کیوان ساکت: موسيقي ايراني، نيازمند آرامش است
هلموت استرايش كه جمعه 8 خردادماه به همراه كيوان ساكت در تالار وحدت به روي صحنه ميرود. ميگويد: خيلي براي اين اجرا و كسب تجربيات آن هيجان دارم و دوست دارم بعد از اين اجرا فرهنگ ايراني را به رخ دنيا بكشم و بگويم كه مردم مهربان ایران، فرهنگ خوبي دارند. كيوان ساكت، نامي است كه نيازي به رزومه ندارد و زماني كه صحبت از اجراي مشترك او با يك گروه بينالمللي با رهبري آلمانيالاصل پيش ميآيد، با توجه به سبقه ساكت در موسيقي، ناخودآگاه كنجكاو ميشوم كه از اين گروه آلماني و رهبرشان بيشتر بدانم. به بهانه كنسرت بزرگ گروه كيوان ساكت و گروه 17 نفر «گيتار» به رهبري هلموت استرايش كه روز 8 خردادماه در تالار وحدت برگزار ميشود. نشستي با اين دو هنرمند داشتيم. در اين مصاحبه با كيوان ساكت و هلموت استرايش با محوريت موسيقي، برپايي مستر كلاس، پرفورمنس و ... گفتوگويي داشتيم كه آن را ميخوانيد:
پيش از هر سوالي نياز به يك شفافسازي دارم، برنامه كاري شما اين روزها بسيار شلوغ است، از طرفي پرفورمنسي چند روز پيش برگزار كرديد و از طرفي اجراي اركستر ملي را در اواخر همين هفته داريد، چطور تمامي اينها همزمان امكانپذير خواهند بود؟
كيوان ساكت: خب يك سري ناهماهنگيها به وجود آمد. اين پرفورمنس قرار بود بين برهه زماني فروردين و ارديبهشت ماه انجام شود اما برنامههاي حجيم تالار وحدت از يك طرف و يك سري موانع ديگر باعث تاخير در اجرا شد، در اين گير و دار گروه «گيتار» هم تنها در همين زمان امكان سفر به ايران را داشتند. در حقيقت گروه «گيتار» عده زيادي را شامل ميشدند كه از تمام نقاط اروپا دور هم جمع شده بودند و برنامههاي خود را با يك بازده زماني مشخص تنظيم كرده بودند كه امكان تغيير آن وجود نداشت و در آخر هم افتتاحيه اركستر ملي كه بنده سوليست آن هستم با اين اتفاقات گره خورد، در نهايت همه باعث به وجود آمدن يك برنامه شلوغ كاري شد.
دومين تجربه براي اجراي پرفورمنس چطور بود؟
كيوان ساكت: در واقع اين نخستين اجراي اين چنيني بود، سري گذشته يعني دقيقا ۱۲ سال پيش برنامه اجراي زنده داشتم و اكبر زرينمهر كه خدايش بيامرزاد در اين سفر از من خواست كه همزمان با اجرايم نقاشيهاي خود را به تصوير بكشد، او در مدت زمان كوتاه ۶تابلو را كشيد و پرفورمنس محسوب نميشد، اما پرفورمنس اول خردادماه به دعوت عليرضا مجابي (نقاش آوانگارد) صورت گرفت و ما تبادل افكاري خوبي با هم داشتيم، اين وسط سوالي پيش آمده بود اينكه آقاي مجابي اصرار داشتند طبق روال قبلي پرفورمنس سابقشان كه با ساز پيانو صورت گرفته بود اين اجرا هم در فضاي آزاد باشد اما من اعتقاد داشتم كه موسيقي ايراني در فضاي باز ميسر نخواهد شد.
صحبتتان را همين جا نگاه داريد، چرا موسيقي ايراني نبايد در فضاي باز اجرا شود؟ چه اشكال جدي به آن وارد ميشود؟
كيوان ساكت: موسيقي ايراني نيازمند آرامش است. اين مساله در موسيقي پاپ غيرممكن است؛ زيرا اين موسيقي پرهيجان است و اساسا اين رفتوآمدها به اين نوع موسيقي كمك هم ميكند. اما به هر حال يك تجربه خوبي بود، زيرا ميخواستم كه ارتباط حسي خوبي از موسيقي آوانگارد بگيرم.
فكر ميكنيد تا چه حد به هدف و موفقيت مذكور دست پيدا كرديد؟
كيوان ساكت: ميزان موفقيت ما را مردم تعيين كرده و در گذشت زمان مشخص ميشود. من همه تلاشم را كردم در فضاي نوازندگي تصويرسازي مناسبي داشته باشم.
آقاي استرايش، نحوه عضوگيري و گزينش افراد براي حضور در ايران چگونه بود؟ آيا آنها را از آكادميها انتخاب كرده بوديد يا اينكه از زمان كودكي با آنها آشنا بوده و همراه شديد؟
هلموت استرايش: اين يك اركستر پروژهاي است و من بهترين گيتاريستهايی كه در كل اروپا ميشناختم جمعآوري كردم، بعضي از آنها تجربه نوازندگي در اركسترهاي مختلف را داشتند و از طرفي هم عاشق سفر كردن و كسب تجربههاي جديد بودند در نهايت من به آنها پيشنهاد دادم كه آيا علاقهمند هستيد كه به ايران سفر كنيد؟ پس اگر جوابتان مثبت است بايد اين برنامهها و قواعد را پيش بگيريد كه بالاخره موفق هم شدم تا يك گروه ۲۷ نفره از بهترينها را با خود همراه كنم.
شما در نوازندگي گيتار يد طولايي داريد آيا خودتان به تنهايي صاحب گروه هستيد يا اينكه در جاهاي ديگر فقط نوازندگي ميكنيد؟
هلموت استرايش: من در گروههاي زيادي گيتار ميزنم و در اكثر آنها رهبري گروه هم با من است، به عنوان نمونه ما كنسرتهاي زيادي داشتيم با نوازندگاني كه نامشان بسيار زبانزد خاص و عام است و تورهاي زيادي را در اكثر كشورها برگزار كرديم.
علت انتخاب كيوان ساكت براي برگزاري يك كنسرت مشترك چه بود؟ آيا ايشان را از قبل ميشناختيد يا تنها به عنوان يك پيشنهاد پذيرفتيد؟
هلموت استرايش: يكي از اقوام من يعني برادر دامادم كه خود نوازنده سنتور هم است پيشنهاد سفر به ايران را براي اجرا داد و به او گفتم كه من نياز به يك شريك دارم؛ او هم گفت شخصي با نام كيوان ساكت وجود دارد كه انرژي و قابليت بالايي در اين زمينه دارد، من هم با كمال ميل پذيرفتم و زماني كه به ايران آمدم و كيوان را از نزديك ملاقات كردم فهمیدم انسان خوبی است.
آيا تا به حال موسيقي ايراني را گوش كردهايد؟
هلموت استرايش: من علاقه شخصيام به موسيقي كلاسيك است و به موسيقيهاي زيادي از كشورهاي هند و عرب گوش ميكنم اما فوكوس ويژهاي روي موسيقي ايراني نداشتم.
منظورم اين است كه آيا با هنرمندان برجسته موسيقي ما آشنايي قبلي داشتيد؟
هلموت استرايش: نه اما از اين به بعد اين فرصت را از دست نخواهم داد. (با خنده) البته همين كار تجربه خوبي بود. به هر حال من هنوز فرصت يادگيري دارم!
آقاي ساكت از شما براي حضور در اركستر ملي رسما دعوتي به عمل آمده يا اينكه خودتان علاقهمندي براي حضور در اين اركستر نشان داديد؟
كيوان ساكت: من چند روزي است كه به ايران بازگشتهام و گويي در همين مدت استاد فخرالديني دنبال من بودند و از طريق سالار عقيلي پيغامشان به دستم رسيد، بنا بود به محض رسيدن با ايشان تماس بگيرم كه خود استاد پيشدستي كرد و با من تماس گرفتند و براي حضورم در اركستر از من دعوت كرد و خب من هم با كمال ميل پذيرفتم.
انتخاب يك گروه 17 نفره و هماهنگيهاي آن كار آساني نيست عليالخصوص اينكه كار گروهي در ايران معنايي نداشته و ريسك بالايي هم دارد چطور كيوان ساكت اين ريسك را پذيرفت؟
كيوان ساكت: من اصولا كارهاي اركسترال كه با دو ساز و اركستر سنتي انجام ميگيرد را دوست دارم، ياد دارم براي يادبود استاد صبا در تالار وحدت با حسين دهلوي مشغول
قدم زدن در محوطه بوديم، در باغچه تالار بنفشه زيبايي وجود داشت كه رنگ بنفش خاص و قشنگي داشت من گل را به استاد نشان دادم و گفتم چه رنگ زيبا و ويژهاي دارد و ايشان هم گفتند براي همين است كه اصرار دارم اركسترهاي زيادي داشته باشم تا زيبايي چندين برابر شود! براي همين من خيلي وقتها در اركسترهاي بزرگ بدون اينكه اعضاي اركستردر جريان قرار بگيرند از هزينه شخصيام براي اركستر استفاده كردم تا آب در دل نوازندگانم تكان نخورد و برنامه به خوبي اجرا شود، زيرا براي من رساندن موسيقي خوب به گوش مردم ارجحيت دارد.
شما نسبت به آقاي هلموت آشنايي قبلي داشتيد؟
كيوان ساكت: نه من از طريق يكي از اقوام ايشان در فضاي مجازي آشنا شدم و ايشان ابراز علاقه براي همكاري با من كرد كه بعد از پذيرفتن من برنامهريزيها شكل گرفت.
به نظرتان از اين اجرا آنطور كه بايد استقبال ميشود؟
كيوان ساكت: ديروز كه سايتهاي خريد بليت را بررسی ميكردم متوجه استقبال فوقالعاده مردم شدم. بهطوري كه هنوز يك بليت ميهمان به دست خود من نرسيده است و تمامي اينها را مديون بنياد رودكي هستم كه حامي اصلي من در اين راه بود.
يك مقدار گيج شدم. در اين مسير شما نامهاي زيادي مثل خانه موسيقي، انجمن موسيقي و بنياد رودكي را اسم برديد بالاخره نقش كدام يك پررنگتر است؟
كيوان ساكت: كار اصلي را بنياد رودكي انجام داد، راجع به گرفتن برخي مجوز و استعلام حراست و چاپ بروشورها از اعضاي گروه توسط آقاي ترابي در انجمن موسيقي صورت گرفت و همچنين خانه موسيقي به مديريت آقاي نوربخش در تسريع استعلامها ما را ياري كردند.
اين كار اصلي كه اشاره كرديد يعني چه؟
كيوان ساكت: حاميت مالي توسط بنياد رودكي صورت گرفت.
امكان تمديد اين اجرا هست؟
كيوان ساكت: ما براي اين پنجشنبه و جمعه برنامهريزي كرده بوديم كه پنجشنبه مصادف شد با افتتاحيه اركستر ملي و تنها روز جمعه و شنبه را در پيش داشتيم كه شنبه را مناسب براي اجرا نديدم و يكشنبه هم پرواز بازگشت اين دوستان خواهد بود. اين وسط ما يك گزينه آن هم جمعه را داشتيم كه امكانپذير شد.
در شهرستانها چطور؟
كيوان ساكت: در زنجان و شيراز و اصفهان خيلي تلاش كرديم اما ميسر نشد.
آيا امكان برگشت مجدد اين گروه وجود دارد؟
كيوان ساكت: بهتر است از خودشان بپرسيد.
آقاي استرايش آيا اين امكان وجود دارد كه باز شاهد ديدار شما در ايران باشيم؟
هلموت استرايش: اگر بتوانيم موفقيت چشمگيري به دست بياوریم مطمئنا باز با همان گروه باز خواهيم گشت اما اگر براي اجرا هم نباشد براي شناخت بهتر ايران ميآيم.
دليل حمايت موسسه گوته از شما چه بود؟
هلموت استرايش: قصهاش طولانی است، سالها پيش در يك مسابقه رقابتي شركت كردم كه توسط گوته اين مسابقه اجرا ميشود آنها در همان زمان اعلام كردند كه اگر جزو برندگان باشم آنها از من حمايت خواهند كرد.
موسيقي مورد علاقه شما چيست؟
هلموت استرايش: در خانه ترجيح ميدهم موسيقي گيتارهاي مختلف، راك، جاز را گوش كنم.
اگر يك بليت داشته باشيد ترجيح ميدهيد كنسرت چه كسي باشد؟
هلموت استرايش: اركستر سمفوني، من عاشق موسيقي كلاسيك هستم هر چيزي كه مربوط به اين سبك باشد را خيلي ميپسندم.
شما در دانشگاه هم تدريس ميكنيد؟
هلموت استرايش: بله من در كنسرواتور فرانکفورت گيتار كلاسيك تدريس ميكنم.
در خانواده شما كسي ديگر به موسيقي گرايش دارد؟
هلموت استرايش: دخترم به خوبي گيتار مينوازند اما شغل اصلي او دندانپژشكي است از طرفي چون صاحب خانواده و دو دختر است زياد به اين مساله توجه ندارد.
استاد ساكت درباره رپرتوار اجرايي بگوييد؟
كيوان ساكت: در بخش اول اين كنسرت گروه ۲۷ نفره گيتار به رهبري هلموت استرايش اجراي قطعاتي از دوره رنسانس و باروك را براي مخاطبان خواهند داشت. بخش دوم اين اجرا نيز اركستركيوان ساكت به روي صحنه ميرود و قطعاتي از ساختهها و تنظيمهاي من براي مخاطبان اجرا خواهد شد. بخش سوم اين كنسرت نيز به اجراي مشترك اين دو گروه اختصاص دارد كه در قالب اركستر شرق و غرب با حضور ۶۴ نوازنده به اجراي قطعاتي از آمريكاي لاتين، اسپانيايي و همچنين قطعه
«مرغ سحر» با تنظيم سينا صادقپور خواهيم پرداخت.
داستان اجراي قطعه ماندگار «مرغ سحر» چيست؟
كيوان ساكت: اين قطعه قديمي ساخته مرتضي نيداود و سروده ملك شعراي بهار است، هنرمندان زيادي به شكلهاي مختلف اين قطعه را تنظيم كردند خود من هم سالها پيش در يك كليپ از ساختههاي مسعود آبپرور اين قطعه را اجرا كردم اتفاقا بسيار هم استقبال شد، البته اجراي اين قطعه در ميان خارجيها هم طرفداران فراواني داشته كه عاشقانه اين آهنگ را دوست دارند اما در اين اجرا سينا صادقپور يك باز تنظيم روي اين قطعه انجام داده كه اجرا خواهد شد.
برنامه بعدي شما به غير از اركستر ملي چيست؟
كيوان ساكت: احتمالا در شهرهايي چون بندرعباس، اصفهان اجرا خواهم داشت و بعد از آن هم اواخر خرداد ماه در آلمان براي برگزاري يك ورك شاپ و اجرا در برلين و فرانكفورت سفري خواهم داشت.
سوال آخرم از آقاي استرايش اين است كه آيا اعضاي گروهتان جزو شاگردان شما هستند؟
هلموت استرايش: نه اكثرا خودشان استاد گيتار هستند.
سوال آخرم از شما آقاي ساكت، درباره اركستر كيوان ساكت بگوييد؟
كيوان ساكت: اعضاي اركستر من سالهاست كه به من لطف داشته و همكاري داريم، ۱۷ سال است كه با اين بزرگان بوده از همكاريشان بهرهمند ميشوم، در ايران آدمها در اركسترهای مختلف و پروژههاي مختلف كار ميكنند اما آدمهايي مثل استاد رحيميان، حفظيفر هميشه با من بوده و تنهايم نگذاشتند.
اگر سوالي باقي مانده بيان كنيد؟
هلموت استرايش: خيلي براي اين اجرا و كسب تجربيات آن هيجان دارم و دوست دارم فرهنگ ايراني را به رخ بكشم و بگويم كه مردم مهربان ايران فرهنگ خوبي دارند.
منبع: روزنامه آرمان
گزارش خطا
آخرین اخبار