واکنش اوپکی‌ها به افزايش توليد نفت ايران

در اجلاس 167 اوپک بسياري از همسايگان تلاش کردند تا به قول خودشان ايران را از پاي درآورند اما ايران همچنان مسير توسعه و افزايش توليد را در پيش گرفته و هيچ ابزار فشاري نمي‌تواند جايگاه ايران را در جهان متزلزل کند.

يکصد و شصت و هفتمين نشست سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) در حالي برگزار شد که دو گروه به طور همزمان براي خارج کردن ايران از پيچ سخت سياست و اقتصاد تلاش مي‌کردند؛ عراقچي و روانچي در هتل کوبورگ، زنگنه و هيات نفتي‌اش در دبيرخانه اوپک. تيم هسته‌اي، دور جديد مذاکرات با ١+٥ را براي نگارش متن توافق هسته‌اي پيش مي‌برد و تيم نفتي، در سمينار و جلسه وزراي اوپک، زمينه را براي سرمايه‌گذاري شرکت‌هاي معتبر نفتي در ايران و افزايش صادرات نفت آماده مي‌کرد.

بنابراين دهم تير، زمان رسيدن به تفاهم هسته‌اي است. هر چند برخي اجراي يک‌باره توافق و لغو تحريم‌ها را تا آذرماه پيش‌بيني کرده‌اند. در اين شرايط حساس، خبرهاي غير همدلانه از تهران، سربازان خط مقدم کشور را در تنگنا قرار مي‌دهد.

متاسفانه در طي سال‌هاي گذشته تحريم کشورهاي بيگانه عليه ايران شدت گرفت و باعث شد که برخي کشورهاي توليدکننده نفت از فرصت استفاده کرده و جاي ايران را در بازار اشغال کردند.

در دوران تحريم، سهم ايران در بازار نفت اروپا را روسيه تصاحب کرد و نفت اورال اين کشور که از لحاظ فني شباهت زيادي به نفت صادراتي ايران به پالايشگاه‌هاي اروپا داشت، جاي نفت کشورمان را گرفت؛ سهم ايران در بازار آسيا و آفريقا نيز توسط ساير کشورها از جمله عربستان جايگزين شد.

قبل از افتتاحيه، وزير نفت ايران نامه‌اي به سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک) ارسال کرد و در مضمون نامه آمده بود که ايران پس از لغو تحريم‌ها، در فاصله‌اي کوتاه، توليد نفت خود را به مقدار پيش از تحريم‌ها خواهد رساند. 

وي افزود: از اوپک خواسته‌ايم اين مسئله را در تصميم‌هاي خود لحاظ کند. نامه زنگنه با واکنش اوپکي‌ها مبني برافزايش توليد نفت روبرو شد. به طوريکه در اين نشست ١٢ وزير عضو، سقف توليد روزانه ٣٠ ميليون بشکه‌اي اين سازمان را تثبيت کردند. ايران به دنبال سهم مناسبي از اين ميزان است.

زنگنه در اين خصوص در جمع خبرنگاران گفت: اگر اعضاي اوپک مي‌خواهند قيمت‌ها در همين حدود بماند انتظار داريم جا براي ورود نفت ايران باز کنند.

دبيرکل اوپک، در کنفرانسي خبري بعد از جلسه وزرا، در واکنش به قصد ايران چنين عنوان مي‌کند ايران آنچه براي افزايش توليد نفت لازم است در اختيار دارد. اما فعلاً زود است در اين باره صحبت کنيم. هر وقت که زمانش شد مي‌توان درباره‌اش حرف زد.

وزير نفت عربستان اما درباره افزايش توليد نفت ايران گفت که نگران بازگشت نفت ايران و ليبي به بازار نيست. صددرصد از شرايط عرضه و تقاضا در بازار نفت خوشحالم اين در حالي است که وزير نفت ايران پيش از شروع اجلاس اوپک از وضعيت بازار فعلي نفت ابراز نارضايتي کرد و در پاسخ به سوالي گفت: نه تنها من، بلکه تعداد زيادي از اعضاي اوپک از اين سطح قيمتي راضي نيستند. اين سطح قيمتي هم در ميان‌مدت و هم در بلندمدت براي سرمايه‌گذاري (در کشورهاي توليد کننده نفت) خوب نيست.

در همين راستا رضا پديدار رئيس انجمن سازندگان تجهيزات صنعت نفت در گفتگو با خبرنگار انرژي گروه اقتصادي باشگاه خبرنگاران، در خصوص يکصد و شصت و هفتمين نشست سران اوپک اظهار داشت: آنچه که مسلم است روند اقتصادي جهان به طور کلي روند رو به توسعه است که اين توسعه در ابعاد مختلف زندگي اجتماعي، سياسي، فرهنگي و اقتصادي تأثيرگذار است.

وي تصريح کرد: به تبع آن با توجه به اينکه جريان رشد و توسعه، يک طلب افزوده‌اي را به وجود مي‌آورد براي نيازهاي انساني بنابراين جوامع مختلف در حال سکون نيستند.

پديدار گفت: تحليل بسياري از کارشناسان انرژي کماکان بويزه انرژي فسيلي در زندگي جوامع جهاني نقش‌آفريني مي‌کند در حال حاضر بيش از 87 تا 88 درصد نياز انرژي جهاني از طريق سوخت فسيلي تأمين مي‌شود اگر چه ضريب رشد بر اساس ميانگين جهاني در سال 2014 برآورد 5.8 درصد بوده که ايران به 3.8 درصد آن دست پيدا کرده است.

وي تصريح کرد: گروهي از کارشناسان جهاني ضريب رشد اقتصاد دنيا را 3.2 درصد ذکر مي‌کنند به طوري که 88.3 درصد آن در انرژي سوخت فسيلي بوده است و اين ضريب را در آن اعمال کنيد ما هر سال عدد 900 هزار تا يک ميليون و 500 هزار بشکه نفت نياز داريم که براساس تقاضاي جهاني بيشتر مصرف کنيم.

پديدار تأکيد کرد: در کنار آن اکتشاف و استخراج نيز رشد پيدا مي‌کند اگر چه امروز ما 2.4 ميليون بشکه نفت مازاد در بازارهاي جهاني نسبت به تقاضا داريم با توجه به اينکه براي تعدادي از کشورها استخراج و اکتشاف با اين قيمت‌ها صرفه اقتصادي وجود ندارد به طريق اولي ما درطي 5 سال آينده تعدادي از کشورها با منابع کم، ديگر قادر به استخراج و اکتشاف نخواهند بود چرا که براي آنها اين مقوله صرفه اقتصادي ندارد تفاوت اصلي اين است که ميزان تقاضاي نفت بر عرضه پيشي مي‌گيرد که اين ضريبش حداکثر تا 5 سال آينده است و برهمين اساس وقتي که پيشي گرفت قيمت تعادلي حاصل مي‌شود.

پديدار يادآور شد: زماني که قيمت نفت در بازار متعادل شود ضمن تأمين هزينه اکتشاف و استخراج سود متعارفي را براي سرمايه‌گذاران ايجاد خواهد کرد بر اين اساس نظري وزير نفت کشورمان در اجلاس يکصد و شصت و هفتمين نشست سران اوپک مطرح کردند که سقف توليد نفت در اوپک افزايش يابد.

وي ادامه داد: موضوع عنوان کردن افزايش سقف توليد بيشتر به اين دليل بود که ايران بتواند پس از برداشتن تحريم‌ها توليد خود را به سطح قبلي افزايش دهد چرا که پيش‌بيني مي‌شود با توافق نهايي گروه 1+5 توليد افزايش يابد.

پديدار تأکيد کرد: گرچه اين موضوع در اجلاس به نتيجه نرسيد و در کوتاه مدت عملي نيست اما به طور يقين در ميان مدت بيش از يک تا سه سال آينده عملي و منطقي خواهد بود که ايران اجازه افزايش توليد را داشته باشد تا بتواند جايگاه قبلي خود را به دست آورد.

وي ادامه داد: ايران علاوه بر اينکه جايگاه واقعي خود را در سطح بين‌المللي پيدا خواهد کرد بلکه جايگاه ارزشمندي در عرصه بازارهاي بين‌المللي به‌دست خواهد آورد چرا که منابع نفت و گاز و پتروشيمي ايران به خاطر اينکه در چند سال اخير سرمايه‌گذاري اندک بوده و دست نخورده است و ايران در اين زمينه پتانسيل بسيار بالايي دارد.

پديدار گفت: قيمت تمام شده عرضه‌ي مواد هيدروکربوري نفت خام و مشتقات گاز، نفت و مواد واسطه پتروشيمي در حال حاضر قيمت تمام شده ما بيشتر است لذا مقاومت ما در مقابل بازار بالاتر است و مي‌توانيم به بازار تسلط پيدا کنيم.

وي تأکيد کرد: عدد 30 ميليون بشکه در بين 12 کشور عضو اوپک درست است که به تصويب رسيد اما اين عدد تا شش ماه آينده قابليت اجرايي د آرد.

پديدار در پاسخ به سوالي که آيا عددي که در اجلاس يکصد و شصت و هفتمين نشست سران اوپک به تصويب رسيده است به آن پايبند خواهند بود گفت: متأسفانه هيچکدام از اعضاي اجلاس در حدود يک دهه پيش به اعداد اعلام شده متفق‌القول نبوده‌اند و برخي از کشورها حتي با وجود رقم اعلام شده سقف توليد خود را کاهش يا افزايش دادند.

وي خاطرنشان کرد: به نظر مي‌رسد اوپک فقط يک دبيرخانه مضمحل است که قدرت اجرايي ندارد.

بنابراين مي‌توان چنين نتيجه گرفت که با وجود حرف و حديث‌هاي بسيار در نشست سران اوپک ايران تنها يک مسير توسعه را در پيش گرفته و به آن پايبند است که توليد خود را افزايش و جايگاه خود را در بازارهاي بين‌المللي باز يابد.