موگرینی: توافق هسته‌ای آغازگر فصلی جدید در روابط ایران و جهان است

مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 ضربه محکمی به داعش است.

به گزارش ایسنا، فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم‌زمان با سفرش به ایران در یادداشتی که در روزنامه گاردین منتشر شده است، نوشت: "تا زمانی که کاری انجام نشود غیرممکن به نظر می‌آید". این کلمات مردی است که غیرممکن را به حقیقت تبدیل کرد؛ نلسون ماندلا. این کلمات زمانی که در 14 ژوییه به عنوان نماینده اتحادیه اروپا با هفت کشور دور میز مذاکره در وین نشسته بودم در گوش من طنین انداخت. مذاکراتی که در نهایت به حصول یک توافق بر سر برنامه هسته‌ای ایران منجر شد. ما پس از چند دهه تنش و بی‌اعتمادی 12 سال ترس و امید و 22 ماه مذاکرات سیاسی و فنی سخت و شدید در نهایت به توافق دست یافتیم. آیا این توافق می‌تواند فصلی جدید در روابط ایران با جهان بازکند؟ مفسران نظرات متفاوتی دارند و بحث هنوز داغ است. من دلایل این تردیدها را می فهمم اما معتقدم که واقعا یک فصل جدید در حال باز شدن است.

تغییر یک شبه اتفاق نمی‌افتد و شاید حتی در چند ماه آینده نیز ظهور پیدا نکند. این مسأله به زمان نیاز دارد. هم‌چنین نیازمند اراده سیاسی قوی، بصیرت و کار زیاد است. این کار به شجاعت و حتی جسارت نیاز دارد، دقیقا همان چیزهایی که برای حصول یک توافق لازم بود. کاری که نتیجه داد. ما باید اطمینان داشته باشیم که یک عزم قوی مشابه می‌تواند یک چارچوب منطقه‌یی متفاوت، مبنی بر همکاری نه مقابله ایجاد کند.

مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه یادداشت خود یادآور شد: تصاویر شادی بخش جوانان ایرانی در حالی که در خیابان‌ها جشن برپا کرده بودند به ما دلیل خوبی برای امیدواری می‌دهد. ما شاهد بیرون ریزی لذت آن چه بودیم که تازه اتفاق افتاده و با انتظاراتی از یک فردای بهتر آمیخته بود. آن‌ها به ما یادآوری کردند که این توافق علاوه بر این سرمایه گذاری در نسل‌هایی است که آینده‌ای دیگر را جشن می‌گیرند.

هر چند ما هنوز می‌دانیم که نگرانی‌هایی در منطقه و فراتر از آن وجود دارد. اما اگر این مذاکرات زمانی طولانی را به خود اختصاص داد و اگر بسیار سخت بود،‌ کاملا به این دلیل است که ما خواهان یک توافق قوی بودیم و به آن نیاز داشتیم. توافقی که بتواند در برابر تمام موشکافی‌ها و در طول زمان بایستد.

موگرینی ادامه داد: من در ابتدا شاهد عزم مذاکره‌کنندگان ایرانی تحت رهبری محمدجوادظریف، وزیر امور خارجه ایران و تعهد شش قدرت جهانی بودم. گمانه‌زنی‌های زیادی درباره برخی نشست‌ها در وین مبنی بر شدت آن‌ها وجود داشت شما نمی‌توانستید انتظاری کمتر از این داشته باشید چون مسائل بسیار به‌جا بودند. با این حال، همه ما خواهان این بودیم که رایزنی‌ها بر اساس احترام دو طرفه و شفافیت باشد و به واقع هم چنین بود.

ما همیشه باید این را در ذهن خود نگه می‌داشتیم که در نقطه شروع هیچ اعتمادی میان ایران و جامعه بین‌الملل وجود نداشت. در پایان ما بر سر توافقی به اشتراک رسیدیم که نه بر اساس اعتماد بلکه بر اساس تعهدات دقیق، شفاف‌سازی و راستی‌آزمایی بنا شده است.

موگرینی در ادامه نوشت: تمام خاورمیانه اکنون در ناآرامی قرار داد. ما در حال حاضر برای پایان دادن به جنگ‌ها نیازمند رویه‌های سیاسی هستیم. هدف از این مذاکرات رسیدگی و حل نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران و توافق بر سر ضمانت‌های بلند مدت و قابل راستی‌آزمایی در خصوص ماهیت صرفا صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌ای تهران بود.

خواست ایران برای داشتن برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز کاملا به رسمیت شناخته شده و این اطمینان به‌دست آمده که تحت هیچ شرایطی این کشور به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست. لغو تحریم‌ها گام به گام با اجرای اقدامات مرتبط هسته‌ای ایران انجام خواهد شد. این یک توافق برای ایستادگی در برابر چالش زمان است، یک توافق خوب بدون فضایی برای تردید و شک. یک توافق که پس از اجرا به ما اجازه می‌دهد اعتمادسازی کنیم و بنیان‌های یک رابطه جدید را پی‌ریزی کنیم.

در مرحله بعد،‌ وظیفه من این است که با کمیسیون مشترک برای نظارت بر اجرای توافق همکاری کنم. این اولیه‌ترین دلیل من برای سفر امروز من به ایران،‌ پس از تنها چند روز بعد از توافق هسته‌ای است اما ما اکنون وظیفه‌ای دیگر برای ساختن بر اساس نتیجه تاریخی که در وین به‌دست آوردیم داریم.

توافق وین به ما می‌گوید که اگر همکاری را به جای تقابل برگزینیم به دستاوردهای زیادی می‌رسیم. استفاده از این فرصت به بهترین نحو تنها به ما بستگی دارد. اما اگر به سختی تلاش نکنیم هیچ چیز خوبی اتفاق نخواهد افتاد. ما اروپایی‌ها روابط فرهنگی و اقتصادی بسیار قدیمی با ایران داریم. پیش از آن که تحریم‌ها در سال 2005 آغاز شود همکاری میان بخش‌های ما از این جهان حوزه‌های زیادی را احاطه کرده بود، از انرژی گرفته تا تجارت. اما منافع مشترک ما فراتر از مسائل اقتصادی است.

مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: وزیران امور خارجه اروپا هفته گذشته با پیشنهاد راه‌هایی برای این که اتحادیه اروپا بتواند با توجه به توافق وین به طور موثر یک چارچوب همکاری منطقه‌یی را به اجرا درآورد. وظیفه‌ای را بر عهده من گذاشتند. داعش هم اکنون در حال گسترش خشونت و ایدئولوژی نامناسب خود در خاورمیانه و فراتر از آن است. برای داعش هیچ چیز آزار دهنده‌تر از همکاری میان غرب و جهان اسلام وجود ندارد چون استدلال برخورد میان تمدن‌ها را که این گروه برای زنده کردنش در تلاش است تقویت می‌کند. ائتلاف تمدن‌ها می‌تواند قدرتمندترین سلاح‌ها برای مقابله با تروریسم باشد.

اما مسأله تنها مربوط به داعش نیست. تمام خاورمیانه در ناآرامی به‌سر می‌برد. فرقه‌گرایی در حال افزایش است. ما نیازمند، آغاز رویه‌های سیاسی برای پایان دادن به جنگ‌ها هستیم. ما نیاز داریم تمام قدرت‌های منطقه را پای میز مذاکره بازگردانیم و به این خونریزی‌ها پایان دهیم. همکاری میان ایران و همسایگانش و جامعه بین‌الملل می‌تواند احتمالاتی غیرقابل تصور را برای برقراری صلح در این مطقه از سوریه گرفته تا یمن و عراق ایجاد کند.

مخالفان خواهند گفت که این کار غیرممکن و غیرمحتمل است. افراد بدبین خطرات را پررنگ خواهند کرد. مذاکرات وین نشان داد که هیچ مشکل پیچیده‌ای وجود ندارد که با اراده سیاسی برای غلبه بر مسائل سخت حل نشود.

سفر به ایران یک انتخاب روشن برای من است. مبنی بر این که مذاکرات به پایان رسیده است اما کار مشترک ما به انتها نرسیده است. " تا زمانی که کاری انجام نشود،‌ غیرممکن به نظر می‌آید".