دستاوردهاي بيانيه لوزان
علي خرم، کارشناس مسائل سياست خارجي در سرمقاله مردم سالاری نوشت:
محمدجواد ظريف وزير امور خارجه کشورمان به نيويورک رفته تا علاوه بر شرکت در اجلاس بازنگري معاهده عدم اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، از طرف آمريکايي توضيح بيشتري درباره آثار توافق احتمالي بر وضع داخلي تعهدات اين کشور بخواهد زيرا در هفته‌هاي گذشته اظهارات متفاوتي درباره مذاکرات هسته‌اي از سوي مقامات آمريکايي مطرح شده است و علاوه بر اين کنگره تصويب کرد که توافق هسته‌اي ايران و 1+5 بايد به تصويب کنگره هم برسد.
در بيان چگونگي اختلاف کنگره و کاخ سفيد بايد به اين نکته اشاره کرد که تحريم‌هاي آمريکا شامل دو دسته تحريم مي‌شود. حدود40 درصد اين تحريم‌ها توسط دولت آمريکا انجام گرفته است که کنترل آنها در اختيار رئيس‌جمهور است. اما ساير تحريم‌ها با تصويب کنگره اعمال شده که اختيار لغو آنها در اختيار کنگره است.اوباما پيش از اين تعهد داده بود که کنگره را در مسير مذاکرات هسته‌اي قانع کند اما شرايط تغيير کرد و کنگره اقبالي به اوباما نشان نداد. از سويي در ايران هم جايگاه حقوقي بيانيه لوزان زير سوال رفت. در مقابل تندروها در آمريکا هم ادعا کردند که بيانيه لوزان الزام ندارد و همه توافقات بايد به تاييد کنگره برسد و هر توافقي که در ژنو بدست آيد بايد کنگره آن را تاييد کند تا 60 درصد باقي تحريم‌ها برداشته شود.
وقتي بيانيه لوزان صادر شد نبايد جايگاه حقوقي آن زير سوال مي‌رفت بلکه بايد بيان مي‌شد که اين بيانيه براي همه الزام آور است و در واقع آمريکا را مجبور مي‌کرديم که به اين بيانيه پايبند باشد ولي اکنون نظرات کنگره در اين بيانيه دخالت داده مي‌شود. در ايجاد اين شرايط هم کنگره و هم سايرين مقصرند.به‌هرحال اميدواريم اين مشکل در ادامه مذاکرات هسته‌اي حل شود تا طرفين مذاکرات به توافق دست يابند.
از سويي عده‌اي در داخل کشور مطرح مي‌کنند که با بيانيه لوزان دستاوردهاي هسته‌اي ما از بين رفته است. اين عده يا بي‌‌اطلاع هستند يا با اين مساله برخورد جناحي مي‌کنند. اکنون ما دانش هسته‌اي براي غني‌سازي بيست درصدي اورانيوم را در اختيار داريم. کشورهايي که به اين قابليت دست يافته‌اند مي‌توانند اورانيوم را تا 90 درصد غني‌سازي کنند پس ما مشکل را پشت سر گذاشته‌ايم و مشکلي از لحاظ غني‌سازي اورانيوم نداريم .بنابراين اين پرسش مطرح مي‌شود که آيا ما به غني‌سازي نياز داريم يا نه؟ در پاسخ به اين پرسش بايد گفت که غني‌سازي با چهار هدف انجام مي‌گيرد. يا براي سوخت نيروگاه يا استفاده نظامي يا صادرات يا انبارکردن اورانيوم.
در حال حاضرايالات متحده آمريکا ميلياردها دلار هزينه صرف مي‌کند تا امنيت اورانيوم غني سازي شده خود را حفظ کند. اکنون براي ما انبارکردن اورانيوم فايده اي ندارد. روس‌ها هم متعهد شده اند که سوخت نيروگاه بوشهر را تامين کنند. همچنين ما به دليل تحريم‌ها و اينکه ما را متهم به فعاليت نظامي‌هسته‌اي مي‌کنند، امکان صادرات اورانيوم غني شده را نداريم. ما براساس اظهارات مقامات کشورمان به دنبال استفاده نظامي‌ازفعاليت هسته‌اي خود نيستيم بنابراين اين چهار هدف براي ما موضوعيت ندارد.
در واقع غني‌سازي با درصد کم براي ما مطلوب است و ما بايد دنبال تحقيق و توسعه باشيم که اين تحقيقات در برنامه‌هاي ما وجود دارد. بنابراين ما در اين مذاکرات چيزي را از دست نداده‌ايم. در هر حال هدف ما غني‌سازي اورانيوم در داخل خاک کشورمان بود که به اين هدف دست يافتيم.
ما همچنين در مذاکرات هسته‌اي به دنبال رفع تحريم‌هايي بوديم که به دليل سادگي يا بي اطلاعي يا اشتباهات محاسباتي دولت نهم‌و‌دهم عليه ما وضع شده بود. مذاکره‌کنندگان هسته‌اي کشورمان در طول اين مذاکرات توانستند راه حلي آبرومندانه براي رفع تحريم‌ها بيابند بدون آن که صنعت هسته‌اي کشور تعطيل شود. ما بايد در ادامه اين راه عبرت گرفته و دستاوردهاي خود را زير سوال نبريم. براساس بيانيه لوزان ما دستاوردهاي خوبي داشته ايم و عملکرد تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي نيز بسيار موفق و روشن بوده است.
محمدجواد ظريف وزير امور خارجه کشورمان به نيويورک رفته تا علاوه بر شرکت در اجلاس بازنگري معاهده عدم اشاعه سلاح‌هاي هسته‌اي، از طرف آمريکايي توضيح بيشتري درباره آثار توافق احتمالي بر وضع داخلي تعهدات اين کشور بخواهد زيرا در هفته‌هاي گذشته اظهارات متفاوتي درباره مذاکرات هسته‌اي از سوي مقامات آمريکايي مطرح شده است و علاوه بر اين کنگره تصويب کرد که توافق هسته‌اي ايران و 1+5 بايد به تصويب کنگره هم برسد.
در بيان چگونگي اختلاف کنگره و کاخ سفيد بايد به اين نکته اشاره کرد که تحريم‌هاي آمريکا شامل دو دسته تحريم مي‌شود. حدود40 درصد اين تحريم‌ها توسط دولت آمريکا انجام گرفته است که کنترل آنها در اختيار رئيس‌جمهور است. اما ساير تحريم‌ها با تصويب کنگره اعمال شده که اختيار لغو آنها در اختيار کنگره است.اوباما پيش از اين تعهد داده بود که کنگره را در مسير مذاکرات هسته‌اي قانع کند اما شرايط تغيير کرد و کنگره اقبالي به اوباما نشان نداد. از سويي در ايران هم جايگاه حقوقي بيانيه لوزان زير سوال رفت. در مقابل تندروها در آمريکا هم ادعا کردند که بيانيه لوزان الزام ندارد و همه توافقات بايد به تاييد کنگره برسد و هر توافقي که در ژنو بدست آيد بايد کنگره آن را تاييد کند تا 60 درصد باقي تحريم‌ها برداشته شود.
وقتي بيانيه لوزان صادر شد نبايد جايگاه حقوقي آن زير سوال مي‌رفت بلکه بايد بيان مي‌شد که اين بيانيه براي همه الزام آور است و در واقع آمريکا را مجبور مي‌کرديم که به اين بيانيه پايبند باشد ولي اکنون نظرات کنگره در اين بيانيه دخالت داده مي‌شود. در ايجاد اين شرايط هم کنگره و هم سايرين مقصرند.به‌هرحال اميدواريم اين مشکل در ادامه مذاکرات هسته‌اي حل شود تا طرفين مذاکرات به توافق دست يابند.
از سويي عده‌اي در داخل کشور مطرح مي‌کنند که با بيانيه لوزان دستاوردهاي هسته‌اي ما از بين رفته است. اين عده يا بي‌‌اطلاع هستند يا با اين مساله برخورد جناحي مي‌کنند. اکنون ما دانش هسته‌اي براي غني‌سازي بيست درصدي اورانيوم را در اختيار داريم. کشورهايي که به اين قابليت دست يافته‌اند مي‌توانند اورانيوم را تا 90 درصد غني‌سازي کنند پس ما مشکل را پشت سر گذاشته‌ايم و مشکلي از لحاظ غني‌سازي اورانيوم نداريم .بنابراين اين پرسش مطرح مي‌شود که آيا ما به غني‌سازي نياز داريم يا نه؟ در پاسخ به اين پرسش بايد گفت که غني‌سازي با چهار هدف انجام مي‌گيرد. يا براي سوخت نيروگاه يا استفاده نظامي يا صادرات يا انبارکردن اورانيوم.
در حال حاضرايالات متحده آمريکا ميلياردها دلار هزينه صرف مي‌کند تا امنيت اورانيوم غني سازي شده خود را حفظ کند. اکنون براي ما انبارکردن اورانيوم فايده اي ندارد. روس‌ها هم متعهد شده اند که سوخت نيروگاه بوشهر را تامين کنند. همچنين ما به دليل تحريم‌ها و اينکه ما را متهم به فعاليت نظامي‌هسته‌اي مي‌کنند، امکان صادرات اورانيوم غني شده را نداريم. ما براساس اظهارات مقامات کشورمان به دنبال استفاده نظامي‌ازفعاليت هسته‌اي خود نيستيم بنابراين اين چهار هدف براي ما موضوعيت ندارد.
در واقع غني‌سازي با درصد کم براي ما مطلوب است و ما بايد دنبال تحقيق و توسعه باشيم که اين تحقيقات در برنامه‌هاي ما وجود دارد. بنابراين ما در اين مذاکرات چيزي را از دست نداده‌ايم. در هر حال هدف ما غني‌سازي اورانيوم در داخل خاک کشورمان بود که به اين هدف دست يافتيم.
ما همچنين در مذاکرات هسته‌اي به دنبال رفع تحريم‌هايي بوديم که به دليل سادگي يا بي اطلاعي يا اشتباهات محاسباتي دولت نهم‌و‌دهم عليه ما وضع شده بود. مذاکره‌کنندگان هسته‌اي کشورمان در طول اين مذاکرات توانستند راه حلي آبرومندانه براي رفع تحريم‌ها بيابند بدون آن که صنعت هسته‌اي کشور تعطيل شود. ما بايد در ادامه اين راه عبرت گرفته و دستاوردهاي خود را زير سوال نبريم. براساس بيانيه لوزان ما دستاوردهاي خوبي داشته ايم و عملکرد تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي نيز بسيار موفق و روشن بوده است.
آخرین اخبار
