عراقچی: توافق به معنی عادی شدن روابط ایران و آمریکا نیست

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای با تشکر از حمایت ها و ارشادات رهبر معظم انقلاب در طول مذاکرات هسته ای گفت: همواره در این مذاکرات خطوط قرمزی که ایشان ترسیم کرده بودند، معیار عمل بوده است.

به گزارش  ایرنا، عباس عراقچی روز چهارشنبه در نشست خبری خود با خبرنگاران این مطلب را بیان کرد.

معاون وزیر امورخارجه گفت: بحث تحریم ها به مجموع دولت و وزارتخانه های مختلف مربوط می شود و حتما ساز و کاری در سطح دولت برای نظارت بر اجرای توافق تشکیل می شود.

عراقچی در پاسخ به سوال ایرنا در مورد ساز و کارهای وزارت خارجه و دولت برای نظارت بر اجرای توافق به ویژه در موضوع لغو تحریم ها، افزود: بحث اجرای توافق به اندازه مذاکرات مربوط به توافق اهمیت دارد و امری مهم است و قطعا سازوکاری برای آن اندیشیده خواهد شد.

وی ادامه داد: اجرای توافق و پیگیری تعهدات طرف مقابل برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این که اگر آمریکایی ها بخواهند محدودیت را از 10 سال به 15 سال افزایش دهند، پاسخ جمهوری اسلامی چه خواهد بود؟ گفت: چنین چیزی امکان ندارد؛ قطعنامه شورای امنیت که دو روز گذشته صادر شد، کاملا روشن بود و تاریخ خاتمه بررسی ها کاملا در آن مشخص است و هیچ جای ابهامی ندارد.

عراقچی اضافه کرد: بنابراین طول دوره بررسی شورای امنیت از نظر قطعنامه و به صراحت قطعنامه، همان 10 سال است.

وی اضافه کرد: این که اعلام شده که بعد از 10 سال این ها قصد دارند قطعنامه جدیدی ارایه دهند و موضوع بازگشت پذیری برای چند سال تمدید شود، خواسته ای است که ابراز کرده اند اما از نظر ما هیچ اعتباری ندارد و بخشی از توافق نیست؛ بنابراین هرگونه تاریخی بعد از 10 سال فاقد موضوعیت است.

به دقت تعهدات طرف مقابل را دنبال می کنیم

معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی پیرامون برخی اظهارنظرها مبنی بر اضافه شدن 5 سال به دوره زمانی قطعنامه شورای امنیت اظهار داشت: یک مقدار اظهارات طرف مقابل به تعبیر رهبری رجزخوانی است که تا حدی طبیعی است. بعد از چند دوره مذاکرات روشن و قابل انتظار است که طرف های مذاکرات ادعاهایی را مطرح کنند تا فضای داخلی را کنترل کنند و این صحبت ها را در این راستا می بینید.

عراقچی ادامه داد: باید روال قانونی در کشورهای 1+5 ، داخل آمریکا و کنگره طی شود و لابی ها به کار افتادند که جلوی کار را بگیرند. طبیعی است که چنین اظهاراتی مطرح شود. آن چه که برای ما مهم است توافق و قطعنامه ای است که صادر شده است و در مورد دوره زمانی هم روشن و بدون ابهام است و همه باید به آن پایبند باشند.

وی خاطرنشان کرد: اگر اظهاری غیر از این مطرح شود حتما به آن اعتراض خواهیم کرد. در این مورد به خصوص هم به مقامات آمریکایی و 1+5 اعلام کردیم که کاری خلاف توافقات صورت نگیرد. اگرچه فی نفسه این اظهارات ارزش خاصی ندارد که اعلام کنند 10 سال دیگر قطعنامه ای برای تصویب به شورای امنیت بدهند و این ارزش توجه ندارد.

وی خاطرنشان کرد: به دقت تعهدات طرف مقابل را دنبال می کنیم و اگر تخلف و کوتاهی در تعهدات صورت بگیرد از طریق سازوکارهای داخل توافق پیگیری می کنیم.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای در خصوص نحوه فرآیند تصویب توافقنامه در داخل ایران و آمریکا و نقش کنگره آمریکا و مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: برخلاف آمریکا در جمهوری اسلامی ایران هیچ فرد و نهادی قدرت وتوی تصمیمات و مصوبات مجلس را ندارد بجز شورای نگهبان که آن هم برای انطباق مصوبات مجلس با قانون و شرع اقدام می کند.

به گفته عراقچی، اگر به لحاظ محتوایی مجلس تصمیمی بگیرد هیچ قدرتی وتوی آن را ندارد. اگر مجلس محترم در این خصوص تصمیمی بگیرد یا روال تعیین شده دیگری غیر از شورای عالی امنیت ملی باشد، اطلاع ندارم چه روالی طی می شود اما در این مرحله تایید یا رد کلیات توافق صورت می گیرد و در هیچ کدام از کشورهای 1+5 و ایران در موقعیت تغییر و اصلاح مفاد توافق نیست و تنها کلیات را تایید یا رد می کند.

وی ادامه داد: در این مقطع تایید یا رد شدن کلیات این توافق مطرح است.

وی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص فرآیند عادی سازی پرونده ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی اظهار داشت: قطعا وقتی که موضوعات توافق به سرانجام برسد شورای حکام هم پرونده ایران را خارج می کند. چرا که طبق توافق بعد از طول دوره توافق پرونده ایران عادی شده و برخورد شورای حکام با ایران مانند اعضای دیگر عضو ان.پی.تی و کشورهای فاقد سلاح هسته ای خواهند بود. بنابراین عادی شدن پرونده در آژانس و شورای حکام بعد از طی دوره توافق خواهد بود.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری درخصوص اظهارات اخیر اوباما درباره مسایل منطقه ای اظهار داشت: هیچ گاه انتظار تغییر سیاست آمریکا در خصوص ایران پس از توافق را بجز در موضوع هسته ای نداشته و نداریم و طرف مقابل هم نباید انتظار تغییر مواضع ما غیر از موارد توافق هسته ای را داشته باشد.

عراقچی ادامه داد: توافق به معنای این نیست که سیاست های ما نسبت به نظام سلطه و سیاست خصمانه آمریکا و حمایت از دوستان منطقه ای تغییر کرده باشد. اگر این سیاست تلقی به حمایت از تروریسم شود برداشت ناصواب و اتهاماتی است که همچون گذشته به ایران وارد می شود که از نظر ما اعتبار ندارد.

وی اضافه کرد: انتظاری از طرف مقابل نداشتیم. حل و فصل موضوع هسته ای و رسیدن به توافق تنها مدیریت یکی از موضوعات ایران و آمریکاست و به معنای عادی شدن روابط دو کشور نیست و سایر موضوعات تحت تاثیر آن قرار نمی گیرد. ادامه سیاست خارجی جمهوری اسلامی طبق روال گذشته خواهد بود.

عراقچی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص رویکرد ایران به کشورهای همسایه و آذربایجان در دوران پس از تحریم و استفاده از ظرفیت های این کشور گفت: حتما پس از تحریم شاهد دوران جدیدی در همکاری های اقتصادی ایران و بقیه این کشورها خواهیم بود، طبیعی است کشورهای همسایه و کشورهایی که در مسیر ترانزیتی ما هستند از جایگاه ویژه ای برخوردارند.

وی با اشاره به علقه های تاریخی و فرهنگی و نزدیکی دو کشور ایران و آذربایجان گفت: آذربایجان به دلیل قرار گرفتن در موقعیت خاص ایران و اروپا می تواند نقش مهمی ایفا کند و حتما در همکاری های آتی اقتصادی ایران، همسایگان و آذربایجان جایگاه ویژه خواهند داشت.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر ادعای جان کری برای ترک میز مذاکرات در سه نوبت اظهار داشت: در دو سال مذاکرات فراز و نشیب زیادی داشته، اگر آن ها سه بار میز مذاکره را ترک کردند ما بیش از 10 بار ترک کردیم، این طور نیست که مذاکرات روال ثابت، معمول و دوستانه ای داشته است، مذاکرات بسیار پر تنش، پر استرس و همراه با کشمکش ها و فراز و نشیب ها بوده است.

عراقچی ادامه داد: در مقاطع مختلف مذاکرات متوقف شده و با موانع جدی روبرو شد، حتی تا دو روز قبل از توافق مطمئن نبودیم که به توافق برسیم به دلیل این که به دنبال توافق خوبی بودیم که در آن اصول، چارچوب ها و خطوط قرمز رعایت شده باشند و برای رسیدن به توافق خوب تلاش کردیم و اجازه ندادیم فشارهای روانی و عصبی مانع از کار ما شود.

معاون وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری پیرامون وضعیت پارچین و نحوه اجرای پروتکل الحاقی و همچنین تفاهم جداگانه ایران با آژانس گفت: درباره موضوعات مربوط به گذشته که به غلط به پی.ام.دی مشهور است، تفاهم جدیدی بین ایران و آژانس در روز توافق وین بین آقای صالحی و آمانو امضا شد و نقشه راهی برای حل و فصل موضوع پیش بینی شد.

به گفته عراقچی دو سال قبل چارچوبی برای توافق بین آقای صالحی و آمانو پیش بینی شده بود که در قالب آن توافق، نقشه راه جدیدی امضا شد و بر اساس همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس برای حل موضوعات گذشته گسترش می یابد و امیدواریم در فرصت کوتاهی حل و فصل شود.

وی با بیان این که پروتکل الحاقی مربوط به آینده است و ما به طور داوطلبانه شروع به اجرای آن می کنیم، گفت: البته از زمانی که به روز اجرا برسیم در قالب پروتکل الحاقی دسترسی های لازم به آژانس داده خواهد شد و دسترسی به مراکز غیرهسته ای در چارچوب های استانداردهای بین المللی و پروتکل الحاقی خواهد بود.

عراقچی در ادامه و در خصوص نحوه آزاد شدن دارایی های بلوکه شده ایران اظهار داشت: این مساله یکی از بندهای روشن توافق است و احتیاج به ساز و کار ویژه ای ندارد، بعد از برداشته شدن تحریم ها این اموال آزاد شده و در دسترس صاحبان آن ها قرار می گیرد و هر پولی که متعلق به جمهوری اسلامی ایران باشد، آزاد و قابل بهره برداری خواهد بود.

وی در عین حال گفت: تا قبل از اجرایی شدن توافق که احتمالا بین چهار تا 6 ماه طول می کشد، توافق ژنو کماکان پابرجاست و آزاد شدن ماهانه 700 میلیون دلار از دارایی های ایران در دستور کار قرار دارد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده درباره خرید سامانه S300 از روسیه نیز گفت: سلاح هایی که فروش آن ها به ایران مشمول محدودیت می شود هفت قلم است، اقلام دفاعی از جمله S300 شامل آن ها نیست، روسیه هم اعلام کرده است.

عراقچی خاطرنشان کرد: خرید این سامانه خارج از حوزه صلاحیت قطعنامه اخیر شورای امنیت است.

معاون وزیر امور خارجه درباره سفر وزیر امور خارجه فرانسه به ایران نیز گفت: بعد از توافق ژنو شاهد موج سفر مقامات اروپایی به ایران بودیم، بعد از توافق وین نیز موج سفر مقامات اروپایی به ایران شروع شده است.

عراقچی افزود: اولین سفر معاون صدر اعظم آلمان بود و پس از آن سفر خانم موگرینی را در هفته آینده و فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه را خواهیم داشت.

وی با بیان این که سفرهای دیگری نیز در دستور کار است، ادامه داد: توافق وین راه را برای همکاری های اقتصادی با ایران برای بسیاری از کشورهایی که به خاطر تحریم ها از همکاری با ایران محروم شده بودند، باز خواهد کرد.

این مقام دستگاه دیپلماسی درباره ادامه روابط ایران با چین و روسیه پس از توافق گفت: روابط ایران با روسیه و چین بسیار مهم، سازنده، مثبت و رو به جلو و دارای ابعاد راهبردی زیاد است.

عراقچی اظهار کرد: بعد از اجرای توافق، روابط ما با این کشورها بیشتر خواهد شد و شاهد روابط گسترده تر و بهتری خواهیم بود.

وی از نقش سازنده این دو کشور در طول مذاکرات نیز تشکر کرد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده درباره بازرسی از پارچین نیز گفت: درباره پارچین نقشه راه جدیدی بین آژانس بین المللی انرژ ی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران و ترتیبات برای حل فصل موضوعات گذشته چیده شده است به نحوی که رضایت آژانس به دست آید و مدیرکل آژانس بتواند گزارش نهایی خود را برای جمع بندی موضوعات مربوط به گذشته ارایه دهد.

عراقچی خاطر نشان کرد: اطیمنان دارم می توان موضوع پی.ام. دی را به شکل معقولی با رعایت نگرانی های هر دو طرف حل و فصل کرد.

سوال دیگری که از معاون وزیر خارجه پرسیده شد، مربوط به آینده روابط ایران و ترکیه بود که عراقچی گفت: روابط ایران با ترکیه مستحکم، قدیمی و گسترده است، دارای ابعاد اقتصادی، سیاسی، تاریخی، فرهنگی و اعتقادی است و روابط دو کشور با قوت ادامه خواهد یافت.

وی با تاکید بر وجود اختلاف نظر در برخی موارد منطقه ای، افزود: این اختلاف وجود دارد و در برخی مسایل جدی است اما به معنی این نیست که روابط دو کشور از مسیر خود خارج شده باشد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده تاکید کرد: اطمینان دارم پس از توافق وین این همکاری ها گسترده تر و بیشتر خواهد شد، ترکیه همانند آذربایجان بین ایران و اروپاست و نقش مهمی را در گسترش روابط تجاری ایران و اروپا ایفا خواهد کرد.

عراقچی تصریح کرد: در طول دوران گذشته تحریم، روابط اقتصادی رو به جلویی با ترکیه داشتیم و این روابط ادامه خواهد یافت؛ در عین حال اختلافاتی که در برخی مسایل منطقه داریم قابل کتمان نیست، در برخی موارد بسیار جدی است و نظرات خود را به طور مستمر به مقامات ترکیه منتقل کرده و خواهیم کرد.

وی خاطرنشان کرد: فکر می کنم کلان روابط ایران با ترکیه بسیار گسترده تر و بهتر از گذشته خواهد بود.

معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی که اگر رییس جمهوری آینده آمریکا، توقف تحریم های کنگره را امضا نکند چه پیش خواهد آمد، گفت: آمریکا متعهد شده است که رییس جمهوری قوانین تحریمی کنگره را اجرا نکند و به این عدم اجرا ادامه دهد تا زمانی که توافق پابرجاست.

عراقچی افزود: در توافق آمده است که مرتب این را ادامه دهد تا توافق پابرجاست، اگر هر رییس جمهوری در آینده این عمل را انجام ندهد، توافق را نقض کرده که تبعات خود را خواهد داشت.

وی اضافه کرد: ما به ساز و کاری که تعیین کردیم رجوع خواهیم کرد و اگر نظرمان تامین نشود، توافق لغو خواهد شد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده درباره محدودیت های تسلیحاتی قطعنامه شورای امنیت گفت: تحریم های تسلیحاتی و موشکی از قبل وجود داشته که آخرین آن، قطعنامه 1929 بود. این تحریم ها در قطعنامه جدید به محدودیت تبدیل و نسبت به گذشته بسیار کم رنگ تر شده است.

عراقچی افزود: قطعنامه فعلی بدون اشاره به بند 41 فقط از ایران درخواست می کند که این فعالیت ها را برای موشک هایی که برای حمل کلاهک هسته ای طراحی شده است، انجام ندهد.

وی با تاکید بر این که هیچ یک از موشک های جمهوری اسلامی ایران برای حمل کلاهک اتمی طراحی نشده است، تاکید کرد: از این رو کل سامانه موشکی ایران خارج ازموضوع قطعنامه خواهد بود.

معاون وزیر امورخارجه کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص همکاری های ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای پایان دادن به موضوعات گذشته اظهارداشت: برای حل و فصل مسایل گذشته بین ایران و آژانس منتظر طی مراحل قانونی توافق نیستیم.

در بخشی از توافق قید شده است که ایران و آژانس با یکدیگر همکاری می کنند.

عراقچی با بیان این که نقشه راه همکاری ایران و آژانس کاملا روشن است و اعلام عمومی هم شده، اظهارداشت: تا آخر ماه جولای، آژانس بین المللی انرژی اتمی فرصت دارد در مورد 11 سوال مدنظر خود مستندات کافی را ارایه دهد. بعد از آن ایران یک ماه فرصت دارد تا به این ابهامات و سوالات پاسخ دهد. فرصت دیگری این بار برای ارزیابی مستندات داده می شود و در نقشه راه ذکر شده است که این فرصت در 15 اکتبر تمام می شود.

وی ادامه داد: دبیر کل آژانس گزارش نهایی خود را در این زمینه 15 دسامبر تقدیم شورای حکام می کند و زمانی که گزارش مدیرکل در 15 دسامبر به شورای حکام ارایه شود، 1+5 قطعنامه ای با هدف بستن موضوع ارایه خواهد داد.

به گفته معاون وزیر امور خارجه تا پایان 2015 موضوع پی.ام. دی و ابهامات آن بسته خواهد شد ولی این نقشه راه باید با برنامه اجرایی شدن توافق، هماهنگ شود تا انجام اقدامات ما براساس انطباق با نقشه راه و اطمینان از این باشد که این نقشه در مسیر معقولی پیش خواهد رفت.

این مقام دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که پرونده ایران چه زمانی از ذیل فصل 7 منشور ملل متحد خارج شده و عادی می شود گفت: با قطعنامه ای که دو روز گذشته صادر شد، ایران از ذیل فصل 7 منشور ملل متحد خارج شد.

عراقچی ادامه داد: اگر قطعنامه های قبلی شورای امنیت به خصوص قطعنامه هایی که به تحریم می پردازد را ملاحظه کنید، می بینید که در آخرین بند بخش مقدماتی قید می کند که این قطعنامه تحت ماده 41 صادر می شود و شورای امنیت در ابتدای کار تصریح می کند که براساس ماده 41 عمل می کند که این روال در 6 قطعنامه قبلی در مورد پرونده هسته ای ایران وجود داشته است.

وی اضافه کرد: در مقدمه قطعنامه جدید شورای امنیت قید شده است که این قطعنامه طبق ماده 25 به یک ماده عمومی اقدام می شود و کشورها باید به تصمیم شورای امنیت عمل کنند و به ماده 41 اشاره ای ندارد.

معاون وزیر امورخارجه افزود: در 10 بند اجرایی به طور مشخص به ماده 41 اشاره می کند که بین 8 تا 9 مورد آن مربوط به لغو تحریم های گذشته است، برای این که لغو تحریم های گذشته را الزام آور کند.

به گفته عراقچی یکی از موارد مربوط به ماده 41 محدودیت های تسلیحاتی است و در مورد محدودیت های موشکی هم اشاره ای به ماده 41 نشده است اما کلیت قطعنامه تحت ماده 41 نیست.

معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: وقتی موضوعی ذیل فصل 7 و ماده 41 بررسی می شود یعنی تهدید علیه صلح و امنیت بین المللی است. تفاوتی که الان وجود دارد این است که شورای امنیت موضوع پرونده هسته ای ایران را تهدید علیه صلح و امنیت بین الملل نمی داند و در بند 7 مقدماتی هم از عبارت تغییر بنیادین در روابط ایران و شورا استفاده کرده و کشورها را تشویق به همکاری هسته ای با ایران می کند.

عراقچی خاطرنشان کرد: دوستانی که به مواردی همچون بازگشت پذیری تحریم ها اشاره می کنند تصویری کلان را نگاه کنند، در قطعنامه های قبلی شورای امنیت پرونده هسته ای ایران را به منزله تهدید شناسایی کرده بود و تصریح می کرد که غنی سازی آب سنگین اراک و فردو تعطیل شود یا ایران حق فعالیت موشکی را ندارد همه این مجازات ها الان کنار گذاشته شده است و غنی سازی ایران تهدید نیست.

وی ادامه داد: ایران می تواند غنی سازی را ادامه دهد، آب سنگین اراک و فردو هم به فعالیت خود ادامه دهد ضمن این که تحریم ها را هم برمی دارند و این دستاوردی بزرگ برای ملت ایران و 10 سال مقاومت در مقابل تهدید و تحریم است.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای یادآور شد: شورای امنیت آنچه را که براساس ذیل فصل 7 ایران را از آن محروم کرده بود همان را به ایران می دهد و تحریم ها را هم برمی دارد و چنین امری در تاریخ شورای امنیت بی سابقه است که غنی سازی در یک کشور در حال توسعه را پذیرفته باشد و کشورهای دیگر هم به آن کمک کنند.

عراقچی در عین حال گفت: بالاخره طرف مقابل نمی خواهد خود را خلع سلاح کند و مسایلی همچون بازگشت پذیری را نگه می دارد که اگر ایران تخلف کرد وضعیت موجود را برگرداند البته ما هیچ وقت قصد تخلف نداشتیم.

وی یادآور شد: کسانی که قطعنامه ها را بررسی می کنند تصویر کلان را ببینند و این دستاورد بزرگ و نقاط ضعف آن را با هم ببینند.

عراقچی ادامه داد: بند 9 قطعنامه 1929 را با بند 3 ضمیمه قطعنامه حاضر مقایسه کنید که حتی ادبیات آن هم تفاوت دارد و در قطعنامه 1929 از عبارت «ایران نباید» استفاده می کند و اما در این قطعنامه از عبارت «می خواهد» استفاده کرده است، در قطعنامه 1929 همه موشک ها را قید کرده است اما در قطعنامه فعلی موشک هایی که برای حمل کلاهک هسته ای طراحی شده اند مدنظر قرار داده است.

به گفته وی علاوه بر این در قطعنامه 1929 همه کشورها موظفند با هر ابزاری از برنامه هسته ای ایران جلوگیری کنند و این یعنی مجوز اقدام نظامی. البته هیچ کسی جرات نکرد. این مجوز را امضا کند و مجوز هم نخواهد داشت اما در هر صورت باید تصویر کلان مدنظر قرار گیرد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای اضافه کرد: در این صورت معلوم می شود که مقاومت 10 ساله مردم تحت رهبری داهیانه رهبر معظم انقلاب به چه نتایجی رسیده است البته در حاشیه آن نقاط ضعف را هم می توان بررسی کرد و برای آن تمهیداتی اندیشید اما نباید نتیجه مقاومت خودمان را با تعبیرات خاص، نگاه های غیرملی و فروملی خدشه دار کنیم.