به‌زودي از طريقي ديگر ادامه پيدا کند.

بديهي است که در اين راه بيش ‌از هرچيز نيازمند دعاي خير و همراهي اعضاي خانواده بزرگ «راديوهفت» هستيم. با اين شرايط بهتر است مسئولان صداو سيما هرچه زودتر به ارائه پاسخ در اين زمينه بپردازند و دلايل خود را براي اين کار به مخاطبان اين برنامه‌ها ارائه کنند.

منصور ظابطیان مجری این برنامه در گفتگویی اعلام کرد: تغییراتی در بعضی از شبکه ها در سال جدید در نظر گرفته شده که شبکه «آموزش» هم با توجه به رویکردهای خود الزاماتی را برای ساخت سری جدید «رادیو هفت» در نظر دارد و خواستار تغییراتی شده است که در چند جلسه با مسئولان در تعامل و مذاکره درباره این تغییرات بودیم.

او با اشاره به جایگاه برنامه «رادیو هفت» در شبکه آموزش یادآور شد: هم عوامل «رادیو هفت» و هم مدیران شبکه آموزش معتقد هستند که این برنامه تلویزیونی یکی از آموزشی ترین برنامه های این شبکه است و سعی دارد ادبیات، سبک زندگی ایرانی- اسلامی، فرهنگ و هر آنچه را که برای مردم مهم است در قالبی جذاب ارایه کند و مخاطب زیادی هم دارد.

اما حسین ساری مدیر شبکه «آموزش» در گفت‌وگویی درباره توقف پخش این برنامه گفت: برنامه «رادیو هفت» به دلیل اینکه با رویکردهای جدید شبکه «آموزش» سازگاری نداشت، نمی‌توانست تداوم یابد.

او در مورد برنامه جایگزین برای «رادیو هفت»، گفت: شبکه «آموزش» در حال تدوین برنامه‌ جدیدی است و در این شکی نیست که جذب مخاطب در اولویت سازندگان یک برنامه است.

اما از اقدامات مثبتی که ریاست جدید سازمان صدا و سیما موفق به انجام آن شده توجه به برنامه های طنز و حمایت از آنها است. حضور برنامه سازانی که چند سال به دلایل مختلف از تلویزیون به دور بوده اند یکی از این نمونه هاست.

حضور دوباره مهران مدیری بعد از چندین سال دوری در تلویزیون و تولید برنامه ای انتقادی در مورد پزشکان با نام «در حاشیه» از مهم ترین دستاوردهای برنامه سازی در این چند ماه حضور سرافراز در صدا وسیما است هر چند این برنامه حاشیه های فراوانی را به همراه داشت اما همین که نام مهران مدیری مخاطبان زیادی را به تلویزیون جذب کرد را می توان به فال نیک گرفت.

یکی دیگر از نمونه های حمایتی تلویزیون، پخش تیزرهای برنامه «خندوانه» و بنرهای آن در متروها است که به بالا بردن مخاطبان آن کمک فراوانی کرده است. این برنامه که با اجرای رامبد جوان از شبکه «نسیم» پخش می شود مخاطبان زیادی دارد. ضمن اینکه دست رامبد جوان در برخی از ساختارشکنی ها در این برنامه باز گذاشته شده است.

در دولت تدبیر و امید تعاملی بین سازمان سینمایی و صدا و سیما به وجود آمد. این تعامل از زمانی آغاز شد که حجت الله ایوبی به دیدار محمد سرافراز رفت.

ایوبی در این نشست پیشنهاد تشکیل یک کمیته کاری مشترک را به منظور حل خواسته‌ها و مطالبات اهالی سینما با بررسی دقیق و نگاه کارشناسانه مطرح کرد که مورد موافقت رییس سازمان صدا و سیما قرار گرفت.

محمد سرافراز نیز در این دیدار، برضرورت ایجاد ارتباط تاکید کرد و گفت: امیدوارم با تشکیل کمیته مشترک بین دو سازمان بتوانیم گام‌های موثری برداریم.

سرافراز همچنین علی‌اصغر پورمحمدی را به عنوان نماینده تام الاختیار خود در رابطه با تعاملات میان دو سازمان معرفی و بر تسریع روند این همکاری تاکید کرد.

شاید یکی از نتاج این تعامل پخش تیزر فیلم های گروه «هنر وتجربه» از تلویزیون باشد که موجب آشنایی مردم با این گروه اکران باشد. حتی پخش تیزر فیلم های مستند که پیش از این بی سابقه بود از دستاوردهای مثبت این تعامل سازنده است.

در راستای بالا بردن سطح کیفی برنامه های تلویزیون، علی اصغر پورمحمدی، معاون سیما دو شبکه «تماشا» و «نمایش» را با هم تلفیق کرد و علت آن را بالا بردن سطح کیفی این دو شبکه عنوان نمود.

او در این زمینه گفت: با ادغام شبکه «تماشا» در شبکه «نمایش» فرصت حضور شبکه «نسیم» در گیرنده‌های دیجیتال که مورد درخواست مردم سراسر کشور است فراهم خواهد شد.

شبکه «تماشا» در روز پنجشنبه سی ام آذر ماه  در سیستم دیجیتال تهران قابل دریافت شد و اقدام به پخش آنونس‌ها و تبلیغ سریال‌های آینده خود نمود و برای مردم تهران و جنوب استان تهران و برخی مناطق استان قم با استفاده از مبدل‌های دیجیتال قابل دریافت شد. این شبکه در بهمن ۹۱ در فرستنده‌های دیجیتال سراسر کشور قابل دریافت شد و در اسفندماه ۱۳۹۱ پخش رسمی خود را آغاز کرد. پخش شبکه «تماشا» بر روی فرستنده های دیجیتالی و ماهواره ای از سوم دی ماه ۱۳۹۳ در سراسر نقاط کشور حذف شد و شبکه «نسیم» به جای آن آمد.

با نگاهی گذرا به اقداماتی که سرافراز از زمان آمدنش به تلویزیون انجام داده نمی توان به این نتیجه رسید که رویکرد او مثبت است یا منفی تنها می توان امیدوار بود که اقدامات انجام شده در جهت جذب مخاطبان ایرانی برای تماشای برنامه های ایرانی باشد.

بر اساس این گزارش، آمار رسمی مبنی بر بالا رفتن مخاطبان تلویزیون در دست نیست و اینکه آیا از زمان تصدی گری سرافراز بر ریاست سازمان صدا وسیما تغییری در تعداد مخاطبان به وجود آمده یا نه سوالی است که این سازمان باید پاسخگوی آن باشد.