لوریس چکناواریان: «مکاشفات یوحنا» را به سرانجام رساندم/ «سوگ شهلا» برای تختی

لوریس چکناواریان در نشست برنامه دومین «شب آهنگسازان ایرانی» درباره پایان تدوین قطعه «مکاشفات یوحنا» توضیح داد.

به گزارش مهر، سید محمد حسین مقدس تفرشی تهیه کننده دومین «شب آهنگسازان ایرانی» در ابتدای این نشست خبری که چهارشنبه ۳۱ تیرماه در مرکز همایش های برج میلاد برگزار شد، با انتقاد از شرایط این ماه های حوزه موسیقی بیان کرد: متاسفانه آشفتگی این ایام که منجر به لغو تعدادی از کنسرت ها و بروز نقدهای مختلف در این زمینه شده، شرایطی را فراهم کرده که ما شاهد تقابل بین نهادها و واحدهای مختلف مرتبط با برنامه های موسیقی هستیم که یکی از این آشفتگی ها و پیامدهایی که به شکل موازی اتفاق می افتد، مربوط به روند صدور مجوز کنسرت توسط اداره اماکن عمومی نیروی انتظامی است که هم اکنون قریب به دو هفته است که از ارائه درخواست مجوز و مراحل اداری آن در دفتر موسیقی می گذرد، اما هنوز ما نتوانسته ایم نامه خروجی اماکن را دریافت کنیم.

وی افزود: طی هفته های اخیر روند دیگری به مرحله صدور مجوز از سوی اداره اماکن عمومی ناجا اضافه شده که کار را واقعا سخت کرده است. در این جریان که به تازگی به بروکراسی اداری اداره اماکن اضافه شده لازم است که از طرف تهیه کننده، تک تک افراد شرکت کننده در کنسرت همراه با کارت ملی آنها برای استعلام به این مجموعه معرفی شوند که واقعا دلیل این امر را نمی دانم، زیرا وقتی نوازنده ای یک بار در فلان ارکستر استعلام خود را از نهادهای قانونی دریافت کرده، لزوم این استعلام جدید چیست. این در حالی است که دایره نوازندگان ارکسترها معمولا دایره مشترکی است که اگر این سیکل اداری به صورت نهادینه اتفاق بیفتد به طور حتم سابقه درخشان هنرمندان نوازنده ارکسترها از بین می رود و این اصلا اتفاق خوشایندی نیست.

این تهیه کننده بیان کرد: طبق برنامه ریزی های انجام گرفته، کنسرت ارکستر سمفونیک البرز روز هشتم مردادماه تازه ترین برنامه خود را با اجرای آثاری از استاد لوریس چکناواریان در مرکز همایش های برج میلاد با رهبری ارکستر سهراب کاشف اجرا خواهد کرد. ما از روز گذشته تمرینات خود را در این فضا آغاز کرده ایم و با توجه به روند بسیار مطلوبی که در تمرینات وجود دارد، تردید ندارم که مخاطبان با اجرای قابل قبولی روبرو خواهند شد.

تفرشی در بخش دیگری از صحبت های خود با انتقاد از کم توجهی حمایت های دولتی از ارکسترهای بخش خصوصی، اظهار کرد: این درست است که دولت با افتتاح ارکسترهای دولتی از جمله ارکستر سمفونیک تهران، ارکستر موسیقی ملی، ارکستر سازهای ملی و چند مجموعه دیگر وظیفه هدایت ارکسترها را به عهده گرفت، اما این دلیل نمی شود که بخواهند بخش خصوصی را محدود کنند. دوستان باید این نکته را به یاد داشته باشند که در همین برنامه قبلی ارکستر سمفونیک البرز، چگونه با افتخار حضور خود را اعلام می کردند.

وی ادامه داد: متاسفانه مشکل در اختیار گذاردن نوازندگان ارکسترهای دولتی به ارکسترهای بخش خصوصی مشکل جدیدی است که برای ما به وجود آمده است. متاسفانه این رفتار هم در بدنه مدیریتی بنیاد رودکی، هم دفتر موسیقی و هم مسئولان ارکستر سمفونیک صدا و سیما به طور مشترک وجود دارد و دوستان همکاری خوبی با مجموعه ارکسترهای خصوصی در زمینه حضور نوازندگان ندارند، در حالیکه حضور نوازندگان ارکسترهای دولتی در چنین مجموعه های خصوصی باید یک نوع افتخار محسوب شود، ضمن اینکه من کاملا آگاهم که برای برگزاری یک کنسرت توسط بخش خصوصی باید برنامه های خود را طوری بچینم که با اجرای ارکسترهای دولتی تداخل نداشته باشد.

مدیر ارکستر سمفونیک البرز تصریح کرد: متاسفانه در زمینه در اختیار گذاشتن ساز نیز ما با این مشکل روبه رو هستیم. این پسندیده نیست وقتی من سازی را از تالار وحدت می خواهم و حاضرم هر تضمینی را در این زمینه بدهم، دوستان در این مجموعه همکاری شایسته ای با من نداشته باشند. البته در دوران آقای ارجمند چنین فضایی وجود نداشت اما متاسفانه در این مدت ما با ادبیاتی مواجه شدیم که برازنده موسیقی نیست. جالب اینکه از همین بدنه بنیاد فرهنگی هنری رودکی با پیغام اعلام می شود که اگر مبلغی را به فلان فرد مسئول بدهیم، او هم ساز را به ما می دهد و نوازنده را. حال یک سئوال پیش می آید اگر قرار است همکاری نکنید، پس چرا باید ما این کار را بکنیم. متاسفانه این ماجرا در صدا و سیما هم اتفاق افتاده و من ماجرای این رویه را به طور مستقیم به مسئولان هر دو نهاد تذکر داده ام.

وی همچنین گفت: اگر ارکستر سمفونیک البرز در وزارت ارشاد ثبت شده و تمامی استعلامات لازم نیز در این زمینه انجام گرفته، پس چرا در هر برنامه از من فهرست نوازندگان را می خواهند؟ ای کاش در این ایام که حداقل دوستان دیدند در کنسرت قبلی چه شب خاطره انگیزی برای آنها رقم خورده بود کمی هم دست همیاری و حمایت از بخش خصوصی بیشتر و بهتر از قبل می شد. باور کنید من از بعد از کنسرت قبلی حتی یک پیامک تشکر هم از مدیران دولتی دریافت نکرده ام.

لوریس چکناواریان نیز در این نشست با ابراز خرسندی از برگزاری چنین کنسرتی توضیح داد: هر نوازنده و آهنگسازی دلش می خواهد تا آنچه که روی نت ها آهنگسازی کرده روزی در مقابل مردم اجرا شود. من نیز تمامی این آثار را تحت تاثیر فرهنگ خودم نوشتم و بسیار خوشحالم که بار دیگر در تهران فرصتی پیش آمد تا کنسرتی از آثار من روی صحنه برود.

این آهنگساز پیشکسوت موسیقی کشور در بخش دیگری از صحبت های خود در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه چرا در سال‌های اخیر کم کار بوده است، گفت: من می خواهم آزاد باشم و ۴۰ سال است که این آزادی را انتخاب کرده ام؛ چرا که دوست ندارم در قالب یک کارمند، سر یک ساعتی در محل کارم حضور پیدا کنم و سر ساعت معین از محل کارم خارج شوم. من در این فضای آزادی است که رهبری ارکستر و آهنگسازی می کنم، کما اینکه در این سال‌ها علی‌رغم اینکه خیلی ها بر این باورند در سکوت کامل به سر می برم اما تلاش کردم کارهایی را که نوشته بودم  در فضای رایانه ای تعریف کنم و این کار که بالغ بر ۱۸ هزار صفحه پارتیتور می شود، چند سال طول کشید که به کامپیوتر منتقل شد.

این رهبر ارکستر تصریح کرد: در اواخر عمرم اصلا دوست ندارم کارهایم نیمه تمام بماند. برای من آهنگسازی بسیار مهمتر از رهبری ارکستر است. من در این چند سال خود را زندانی کردم و خوشحالم که بگویم دیشب آخرین کارم که «مکاشفات یوحنا» نام دارد تمام شد و با اتمام این قطعه به نوعی تمام کارهای نیمه تمامم در عرصه موسیقی به پایان رسید.

چکناواریان به ساخت «سوئیت سمفونی تختی» اشاره کرد و گفت: بعد از اتمام این قطعه موسیقایی به دیدن بانو شهلا همسر شادروان غلامرضا تختی رفتم اما بعد از یک ماه ایشان فوت کرد و من تصمیم گرفتم تا به یمن حضور این بانو که بارها به من می گفت ۱۸ سالم بود باز هم با تختی ازدواج می کردم، قطعه «سوگ شهلا» را به «سوئیت سمفونی تختی» اضافه کردم و امیدوارم فرصت اجرای این اثر نیز در یک مکان با کیفیت فراهم شود البته من صحنه مرگ صادق هدایت را نیز در قالب یک اثر موسیقایی نوشته ام و امیدوارم فرصتی پیش آید که بتوانم این اپرای یک ساعته را نیز اجرا کنم.

وی در بخش پایانی صحبت های خود گفت: من تصمیم گرفته ام آهنگساز فردا باشم. من برای فردا زنده هستم، بنابراین تمام تلاش خود را انجام دادم که این کارها یک بار مصرف نباشد. به هر حال از محمد تفرشی و سهراب کاشف که برای من چنین برنامه ای را گذاشتند، تشکر می کنم. این اولین روزی است که من از لانه و مخفیگاه خود بیرون آمده ام و امیدوارم از این پس بتوانم بیشتر در خدمت هنرمندان و تماشاگران فهیم موسیقی باشم.

سهراب کاشف رهبر ارکستر سمفونیک البرز نیز در این نشست، گفت: باعث افتخار من است که این توفیق را پیدا کردم که می توانم قطعاتی از ساخته های استاد چکناواریان را در این کنسرت رهبری کنم. من از بچگی این قطعات را شنیده ام و به قدری برایم جذاب و متفاوت هستند که هیچ گاه از ذهنم فراموش نخواهد شد. البته ارکستر سمفونیک البرز پیش از این تلاش داشت تا اپرای عاشورای بهزاد عبدی را اجرا کند که متاسفانه این امکان فراهم نشد. اما با این حال خوشحالم که پس از گذشت چند ماه از اجرای اول ارکستر سمفونیک البرز که با اجرای آثار استاد هوشنگ کامکار همراه بود، به جایی رسیده که ما جلسات تمرین را کاهش داده ایم. این نشان دهنده روند رو به رشدی است که در فعالیت های کاری این ارکستر مشاهده می شود.

این هنرمند در معرفی قطعات اجرا شده موسیقی توضیح داد: بخشی از «عاشقانه های» استاد چکناواریان به همراه اجرای بخش هایی از قطعات «پردیس و پریسا»، «رستم و سهراب»، «سوئیت آرارات» و بخش هایی از «سوئیت سمفونی کوروش کبیر» از جمله برنامه هایی است که ما برای این کنسرت در نظر گرفته ایم، البته یک برنامه ویژه هم برای مخاطبان داریم که آن را در روز کنسرت خواهید دید.

دومین شب آهنگسازان ایرانی با اجرای آثاری از لوریس چکناواریان به رهبری ارکستر سهراب کاشف توسط ارکستر سمفونیک البرز هشتم مردادماه ساعت ۲۱:۳۰ در مرکز همایش های برج میلاد برگزار می شود.