پیشروی‌های فاحش داعش!

اسب پیشروی‌های برق آسای داعش در عراق و سوریه همچنان مي‌تازد و این گروه تروریستی توانسته ظرف چند وقت اخیر، قلمروی خود را به شدت، گسترده کند. داعش که حالا خطرش بیخ گوش ایران نیز حس مي‌شود، طبق صحبت‌های رئیس‌جمهور عراق ، فواد معصوم تهدید اساسی برای جمهوری اسلامی ایران محسوب مي‌شود. داعشی‌ها حالا تا 50 کیلومتری مرزهای ایران رسیده اند؛ اگر 10 کیلومتر دیگر، پیشروی کنند آن وقت بر اساس صحبت‌های رحمانی فضلی، وزیر کشور نیروهای ایرانی، وارد عمل مي‌شوند.

برگردیم به عراق؛ در جدیدترین تحولات میدانی، استاندار نینوا برکنار شد و با تعیین استاندار جدید، تنش‌های سیاسی منطقه دیاله را در برگرفت.

گویا، شورای استان دیاله استاندار جدیدی برای این استان انتخاب کرده که از افراد سازمان بدر است. سیاسیون اهل سنت جلسه انتخاب وی را که اعضای سنی شورا از آن خارج شدند، نوعی کودتا توصیف کردند.

استاندار جدید دیاله در سخنانی پس از انتصاب به این مقام گفت: پس از برگزاری انتخابات بنده به عنوان استاندار دیاله انتخاب شدم و همان‌گونه که قبلا نیز متعهد شده ام، امروز نیز در برابر اهالی این استان متعهد مي‌شوم که از این استان دفاع کنم و فارغ از هرگونه تفرقه و اقدامات تبعیض آمیز فعالیت کنیم.

زمانی هم که پارلمان عراق به اتفاق آرا به برکناری اثیل‌النجیفی، استاندار نینوا رای داد، اوضاع به هم ریخت و صحن پارلمان شاهد درگیری فیزیکی شماری از نمایندگان بود. حکم برکناری النجیفی به‌خاطر سقوط موصل به دست تندروها صادر شد.

یکی از خبرهایی که طی یکی،  دو روز گذشته، موج وحشتناکی در میان مردم عراق، ایجاد کرد اعلامیه وزارت بهداشت این کشور بود که  از کشف حدود 500 جسد در گورهای دسته جمعی شهر تکریت خبر داد. نبش قبرهای صورت گرفته نشان داده که ، کار، کار داعش است. گفته مي‌شود احتمالا این اجساد کشف شده به نظامیان ارتش عراق مربوط است که داعش آنها را در جنایت پایگاه نظامی تکریت در ژوئن سال گذشته کشته است. به گفته مسئولان وزارت بهداشت عراق، فقط در یکی از این گور‌های دسته جمعی، حدود 400 جسد کشف شده است.

گرد و خاک‌های داعش در یکی، دو هفته اخیر، حسابی خبرساز شده است. از یکسو پیشروی‌های این گروه در سوریه و تسخیر 50 درصد از خاک این کشور و از سوی دیگر تسخیر الرمادی در عراق، خطر تروریست‌ها را بیش از هر زمانی بیشتر کرده است.  شاید حتی خود رهبران داعش هم هرگز فکر نمی‌کردند که روزی بخش‌هایی بزرگ از دو کشور عراق و سوریه را به چنگ آورند. اما چه شد که داعش به سرعت پیشروی کرد و بخش‌هایی از عراق و سوریه را به تسخیر خود در آورد؟ سقوط الرمادی یک شکست تمام عیار برای ارتش عراق بود و ضربه‌ای به اعتبار دولت العبادی وارد کرد. جالب است که روبرت بائر ، نویسنده سی‌ان‌ان نوشته است آنچه در ظاهر دیده می‌شود این است که «عراق رفته است».

این را باید پذیرفت که هزینه‌های بالای آزادسازی رمادی، کار را برای همه سخت کرده است. بمباران هوایی گسترده و نبرد خیابان به خیابان برای آزادسازی این شهر لازم است. البته باید دید در این میان سنی‌ها با دولت همراهی می‌کنند یا علیه دولت و در همراهی با داعش، قد علم مي‌کنند.

رابرت فورد، سفیر سابق آمریکا در سوریه نیز مي‌گوید: «به ازای هر بن لادن یا الظواهری، 50 نفر به داعش می‌پیوندند. محرک داعشی‌ها خشم است نه ایدئولوژی».

شاید یکی از مهم‌ترین دلایل پیشروی‌های برق آسای این روزهای داعش، همراهی سنی‌ها با آنها باشد؛ اهل سنت هم گویا دوست دارند از نوعی سیستم فدرالی مثل کردها برخوردار باشند. این درست نقطه آغاز، پروژه تجزیه عراق و حتی سوریه است. در عراق مخصوصاً هر گروهی مدعی حکومت است و این را حق طبیعی خود مي‌داند که با توجه به گستردگی مذهبی و قومی، دولتی مستقل داشته باشد. از گوشه و کنار هم خبر مي‌رسد که برخی کشورهای منطقه به‌صورت پنهانی از تجزیه عراق و تبدیل آن به سه کشور حمایت می‌کنند. در واقع، اگر راه‌حل دو دولت برای فلسطین- اسرائیل مطرح است اما برای عراق راه‌حل، سه دولت مطرح است!

تا همین چند وقت پیش و پیش از تسخیر شهرهای پالمیرا در سوریه و الرمادی در عراق خیلی‌ها فکر مي‌کردند که داعش رو به افول است. آنها استدلال می‌کردند که از دست دادن کوبانی در سوریه و تکریت در عراق از سوی داعش ، کُدهایی می‌دهد که داعش آن قدرت گذشته را ندارد و در واقع پرهایش ریخته است اما  سقوط دو شهر مهم در عراق و سوریه خطای این دیدگاه را اثبات کرد.

پیروزی‌های چشمگیر دو هفته اخیر داعش در عراق و سوریه ثابت کرد که دکترین این گروه جواب داده است. آنها برنامه‌ای را دنبال مي‌کنند که اگر در چند جبهه بجنگند و دست به وحشت‌آفرینی بزنید، مقاومت از بین مي‌رود. آنها مي‌خواهند پروژه «خلافت» را در جایی پیاده کنند که مرز عراق و سوریه به هم پیوند مي‌خورد! هر چه هست، تئوریسین‌های داعش، کار را با استراتژی پیش مي‌برند؛ آنها سرزمین‌های هدف را به دقت انتخاب می‌کنند. سرزمین‌هایی كه از یک طرف ، جمعیت اندکی دارند و خیلی زود تحت تأثیر جوّ،  وحشت‌زده مي‌شوند! این مناطق اتفاقاً منابع زیرزمینی یا روزمینی خوبی هم دارند که به کار داعش مي‌آید. این منابع یا نفت و گاز هستند یا آثار باستانی که با قاچاق آنها ، داعشی‌ها دلارهای خوبی به جیب مي‌زنند. به هر حال، دلایل پشت‌پرده زیادی برای تزریق خونی تازه در کالبد داعش وجود دارد اما شاید از خودبیگانگی و سرخوردگی نیروهای محلی از رفتارهای حکومت، اصلی ترین رمز پیروزي‌های اخیر  داعش باشد. باید منتظر باشیم و ببینیم برنامه دولت عراق و هم‌پیمانان آن برای جلوگیری از پیشروی‌های داعش چیست؟ آیا دولت العبادی سقوط مي‌کند و او کار را به دست نخست وزیری دیگر مي‌سپرد؟