پیروز ارجمند: خیلی از آهنگسازان بی‌سواد هستند
رییس سابق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز گذشته در نشست آسیب‌شناسی ترانه امروز حاضر شد و ضمن انتقاد به روند فعالیت ترانه‌سرایان و آهنگسازان گفت: «ضعف ترانه‌ها باعث شده همچنان برای ساخته‌های خود به سراغ شاعرانی مانند هوشنگ ابتهاج بروم.»
به گزارش آنا،پیروز ارجمند عضر دیروز، یکشنبه 18 مردادماه در نشست آسیب‌شناسی ترانه امروز که در کانون ادبیات ایران برگزار شد، ضمن ابراز خوشحالی به خاطر دعوت شدنش بعد از مدت‌ها با عنوان موزیسین به یک نشست، در ارتباط با شیوه‌های ملودی‌نویسی در تلفیق با ترانه گفت: «در طول تاریخ موسیقی به سه شیوه نغمه‌پردازی وجود داشته است؛نخست ترانه گذاشتن روی ملودی که گاه با سفارش آهنگساز انجام می‌شود و ترانه‌سرا گاه حتی تنها با در دست داشتن وزن، برای ان ترانه می‌سراید.»
وی افزود: «دومین روش، عکس روش اول یعنی ساخت ملودی روی شعر است که در این روش آهنگساز با الهام گرفتن از راسیونال و آرسیونال (متر و ریتم درونی شعر) کار ملودی سازی را انجام می‌دهد و روش سوم ترانه‌سرایی و آهنگسازی به صورت تعاملی است که مطابق با آن ترانه‌سرا و ملودی‌ساز به همکاری و نظرهای یکدیگر پیش می‌روند و معمولا این همکاری و هماهنگی، نتیجه‌ای به مراتب بهتر از دو شیوه ابتدایی در پی دارد.»
رئیس سابق دفتر موسیقی ارشاد با بیان این مطلب که هماهنگی و همکاری حتی بین نوازندگان نیز به اجرایی بهتر منجر می‌شود، همراهی ترانه‌سرایان و آهنگسازان را در حال حاضر، یکی از مهمترین حلقه‌های مفقوده در عرصه موسیقی عنوان کرد که مانع از خلق آثار ماندگار شده است.
ارجمند در ادامه سخنانش با اشاره به تجربیات مدیریتی و پژوهش‌هایی که در حوزه ترانه و موسیقی داشته است، اظهار داشت: «یکی از عوامل بازدارند در تاریخ موسیقی؛خصوصا در اوایل انقلاب که با رکود موسیقی مواجه بودیم، سفارشی‌گویی بوده است. من در دوره‌ای روی سرودهایی که بین سال‌های 57 تا 75 از صدا و سیما پخش شده بود،تحقیقاتی انجام دادم و متوجه شدم ترانه‌سرا و شاعر بیش از 70 درصد از آن‌ها، 5 نفر بوده‌اند.»
وی ضمن بیان این مطلب که نتایج این پروژه توسط مسئولان محرمانه شد و حتی موجبات برکناری مهدی کلهر از صدا وسیما را فراهم آورد، افزود: «سفارشی‌گویی و سفارشی‌سازی باعث شد در موسیق و ترانه پس‌رفت چشمگیری را شاهد باشیم. این مساله باعث شد نگاه کلان و کاملی به حوزه موسیقی و ترانه ایجاد نشود؛ یعنی نگاهی که مبتنی بر دموکراسی باشد.»
این موزیسین که معتقد است در کار ساخت ملودی و ترانه باید آزادی کامل وجود داشته باشد، در بخش دیگری از سخنانش به تجربه ریاست دفتر موسیقی ارشاد اشاره کرد تا به این طریق شمایی از عرصه ترانه‌سرایی در کشور را ارائه دهد. ارجمند در این‌باره گفت: «روزی که من به دفتر موسیقی رفتم، تقریبا روزانه 200 ترانه برای ثبت به دفتر ارسال می‌شد که این رقم با طراحی سامانه مخصوص، به روزی 70 ترانه کاهش پیدا کرد.»
وی ادامه داد: «در ابتدا من خیلی آرمانگرایانه فکر می‌کردم، به گونه‌ای که باور داشتم فقط باید آثاری مجوز بگیرند که کیفیت لازم را داشته باشند. با این رویکرد بخشی از آثار ارسالی را برای کارشناسان ارسال کردم و نظر آن‌ها این بود که تقریبا از هر 70 اثر، تنها 2 اثر ارزش کیفی دارند و بقیه بسیار ضعیف هستند. اما بعد دیدم ما سفارش دهنده آثار نیستیم که در کیفیت آن‌ها دخالتی داشته باشیم، بنابراین رویکرد ما صدور مجوز برای آثاری بود که حداقل ویژگی‌های لازم را داشتند.»
ارجمند که معتقد است ترانه‌سرایی در دهه‌های اخیر با عقب‌گردی شدید روبرو بوده و این مساله او را وادار می‌کند که همچنان برای ساخته‌های خود به سراغ سروده‌‌های شاعرانی مانند هوشنگ ابتهاج برود، مهمترین بحران ترانه‌های امروزی را بحران مضمون خواند و گفت: «در دوره‌هایی درونمایه ترانه‌ها با مضامینی همچون خیانت و... پر شده بود که واقعا اگر این ترانه‌ها را بازتابی واقعی از جامعه قلمداد کنیم، باید جامعه‌شناسان دور هم جمع شوند و فکری جدی به حال آسیب‌های اجتماعی بکنند.»
وی خاطر نشان کرد: «البته بخش عمده مشکلات کیفی در ترانه‌های ارسالی، فعالیت کسانی بود که هم آهنگساز اثر بودند، هم خواننده، هم تهیه کننده و تاکید داشتند که ترانه کارشان را هم خودشان بنویسند. در این شرایط معلوم است که به دلیل عدم تخصص کافی،کیفیت ترانه پایین می‌اید.»
رییس مستعفی دفتر موسیقی ارشاد در پایان با انتقاد به آهنگسازان و رویه‌های آهنگسازی دیجیتالی، گفت: «کار اغلب آهنگسازان در حال حاضر، کولاژ‌هایی است که با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری اعمال می‌شوند. به همین خاطر بسیاری از آهنگسازان سواد موسیقایی ندارند و من فکر می‌کنم این بی‌سوادی،حتی روی کیفیت ترانه‌هایی که به ترانه‌سرایان سفارش داده می‌شود نیز تاثیر منفی داشته است. بنابر این شاید برای بهبود کیفی ترانه،اول باید به سراغ بالا بردن کیفیت موسیقی برویم.»
گفتنی‌است در بخش‌های دیگر این نشست، علیرضا بندری، اهورا ایمان، نیلوفر لاری‌پور، سعید کریمی، پیروز ارجمند، علیرضا برنجی، علیرضا بهرامی، حامد ابراهیم‌پور و جمعی از ترانه‌سرایان و آهنگ‌سازانی حضور داشتند و به اظهار نظر در رابطه با آسیب‌های ترانه امروز در این نشست پرداختند.
گزارش خطا
آخرین اخبار