لفظ «توافق بد»،بی‌انصافی‌است/وزین‌تر از تیم‌هسته‌ای‌کنونی نداریم

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل گفت: اگر در شورای امنیت مصوبه‌ای تصویب شود که با منافع حیاتی‌مان در تضاد باشد، به آن تن نمی‌دهیم.

به گزارش صدای ایران ، علی‌اکبر ولایتی در گفت‌وگوی ویژه خبری سیما تاکید کرد: بعد از 12 سال مذاکره، حاصل، برجام و قطعنامه 2231 شده است که نقاط قوت و ضعف توأمان دارد.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل اظهار کرد: توافق دو طرف دارد و بحث دیکته کردن خواسته‌های یک طرف به طرف دیگر مطرح نیست. معتقدم جمع‌بندیِ بدست‌آمده دارای نقاط قوت و ضعف است و این امری طبیعی است.

وی ادامه داد: آقای ظریف و هیأت مذاکره‌کننده هم مدعی نیستند که آنچه بدست‌آمده مطلوب صددرصدی و بی‌نقص است. اگر می‌توانستیم همه سانتریفیوژها را حفظ کنیم خوب بود اما تلاش کردیم شش هزار سانتریفیوژ باقی بماند و در مقایسه با سال 1382 که اجازه داشتن سه سانتریفیوژ را هم نمی‌دادند، این نتیجه خوب است؛ هرچند که نقطه مطلوب ما نیست.

ولایتی یادآور شد:‌ در فردو نیز اگر می‌شد که تحقیقات هسته‌ای ادامه پیدا کند و فعالیت‌های غنی‌سازی انجام شود یا سانتریفیوژها همه در فردو می‌ماند و به نطنز منتقل نمی‌شد چرا که این نقل و انتقال‌ها زیان‌هایی در بردارد برای ما مطلوب بود. همچنین درخصوص ذخایر مواد هسته‌ای قرار است بخشی از این ذخایر رقیق شود یا به قرص سوخت تبدیل شود اما از کشور خارج نخواهد شد. آن‌ها (1+5) معتقدند باید گریز هسته‌ای ایران را به یک سال برسانند. بنابراین خواستار تبدیل مواد غنی‌شده هستند. اما مواد اولیه در کشور باقی می‌ماند و این یکی از امتیازات مهم ماست، چراکه این مواد سرمایه ماست که در کشور باقی می‌ماند و نقطه قوت ماست.

مشاور مقام معظم رهبری ادامه داد: اینکه بررسی و خاتمه دادن به محدودیت‌ها و موضوع هسته‌ای ایران طولانی شود و در فصل 7 و بند 41 بماند یک نقض است اما اینکه انتهایی دارد و بعد از 10 سال به موضوع خاتمه داده می شود نقطه مثبت است.

وی در پاسخ به اینکه وندی شرمن گفته مدت زمان قطعنامه و اجرای محدودیت‌ها به 15 سال باید تبدیل شود، گفت: خانم شرمن حرف بی‌خود زیاد می‌زند و در گذشته هم حرف اضافه زده بود که دوستان ما در تیم مذاکره‌کننده تذکر دادند. آنها وقتی در مقابل فضاهای داخلی خود قرار می‌گیرند حرف‌هایی می‌زنند که ریشه در توافق ندارد.

وزیر امور خارجه پیشین کشورمان در برابر این پرسش که اگر به هر حال زیر تفاهم‌هایی که صورت گرفته است بزنند و دبه درآورند، تکلیف چیست؟ پاسخ داد: اگر آن‌ها دبه درآورند ما هم دبه درمی‌آوریم. آن‌ها سال‌ها تلاش کردند تا به قول خودشان ایران را برای مدت زمانی محدود نگه دارند و بعد از این همه در باغ سبز نشان دادن توسط برخی مقامات محترم منطقه‌ای اگر بخواهند دبه درآورند ضرر خواهند کرد، ما می‌توانیم خیلی سریع به شرایط اول برگردیم اما افکار عمومی جهان متوجه خواهد شد که کدام‌یک از طرف‌ها کارشکنی می‌کند و آن‌ها را مورد شماتت قرار می‌دهند.

ولایتی در پاسخ به اینکه "آیا شما در جریان محتوای مذاکرات بوده‌اید و اینکه گفته می‌شود رابط بین مذاکره‌کنندگان و تهران بوده‌اید، درست است؟" اظهار کرد: خیر؛ من رابط نبوده‌ام و اگر هم چیزی به ذهنم می‌رسیده است به عنوان یک کارشناس جزء نظرم را می‌دادم.

وی افزود:‌ در 18 روزی که مذاکرات در وین در جریان بود، مذاکره‌کنندگان با تهران در ارتباط بودند و مسایل متناسب با پیشرفت کار به تهران منتقل می‌شد و آن‌ها (مذاکره‌کنندگان) در حدی که توانشان اجازه می‌داد کار را پیش بردند. ممکن است برخی توقعات را نتوانسته باشند پیش ببرند، در عین حال باید بگویم که مذاکره‌کنندگان ما توانمندترین و کارشناس‌ترین دیپلمات‌های ما هستند و بنده شاهد کارهای طولانی این دوستان در طی سال‌های مختلف در حوزه بین‌الملل بوده‌ام. مذاکره‌کنندگان همکاران من در وزارت خارجه بوده‌اند و از زمان‌های گذشته در حوزه بین‌الملل کار کرده‌اند و برخی از آن‌ها حداقل 25 سال سابقه دارند و من سراغ ندارم افرادی که این طور در حوزه بین‌الملل کار کرده باشند و از حوزه تخصصی خود منقطع نشده باشند.

رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: البته ما هم‌سطح این افراد در کشور داریم اما به این سطح مناسب و ورزیده با توجه به اعتماد دولت و رهبری به آن‌ها نداریم.

ولایتی درباره الزام‌آور بودن قطعنامه 2231 نیز گفت: آنچه ما در ارتباطات و تعاملات دوجانبه قبول می‌کنیم، برایمان الزام‌آور است اما در شورای امنیت با توجه به ناهمگونی میان اعضا و حق وتوی برخی کشورها که در اصل ناحق وتو است، اگر مصوبه‌ای خلاف منافع ملی ما به تصویب برسد اولا تلاش می‌کنیم که به تصویب نرسد اما اگر این اتفاق افتاد خود را ملزم به اجرای آن نمی‌دانیم.

وی در برابر اینکه "این مساله یکی از موضوعات نگران‌کننده در قطعنامه 2231 است، به ویژه در رابطه با تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی"، گفت: قبلا هم ما را تحریم تسلیحاتی کرده‌اند اما ما کار خودمان را کردیم. ما منتظر مصوبه شورای امنیت نمی‌مانیم. حفظ تمامیت ارضی و امنیت ملی‌مان را با چیزی معامله نمی‌کنیم. اگر نتوانیم موشک دفاعی بسازیم و داشته باشیم توافقی را که در آن ما را از این مساله منع کند اجرا نمی‌کنیم.

ولایتی در برابر این پرسش که "ممکن است در صورت تخطی ایران و در چارچوب یک قطعنامه دیگر ما را به بند 42 فصل 7 ارجاع دهند؟" پاسخ داد: ما را ببرند یا نبرند آن چیزی که برایمان در اولویت اول است، حفظ کشور است؛ کشوری که مردم و جوانان ما برای دفاع از آن خون‌های زیادی داده‌اند تا یک وجب از آن کم نشود.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل در پاسخ به اینکه پس مخاطرات پذیرش چنین بندی در قطعنامه را از قبل می‌دانستیم و اهم و مهم کردیم؟ گفت: حتما می‌دانستیم. براساس قطعنامه از ایران خواسته شده است موشک‌هایی که قادر باشند کلاهک هسته‌ای حمل کنند طراحی نکنیم. اصلا موشک‌های ما برای این کار طراحی نشده است و ما قصدی برای چنین طراحی نداریم. انواع شهاب‌های ما برای حمل کلاهک طراحی نشده‌اند و جزو سلاح‌های متعارف هستند. در عین حال ممکن است یک روزی بیایند و مسایلی را مطرح کنند و قبلا هم در برخی جاها از جمله یک اجلاس در بروکسل عنوان کردند که ایران حق ندارد موشک بالستیک داشته باشد اما به آن‌ها ربطی ندارد.

وی همچنین در پاسخ به اینکه "در قطعنامه آمده است نباید موشک‌هایی که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای داشته باشند طراحی شود؟" تصریح کرد: یک وقت ممکن است با برخی امکانات فنی کاری صورت گیرد که بتوان روی یک موشک کلاهک نصب شود اما ما که قصد این کار را نداریم و براساس فرمایشات مقام معظم رهبری حرکت به سمت سلاح هسته‌ای حرام است. به خاطر اینکه دیگران تصور می‌کنند ممکن است چنین ظرفیتی وجود داشته باشد ما فعالیتمان را کنار نمی‌گذاریم. باید بهانه‌ها را از دست دشمنان گرفت. آن‌ها از هر چیز می‌توانند بهانه بگیرند. جمهوری اسلامی ایران اصولی اساسی در سیاست‌هایش دارد. اصل حفظ نظام، تمامیت ارضی و حفظ منافع حیاتی مهم‌ترین آن‌ها هستند و اگر چند نفر دست به یکی کنند و مصوبه‌ای در شورای امنیت بدهند ما از ترس آن مصوبه از منافع حیاتی‌مان نمی‌گذریم.

ولایتی در برابر سوالات متعدد مجری این برنامه درباره بحث تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی در قطعنامه 2231 اظهار کرد: اگر قرار باشد من هرچه می‌گویم شما قانع نشوید کار پیش نمی‌رود. غرض ما مجادله نیست. آنها که حرف ما را می‌شنوند قضاوت می‌کنند. اگر در شورای امنیت مصوبه‌ای تصویب شود که با منافع حیاتی ما در تضاد باشد به آن تن نمی‌دهیم اینکه آن‌ها (1+5) چه تعبیری از مفاد قطعنامه دارند بحث دیگری است. آن‌ها می‌توانند از هر کار مشروع ما بهانه نامشروع بگیرند.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه با تاکید بر اینکه ادعای غربی‌ها مبنی بر اینکه فشار تحریم‌ها ایران را به پای میز مذاکره آورد، حرف درستی نیست، گفت: البته فشار اقتصادی به مردم وارد آورده بود و منکر آن نیستیم اما اگر تحریم‌های اقتصادی اثر می‌گذاشت باید از همان ابتدای انقلاب اسلامی ما را تحت تاثیر قرار می‌داد. آن‌ها اساسا ما را در محاصره اقتصادی قرار دادند که دست از مواضع اصولی‌مان برداریم اما ایران فشارپذیر نیست و در سال‌های اخیر به خاطر مسایل هسته‌ای سعی کردند محکم‌تر تحریم‌ها را علیه ما پیش ببرند اما اگر قرار بود این تحریم‌ها بر ما اثر بگذارد سانتریفیوژ‌های ما در نطنز و فردو کار نمی‌کرد.

وی با اشاره به اینکه "گفته می‌شود توافق میان ایران و 1+5 بر سیاست‌های ایران در منطقه اثر می‌گذارد"، تاکید کرد: ممکن است برخی با این ادعا سعی کنند علیه ایران تبلیغات در منطقه راه بیاندازند اما این تبلیغات کاذب است. ما منافع حیاتی‌مان در منطقه و منافع دوستانمان را به هیچ وجه رها نمی‌کنیم؛ چه خوشایند آنها (1+5 و هم‌پیمانانش) باشد چه نباشد. ما از دوستانمان در سوریه،‌ لبنان، عراق و یمن حمایت می‌کنیم. اگر حمایت‌های ایران در سوریه نبود همان ابتدای بحران دولت این کشور ساقط می‌شد و یا در لبنان.

ولایتی تاکید کرد: مصلحت استراتژیک ما ایجاب می‌کند از دوستان خود در منطقه حمایت کنیم و اساسا حضور و ظهور ایران به عنوان قدرت اول منطقه در دفاع از منافع ملت‌های منطقه است. ما سنگرهای دفاع از امنیت ملی‌مان را بیرون از مرزهای خود قرار داده‌ایم. داعش اگر بتواند به ایران بیاید لحظه‌ای درنگ نمی‌کند. ابومصعب الزرقاوی یکی از افراد این گروه در جایی گفته بود هدف نهایی ما ایران است.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد: وقتی می‌بینیم دشمن ما (داعش) در کشور همسایه لانه کرده است به کمک همسایه می‌رویم. آمریکایی‌ها در منطقه دنبال بی‌اعتمادکردن همسایگان ما نسبت به ما هستند. اما این کارشان راه به جایی نخواهد برد.

وی در پاسخ به اینکه برخی می‌گویند با قطعنامه 2231 توان دفاعی ایران کمتر می‌شود تاکید کرد: با اجرای این قطعنامه حتما توان دفاعی ما کم نمی‌شود و اصلا اینها ربطی به ندارند. حاصل بندهای قطعنامه 2231 این است که ایران و 1+5 به تفاهمی می رسند که براساس آن محدودیت‌هایی برای ما به طور موقت ایجاد می شود تا به تعبیر آن‌ها (1+5) به افکار عمومی جهان نشان دهیم که دنبال استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای هستیم. این‌ها ربطی به اینکه ما چه تعداد تانک، زره‌پوش داشته باشیم یا برد موشکی‌مان چقدر باشد ندارد. ما در اینکه برای خودکفایی و افزایش امکانات دفاعی‌مان تلاش خواهیم کرد. تردیدی نداریم و هیچ مصوبه‌ بین‌المللی و تصمیمی خارج از مرزهای ایران نمی‌تواند ما را در استفاده از امکانات دفاعی‌مان وادار به عقب‌نشینی کند.

ولایتی در برابر این پرسش که امضای توافق نهایی موجب کاهش امکانات دفاعی ما می‌شود؟ این‌گونه پاسخ داد: اینها همه شایعات و جنگ روانی است وگرنه در بحث دفاعی ما از کسی اجازه نمی‌گیریم حتی اگر بتوانیم امکانات دفاعی‌مان را از خارج تهیه می‌کنیم، مثلا در زمینه اس-300ها قرار است روسیه آن را به ما بدهد و با گرفتن آن‌ها توان دفاعی هوایی‌مان افزایش می‌یابد و حتی می‌توانیم با مهندسی معکوس به جاهایی برسیم که قبلا نرسیده بودیم.

وی در پاسخ به سوال دیگر که رسیدگی برجام در چه مراحلی در کشور قرار دارد؟ گفت: مسئولان ذیربط در حال مطالعه برجام هستند و بحث‌ها به زودی شروع خواهد شد. فکر می کنم فرصت کافی برای کسانی که صاحب رای هستند و انتظار است در نهایی کردن جمع بندی مذاکرات موثر باشد وجود دارد.

ولایتی در پاسخ به اینکه فکر می‌کنید برجام تایید می‌شود یا رد؟ اظهار کرد: نمی‌دانم. دوستانی که مذاکره‌کننده هستند هر آنچه از دستشان برمی‌آمد انجام دادند.

وی در پاسخ به اینکه اگر به این نتیجه برسیم که توافق بدست‌آمده تاکنون «بد» است هزینه نه گفتن به آن چقدر است؟ گفت: بعید می‌دانم ارزیابی عمومی متخصصان در این حوزه این باشد که جمع‌بندی به دست آمده «بد» است. ممکن است افرادی بگویند آن میزان امتیازاتی که می‌خواستیم در آن وجود ندارد وگرنه توافق بد این است که ما را از انرژی هسته‌ای محروم کند، تحریم‌ها را باقی بگذارد و مانع پیشرفت علمی و تحقیق و توسعه شود و من در جمع بندی به دست آمده نمی‌بینم آنچه به دست آمده طوری باشد که بخواهیم به آن بگوییم توافق بد.

ولایتی تاکید کرد: اطلاق لفظ «توافق بد» به جمع بندی مذاکرات بی‌انصافی است.

وی خطاب به موافقان و مخالفان برجام گفت: تا جایی بحث کنیم که منافع ملی تحت‌الشعاع قرار نگیرد و در این خصوص به ویژه از در اولویت قرار دادن منافع جناحی و حزبی و فردی جلوگیری کنیم و منافع ملی را بر همه چیز ارجح بدانیم.

ولایتی خاطرنشان کرد: اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و آقای ظریف از دوستان و برادران ما هستند و این دوستان با سابقه طولانی کار خوبی انجام دادند و من در حد آن‌ها کسی را در کشور نمی‌شناسم. ما حتی قبل از انقلاب به جز چند نفری مثل انتظام و عبده افرادی را نداشتیم که این‌طور منسجم و کارکشته در عرصه بین‌الملل حضور داشته باشند، اما خدا را شکر بعد از انقلاب ما افراد با سابقه و کارشناس خوبی داریم.

مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل درباره بند 12 قطعنامه درخصوص "بازگشت‌پذیری" تحریم‌ها نیز گفت: اگر می‌شد بند ماشه نباشد بهتر بود و حق با شماست که نقطه قوت قطعنامه نیست یا حداقل جزو نقاط کم‌قوت و ضعف قطعنامه است، اما گفتیم که توافق و قطعنامه مجموعه‌ای از نقاط قوت و ضعف است.

وی در خصوص اینکه پذیرش جمع‌بندی مذاکرات به نفع و مصلحت کشور است یا نه؟ اظهار کرد: مراجع ذی‌ربط قانونی باید در این باره بحث کنند و به هر نتیجه با در نظر گرفتن نفع کشور رسیدند، اگر جمع جبری‌اش مثبت شد، می‌پذیرند و اگر نشد لابد فکر دیگری می‌کنند. اما این به عهده ما نیست که بگوییم که در مجموع قابل پذیرش هست یا نه.

ولایتی در پایان اظهار کرد: بعد از دو سال مذاکره و 12 سال گفت‌وگوی منقطع، حاصلش جمع‌بندی‌ای شده است که می‌بینید نقاط ضعف و قدرت دارد.