به بهانه هفدهمین سالگرد درگذشت قایقران فوتبال ایران

هنوز وقتی اسم سیروس قایقران را می‌شنوند به گونه‌ای از وی تعریف می‌کنند که گویا همچنان زنده است!

17 سال از مرگ یک اسطوره می‌گذرد، با وجود گذشت این همه سال اما یادش همچنان بین مردم خطه سرسبز گیلان، خصوصا بندرانزلی زنده است. هنوز وقتی اسم سیروس قایقران را می‌شنوند به گونه‌ای از وی تعریف می‌کنند که گویا همچنان حیات دارد، «سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز، مرده آن است که نامش به نکویی نبرند…»

زنده‌یاد سیروس قایقران در اول بهمن ماه ۱۳۴۰ در محله کلویر بندرانزلی پا به عرصه هستی نهاد. وی از همان ابتدای کودکی به فوتبال در زمین‌های خاکی کلویر روی آورد و با استعداد درخشانش به عضویت تیم فوتبال منتخب آموزشگاه‌ها درآمد. وی در سن ۱۶ سالگی در سال ۱۳۵۶ موفق شد به عنوان یکی از مهره‌های اصلی در تیم‌های نوجوانان و جوانان ملوان استعدادهای خود را به نمایش بگذارد و با مهارت‌های منحصر به فردش ملوان را به رتبه قهرمانی باشگاه‌های گیلان رساند. قایقران در سال‌های ۵۷ تا ۶۳ افتخارات زیادی را برای ملوان و گیلان به ارمغان آورد، مانند دو گلی که وارد دروازه پرسپولیس کرد یا گل زیبایی که وارد دروازه تیم منتخب مازندران کرد.

در این دوران وی به عنوان یک بازیکن استثنایی با ویژگی‌های اخلاقی عالی و منش پهلوانی در میان عموم مردم محبوب شد و آنقدر متواضع و افتاده بود که همه افراد به او علاقمند بودند. لبخندهای صمیمی‌اش هیچگاه از لبان او دور نمی‌شد و قلبش مانند دریا پاک و بی‌آلایش بود.

سیروس قایقران در سال ۱۳۶۳ به تیم ملی دعوت شد و در سال ۶۶ تنها فوتبالیست شهرستانی بود که شادروان پرویز دهداری، بازوبند پرافتخار کاپیتانی تیم ملی ایران را به بازوان او بست. در سال ۶۷ در جام ملت‌های آسیا در قطر، تیم ملی ایران با رهبری سیروس به مقام سومی دست یافت و در سال ۶۹ تیم ایران را با گل‌های زیبایش پس از ۲۰ سال به قهرمانی در بازی‌های آسیایی پکن رساند.

سیروس در آن دوران نه تنها در ایران بلکه در آسیا هم به عنوان یک بازیکن استثنایی مطرح شد و با وجود داشتن پیشنهاد از تیم‌های آلمانی به الاتحاد قطر پیوست. وی در اوج شهرت هرگز مغرور نشد و اصالت خود را فراموش نکرد و بعد از مدتی بازی در قطر، مجددا به تیم اول خود ملوان پیوست و این تیم را قهرمان جام حذفی و راهی مسابقات آسیایی کرد.

سیروس در سال ۷۲ به عنوان بازیکن و سپس مربی به تیم کشاورز تهران پیوست و نتایج قابل توجهی بدست آورد. وی سپس به تیم دسته دومی مسعود هرمزگان پیوست و مدتی در آنجا مشغول به مربیگری شد.

در سال‌های ۷۶ و ۷۷ سیروس بارها تمایل خود را برای بازگشت به ملوان به عنوان بازیکن یا مربی اعلام کرد. اما در اوایل سال ۷۷ که وی برای تعطیلات نوروز همراه خانواده‌اش به انزلی آمده بود در بازگشت و در حالیکه همراه فرزند، همسر و برادر همسرش در اتومبیل رنوی خود عازم تهران بود در محدوده امامزاده هاشم با کامیون خاور تصادف کرد که منجر به فوت وی و فرزندش شد. روحشان شاد و یادشان گرامی.

بهمن صالح‌نیا، پدر فوتبال گیلان و از پیشکسوتان فوتبال ایران که از مربیان مرحوم قایقران بوده است در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: سیروس رفتار مردمی داشت و حسن اخلاقش زبانزد بود، همیشه سعی می‌کرد با حقوق اندک آن زمان فوتبال، دستگیر نیازمندان باشد.

وی افزود: ایشان هیچگاه حاشیه‌ساز نبود و دارای روحیات و ورزشی استثنایی بود بطوری که با گذشت سالیان طولانی اما همچنان پیشکسوتان ورزش کشور و مسئولان و ورزشکاران استانی در مراسم سالگرد ایشان حضور می‌یابند.

صالح‌نیا به خاطرات خود با مرحوم قایقران اشاره کرد و گفت: طی سفری که با ایشان به چین رفتیم در شهر کانتون چهار بازی دوستانه داشتیم، در بازی‌های مهم می‌دیدم که فیلمبرداران فقط از ایشان فیلم می‌گیرند وقتی از مسئولان چینی علت را جویا شدم گفتند چون قایقران بازیکن بسیار باتکنیکی است لذا از عملکرد او برای دوره‌های آموزشی فیلم می‌گیرند.

وی ادامه داد: امسال هفدهمین سالگرد فوت این اسطوره فوتبال است. با توجه به اینکه 17 سال از این اتفاق می‌گذرد جامعه ورزشی و هیئت فوتبال هر ساله مراسم یادبودی برای تجلیل از مقام ایشان برگزار می‌کند؛ امروز به جهت برگزاری بازی ملوان برگزاری این مراسم به عصر پنجشنبه، 20 فروردین بر سر مزار ایشان موکول شد. از جامعه هواداران کشور بخصوص پرسنل فوتبال کشور آقایان تاج و کفاشیان که سالیان قبل در این مراسم حضور پیدا می‌کردند کمال تشکر و قدردانی را دارم.

به گزارش ایسنا، مربیان مرحوم سیروس قایقران در گیلان بهمن صالح نیا، احمد صومی، غفور جهانی، مجید جهانپور و نصرت ایراندوست بودند. همچنین مربیان وی در تیم ملی مرحوم پرویز دهداری، مهدی مناجاتی، علی پروین، ناصر ابراهیمی، بهمن صالح نیا و رضا وطن‌خواه بوده اند.

مرحوم قایقران در ۱۰۰ مسابقه شرکت داشت که ۴۳ بازی، رسمی بوده است. در ۲۱ بازی کاپیتان تیم ملی بوده و ۱۴ گل برای تیم ملی به ثمر رسانده است که بهترین آنها به تیم کره جنوبی در نیمه نهایی بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن بود. اولین بازی ملی را در ۳۰ دی ماه ۱۳۶۳ برابر یوگسلاوی و آخرین بازی ملی را در ۲۶ فروردین ۱۳۷۲ برابر بوسنی انجام داد. اولین کاپیتانی تیم ملی را در ۱۱ آذر ۱۳۶۷ برابر قطر به عهده گرفت. وی همچنین سابقه مربیگری کشاورز تهران و مسعود هرمزگان در کارنامه کاری خود داشته است.

وی افتخاراتی نظیر قهرمان جام حذفی کشور و گروه مقدماتی آسیا با ملوان، نایب قهرمانی لیگ استانی قدس با منتخب گیلان، مقام سومی در جام ملت‌های آسیا ۱۹۸۸ و قهرمان بازی‌های آسیایی پکن ۱۹۹۰ کسب کرده است.