روایتی از پیغام جالب ظریف به سعودی ها در مورد یمن

الاخبار نوشت: عربستان ترجیح داد سیاست معمول عقب نشینی از طریق مذاکرات محرمانه را پیش بگیرد که با اتخاذ این سیاست می‌تواند امتیازهای سیاسی و مادی بدهد و به دور از کنفرانس های بین المللی بر شکست های خود سرپوش بگذارد.

به گزارش «تیک»، روزنامه الاخبار چاپ بیروت در گزارشی با اشاره به سفر اسماعیل ولد الشیخ احمد، فرستاده یمن به تهران نوشت: الشیخ احمد در این سفر به محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفت که یک هفته پیش با حوثی ها در صنعا دیدار کرده است. آنها مسائل بسیاری را درک می‌کنند و این آمادگی را دارند که امتیاز بدهند به خصوص در زمینه توافق صلح و شراکت.

اما اطلاعات ظریف، همسو با آنچه شنیده، نبود. او می‌داند که توافق اساسا بر پایه اجرای نتایج کنفرانس گفتگوی ملی قرار دارد که با حضور جمال بن عمر، فرستاده سابق سازمان ملل به یمن برگزار شده بود. به عبارت دیگر، کنفرانس گفتگوی ملی، توافقی محوری بود تا آنچه را انقلاب دو هزار و یازده، در دوره ریاست جمهوری عبدربه منصورهادی فراری از دست داده بود، دوباره به دست آورد. در مقابل، عربستان می‌ترسید اجرای این نتایج منجر به این شود که دامنه اصلاحات از یمن به عربستان برسد.

در اینجا، ولد الشیخ با دو گزینه در خصوص تلاش ها برای برگزاری کنفرانس ژنو مواجه شد، اول اینکه حضور کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) را لغو کند یا حضور ایران را که بدون حضور آن انصارالله نیز در کنفرانس حاضر نخواهد شد. همچنین نماینده سازمان ملل از عربستان شنیده بود حضور تهران در کنفرانس هیچ معنایی ندارد؛ زیرا ایران نه همسایه یمن است، نه یک کشور عربی و نه عضو شورای همکاری خلیج (فارس). به همین سبب ولد الشیخ درک کرد ریاض تمایلی ندارد به دشمنان منطقه ای خود، نقشی بدهد.

بر همین اساس، فرستاده سازمان ملل، پیشنهادهایی درباره برگزاری کنفرانس ژنو ارائه داد مبنی بر اینکه نمایندگان کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس)، اتحادیه عرب، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه اروپا و نمایندگانی از چهارده کشور، با هم صحبت کنند و به این ترتیب تضمین کرد که این کنفرانس وجهه ای بین المللی دارد.

اما اصل قصه این است که ایران، اصراری برای حضور در کنفرانس ژنو نداشت هر چند که تمایل داشت این کنفرانس برگزار و تصمیم های قابل اجرایی در آن گرفته شود؛ زیرا اوضاع انسانی در یمن، نمی‌تواند هیچ مانوری را تحمل کند و منطقه نیز به جبهه های ملتهب تر نیاز ندارد.

ظریف در پاسخ به این پیشنهادهای ولد الشیخ با لبخند پاسخ داد: با توجه به این پیشنهادها، «کنفرانس، مرده به دنیا خواهد آمد» زیرا همه شرکت کنندگان دشمنی خود را با انصارالله نشان خواهند داد. وی پرسید: چگونه عربستان که دشمن اصلی در درگیری هاست می‌ تواند چهار بار در مذاکرات حضور داشته باشد، یکبار به عنوان عضو شورای همکاری خلیج (فارس)، یکبار به عنوان عضو اتحادیه عرب، یکبار به عنوان عضو سازمان همکاری اسلامی و بار دیگر هم به عنوان عضو گروه چهارده. که فرستاده سازمان ملل نتوانست به این سوال پاسخ دهد.

از سوی دیگر، ریاض مشاهده کرد که سازمان ملل از نتایج کنفرانس ریاض روی برگردانده است و به همین سبب احساس ناامیدی شدیدی کرد. ریاض، مذاکرات فرستاده سازمان ملل را به ایران پیگیری کرد و مسئله جالب این بود که طرف آمریکایی، موضع بی طرفانه اتخاذ کرد. ریاض به آمریکا اطمینان داده بود هرگونه جنگی بر ضد یمن، فقط ده روز طول خواهد کشید در صورتی که اکنون وارد هشتمین هفته خود می‌شود.

آمریکایی ها احساس کردند، سعودی ها وارد بحرانی شده اند که نمی‌دانند چگونه از آن خارج شوند. خسارت های جانی و تجهیزاتی آنها افزایش می‌یابد و ناتوانی آنها نیز دیگر برای هیچ کس پوشیده نیست. قبل از اینکه ولد الشیخ به ژنو برود، عربستان با او رایزنی و یازده شرط مشخص کرد. مهمترین شرطها این بود که عربستان دستکم نیمی از شرکت گنندگان یمنی در کنفرانس ژنو را انتخاب کند، از جمله نمایندگان احزاب. عربستان با حضور نمایندگان جنوب یمن، از جمله کسانی که با حضور در کنفرانس ریاض مخالفت کرده بودند یا کسانی مانند علی ناصر محمد، رئیس جمهور سابق جنوب یمن، که مخالف حمله عربستان بودند، مخالفت کرد.

همچنین سعودی ها، درخواست کردند قبل از شروع کنفرانس، فرصتی برای بهبود اوضاع میدانی به آنها داده شود؛ زیرا کفه ترازو به نفع دشمنان آنها سنگین شده بود.

اما اینها رخ نداد، بلکه تیم هادی، زیر بار شکست های میدانی متوالی، فرسوده و شکاف بین او و خالد بحاح، نماینده اش، بیشتر شد به همین سبب عربستان نیاز داشت تا کنفرانس ژنو به تعویق افتد تا واقعیت ها آشکار نشود.

از دیگر شرطهایی که عربستان مطرح کرد این بود که به شورای همکاری خلیج (فارس) و کشورهایی که در منظومه آن می‌گردند، نقشی ممتاز و محور در وضع چارچوب کنفرانس ژنو داده شود. ولد الشیخ عملا به دبیرخانه سازمان ملل پیشنهاد کرد از عبداللطیف الزیانی، دبیر کل شورای همکاری خلیج (فارس) برای سخنرانی افتتاحیه دعوت کند، سخنرانی که پیش بینی می‌شد، دبیر کل سازمان ملل ایراد و چارچوب کنفرانس و اهداف آن را مشخص کند. عربستان، به این شیوه فریبکارانه می‌خواست چارچوب کنفرانس ژنو را در اختیار خود بگیرد، که سازمان ملل با این پیشنهاد مخالفت کرد.

فرستاده سازمان ملل از سعودی ها پرسید، چه مقدار زمان برای تصحیح موازنه نیاز دارید؟ آنها پاسخ دادند، چند روز. این مسئله به شنبه گذشته بر می‌گردد و عربستان طی روزهای یکشبنه و دوشنبه، حملات خود را تشدید کرده است. امروز، ریاض احساس می‌کند سازمان ملل منبری برای رسوا کردن مشکلات آن شده است. به همین سبب هدف شرطهای سخت آن، مانع تراشی در راه برگزاری کنفرانس ژنو بود. عربستان ابتکار عمل عمان را به آرامی، درک کرد و اجازه داد سران انصارالله با هواپیمای مخصوص به مسقط بروند. ریاض ترجیح داد سیاست معمول عقب نشینی از طریق مذاکرات محرمانه را پیش بگیرد که با اتخاذ این سیاست می‌تواند امتیازهای سیاسی و مادی بدهد و به دور از کنفرانس های بین المللی بر شکست های خود سرپوش بگذارد.