روستایی که عروسی آن 10 شبانه‌روز است

جشن ازدواج از آئین و سنن نکویی است که در هر گوشه از این کشور پهناور برگزاری آن با آداب و رسوم خاصی همراه است. هرچند امروزه با ماشینی شدن زندگی، اصالت این آئین هر روز کمرنگ‌تر از دیروز می‌شود، اما هستند مناطقی که هنوز تلاش دارند تا حد امکان آئین عروسی خود را به روش گذشتگان برگزار کنند.

به گزارش صدای ایران، روزنامه قانون در ادامه آورده است: هرایین از روستاهای بزرگ شهرستان آوج یکی از مناطقی است که در این زمینه برای خود گذشته‌ای درخشان دارد و هر چند در حال حاضر سنن مرتبط با ازدواج در این محدوده جغرافیایی به صورت کامل رعایت نمی‌شود اما باز هم برگزاری آیین عروسی در این منطقه به نحوی است که با کمی تبلیغ می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جذب کند. دلیل این هم برگزاری آئین عروسی طی 10 شبانه‌روز در این روستای آذری‌نشین است. برای اینکه درک بهتری از این مراسم داشته باشید، در ذیل آنچه در این 10 روز مراسم عروسی در هرایین رخ می‌دهد به صورت اختصار به اطلاع شما می‌رسد؛ باشد که خود از نزدیک شاهد این مراسم زیبا باشید.

1- پالتار: مردم هرایین روز اول عروسی را پالتار می‌نامند. در این روز بزرگ مردان فامیل، صبحانه تا شام را مهمان خانه داماد هستند. وظیفه این افراد، فهرست کردن هدایای مراسم عصر است. در این مراسم که اختصاص به زنان داشته و به «پالتار» معروف است، حاضران ضمن رقص و پایکوبی، هریک هدیه‌ای‌ شامل پول نقد، لباس یا وسایل کوچک زندگی پیشکش می‌کنند.

2- خرج آپارما: روز دوم مراسم عروسی را «خرج آپارما» می‌گویند. در این روز خانواده داماد اقلام مورد نیاز روز عروسی همچون روغن، قند، چای، آرد، گوشت، شکلات، سیب زمینی و … را در مراسمی توأم با جشن و پایکوبی به خانه پدر عروس می‌برند.

3- مبارک اولسون: روز سوم عروسی را «مبارک اولسون» گویند. صبح این روز اهالی روستا برای صرف چای و شیرینی مهمان خانواده داماد هستند و این امر به معنای آمادگی آنان برای شرکت در جشن عروسی است. بعدازظهر ساقدوش داماد به همراه جمعی از جوانان روستا وی را به حمام می‌برد و بعد از حمام اهالی روستا داماد را با ساز و دهل تا خانه‌ همراهی می‌کنند. سپس نزدیکان و دوستان هر یک مبلغی را به پیشانی داماد چسبانده یا در جیب لباسش قرار می‌دهند.

4- حنابندان: روز چهارم اختصاص به حنابندان دارد. در شب حنابندان در مراسمی با عنوان «قیزگلین شامو» دختران جوان و تازه عروسان دِه برای صرف شام به خانه داماد دعوت می‌شوند. این افراد پس از صرف شام به خانه عروس رفته و حنا و میوه و شیرینی و کبریت و آینه و … می‌برند. سپس در حالی که دیگران در حال جشن و شادی هستند، یکی از نزدیکان داماد دست، پا و موهای عروس را حنا می‌گذارد و بدین‌گونه این شب تمام می‌شود.

5- روز عروسی: پنجمین روز مراسم ازدواج در هرایین روز عروسی است. صبح این روز، دختران جوانان خانواده عروس، او را در میان صدای ساز و دهل به حمام ‌برده و هنگام ظهر باز می‌گردانند. پس از صرف ناهار، عروس برای رفتن به خانه بخت لباس مناسب پوشیده و آرایش می‌کند. بعد از آماده شدن عروس، در حالی که میهمانان به رقص و پایکوبی ادامه می‌دهند، او به آشپزخانه رفته و غذایی شامل شیره انگور و روغن حیوانی که معروف به «یاقلو شیره» است، می‌خورد. همزمان با این عمل، جوانان شروع به انتقال جهیزیه عروس به خانه داماد می‌کنند. سپس عروس از آشپزخانه خارج شده و عمو یا دایی او، شالی حاوی نان و حلوا به نشانه برکت به کمر عروس می‌بندد. در این هنگام عروس هفت نوبت، دور تنور خانه پدری گشته و آن را می‌بوسد و پس از آن با اهالی خانه خداحافظی کرده و به کمک عمو یا دایی سوار بر اسب می‌شود تا به خانه بخت رود. البته فرد سوار کننده تا منزل داماد مواظب عروس است تا از اسب به پایین نیفتد. نزدیک خانه داماد، عروس متوقف می‌شود تا داماد سه عدد انار را از بالای سر عروس پرتاب کند. هرکس این انارها را قبل از زمین خوردن تصاحب کند، هدیه‌ای از مادر داماد خواهد گرفت. پس از آن عروس مقابل در خانه می‌ایستد و پدرشوهر خلعتی پیشکش عروس می‌کند و آنگاه وی وارد خانه می‌شود. همزمان یکی از اقوام داماد ظرفی پر از روغن حیوانی و شیره انگور به دست عروس می‌دهد و عروس اندکی از آن را در دهان مرد مواظب خود، می‌گذارد. مقدار کمی را هم در دست ریخته و در حین ورود به خانه به چارچوب در می‌مالد و همزمان جشن و سرور در خانه برپا می‌شود. پس از آن، نوبت به صرف شام می‌رسد و در نهایت نزدیکان عروس و داماد را به اتاق خودشان راهنمایی می‌کنند.

6- پاتختی: صبح فردای عروسی، دختران و عروسان فامیل عروس را به حمام می‌برند و بعد از آن همگی برای صرف ناهار به خانه مادر داماد می‌روند. بعد از ظهر نیز مراسم پاتختی برگزار می‌شود تا اقوام در مراسمی شاد هدایای‌ خود را به عروس تقدیم ‌کنند.

7- ناهارخوران: فردای روز پاتختی که هفتمین روز جشن است، مردان فامیل برای صرف ناهار به خانه داماد دعوت می‌شوند تا آخرین ولیمه ارائه شده از سوی خانواده داماد را در فضایی شاد بخورند.

8- پول سالما: در روز هشتم مردان فامیل در خانه داماد گردهم ‌آمده و هر یک مبلغی را به رسم هدیه پیشکش عروس و داماد می‌کنند.

9- سالام شامو: در این روز مردان خانواده‌های حاضر در مراسم پاتختی شام را در خانه پدر عروس می‌خورند تا مراسم عمومی عروسی به پایان رسد.

10- گیزلین سالام: در روز دهم و پایانی مراسم عروسی در هرایین، عروس و داماد برای عرض ارادت و دیدار مجدد، به خانه پدری عروس رفته و هدیه‌ای را برای مادر زن می‌برند و او هم به رسم تقدیر هدیه ناچیزی به عروس و داماد می‌دهد و بدین‌گونه مراسم 10 روزه عروسی به پایان می‌رسد.