پنج افسانه و دروغ درباره توافق هسته‌ای ایران

همزمان با آغاز دور نهایی مذاکرات هسته‌ای در وین مخالفان توافق هسته‌ای به طور دیوانه‌وار و روان‌گسیخته‌ای برای نابودی این توافق تلاش می‌کنند. این در حالی است که این افراد به دلیل ناتوانی در ارائه دلایل علمی و فنی برای مخالفت خود، به افراد بسیار ضعیف با استدلال‌های سست و غیرقابل قبول متوسل شده‌اند.

به گزارش آنا، پایگاه خبری آنتی‌وار در گزارش خود در این زمینه پنج نکته دروغ و افسانه را درباره توافق هسته‌ای ایران که از زبان این افراد مطرح می‌شود و البته غیرقابل اثبات است، مورد بررسی قرار داده است.

هرگز چنین چیزی نیست. ایجاد مزایای مربوط به لغو تحریم‌ها علیه ایران زمان خواهد برد. حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران نیز این مسئله را بارها به طور علنی اعلام کرده است. وی در پاسخ به سوالی درباره زمان‌بندی لغو تحریم‌ها اعلام کرده است که بازه زمانی امضای توافق و اجرای آن از چند هفته تا چند ماه‌ خواهد بود. در این حال باید اشاره شود که حتی اگر تمامی تحریم‌ها همین فردا لغو شوند، به دلیل وجود موانع داخلی امکان بهبود وضع اقتصادی ایران فراهم نیست. در واقع راه‌حل‌های طولانی‌مدت برای به نتیجه رسیدن نیاز به زمان دارد.

یک بار دیگر به این مسئله فکر کنید. ایران هم‌اکنون نیز سنگین‌ترین شرایط نظارتی بر برنامه هسته‌ای خود در دنیا را پذیرفته و تنها ژاپن در این زمینه از ایران جلوتر است. قدرت‌های جهانی در وضع کنونی هم توانایی دستیابی به اطلاعات درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را دارند. با وجود این بازرسی‌ها به عنوان بخشی از توافق جامع مورد بررسی قرار گرفته و قرار است در توافق نهایی به حد بی‌سابقه‌ای برسد. جامعه جهانی اطلاعات خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را در سطحی به دست خواهد آورد که پیش از این هرگز سابقه نداشته است. از آغاز اجرای توافق تا پایان آن، فناوری‌های پیشرفته نظارتی اختصاصی در زنجیره هسته‌ای ایارن مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

علاوه بر این، اگر ایران ببیند که توافق هسته‌ای به این کشور مزایای پایدار و به‌موقع را می‌دهد، انگیزه بیشتری برای اجرای تعهدات خود به دست خواهد آورد. جلب نظر مقامات و مردم ایران تنها راه برای جلوگیری از به ورطه سقوط افتادن توافق هسته‌ای است. ایران تصمیمی برای تولید بمب اتم ندارد و با توجه به این مسئله واضح است که دیپلماسی، احترام گذاشتن و ایجاد فضایی برای یکپارچگی اقتصادی این کشور انگیزه‌های بسیار مهمی است که باعث شده است این کشور با ایجاد محدودیت در برنامه هسته‌ای خود موافقت کند.

این نظریه هم درست نیست. توافق بشود یا نشود ایران همواره یک قدرت منطقه‌ای بوده و خواهد بود. این در حالی است که آمریکا باید از خود سوال کند که آیا قدرت ایران می‌تواند در ایجاد همکاری مسالمت‌آمیز میان دو کشور در منطقه تاثیرگذار باشد یا خیر. تاریخ معاصر نشان می‌دهد اگر رهبران دو کشور برای آن آمادگی و تمایل خطر کردن را داشته باشند، این گمانه ممکن است، در سال‌های 2001 و 2003 مقامات ایران تلاش کردند در روابط خود با آمریکا از طریق کمک به این کشور در افغانستان و عراق تغییر ایجاد کنند. واقعیات ژئوپلیتیکی در آن زمان تغییر کرده بود و ایران در تلاش برای همگامی با این تغییرات بود اما دولت بوش پیشنهادهای تهران را رد کرد.

پس از وقوع بهار عربی نیز واقعیات ژئوپلیتیکی منطقه بار دیگر تغییر کرد و استراتژی ایران نیز بر اساس آن دچار تغییر شد. پایان بن‌بست هسته‌ای تنها نوک این قله است و ایران که در محاصره یک منطقه پرتنش قرار گرفته است، طرح‌های قابل اعتنایی درباره سوریه، یمن و مبارزه با افراط‌گری ارائه و بارها تلاش کرده است در رابطه با غرب و کشورهای منطقه سیاست تنش‌زدایی را در پیش گیرد. امروز سیاست خارجی ایران بر اساس واقعیات و بر اساس راه‌حل‌های بلندمدت تعیین شده است. ایران به سیاست خود برای مقابله با به خطر افتادن منافعش ادامه خواهد داد، اما در این حال ایران این کار را بیش از آنکه با بمب یا گلوله انجام دهد، با دیپلمات‌های خود انجام می‌دهد.

این جمله مزخرفی است. جامعه مدنی ایران در حمایت از توافق هسته‌ای تزلزل‌ناپذیر نشان داده است، این افراد معتقدند که راه دستیابی به صلح در داخل و خارج از ایران دستیابی به توافق هسته‌ای است. بر اساس نظرسنجی‌های اخیر بسیاری از مردم ایران از توافق هسته‌ای حمایت می‌کنند و 61 درصد از مردم این کشور معتقدند که این توافق باعث ایجاد اصلاحات سیاسی و فرهنگی در ایران خواهد شد. چرا که توافق هسته‌ای قدرت و توانایی سیاسی روحانی را برای پیشبرد اهداف خود افزایش می‌دهد.

این نظریه نیز آشکارا نادرست است. تحریم‌ها و دیگر اقدامات اجباری و تهدید به حمله نظامی 35 سال است که برای فشار آوردن بر ایران انجام می‌شود. اما این مسائل کمتر از آنچه در دو سال اخیر که دیپلماسی جایگزین این شیوه‌ها شده، به دست آمده، نتیجه به دنبال داشته است. از آگوست 2013 برگزاری مذاکرات بدون پیش‌شرط باعث شده است مقامات ایران علاقه خود به همکاری با آمریکا در برخی زمینه‌ها را نشان دهند. فشار بیشتر باعث نخواهد شد ایران امتیازات بیشتری بدهد. بلکه مواضع و اختلافات را افزایش خواهد داد.

در بخش پایانی این گزارش آمده است: در حالی که دو طرف برای دستیابی به توافق جامع تلاش می‌کنند، مخالفان توافق نیز تمام تلاش خود را برای جلوگیری از آن به کار می‌گیرند. اما بهتر آن است که اجازه داده شود روند دیپلماسی پیش رود و توافق در مسیر واقعی خود و با جزئیات واقعی مورد بررسی و قضاوت قرار گیرد، نه بر اساس مسائل غیرقابل باور و نادرست.