سانسورچی ‌‌آنلاین

۵۰۰ میلیون چینی که از اینترنت استفاده می‌کنند، به‌خوبی از وجود سانسورچی‌هایی که هر حرکت آنان را کنترل می‌کنند، آگاه هستند؛ کسانی که پست‌های جنجالی آنان را حذف می‌کنند. در حقیقت این کاربران احساس می‌کنند افرادی بالای سر آنان هستند که تمامی اقدامات‌شان را به‌شدت کنترل می‌کنند. تیمی از دانشگاه «هاروارد» آمریکا و دانشگاه «هنگ‌کنگ» با استفاده از نرم‌افزارهای جدیدی تمام فعالیت این سانسورچی‌های آنلاین را بررسی می‌کنند و می‌دانند چه پست‌هایی در سایت‌هایی اجتماعی توسط مقامات چینی حذف می‌شود. به گزارش آنان، این نظارت چینی اکنون به‌شدت بیشتر از گذشته است. در گزارش این تیم تحقیقاتی آمده است ۱۳ درصد پست‌های اجتماعی و رسانه‌ای در چین سانسور می‌شود.

«‌گری کینگ» استاد دانشگاه هاروارد، دراین‌باره می‌گوید دولت پکن به چینی‌ها اجازه داده است رسانه‌های اجتماعی راه‌اندازی کنند، اما از سوی دیگر، از ابزارآلات زیادی برای این نظارت بهره می‌برند. این استاد دانشگاه به همراه تیم حرفه‌ای خود با استفاده از نرم‌افزار‌های پیشرفته فهمیده‌اند برای پکن ۸۵ موضوع حساس وجود دارد که به‌شدت کنترل می‌شود؛ موضوعاتی که در‌‌نهایت به اعتراض‌های مدنی و سیاسی منجر می‌شوند. آنان همچنین اکنون به‌خوبی می‌دانند این پست‌ها چه زمانی منتشر و چه زمانی سانسور می‌شوند. این تیم تحقیقاتی که ۱۱ میلیون پست که توسط یک‌هزار‌و ۳۲۸ کاربر چینی منتشر می‌شود را کنترل می‌کنند، در گزارش خود آورده است هر سخنی که به انتقاد از دولت پکن محدود می‌شود، به‌سرعت از فضای آنلاین محو می‌شود. به عبارت دیگر، هر پست یا نظری که به تشکیل گروه یا گردهمایی منجر شود، در‌‌ همان ساعت‌های اولیه حذف می‌شود. کینگ می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم واژه‌های مشخصی وجود دارد و وجود هریک از این واژه‌ها در پست به معنای حذف کامل آنان است، اما کنترل به این گستردگی را نمی‌توان با چنین ترفندهایی انجام داد». او ادامه می‌دهد کاملا مشخص است که هدف این سانسور‌ها کنترل و محدودکردن گردهمایی‌هاست. «ربکا مک‌کینون»، نویسنده کتاب «رضایت از فضای وب: کشمکش جهانی برای آزادی» نیز با کینگ موافق است و می‌گوید: «هدف پکن هیچ‌گاه کنترل کامل نبوده است، درحقیقت آنان می‌خواهند حزب کمونیست را همچنان قدرتمند نگه دارند». او ادامه می‌دهد کنترل کامل در چنین شرایطی امکان ندارد، چراکه چین دیگر نمی‌تواند مانند کره‌شمالی عمل کند؛ مردم چین به امکاناتی دست یافته‌اند که نمی‌توان آنان را بیش از این محدود کرد یا فضای مجازی را از آنان گرفت.

خلاف تیم تحقیقاتی هاروارد، تیمی در دانشگاه هنگ‌کنگ، وبلاگ‌های کوچک، اما مشهور چین را کنترل می‌کند. با این برنامه حدود ۳۰۰ هزار وبلاگ کنترل می‌شود که بیش از یک‌هزار بازدیدکننده دارند. طبق گزارش تیم تحقیقاتی هنگ‌کنگ، وبلاگ‌ها در هر زمانی کنترل می‌شوند و مطالب منتشرشده در آنها، دقیقا در‌‌ همان لحظات نخست قبل از آنکه کسی بتواند آنان را بخواند، حذف می‌شوند. به گفته آنان، این پست‌ها پس از آن، مورد بررسی قرار می‌گیرند و دولت چین فعالیت‌هایش را براساس همین اطلاعات تنظیم می‌کند. «کینگ وافو»، سرپرست این تیم، می‌گوید ما فهمیدیم فهرستی از واژه‌های ممنوعه وجود دارد و درحقیقت بازی موش‌وگربه‌ای بین مردم و سانسورچی‌های دولتی وجود دارد. او ادامه می‌دهد استفاده از این برنامه‌ها، تصویری واضح از سانسور در چین را به نمایش می‌گذارد.