کریستین ساینس مانیتور: واکنش اوپک به لغو تحریمهای ایران چیست؟

اگر ایران و غرب به توافق هسته‌ای جامع که به لغو تحریم‌های ایران می‌انجامد دست یابند، واکنش اوپک به چشم‌انداز بازگشت نفت ایران به بازار چه خواهد بود؟

به گزارش ایسنا به نقل از نشریه کریستین ساینس مانیتور، شرکتهای نفتی بین‌المللی همگی مشتاق به بازگشت به ایران هستند.

در هفته‌ گذشته روسای شرکت‌هایی همچون شل، بریتیش پترولیوم و توتال در دیدار با مقامات نفتی ایران در وین علاقه خود برای حضور در پروژه‌های نفت و گاز ایران را اعلام کردند.

بن فان بردن مدیرعامل شل در گفتگو با بلومبرگ اظهار کرد: ایران یک کشور خارق‌العاده با ذخایر انرژی عالی است. به محض فراهم شدن فرصت قانونی ما حضور در ایران را بررسی خواهیم کرد.

فان بردن همچنین خاطرنشان کرد: همه خواهان حضور در ایران هستند. ایران ذخایری معادل 157 میلیارد بشکه نفت خام(حدود 10 درصد کل ذخایر نفتی جهان) را در اختیار دارد. این کشور همچنین دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را در خود جای داده است که بخش زیادی از این ذخایر به دلیل تقابل چند دهه‌ای با غرب توسعه نیافته‌اند اما سازش با غرب در خصوص برنامه هسته‌ای می‌تواند تمام این مسائل را تغییر دهد.

کاهش قیمت نفت و تحریم‌های شدید به ایران لطمه زده است به همین دلیل ایران مایل به لغو تحریم‌ها و افزایش سریع تولید نفت خود است. برآورد‌ها در خصوص سرعت و میزان افزایش تولید نفت ایران متفاوت است. ایران اعلام کرده که بلافاصله بعد از لغو تحریم‌ها روزانه حدود یک میلیون بشکه به تولید نفت خود خواهد افزود، اما شاید برآورد منطقی‌تر، افزایش روزانه 400 هزار بشکه در کوتاه‌مدت باشد.

ایران معتقد است برای رفتن به مرحله‌ بعد به شرکت‌های نفتی بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری و دریافت تخصص فنی احتیاج دارد. دولت ایران ظاهرا به دنبال اصلاح قرار‌داد‌های نفتی برای افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز ایران است. ایران به جای پرداخت مبلغی به شرکت‌های نفتی خصوصی برای تولید، در حال بررسی اقداماتی است که زمانی با آن مخالف بود. این کشور ممکن است به شرکت‌های نفتی اجازه دهد سهمی از تولید را برداشته و ذخایر نفتی به ثبت برسانند. امری که به شکل قابل توجهی نسبت به دریافت یک حق ثابت جذاب‌تر خواهد بود.

این امر مطمئنا به افزایش علاقه شرکت‌های نفتی به سرمایه‌گذاری بیشتر در ایران و نهایتا به افزایش تولید نفت ایران خواهد انجامید، اما این مسائل این سوال را ایجاد می‌کند که اوپک نسبت به افزایش احتمالی تولید نفت ایران چه واکنشی خواهد داشت؟

این سازمان در نشست روز گذشته خود در وین سقف تولید رسمی خود را تغییر نداد و آن را در سطح 30 میلیون بشکه تثبیت کرد. اما به جمع بندی مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران تنها چند هفته باقی‌مانده که احتمالا به پایان تحریم‌ها منجر خواهد شد.

اگر ایران تنها ظرف چند ماه روزانه 400 هزار بشکه به تولید خود بیفزاید و تولید خود را تا سال 2016 یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد، آیا اوپک به ایران اجازه خواهد داد که بخش بیشتری از سهم کلی روزانه 30 میلیون بشکه را به خود اختصاص دهد؟ جدا از رقابت عربستان با رقیب منطقه‌ای خود پیدا کردن اعضای دیگری که مایل به واگذاری سهم خود به ایران باشد نیز دشوار می‌نماید. عربستان در حال حاضر در سطح بی‌سابقه روزانه بیش از 10 میلیون بشکه و عراق نیز در سطوح بی‌سابقه‌ای نفت تولید می‌کند که مطمئنا میزان تولید خود را تغییر نخواهند داد.

این امر دو احتمال آشکار را باقی می‌گذارد: 1 – اوپک هدف‌گذاری تولید خود را افزایش می‌دهد تا به ایران اجازه دهد به بازار بازگردد. این امر باعث کاهش قیمت نفت خواهد شد، زیرا اوپک رسما تمایل خود را به اشباع بازار نشان می‌دهد، اما از آنجا که تغییر دادن سقف تولید اوپک نیازمند اجماع اعضا‌ است محتمل‌ترین نتیجه عدم تغییر سقف تولید است.

با تمام این اخبار، هیچ تضمینی وجود ندارد که مذاکرات به نتیجه برسد و تحریم‌های ایران لغو شود و بنابراین اوپک منتظر است ببیند چه اتفاقی رخ می‌دهد.

به علاوه اوپک اغلب به سقف تولید تعیین‌شده پایبند نیست. این سازمان در ماه می روزانه 31 میلیون و 500 هزار بشکه نفت تولید کرد که کاملا بالاتر از سقف 30 میلیون بشکه در روز است. اگر ایران به بازار بازگردد تولید اوپک حتی بالاتر از سقف تعیین شده خواهد شد.

در هر صورت ایران آنچه را که لازم است بدون توجه به اوپک انجام خواهد داد. اگر تحریم‌ها لغو شوند، این کشور با توجه به نیازهای داخلی خود آنچه را که در توان دارد برای افزایش تولید انجام خواهد داد.