بسیج متحدان ایران علیه داعش

شبه‌نظامیان شیعه، رزمندگان خود را بسیج کرده‌اند تا تلاش کنند مرکز بزرگ‌ترین استان عراق را از چنگال داعش پس بگیرند. انتظار می‌رود هزاران رزمنده شیعه که بسیاری از آنها بازماندگان شورش ضدآمریکایی یک دهه پیش در عراق هستند، به نیروهای دولت عراق که در تلاش برای عقب‌راندن نیروهای داعش از الرمادی هستند، بپیوندند. مقامات دولتی آمریکا و عراق در مورد استفاده از شبه‌نظامیان شیعه در نبردهای استان الانبار محتاط بوده‌‌اند.

استان الانبار مرکز تجمع و زندگی اقلیت سنی عراق است. مقامات عراقی و آمریکایی می‌ترسند استفاده از شبه‌نظامیان شیعه باعث شعله‌ورشدن منازعات فرقه‌ای شود. اما با توجه به اینکه نیروهای امنیتی عراق فاقد تجهیزات نظامی لازمند و مدیریت بدی هم دارند، آخر هفته گذشته از الرمادی بیرون رانده شده‌اند، نخست‌وزیر عراق حیدر العبادی شب یکشنبه از این شبه‌نظامیان شیعه خواست تا در این نبرد دخالت کنند. شورای استانی الانبار به‌نفع درخواست حمایت از این شبه‌‌نظامیان رأی داد؛ حرکتی فوق‌العاده که قانون‌گذاران گفته‌اند با توجه به فروپاشی نیروهای طرفدار دولت عراق در الرمادی ضروری بوده است. تحلیل‌گران هشدار داده‌اند که این حرکت مملو از ریسک است. داعشی‌ها که ظاهرا سنی هستند ممکن است از حضور رزمندگان شیعه سوءاستفاده کرده و این‌گونه تبلیغ کنند که این جنگ، جنگی بین شیعه و سنی است و به این ترتیب تلاش کنند حمایت از خود را در بین ساکنان محلی که سنی‌اند، افزایش دهند.

روز دوشنبه داعشی‌ها تلاش کردند تا به سوی بغداد بروند که در ٨٠ مایلی شرق الرمادی است. رفیع الفداوی، یک بزرگ قبیله، که با تلفن از بغداد با ما سخن می‌گفت، گفته نبرد در حوالی روستای «حسی‌به» در حدود هشت مایلی شرق رمادی و نزدیک به رودفرات رخ داده است. او همچنین گفت حدود ١٠ مدافع روستا در حملات داعش به «حُسِی‌به» کشته شده‌اند. سرهنگ استیو وارن، سخنگوی پنتاگون در واشنگتن، می‌گوید: احتمالا رزمندگان شیعه نقشی در رهاسازی الرمادی ایفا خواهند کرد و تا آن زمان که این رزمندگان به وسیله دولت مرکزی عراق کنترل می‌شوند، آنها در این نبرد مشارکت خواهند کرد. حکومت عراق در باز‌پس‌گرفتن شهر تکریت در استان صلاح‌الدین به‌شدت به شبه‌نظامیان و رزمندگان شیعه تکیه کرده است. نیروهای دولت عراق ماه گذشته تکریت را از اشغال داعش آزاد کرده‌اند، اما استفاده‌کردن از رزمندگان شیعه در الانبار ممکن است مشکل‌تر باشد. استان غربی وسیع عراق، صحنه مقاومت در برابر تهاجم به رهبری آمریکا بوده و پس از آن تبدیل به خانه‌ای برای عناصر القاعده شده است. این استان اکنون به وسیله داعش کنترل می‌شود. 

حکومت عراق امیدوار بوده که سنی‌های محلی را در الانبار مسلح کنند و آموزش دهند تا علیه داعش بجنگند، درست همان‌گونه که یک دهه پیش قبایل سنی در این استان ترغیب شدند تا علیه القاعده در عراق قیام کنند. این واقعه پیروزی بزرگی برای نیروهای نظامی آمریکا بود، اما برنامه جدید آنها هرگز عملی نشده است. جنگجویان قبیله‌ای الانبار بار دیگر سلاح به دست گرفته‌اند، نیروهای نظامی و پلیس در رمادی ماه‌ها جلو نفوذ داعش را به این شهر قبل از حمله شب پنجشنبه گرفته بودند.

طبق گفته عضو شورای استان الانبار، شورشیان داعش در سه روز بیش از ٥٠٠ نفر را در حمله به الرمادی کشته‌اند. مقامات عراقی- اعم از پلیس و ساکنان الرمادی- افراطیون داعش را متهم به اعدام افراد پلیس، جنگجویان و شهروندان که شامل زنان و کودکان هم می‌شوند، کرده‌اند. طبق گفته مقامات سازمان ملل، نزدیک به ٢٥هزار نفر از مردم عادی در چندروز اخیر از رمادی فرار کرده‌اند. چارلز لیستر، متخصص امور خاورمیانه و نویسنده مقاله بیوگرافی مختصر داعش برای مرکز دوحه بروکینز، می‌گوید رزمندگان شیعه می‌توانند نیروی مورد نیاز برای مقابله با داعش را فراهم آورند. او گفت اما مسائل اساسی‌ای در مورد نقشی که رزمندگان شیعه بازی خواهند کرد، وجود دارد؛ مسائلی مانند اینکه آیا آنها این نبرد را رهبری خواهند کرد یا نه و اینکه پس از بازپس‌گیری مناطق تحت اشغال داعش چه خواهند کرد. تکیه حکومت عراق بر مبارزان شیعه به‌طور بالقوه به ایران مجال می‌دهد تا نفوذ بیشتری در عراق برای خود بیابد. در نشانی از نقش فزاینده ایران، وزیر دفاع ایران، امیر سرتیپ حسین دهقان، روز دوشنبه برای گفت‌وگو با مقامات عراقی در بغداد به عراق سفر کرده است. واشنگتن با تصمیم‌گیری پیچیده‌ای در مورد اینکه تا چه اندازه باید از رزمندگان طرفدار ایران استفاده کند، مواجه است؛ رزمندگانی که پس از تهاجم سال ٢٠٠٣ به عراق با نیروهای آمریکایی جنگیده‌اند. «نعیم‌العبودی»، سخنگوی رزمندگان شیعه، می‌گوید: گروه «عصاب اهل الحق» که یکی از قدرتمندترین جناح‌های رزمنده شیعه به‌شمار می‌رود، برنامه‌ریزی کرده که هزارو٥٠٠ نفر از نیروهای ویژه خود را به الانبار بفرستد. این سخنگو افزود: آنها در زمره بهترین‌ها هستند. اینها نیروهای آموزش‌دیده‌ای هستند که تجربه جنگ داخلی در سوریه را دارند و با آمریکایی‌ها هم جنگیده‌اند.